InfoHub Logo

Bilim berý salasy Tanym.
Taqyryby: «Qysqy tabıǵat»
Bólimderi: Ekologıa
Maqsaty:
a) Aqparattyq - quzirettilik Qys mezgili jáne onyń ereksheligi, qystaǵy tabıǵat kórinisteri týraly bilimderin keńeıtý

b) Kommýnıkatıvtik - quzirettilik
Sýret boıynsha áńgime qurap, óz oıyn tolyq jetkize bilýge júıeli áńgimeleýge úıretý.
v) Problemany sheshý quzirettiligi Serýen kezindegi kórip kelgen tabıǵatty qaǵaz betine beınelep tabıǵatqa degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Kórnekiligi Qys sýretteri, qar, muz
Ádisi túsindirý, kórsetý, suraq - jaýap, sýret boıynsha áńgimeleý.
Bılıngvaldyq komponenti: Qysqy tabıǵat – zımnáá prıroda.

İs - áreket kezeńderi
Tárbıeshi áreketi
Shattyq sheńberi.
Qýan shattan alaqaı
Qýanatyn kún keldi
Kúlip shyqty kún búgin
Qaıyrly tań, qaıyrly kún

- Balalar qazir jyldyń qaı mezgili?
- Balalar qysqy aýa raıynyń belgilerin bilemiz be?
- Endeshe boran soqqandy qımylmen qalaı kórsetemiz?
- Úskirik aıaz bolyp tońǵanda ne isteıdi?
- Al, kún shyqqanda ne isteısińder?

Balalar men sizderge bir ertegi aıtaıyn.
Qarly hanym.
Sýyq boran ertegige aparatyn barlyq joldy qarmen jaýyp tastapty. Bul Qarly hanymnyń ıeligi. Ol óziniń muzben kómkerilgen saraıyn shaqyrylmaǵan qonaqtardan qorǵap júredi. Ertegige kire beris esikter de muzben qursaýlanǵan. Bizde osal emespiz. Qarly hanymnyń bizge dep daıyndaǵan kez - kelgen tapsyrmasyn oryndaı alamyz.
Endi balalar ortalyqtarǵa otyraıyq.

İ ortalyq – Qatynas.
(Belgisi: Shana sýreti)
Sh. Ahmetov.
Aıaz qysyp, órnek syzyp
Terezeńdi torlaıdy
Qarǵa ombyǵyp, bet dombyǵyp
Syrǵanap jastar oınaıdy.
Keıde ulyp, keıde ysqyryp
Uıtqyp boran soǵady.
Bóbekterim aıtyńdarshy
Bul qaı kezde bolady?
Endi balalar qys mezgili beınelengen sýretke qarap áńgime qurastyraıyq.

Syrǵanaq taqpaǵy.
Biz tebemiz syrǵanaq
Taýdan tómen syrǵanap
Bir shanada ekeýmiz
Qulamaıdy ekenbiz.

Qońyraý soǵylyp, balalar ortada sergitý sátin oryndaıdy.

İshik, pıma, qolǵaptar
Arada joq tońǵaqtar
Basta qalyń malaqaı
Biz tońbaımyz alaqaı
Qońyraý soǵylyp balalar ortalyqtarǵa aýysyp otyrady.

İİ ortalyq - Ǵylymı zertteý ortalyǵy.
(Belgisi qar sýreti.)
Jumbaq.
Appaq biraq sút emes
Appaq biraq bor emes
Aspannan ol túsedi
Dalany aq kórpemen jabady.
- Qar jyldyń qaı mezgilinde jaýady?
- Qar qalaı jaýady?
Balalarǵa qardy ustatyp kórsetý.
- Qar qandaı?
- Eger qardy bólmege ákelsek ol ne isteıdi?
Qardyń bólmede erigenin kórsetip, onyń sebebin suraý.
- Eger ol sýdy syrtqa aparsaq ne bolady?
- Eger jolǵa ol sýdy tóksek qatqan soń ne bolady?
- Sender syrǵanaqty nemen oınaısyńdar?
Balalar qysta serýenge shyqqanda keı kúnderi qardan aqqala soǵý ońaıǵa túspeıdi, sebebi aıazdy kúni qar birikpeıdi. Qar syqyr - syqyr etedi. Jyly kúnderi qar jumsaq, dymqyl bolady.
Bólmege ákelgen qar men muzdyń syrtqy ózgerisine nazar aýdaryp, qar áýeli qaraıyp mújiledi de birte - birte sýǵa aınalady. Osyndaı baqylaýlardan keıin qar qaıda ketti, ol nege erıdi degen suraqtardy qoıý.
Qońyraý soǵylyp balalar ortaǵa shyǵady.
Esik qaǵylyp, topqa aqqala keledi.
Balalar bizge qonaqqa aqqala qonaqqa kelipti.
- Sálemetsińder me, balalar?
Men sendermen birge oınaıyn dep keldim. Dala óte sýyq eken. Biz tońyp baramyz. Denemizdi qyzdyryp jattyǵý jasaıyq.(Aqqalamen qosylyp, sergitý jattyǵýyn jasatý.)
Qyzdyraıyq deneni,
Kel balalar, kel beri
Qyzdyraıyq deneni
Ornymyzda turyp ap
Júgireıik bir ýaq
1, 2, 3.
Ekpindeı tús
Aıaqty alǵa sozaıyq
Tik kóterip alaıyq.
Aqqala: Rahmet balalar, men
sendermen oınap denem jylynyp qaldy.
(Aqqalany otyrǵyshqa otyrǵyzý.)
Qońyraý soǵylyp, balalar ortalyqtarǵa aýysyp otyrady.

3 ortalyq: Belgisi Aıaz ata sýreti.
Rozanyń tapsyrmasy:
- Balalar nelikten qar ártúrli jaýady?
Sebebi aýa - raıyna baılanysty. Jelsiz aıazdy kúni qar japalaqtap jaýady. Ashyq kúni kishkentaı túıirshik bolyp jaýady.
Endi qazir japalaqtap jaýǵan qar beınesin aq qaǵaz betine salaıyq.

Qońyraý soǵylyp, balalar ortaǵa shyǵady.
Qımyldyq oıyn: «Aqqoıan».
Qoıan otyr dalada
Qulaqtaryn qozǵaltyp
Mine bylaı, mine bylaı
Qulaqtaryn qozǵaltyp.
Otyrý qıyn qoıanǵa
Syz ótedi tabannan
Mine bylaı, mine bylaı
Jylytaıyq aıaqty.
Turý qıyn qoıanǵa
Sekirý kerek qoıanǵa
Mine bylaı, mine bylaı
Sekirý kerek qoıanǵa.

Qorytyndy.
Balalar ár ortalyqta ne týraly bilgenin suraý.
1. Qys mezgiliniń ereksheligi.
2. Qardyń muzdyń qasıetin.
3. Qysqy tabıǵattyń sýretin salý.