Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 6 kún buryn)
Qańlylar týraly derekter. Arheologıalyq eskertkishter
Taqyryby: Qańlylar týraly derekter. Arheologıalyq eskertkishter
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylarǵa qańlylardyń ejelden kele jatqan qazaq taıpalarynyń biri ekenin, qazaq halqynyń qalyptasýyna úles qosqanyn, óz kezinde belgili memleket bolyp, kóptegen eldermen dıplomatıalyq, saýda, mádenı qatynastar jasaǵanyn, óziniń uzaq tarıhynda óz zamanyna laıyq jetilip, damyǵanyn ashyp kórsetý. Jáne tirek - syzba arqyly túsindire otyryp berik bilim qalyptastyrý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń ózderin qalyptastyra otyryp, ótken sabaqtardaǵy oqıǵalardy
búgingi sabaqtarda kezdesken oqıǵalarmen salystyrý, uqsastyqtary men aıyrmashylyǵyn Venn dıagramsy boıynsha tapqyzý, oqýshylardy suraqtar men tapsyrmalardy sheshýge qatystyra otyryp, ózdiginen qorytyndy jasaýǵa úıretý arqyly oı - órisin damytý.
Tárbıelik: Oqýshylarǵa qańlylardyń ejelden beri adamzat jınaǵan tájirıbege ózindik úles qosqanyn ashyp kórsete otyryp, elimizdiń ótken tarıhyna qurmetpen qaraýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: Ózdigimen jumys uıymdastyrý, tirek syzba arqyly túsindirý, toppen jumys
júrgizý ádisi.
Kórnekiligi: QR kartasy, «Qańlylar» kartasy, sózjumbaqtar, slaıd, ınteraktıvti karta

Sabaqtyń barysy
İ. Uıymdastyrý kezeńi
1. Oqýshylarmen sálemdesý
2. Úsh topqa bólý, úı tapsyrmasyn suraý
3. Úı tapsyrmasyn bekitý, baǵalaý.
1 - top: «Tıgrahaýda» - Tıgrahaýda saqtar degenimiz ne - shoshaq bórik kıip júretin saqtar.
2 - top: «Paradaraıa» Paradaraıa saqtary – teńizdiń Soltústigi, Aral teńiziniń mańynda, Syrdarıa men Ámýdarıanyń tómengi aǵysynda.
3 - top: «Haýmavarga» Haýmavarga haoma sýsyn daıyndaıtyn saqtar. Mekendegen jerleri: Mýrgab ańǵarynda ómir súrgen.

Úı tapsyrmasyn suraý.
Ár top suraq qoıý arqyly óz plakattaryn qorǵaý.
1 - top. Tıgrahaýda.
Kestedegi sózderdiń tusyna shartty belgilerdi qoıý.
2 - top. Paradaraıa.
Úısin mádenıetindegi áshekeı buıymdar, ydystary, qural saımandardy kórsete otyryp kesteni toltyrý.
3-top. Hýmavarga.
Úısinderdiń jerleý dástúrin túsindirý.
Úı tapsyrmasyn, bekitý baǵalaý.
Ár top uıashyqty ashý arqyly sandar arqyly suraqqa jaýap berý.
1 - top.
1. Úısinder qonys salý úshin qandaı jerlerdi tańdaǵan.
2. Úısinder týraly qaı eldiń derekterinen bilemiz.
3. Qaı ózenderdiń ańǵarynda otyryqshy qonystary biraz zerdeli, Shý, Kegen ózenderi
4. Qaı qonys jaqsy saqtalǵan - Aqtas qonysy.
5. Eń úlken bólmesiniń keńdigi qansha metr - 126 sharshy metr.

2 - top.
1. Úısinder qolóner kásipterin ata. Sheńber, zergerlik, qumyrashy, tiginshi, toqymashylyq.
2. Úısin qorǵandarynan tabylǵan zattar. Qol aına, qysh ydys, qysh qalyp.
3. Qumyralardyń kóbi ne tárizdes boly keledi. Almurt.
4. Mata toqý úshin nege uqsas toqyma kórmesi qoldanylǵan. «Órmekke».
5 Teriden neler jasaý keńinen tarady. Ydystar, at ábzelderi.

3 - top.
1. Obalar qalaı ornalasqan. Soltústikten Ońtústikke qaraı tizbektele ornalasqan.
2. Máıittiń basy qalaı jatqyzylǵan. Basy batysqa qaratylyp.
3Úısinderdiń ne jóninde jóndi málimeti joq. Tili men jazýy jóninde.
4. Ertedegi úısinderdiń o dúnıedegi túsinigi. Ólgen adam tiriledi dep eseptegen.
5. Úısinder qaı eldermen qarym - qatynas jasaǵan. Han (Qytaı) ımperıasymen, Orta Azıanyń ǵun, qańly, uıǵyr taıpalarymen, Eneseı Qyrǵyzdarymen.
Jańa sabaq. Qańlylar týraly derekter.
Arheologıalyq eskertkishter.

Jańa sabaq jospary.
1. Qańlylar týraly derekter
2. Arheologıalyq eskertkishter
3. Qańlylardyń jerleý dástúri
1. Qańlylar erteden kele jatqan qazaq taıpalarynyń biri, sol ejelgi qonysynda qazir de mekendep otyr. Olar týraly qytaı jazbalaryndaǵy derekter jáne de qonystary men zırattaryn zerttep jatqan arheolog ǵalymdardyń pikirlerin baıandaý.
Á) Bizdiń jyl sanaýymyzdyń qarsańyndaǵy Qańly taıpasyn kórsetý arqyly óz betinshe jumys júrgizý, óz kartalaryna syzdyrý.

2. Arheologıalyq eskertkishter.
Syzba arqyly túsindirý.

Qaýynshy mádenıeti Otyrar - Qarataý mádenıeti Jetiasar mádenıeti
Máıitter kıimmen jerlengen. Qasyna kúndelikti turmysta paıdalanǵan zattardy qoıylǵan. Áıelderiń qasyna áshekeı buıymdary, er adamdardyń qasyna qarýlary qoıylǵan Máıitter tik buryshty etip qazylǵan shuńqyrǵa jerlengen. Shuńqyrdyń tómengi jaǵyna shıki kirpish qalanǵan. Janyna keramıkalyq ydystar, áıelderdiń sándik buıymdary qoıylǵan Jerleýdiń 2 túri boldy. 1) obaǵa jerleý. Máıitti qamystan toqylǵan tósenishke salyp jatqyzǵan. Qasyna qysh ydystar qoıylǵan. Er kisilerdiń qabirine pyshaq, semser, sadaq; áıelder qabirine syrǵa, monshaq, bilezikter birge kómilgen.
2) saǵanalarǵa jerleý. Máıitti shıge, ne kıizge orap, sákige jatqyzǵan. Aınalasyna tamaq, ishetin ydys - aıaqtar qoıǵan. Syrtynan topyraq úıilip, oba turǵyzylǵan.

İÚ. Sabaqty qorytý kezeńi.
A) Qaýynshy, Otyrar, Jetiasar zırattardyń bir - birinen aıyrmashylyǵyn ajyrata otyryp, qamtylǵan aýmaǵyn kartadan tapqyzý, suraý
Á) oqýshylardyń ózderine ótken sabaqtaǵy úısin taıpalary men búgingi qańly taıpalarynyń jerleý dástúriniń uqsastyqtary men aıyrmashylyqtaryn VENN dıagramsy boıynsha tapqyzý arqyly sabaqty qorytý.

Ú. Oqýshy bilimin baǵalaý
Úİ. Úıge: §21 oqý, mazmunyn aıtý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama