InfoHub Logo

Maqsaty
Oqýshylardyń bilim deńgeıin kóterý.Ana tili – qazaq tiliniń mártebesin kóterýge umtyldyrý. Memlekettik til – qazaq tiliniń qoǵamdaǵy alatyn orny, qoldanysy men búgingi jaı-kúıi týraly málimet bere otyryp, gramatıkalyq saýattylyqtaryn shyńdaý, jeke tulǵanyń oı - qabiletine áser etý arqyly oqýshylardy ózdiginen jumysqa baýlý, sóıleý sheberlikterin, til baılyqtaryn damytý.

Tárbıelik: Oqýshylardy bilimdilikke, oılylyqqa jetekteý, týǵan tilin súıýge, qadirleýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Jańa sabaq
Sabaqtyń ádisi: Baıandaý, oı shaqyrý, toptyq, túsindirmeli,
Sabaqtyń tıpi: Jańa materıaldy meńgertý
Kórnekiligi: Naqyl sózder, kitap, sýret
Tehnıkalyq qural: Interaktıvti taqta

Sabaq barysy
İ. Uıymdastyrý bólimi
1. Sálemdesý, sabaqqa daıarlaý
2. Búgingi sabaqtyń qurylymyn tanystyrý
Sabaq «Ashyq jýrnal sabaǵy»dep atalady.
Jýrnaldyń ár paraǵynda taqyryptar berilgen
Qaıtalaý – oqý anasy
Jańa sabaq qupıasy
Kitap – dosyń aqylshyń
Bilimińdi baıqap kór

İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý
5 – tapsyrma
Berilgen omonımderdi qatystyryp sóılemder qurý

Qyzyǵýshylyqty oıatý. Oı shaqyrý
Qaıtalaý – oqý anasy

«Kýbık laqtyrý» oıyny. Túrli – tústi kýbıkti ortaǵa tastaımyn. Tústerdi tańdaý arqyly tapsyrmalardy oryndaıdy. (3 mınýt ýaqyt beriledi)
Tapsyrmalar
1.Ulttyń aty – qazaq
2. El Ordasy – Astana
3. Sóz taby - Etistik
4. Sózdiń kórki – maqal
5. Uly aqyn – Abaı
6. Táýelsizdik uǵymy – Erkindik
7. Memlekettik til – Qazaq tili

2. Tirek sózder arqyly jumys. Sóılem qurý.
Til ata – baba Amanaty .Óner qyzyl til aldy. Ǵarysh tili bizdiń ana tilimiz boldy. Mektepter ulttyq óssin sany.

İİİ. Maǵynany taný
2. Jańa sabaq qupıasy
Qazaq tili – qazaq halqynyń ana tili
Qazaq tili... ótkirligimen boı balqytyp, tamyr shymyrlatyp, jan júıeńdi jandyryp, qulaq quryshyn qandyryp, uǵymyńa qonymdy, júregińe tıimdi. Qysyltaıań jaǵdaıda qaırap, egep, sóz tapqanǵa qolqa joq degendeıin erge, elge medet bolyp, adam túgil jaǵdaıdyń kómeıine qum quıyp, aýzyn ashtyrmaı, únin shyǵarmaı qoıatyn til dep B.Momyshuly aıtqandaı tilimizdiń tamyry tereńde jatyr. 22 – qyrkúıek –Tilder merekesi. Osy uly dúbirli toı respýblıka kóleminde atalyp ótýde. Til – bizdiń memleketimizdiń, ulttyq órkendeýimizdiń tiregi. Paýstovskııdiń «Ana tiline nemquraıly qaraý, óz halqynyń ótkenine, búginine, bolashaǵyna nemquraıly qaraý degen sóz» dep aıtqan pikirinde úlken mán bar.

3. Kitap – dosyń, aqylshyń
Jattyǵýlar men tapsyrmalar jumysy
1 – tapsyrma.
Mátindi oqý. Qaramen jazylǵan sózderdiń sınonımderin tabý. Taqyryptyń mazmunyn ashatyn 3-4 tirek sóılem terip jazý.
Sózdikpen jumys

Mártebe – statýs
qatynas quraly – sredstvo obshenıa
qyzmet etý – slýjıt
Resmı – ofısıalnyı
Jarıalaý – zaıavıt
Málim – ızvestno

2 – tapsyrma.
Kóp núkteniń ornyna tıisti septik jalǵaýlaryn jazý. Sóılem múshesine taldaý
3 – tapsyrma
Kóp núkteniń ornyna tıisti áripterdi jazý. Sóz quramyna taldaý

İV. Bekitý. Oı tolǵanys. Esse Týǵan til – taǵdyry
Karıkatýra
Bilimińdi baıqap kór.
Torkózdegi sandardy ataý arqyly suraqtarǵa jaýap berý

Qazaq tilinde neshe sóz taby bar?
Til týraly zań qashan qabyldandy?
Jalǵaýdyń neshe túri bar?
«Til»sózin septe
«Urpaq» sózine fonetıkalyq taldaý jasaý
Býynnyń túrlerin ata.
Til týraly maqal aıtý
Mynaý, áne sózderi qaı sóz tabyna jatady?
Maqal mátel – sóz máıegi (jalǵastyrý)
Óner aldy – qyzyl til
Sóz túbin – sóz tabar
Tizemnen súrindirseń súrindir, tilimnen súrindirme
Kóp sóz – kómir,
Az sóz - altyn
Sheberdiń qoly ortaq,
Sheshenniń tili ortaq
Til – býynsyz,
Oı – túpsiz
Sóıleı – sóıleı sheshen bolarsyń,
Kóre – kóre kósem bolarsyń
Til qarýy – sóz
Sóz qarýy – oı
Sóz tapqanǵa qolqa joq
Óleń altyn, sóz kúmis
Sóz asyly – maqal
Toqsan aýyz sózdiń tobyqtaı túıini bar
Sóz – adamnyń aınasy
Til – júırikten de ozady

Qorytyndy
Ana tilimizdiń bıikke kóterile almaýy bizge, qazaqtarǵa syn.Memlekettik til bolyp jarıalanǵan sonshama baı, shuraıly tilimizdiń qasıetin ózimiz bilmeı, baǵalamaı kelemiz. Ana tiline ýyzynan jaryǵan bala ǵana halqynyń tarıhyna úńiledi... baı aýyz ádebıetiniń ǵajaıyp álemine jol tartady. (J. Aımaýytov)
Klasık jazýshymyz J.Aımaýytov 1918 jyly «Abaı» jýrnalyna shyqqan maqalasynda bylaı depti: «Esterińizde bolsyn, qara halyqtyń mádenıetti bolýynan, mádenıetti kisiniń qazaq bolýy qıyn. Balasyna osy bastan ult rýhyn sińirip, qazaq ómirine jaqyndatyp tárbıeleý kerek. Orys tárbıesinde ketken bala ult qyzmetkeri bola almaıdy»
Shynynda da, búginde ár túrli deńgeıdegi laýazymdy qyzmetkerlerimiz az emes. Biraq solardyń bári ult múddesin qorǵap otyr ma?...

Úıge tapsyrma 5 – tapsyrma
Urpaq , mártebe, til sózderin túsindirme sózdikten anyqtaı otyryp, shaǵyn áńgime qurý
Baǵalaý