InfoHub Logo

Beıneleý óneri páninen ótken ashyq sabaq jospary
Synyby: 3
Sabaqtyń taqyryby: Portret túrleri. Saltanatty portret.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardy portret túrlerimen tanystyryp jáne olar týraly málimet berý. Ony beıneleı bilýge úıretý.
Damytýshylyq: Portret túrlerin ajyrata bilýge, sýretshiniń aıtaıyn degen oıyn, modýlge kóz qarasyn túsine bilý daǵdylaryn damytý.
Tárbıelik: Ónerdi qasterleýge, estetıkalyq tárbıe berýge, uqyptylyqqa, sulýlyqty túsine, sezine bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Saıahat sabaq, bilik, daǵdy qalyptastyrý sabaǵy.
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, suraq - jaýap, portretti beıneleý.
Kórnekilik: Oqýlyqtaǵy ılústrasıalar, belgili sýretshiler jumystarynan ár túrli portretterdiń reprodýksıalary, ınteraktıvti taqta, slaıdtar.

Sabaqtyń bóligi:
İ Uıymdastyrý.
İİ Úı tapsyrmasyn tekserý.
İİİ Jańa sabaq
İV Oqýlyqpen jumys
V Sergitý sáti
VI Saramandyq jumys.
VII Sabaqty qorytý.
VIII Úıge tapsyrma.
IH Baǵalaý

Sabaqtyń barysy:
İ Uıymdastyrý: 1. Sálemdesý, túgendeý, daıyndyq, nazarlaryn jańa sabaqqa
aýdarý.
Shyryldady qońyraý,
Biz sabaqty bastaımyz.
Partamyzǵa otyryp,
Ózara kóz tastaımyz.
Tabys tilep kózbenen,
Jańa bilim alýǵa,
Alǵa qadam attaımyz.
- Balalar, biz búgin «Portretter álemi» atty kórmege saıahatqa baramyz.
- Osy kórmege barǵylaryńyz kele me?
- Ia.
- Qaraıyqshy kórme ashyq pa?
- Joq.
- Kórme esigi ashylý úshin, myna tapsyrmany oryndaıyq.

İİ Úı tapsyrmasyn tekserý:
- Úıge qandaı tapsyrma berildi?
- Úıge «Peızaj» taqyrybyna óz betinshe sýret salyp kelý.
- Jaraısyńdar, sabaqqa óte jaqsy sýretter salyp kelipsińder, tamasha!
(sýretter taqtaǵa ilinedi)

- Peızaj degen ne?
- Peızaj beıneleıtin qandaı sýretshilerdi bilesińder?
- Jaraısyńdar, endi qarańdarshy kórme esigi ashyldy ma?
- Ia.
- Olaı bolsa, kórmege qosh keldińizder!
- Balalar, kórmede qandaı sýretter ilýli tur?
- Portretter
- Durys aıtasyńdar portretter.
- Portretter týraly bilgilerińiz kele me?
- Ia.
- Olaı bolsa sabaqqa qatysyp muqıat tyńdap otyraıyq.

İİİ Jańa sabaq:
- Biz ótken sabaqta peızaj túrimen tanysqanbyz. Peızajda tabıǵat beınesin beıneledik, al búgin biz portret túrlerimen tanysamyz, sonyń ishinde saltanatty portret túrimen tanysamyz.
- Balalar, qarańdarshy kórmedegi portretterden qandaı beıne kórip otyrmyz?
- Adam beınesi.
- Durys aıtasyńdar, portret ónerinde adamdy beıneleıdi. Portret óneri óte ertede birneshe myńdaǵan jyldar buryn paıda bolǵan. Eń kóne portretterdiń birin, óte ertedegi Egıpet faraondarynyń músinderiniń beınelerin aıtýǵa bolady. Ony beıneleıtin adamdardy sýretshi deımiz. Sender qandaı qazaq sýretshilerin bilesińder?

- Qasteev Ábilhan (1904 - 1973) – Qazaqstannyń birinshi halyq sýretshisi. Eki myńnan astam keskindemelik peızajdar men portretteri bar sýretshi. Osy kisiniń atyna ashylǵan Almaty qalasynda mýzeıi bar. Mynaý Qasteev Ábilhannyń shyǵarmalary qarap tanysaıyq.

- Balalar, bizdiń osy Mańǵystaý sýretshilerinen kimdi bilesińder?
- Bilmeımiz.
- Bizdiń osy Aqtaý ataqty sýretshimiz, ol Aıtbaı Qulbaev. Onyń «Art» galereıasy bar. Kóptegen shyǵarmalary, jetistikteri kóp kisi. Ol osyndaı jetistikterinen keıin toqtap qalmaı, óz ónerin jastarǵa úıretýde. Onyń shyǵarmalary:
- Mine, biz kórip otyrǵandaı portretterdiń túrleri bar eken. Portretter birneshe túrge bólinedi.
- Káne, taqtaǵa qaraıyq;
1. Kameralyq portret: Adamnyń ishki dúnıesin kórsetetin, kólemi shaǵyn portret túri. Kameralyq portrettegi model sýretshini baıqamaıdy, olardyń nazary múldem basqa jaqta, tabıǵı qalypta turady.
2. Toptyq portret: Eki nemese birneshe adamnyń sýreti beınelengen portret.
3. Juptyq portret: Eki adamnyń, erli-zaıyptylar, jaqyn dostar beınelengen portretter.
4. Avtoportret: Sýretshiniń ózin beıneleýi.
5. Saltanatty portret: Modelderdi saltanatty, merekelik túrde beıneleıtin portret túri. Modelderdiń sýretshiniń aldyna arnaıy saltanatty kıinip, ustamdy qalypta turýy.

- Búgin biz osy portret túrleriniń biri - saltanatty portretpen jaqynyraq tanysamyz. Saltanatty portretterdiń alǵashqylaryna Mysyr patshalaryna - perǵaýyndardyń músini jatady. Al mynaý sol zamandaǵy eń sulý áıel Mysyr patshaıymy Nefertıtıdiń keskini. Ejelgi portretter kóbine ataýsyz tabylǵan.
Sol kezdegi sýretshiler óz tapsyrys berýshilerine jaǵympazdanyp, portretterin ádemilep jibergen.

IV Oqýlyqpen jumys:
- Balalar, men sizderge oqýlyqtan óte qyzyq tapsyrma bereıin, tyńdaımyz ba?
- Jaqsy, oqýlyqtarymyzdyń 125 betin ashyp muqıat tyńdaıyq. (oqýshylarǵa túsindirip, jaýabyn tyńdatý)
- Balalar, myna sýret bizge kórinbeı tur, ol kóriný úshin myna sıqyr sózdi paıdalanyp, serigip alaıyq.

V Sergitý sáti:
Aldym qolǵa qaryndash,
Beıneledim sýretti.
Boıaýlardy alamyn,
Qyl qalammen salamyn
Sýretimdi bolǵan soń,
Úlken bestik alamyn.
- Sýretimiz kórindi me?
- Ia.
- Bul sýret qandaı portretke jatady?
- Saltanatty portretke.
- Olaı bolsa, biz qazir osy sýretti beıneleımiz.

Vİ Saramandyq jumys:
Saltanatty portret
Ulttyq kıim kıgen qyzdyń beınesin beıneleý

Vİİ Qorytý:
1. Portret kórmesi unady ma?
2. Portret degenimiz ne?
3. Portret neshege bólinedi?
4. Kórmedegi sýretterge qarańdarshy, portretterdiń qaı túrine jatady?
5. Sizderge búgingi sabaq unady ma?

Vİİİ Baǵalaý:
- Jaraısyńdar balalar, búgingi sabaqqa óte jaqsy qatystyńyzdar. Kóp - kóp
rahmet! (sabaqqa qatysyp, jaqsy beınelegen balalardy baǵalaý)

İH Úıge tapsyrma:
1. Sýretti aıaqtap kelý.
2. Sýretshiler týraly málimet jınap kelý.