InfoHub Logo

Qarama - qarsy maǵynaly sózder (285 – 289 jattyǵýlar)
Sabaqtyń maqsaty: 1. Sóz týraly oqýshylardyń alǵan bilimderin pysyqtaı otyryp, keıbir sózderdiń maǵynasy qarama-qarsy bolyp aıtylatynyn túsindirý;
2. Sózdiń ózine tán maǵynasy bolatynyn baıqata otyryp, sózderdi durys qoldana bilý qabiletterin qalyptastyrý, oı-óristerin keńeıtý;
3. Maǵynasy qarama-qarsy sózderdi mátin arasynan taba bilýge úırete otyryp, sózdik qorlaryn molaıtý maqsatynda kórkemdep, sheber sóıleı bilýge úıretý, saýattylyqqa tárbıeleý;
Sabaqtyń túri: jańa sabaq
Sabaqtyń ádisi: túsindirmeli, suraq-jaýap, kórnekiliktik, taldaý-jınaqtaý, t. b.
Kórnekiligi: syzbalar, úlestirmeli dıdaktıkalyq materıaldar

Sabaqtyń barysy: 1. Uıymdastyrý kezeńi:
- Balalardy sabaqqa daıyndaý
2. Úı tapsyrmasyn tekserý: parta boıynsha tekserip ótý;
3. Ótkendi pysyqtaý: Dybys túrleri, sóılem, sóz týraly alǵan bilimderin eske túsirý;

4. Motıvasıalyq – baǵdarlaý kezeńi: (mysaldy oqı otyryp, jańa sabaqtyń taqyrybyn ashý)
Bir kúni kópirde eki laq bir - birine qarama - qarsy kezdesip qalady. Onyń bireýi – aq laq ta, ekinshisi – qara laq. Ekeýi de bir - birine jol bergisi kelmeıdi. Sonda qara laq bylaı deıdi: - Eı, aq laq, sen maǵan jol ber. Men senen úlkenmin. Men qysta týǵanmyn, al sen jazda týǵansyń. Sondyqtan da sen maǵan jol berýge tıissiń. «Úlkenge – qurmet, Kishige – mindet» degendi bilsiń be?
Al, aq laq bolsa jol bergisi kelmeı bylaı depti: - Joq seniń jasyń úlken, meniń jasym kishi bolsa da, meniń senen boıym - uzyn, seniń boıyń – qysqa. Sondyqtan da men nege saǵan jol berýim kerek. Ol ekeýi uzaq aıtysyp turyp aldy. Aqyrynda ekeýi de jol bermeı, eki jaqqa qaıtyp ketti.
- Al, aıtyńdarshy qaı laqtyń aıtqany durys?. Qaısy jol berýi kerek?
- Myna taqtadaǵy sózderdiń osy mysalǵa qandaı qatysy bar. (dáleldetý)
- Aq – qara, uzyn – qysqa, jaz – qys, úlken – kishi,
Sózderdi qoldana otyryp, ertegi mazmunyna sholý, taldaý;
Bul sózderdiń maǵynalary qalaı aıtylyp tur? Iaǵnı bir - birine qarama - qarsy maǵynada aıtylyp tur eken. Olaı bolsa, qandaı qorytyndy jasaýǵa bolady? TUJYRYM: sózderdiń keı túrleri bir - birine qarama - qarsy maǵynada aıtylady eken.

5. Operasıalyq oryndaýshylyq kezeń: Taqtaǵa keste ilinedi:
1. Qant... bolady, burysh... bolady. 2.... bala qýanysh,... bala ókinish
Kestedegi kóp núkteniń ornyna tıisti sóz qoıyp, onyń maǵynasyn ajyratý;

285 - jattyǵý: berilgen mátindi oqytyp, taldaý jasaý. Mátinniń ishinen maǵynasy qarama - qarsy sózderdi taýyp, kóshirip jazý, olardyń qarama - qarsy sóz ekendigin dáleldetý; jaqsy – jaman;
- Bul jattyǵý boıynsha qandaı qorytyndy shyǵarýǵa bolady? (óz oılaryn ortaǵa salady)
286 - jattyǵý: maqaldy oqyp, maǵynasyn ashý, taldaý jasaý: oqytýdyń birneshe túrin paıdalana otyryp, maqaldy jattatyp, jatqa kóshirip jazdyrý, qarama - qarsy sózderdiń astyn syzý.
Ashshy men tushshyny tatqan biler, Alys pen jaqyndy jortqan biler.

6. Sergitý sáti: Kójegim turshy, betińdi jýshy.
Aınaǵa qarashy, shashyńdy tarashy
Taza bop kıinshi, Mektepke júgirshi.
287 - jattyǵý: berilgen sózderge sóılemder quratý
Taza, las, tar, keń – bular qandaı sózder, qalaı juptastyrýǵa bolady?
288 - jattyǵý: berilgen ár sózdiń tusyna maǵynasy qarama - qarsy sózder taýyp, kóshirip jazý, dáleldetý:
Taza – las arzan – qymbat
jyly – sýyq meıirimdi – qatygez
álsiz – áldi tereń - saıaz

7. Refleksıalyq – baǵalaý kezeńi:
«kim – kimge qarsy» oıynyn oınatý. Sharty: sheńber jasap turý, qarama - qarsy turǵan balalar bir - birine maǵynasy qarsy sózder taýyp aıtady.
- Sonymen sóz neden quralady eken? Al búgin maǵynasy qandaı sóz týraly bildik?
- Olar nelikten maǵynasy qarama - qarsy sózder delingen??
Úlestirmeli kartochkalarmen juptasa jumys jasatý. Ár kartochkadaǵy sózderdiń qarsy maǵynasyn taýyp jazý.

8. Úıge tapsyrma: 289 - jattyǵý
9. Baǵalaý.

Qaraǵandy oblysy, Jańa arqa aýdany,
B. Amalbekov atyndaǵy JOBB mektebi
Bastaýysh synyp muǵalimi Saýytbaeva Gýljazıra Serıkbaevna
Bastaýysh synyp muǵalimi Ibıkenova Karlygash Kylyshevna