Qazaqstan tarıhynan kúndelikti sabaq josparlary
Qazaqstan tarıhynan kúndelikti sabaq josparlary
Qazaqstan tarıhy 8 - synyp.
Sabaqtyń taqyryby: Kirispe
Sabaqtyń maqsaty:
7 - synypta ótilgen materıaldardy qaıtalata otyryp, 8 - synypta ótiletin ıaǵnı, HÚİİİ ǵasyr men HH ǵasyrdyń bas kezindegi Otanymyzdyń tarıhynyń mańyzdy oqıǵalaryn tanystyrý, bul synypta ótiletin taqyryptarǵa qysqasha toqtalý;
Oqýlyqtyń avtorlarymen tanystyra otyryp, jańa basylyp shyqqan bul kitap pen eski kitaptyń aıyrmashylyǵyn aıtý;
Oqýshylardyń dúnıetanymy men tarıhı sanasyn qalyptastyra otyryp, tarıh pánine qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Sabaqtyń túri: Kirispe
Ádisi: áńgime, suraq - jaýap
Kórnekiligi: oqýlyq, karta
Sabaqtyń barysy:
Oqý quralyn tekserip túgeldeý
Ánuran oryndaý «Habar»
Oqýshylardyń zeıinin sabaqqa aýdarý
Úı tapsyrmasyn suraý
7 - synyp materıaldaryna sholý jasaý
Jańa sabaqtyń jospary:
1. Qazaqstannyń HÚİİİ ǵasyrdaǵy áleýmettik - ekonomıkalyq, saıası jáne mádenı damýy
2. HİH ǵasyrdyń birinshi jartysyndaǵy Qazaqstannyń áleýmettik - ekonomıkalyq jáne saıası jaǵdaıy.
3. Qazaqstandy Reseı ımperıasyna qosýdyń aıaqtalýy.
4. Qazaqtardyń HİH ǵasyrdyń birinshi jartysyndaǵy dástúrli mádenıeti men sharýashylyǵy
5. HİH ǵasyrdyń ekinshi jartysyndaǵy Qazaqstannyń áleýmettik - ekonomıkalyq jáne saıası jaǵdaıy
6. HH ǵasyrdyń bas kezindegi Qazaqstan
7. Qazaqstannyń HH ǵasyrdyń bas kezindegi mádenı ómiri
Sabaqty bekitý:
Betpe - bet
Baǵalaý:
Úı tapsyrmasy: Oqýlyqpen tanysý.
8 - synyp. Qazaqstan tarıhy
Sabaqtyń taqyryby: §1. Qazaq qoǵamynyń etno áleýmettik qurylymy.
Sabaqtyń maqsaty:
• Oqýshylardy XVIII ǵasyrdaǵy qoǵamnyń áleýmettik qurylymynyń erekshelikterimen tanystyrý, oqýshylardyń nazaryn áleýmettik toptar arasyndaǵy qatynastarǵa aýdarý, qazaq qoǵamyndaǵy dástúrli quqyqtyń rólin kórsetý;
• Burynǵy alǵan derektermen jumys isteýge, kóterilgen másele boıynsha derekterge súıene otyryp, taldaý jasaýǵa úıretý;
• Týǵan ólkeniń tarıhyna qurmetpen qaraýǵa, eńbekqorlyqqa maqsat qoıa bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: aralas
Ádisi: ınteraktıvti
Kórnekilikter: karta, «Qazaq qoǵamynyń áleýmettik qurylymy» shemasy (keste), termınologıalyq sózdik.
Jańa materıaldy burynǵy ótken taqyrypty qaıtalaı otyryp, oqytý. (bilimdi bekitý.)
Negizgi uǵymdar: qoǵamnyń áleýmettik qurylymy, áleýmettik teńsizdik, klass, ıerarhıa, konfesıa, adat, qun, qurama, tarhan, tóleńgit, qul, dıalekt.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi
2. Oqý quralyn tekserip túgeldeý
3. «Habar» el jańalyqtaryna sholý /suraý/
Úı tapsyrmasyn suraý:
7 - synypta ótken materıaldarǵa sholý
Jańa taqyrypty oqytýdyń jospary:
1. Qazaqstardyń sany men ornalasqan jerleri.
2. XVIII ǵasyrdaǵy qazaq qoǵamynyń áleýmettik qurylymynyń erekshelikteri
Qazaqstan aýmaǵyndaǵy taıpalardyń ornalasýymen Qazaq handyǵyndaǵy áleýmettik qurylym jóninde oqýshylarǵa 7 - synyptaǵy Qazaqstannyń orta ǵasyrlar tarıhy qýrsynan tanys bolǵandyqtan, bul jóninde aldyn ala surap, esterine túsiremin
№1 tapsyrma: Kartamen jumys.
1. Tómendegi júzderdiń quramyna qaı taıpalardyń kirgenin esterińe túsirińder.
A) Uly júz:
Á) Orta júz:
B) Kishi júz:
2. Kartadan ornalasqan aýmaqtaryn kórsetińder:
A) Uly júz -
Á) Orta júz -
B) Kishi júz -
3) HVIII ǵasyrda Qazaq handyǵy qandaı memlekettermen shekaralas boldy? Olarmen qarym - qatynasyna toqtalyńdar.
Oqýshylardyń jaýabyn tyńdap bolǵannan keıin jańa sabaqty túsindiremin. Bul jerde Qazaq handyǵynyń osy kezdegi saıası damýynanń erekshelikterin, qazaqstardyń basqarý júıesin mindetti túrde aıtý kerek. Sonan keıin oqýshylardy derektermen jumys istetý jáne olarǵa taldaý jasaı otyryp, óz oıyn aıtqyzý maqsatynda tapsyrma beriledi (ózdiginen jumys)
№2 tapsyrma:
- Oqýlyqtaǵy taqyrypty paıdalana otyryp, HVIII ǵasyrdaǵy qazaq qoǵamynyń áleýmettik qurylymynyń erekshelikterin beıneleıtin keste (shema) quryńdar.
Beriletin jaýaptar úlgisi:
XVIII ǵasyrdaǵy Qazaq handyǵynyń áleýmettik quramy feodaldyq qoǵamnyń klasıkalyq qurylymyn kórsetedi:
1. Feodaldar klasy (toby):
• Shyńǵyshannyń urpaqtary - (handar men sultandar)
• Rýlyq jáne taıpalyq aqsúıekter;
• Qojalar, ımamdar, qojalar;
• Patrıarhaldy - feodaldyq aqsúıekter oókilderi (bekter, baılar, batyrlar).
2. Sharýalar klasy (toby):
• Qarapaıym malshylar, eginshi sharýalar;
• Eginshi malshylar.
№3 tapsyrma. Sózdikpen jumys.
Taqyrypty oqyp shyǵyp, tómendegi termınderdiń anyqtamasyn aıtyńdar:
1. Qurama
2. Qoja
3. Quryltaı
4. Hantalapaı
5. Tóleńgit
6. Qun
7. Adat
8. Tarhan
№ 4 tapsyrma:
- Qazaqstan tarıhy boıynsha hrestomatıa materıaldar paıdalana otyryp, ár top (klass) ókilderiniń qandaı mindetterin men quqyqtary bolǵandyǵyn atap kórsetińder.
Onan ári muǵalim sabaqty tómendegideı etip josparlaıdy.
1. Han saılaý dástúri
2. Sultandar áýletiniń artyqshylyqtary.
3. Qojalar men olardyń qazaq qoǵamyndaǵy róli
4. Qazaqtar qandaı eńbek úshin tarhan ataǵyn alǵan?
5. Áleýmettik mártebesi - qoǵamnyń erikti múshesi.
6. Tóleńgit degen kimder?
7. Qazaq qoǵamyndaǵy quldardyń jaǵdaıy.
Jańa sabaqty bekitý úshin beriletin suraqtar men tapsyrmalar:
1. Kartadan Qazaq handyǵynyń aýmaǵyn jáne onyń ishindegi ár júzdi ornalasqan jerlerin kórsetińder.
2. XVIII ǵasyrda Qazaq handyǵy qandaı memlekettermen shekaralas boldy?
3. Osy kezeńdegi Qazaq handynynyń syrtqy saıası jaǵdaıy jóninde ne aıta alasyńdar?
4. Oqýlyqtyń 13 - betindegi qujatpen jumys (G. N. Potanın. Tańdamaly shyǵarmalarynyń úsh tomdyǵy. Tarıh, etnografıa jáne fólklor jónindegi eńbekter. Pavlodar, 2005, 3 - tom, 30 - 31 - better)
Úı tapsyrmasy:
1. XVIII ǵasyrdaǵy qazaq qoǵamynyń taptyq qurylymynyń erekshelikterine baǵa berińder (Hrestomatıa. Konshın N. «Pavlodardan Qarqaralyǵa deıin»).
2. Halyqtyń keıbir toptarynyń qandaı artyqshylyqtary boldy? Senderdiń oılaryńsha nelikten
Kirispe. Qazaq qoǵamynyń etno áleýmettik qurylymy. júkteý
XVIII ǵasyrdyń birinshi shıregindegi. Qazaq handyǵynyń ishki jáne syrtqy jaǵdaıy. júkteý
Jońǵar shapqynshylyǵy. Qazaq halqynyń jońǵar basqynshylaryna qarsy azattyq kúresi. júkteý
XVIII ǵasyrdyń alǵashqy úshten birindegi qazaq-orys qarym-qatynastarynyń damýy. júkteý
Kishi júzdiń Reseıge qosylýy. júkteý
XVIII ǵasyrdyń ortasyndaǵy Qazaqstan. júkteý
Abylaıhan bıligi tusyndaǵy qazaq handyǵy. júkteý
Qazaqtardyń E.Pýgachev bastaǵan sharýalar kóterilisine qatysýy. júkteý
Syrym Datuly bastaǵan qazaqtardyń ult-azattyq qozǵalysy. júkteý
XVIII ǵasyrdaǵy saýdanyń damýy. júkteý
Qazaqstannyń XVIII ǵasyrdaǵy ǵylymy men bilimi jáne mádenıeti. júkteý
Dástúrli bıler soty. júkteý
Qazaqstannyń HÚİİİ ǵasyrlardaǵy áleýmettik ekonomıkalyq jáne saıası damýy. júkteý
Qazaqtardyń 1812 jylǵy Reseıdiń Otan soǵysyna qatysýy. júkteý
Qazaqstandaǵy handyq bıliktiń joıylýy. júkteý
Aqmola bekinisiniń salynýy men damýy. júkteý
Isataı Taımanuly men Mahambet Ótemisuly bastaǵan halyq-azattyq qozǵalysy. júkteý
Qazaqstanda otarshyldyq ezginiń kúsheıýi. júkteý
1837-1847 jyldardaǵy Kenesary Qasymuly bastaǵan ult-azattyq kóterilis. júkteý
Uly júzdiń Reseıge qosylýy. júkteý
Qazaqtardyń orta-azıalyq handyqtar men patsha úkimetine qarsy kóterilisteri. júkteý
Qazaqtardyń dástúrli sharýashylyǵy. júkteý
HİH ǵasyrdyń 60-jyldaryndaǵy ákimshilik reformalar. júkteý
Qazaqstan aýmaǵyndaǵy kazak áskerleri. júkteý
Patsha úkimetiniń otarshyldyq qonys aýdarý saıasaty. Qonys aýdarýshylardyń sharýashylyǵy. júkteý
Qazaqstan aýmaǵyndaǵy qalalar. júkteý
Ónerkásiptiń damýy. júkteý
Uıǵyrlar men dúngenderdiń Qytaıdan Jetisýǵa qonys aýdarýy. júkteý
Shetelderde qazaq dıasporasynyń qalyptasýy. júkteý
Qazaqstan Reseıdegi 1905-1907 jyldardaǵy revolúsıa kezinde. júkteý
Qazaqtardyń petısıalyq qozǵalysy. júkteý
Ybyraı Altynsarın – qazaq halqynyń asa kórnekti aǵartýshysy. júkteý
Oqý-aǵartý isi. júkteý
Shoqan Ýálıhanov – qazaqtyń asa kórnekti ǵalymy ári aǵartýshysy. júkteý
Uly aqyn Abaı Qunanbaevtyń ómiri men qyzmeti. júkteý
Qazaq poezıasy men mýzyka óneri. júkteý
Qazaqstan tarıhy 8 - synyp.
Sabaqtyń taqyryby: Kirispe
Sabaqtyń maqsaty:
7 - synypta ótilgen materıaldardy qaıtalata otyryp, 8 - synypta ótiletin ıaǵnı, HÚİİİ ǵasyr men HH ǵasyrdyń bas kezindegi Otanymyzdyń tarıhynyń mańyzdy oqıǵalaryn tanystyrý, bul synypta ótiletin taqyryptarǵa qysqasha toqtalý;
Oqýlyqtyń avtorlarymen tanystyra otyryp, jańa basylyp shyqqan bul kitap pen eski kitaptyń aıyrmashylyǵyn aıtý;
Oqýshylardyń dúnıetanymy men tarıhı sanasyn qalyptastyra otyryp, tarıh pánine qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Sabaqtyń túri: Kirispe
Ádisi: áńgime, suraq - jaýap
Kórnekiligi: oqýlyq, karta
Sabaqtyń barysy:
Oqý quralyn tekserip túgeldeý
Ánuran oryndaý «Habar»
Oqýshylardyń zeıinin sabaqqa aýdarý
Úı tapsyrmasyn suraý
7 - synyp materıaldaryna sholý jasaý
Jańa sabaqtyń jospary:
1. Qazaqstannyń HÚİİİ ǵasyrdaǵy áleýmettik - ekonomıkalyq, saıası jáne mádenı damýy
2. HİH ǵasyrdyń birinshi jartysyndaǵy Qazaqstannyń áleýmettik - ekonomıkalyq jáne saıası jaǵdaıy.
3. Qazaqstandy Reseı ımperıasyna qosýdyń aıaqtalýy.
4. Qazaqtardyń HİH ǵasyrdyń birinshi jartysyndaǵy dástúrli mádenıeti men sharýashylyǵy
5. HİH ǵasyrdyń ekinshi jartysyndaǵy Qazaqstannyń áleýmettik - ekonomıkalyq jáne saıası jaǵdaıy
6. HH ǵasyrdyń bas kezindegi Qazaqstan
7. Qazaqstannyń HH ǵasyrdyń bas kezindegi mádenı ómiri
Sabaqty bekitý:
Betpe - bet
Baǵalaý:
Úı tapsyrmasy: Oqýlyqpen tanysý.
8 - synyp. Qazaqstan tarıhy
Sabaqtyń taqyryby: §1. Qazaq qoǵamynyń etno áleýmettik qurylymy.
Sabaqtyń maqsaty:
• Oqýshylardy XVIII ǵasyrdaǵy qoǵamnyń áleýmettik qurylymynyń erekshelikterimen tanystyrý, oqýshylardyń nazaryn áleýmettik toptar arasyndaǵy qatynastarǵa aýdarý, qazaq qoǵamyndaǵy dástúrli quqyqtyń rólin kórsetý;
• Burynǵy alǵan derektermen jumys isteýge, kóterilgen másele boıynsha derekterge súıene otyryp, taldaý jasaýǵa úıretý;
• Týǵan ólkeniń tarıhyna qurmetpen qaraýǵa, eńbekqorlyqqa maqsat qoıa bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: aralas
Ádisi: ınteraktıvti
Kórnekilikter: karta, «Qazaq qoǵamynyń áleýmettik qurylymy» shemasy (keste), termınologıalyq sózdik.
Jańa materıaldy burynǵy ótken taqyrypty qaıtalaı otyryp, oqytý. (bilimdi bekitý.)
Negizgi uǵymdar: qoǵamnyń áleýmettik qurylymy, áleýmettik teńsizdik, klass, ıerarhıa, konfesıa, adat, qun, qurama, tarhan, tóleńgit, qul, dıalekt.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi
2. Oqý quralyn tekserip túgeldeý
3. «Habar» el jańalyqtaryna sholý /suraý/
Úı tapsyrmasyn suraý:
7 - synypta ótken materıaldarǵa sholý
Jańa taqyrypty oqytýdyń jospary:
1. Qazaqstardyń sany men ornalasqan jerleri.
2. XVIII ǵasyrdaǵy qazaq qoǵamynyń áleýmettik qurylymynyń erekshelikteri
Qazaqstan aýmaǵyndaǵy taıpalardyń ornalasýymen Qazaq handyǵyndaǵy áleýmettik qurylym jóninde oqýshylarǵa 7 - synyptaǵy Qazaqstannyń orta ǵasyrlar tarıhy qýrsynan tanys bolǵandyqtan, bul jóninde aldyn ala surap, esterine túsiremin
№1 tapsyrma: Kartamen jumys.
1. Tómendegi júzderdiń quramyna qaı taıpalardyń kirgenin esterińe túsirińder.
A) Uly júz:
Á) Orta júz:
B) Kishi júz:
2. Kartadan ornalasqan aýmaqtaryn kórsetińder:
A) Uly júz -
Á) Orta júz -
B) Kishi júz -
3) HVIII ǵasyrda Qazaq handyǵy qandaı memlekettermen shekaralas boldy? Olarmen qarym - qatynasyna toqtalyńdar.
Oqýshylardyń jaýabyn tyńdap bolǵannan keıin jańa sabaqty túsindiremin. Bul jerde Qazaq handyǵynyń osy kezdegi saıası damýynanń erekshelikterin, qazaqstardyń basqarý júıesin mindetti túrde aıtý kerek. Sonan keıin oqýshylardy derektermen jumys istetý jáne olarǵa taldaý jasaı otyryp, óz oıyn aıtqyzý maqsatynda tapsyrma beriledi (ózdiginen jumys)
№2 tapsyrma:
- Oqýlyqtaǵy taqyrypty paıdalana otyryp, HVIII ǵasyrdaǵy qazaq qoǵamynyń áleýmettik qurylymynyń erekshelikterin beıneleıtin keste (shema) quryńdar.
Beriletin jaýaptar úlgisi:
XVIII ǵasyrdaǵy Qazaq handyǵynyń áleýmettik quramy feodaldyq qoǵamnyń klasıkalyq qurylymyn kórsetedi:
1. Feodaldar klasy (toby):
• Shyńǵyshannyń urpaqtary - (handar men sultandar)
• Rýlyq jáne taıpalyq aqsúıekter;
• Qojalar, ımamdar, qojalar;
• Patrıarhaldy - feodaldyq aqsúıekter oókilderi (bekter, baılar, batyrlar).
2. Sharýalar klasy (toby):
• Qarapaıym malshylar, eginshi sharýalar;
• Eginshi malshylar.
№3 tapsyrma. Sózdikpen jumys.
Taqyrypty oqyp shyǵyp, tómendegi termınderdiń anyqtamasyn aıtyńdar:
1. Qurama
2. Qoja
3. Quryltaı
4. Hantalapaı
5. Tóleńgit
6. Qun
7. Adat
8. Tarhan
№ 4 tapsyrma:
- Qazaqstan tarıhy boıynsha hrestomatıa materıaldar paıdalana otyryp, ár top (klass) ókilderiniń qandaı mindetterin men quqyqtary bolǵandyǵyn atap kórsetińder.
Onan ári muǵalim sabaqty tómendegideı etip josparlaıdy.
1. Han saılaý dástúri
2. Sultandar áýletiniń artyqshylyqtary.
3. Qojalar men olardyń qazaq qoǵamyndaǵy róli
4. Qazaqtar qandaı eńbek úshin tarhan ataǵyn alǵan?
5. Áleýmettik mártebesi - qoǵamnyń erikti múshesi.
6. Tóleńgit degen kimder?
7. Qazaq qoǵamyndaǵy quldardyń jaǵdaıy.
Jańa sabaqty bekitý úshin beriletin suraqtar men tapsyrmalar:
1. Kartadan Qazaq handyǵynyń aýmaǵyn jáne onyń ishindegi ár júzdi ornalasqan jerlerin kórsetińder.
2. XVIII ǵasyrda Qazaq handyǵy qandaı memlekettermen shekaralas boldy?
3. Osy kezeńdegi Qazaq handynynyń syrtqy saıası jaǵdaıy jóninde ne aıta alasyńdar?
4. Oqýlyqtyń 13 - betindegi qujatpen jumys (G. N. Potanın. Tańdamaly shyǵarmalarynyń úsh tomdyǵy. Tarıh, etnografıa jáne fólklor jónindegi eńbekter. Pavlodar, 2005, 3 - tom, 30 - 31 - better)
Úı tapsyrmasy:
1. XVIII ǵasyrdaǵy qazaq qoǵamynyń taptyq qurylymynyń erekshelikterine baǵa berińder (Hrestomatıa. Konshın N. «Pavlodardan Qarqaralyǵa deıin»).
2. Halyqtyń keıbir toptarynyń qandaı artyqshylyqtary boldy? Senderdiń oılaryńsha nelikten
Kirispe. Qazaq qoǵamynyń etno áleýmettik qurylymy. júkteý
XVIII ǵasyrdyń birinshi shıregindegi. Qazaq handyǵynyń ishki jáne syrtqy jaǵdaıy. júkteý
Jońǵar shapqynshylyǵy. Qazaq halqynyń jońǵar basqynshylaryna qarsy azattyq kúresi. júkteý
XVIII ǵasyrdyń alǵashqy úshten birindegi qazaq-orys qarym-qatynastarynyń damýy. júkteý
Kishi júzdiń Reseıge qosylýy. júkteý
XVIII ǵasyrdyń ortasyndaǵy Qazaqstan. júkteý
Abylaıhan bıligi tusyndaǵy qazaq handyǵy. júkteý
Qazaqtardyń E.Pýgachev bastaǵan sharýalar kóterilisine qatysýy. júkteý
Syrym Datuly bastaǵan qazaqtardyń ult-azattyq qozǵalysy. júkteý
XVIII ǵasyrdaǵy saýdanyń damýy. júkteý
Qazaqstannyń XVIII ǵasyrdaǵy ǵylymy men bilimi jáne mádenıeti. júkteý
Dástúrli bıler soty. júkteý
Qazaqstannyń HÚİİİ ǵasyrlardaǵy áleýmettik ekonomıkalyq jáne saıası damýy. júkteý
Qazaqtardyń 1812 jylǵy Reseıdiń Otan soǵysyna qatysýy. júkteý
Qazaqstandaǵy handyq bıliktiń joıylýy. júkteý
Aqmola bekinisiniń salynýy men damýy. júkteý
Isataı Taımanuly men Mahambet Ótemisuly bastaǵan halyq-azattyq qozǵalysy. júkteý
Qazaqstanda otarshyldyq ezginiń kúsheıýi. júkteý
1837-1847 jyldardaǵy Kenesary Qasymuly bastaǵan ult-azattyq kóterilis. júkteý
Uly júzdiń Reseıge qosylýy. júkteý
Qazaqtardyń orta-azıalyq handyqtar men patsha úkimetine qarsy kóterilisteri. júkteý
Qazaqtardyń dástúrli sharýashylyǵy. júkteý
HİH ǵasyrdyń 60-jyldaryndaǵy ákimshilik reformalar. júkteý
Qazaqstan aýmaǵyndaǵy kazak áskerleri. júkteý
Patsha úkimetiniń otarshyldyq qonys aýdarý saıasaty. Qonys aýdarýshylardyń sharýashylyǵy. júkteý
Qazaqstan aýmaǵyndaǵy qalalar. júkteý
Ónerkásiptiń damýy. júkteý
Uıǵyrlar men dúngenderdiń Qytaıdan Jetisýǵa qonys aýdarýy. júkteý
Shetelderde qazaq dıasporasynyń qalyptasýy. júkteý
Qazaqstan Reseıdegi 1905-1907 jyldardaǵy revolúsıa kezinde. júkteý
Qazaqtardyń petısıalyq qozǵalysy. júkteý
Ybyraı Altynsarın – qazaq halqynyń asa kórnekti aǵartýshysy. júkteý
Oqý-aǵartý isi. júkteý
Shoqan Ýálıhanov – qazaqtyń asa kórnekti ǵalymy ári aǵartýshysy. júkteý
Uly aqyn Abaı Qunanbaevtyń ómiri men qyzmeti. júkteý
Qazaq poezıasy men mýzyka óneri. júkteý
You Might Also Like
-
Qazaqstan tarıhynan "Suraq - jaýap Syrym Datuly taqyrybyna"
