Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 6 kún buryn)
Qazaq halqynyń ulttyq  oıý- órnekteri
Aqtóbe oblysy,
Alǵa aýdany, Nurbulaq aýyly
Bırmanov Nýrjan Amankeldıýly

Qazaq halqynyń ulttyq oıý- órnekteri

“Óner-taýsylmas qazyna, jutamas-baılyq”
Osy jumysym arqyly qazaq halqynyń ulttyq qundylyǵy qolóner týyndylarynyń biri oıý-órnek arqyly oqýshynyń aqyl-oıyn, shyǵarmashylyq qasıetin, ónerge degen estetıkalyq talǵamyn qalyptastyrý, kompúterdiń kómegimen oıý salýǵa úıretý.

Oıý-órnektiń damý tarıhy
Qazaqtyń oıý-órneginiń shyǵý tarıhy óte tereńde jatyr, sonaý erte zamanda adamdar qorshaǵan
ortany beıneleý úshin kórgen bilgenin sýret
arqyly jetkizgen.
Mysalǵa: “altyn adam” tula boıyndaǵy oıý-órnekter tıpızasıalaý arqyly beınelengen zoomorfty sýretter.
Osydan –aq qazaqtyń ata-babasy dep júrgen
saqtar, ǵundar janýarlar men ósimdikterdi oıýlar arqyly beınelegenin kóremiz .
Qazirgi tańda osy oıýlardyń 200 –deı túri bar.
Qazaqtyń ulttyq ónerindegi oıý-órnektiń alar
orny erekshe sarqylmas qazynasy dep aıtýǵa bolady.
Oıý-órnektiń túrleri
♦ Qazirgi bizge jetken oıý-órnekter
♦ 4 topqa bólinedi:
♦ 1 topqa - geometrıalyq oıýlar
♦ 2 topqa - zoomorfty oıýlar
♦ 3 topqa - ósimdikter tárizdi oıýlar
♦ 4 topqa - aspan denesine baılanysty oıýlar

Qoldaný aıasy
♦ Qazaqtyń ejelden kele jatqan úı jıhazdarynan,
er-turmanynan, ulttyq kıimderinen, ydystarynan bárinen de oıýlardyń naqyshyn kórýge bolady.
♦ Bul – oıý-órnektiń adam qıalyn , sezimin qozǵaıtyn
qasıeti bar ekeniniń dáleli.
♦ Qarapaıym “qoshqar múıiz” oıýynyń ózi kóptegen jerde jáne túrlishe damyp qoldanysqa endi.

Oıý-órnekti Mektepte beıneleý
óneri sabaǵanda qoldaný
♦ Qazirgi kóptegen tájirıbege súıensek, oıý-órnektiń oqýshynyń beıneleý ónerine degen qushtarlyǵyn, qyzyǵýshylyǵyn arttyrýda róli zor ekenin bilemiz.
♦ Qazirgi zaman aqparattyq tehnologıanyń zamany desek onda kompútermen oıý sýretin salý jańashyldyq deýge bolady.
Bul qazirgi zaman talabyna saı jańa dızaın úlgisinde eskini jańartýǵa tıgizer áseri mol ádis ekeni daýsyz
Beıneleý sabaǵynda oqýshylardy eki topqa bólip , birinshi topqa “sheberler” ekinshi topqa “dızaınerler” dep at qoıdym.
Birinshi top oıýdy tústi qaǵazben oıyp , kartonǵa japsyrady , al ekinshi top osy daıyn nusqany kompúterge engizedi.
♦ Birinshi top oıý daıyndaýda

Ekinshi top oıýdy grafıkalyq
redaktorǵa kóshiredi.

Grafıkalyq redaktor
Paint-pen oıý salý.
Oıý salý ádisi
Programmany ashqan soń,
vıd-masshtab-krýpnyı dep ózgertemiz.
Karandashtyń kómegimen 1 oıýdy salyp alamyz
2 úlgi úshin-vydelenıe-pravka-kopırovat-pravka-vstavıt.
Úlgini aınaldyramyz rısýnok-otrazıt-2700 ornalastyramyz.
Kelesi 3 úlgi úshin pravka –vstavıt-rısýnok-sleva napravo ornalastyramyz.
4 úlgini pravka-vstavıt-otrazıt-sverhý vnız ornalastyramyz.
Oıýlardy boıaý úshin zalıvka-palıtradan tús tańdaý boıaý.
Nátıjesinde sýrettegideı oıý shyǵady.
Sabaqtyń sońynda oıýlardan qurastyryp bir kompozısıa shyǵarady

Qorytyndy
♦ San ǵasyrlar boıy halyqtyń jutamas ónerine aınalǵan qolóner týyndysy búgingi kúni de óz ornyn taýyp, sheberlerdiń izdenisi men qıaly arqyly damyp jańa túr, jańa mazmunǵa ıe bolýda.
♦ Endeshe mektepte oıý-órnek arqyly halyq qazynasynan habar berip oqytýda taptyrmas tárbıe quraly dep sanaımyn.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama