InfoHub Logo

Taqyryby: Qyrdyń jas túlegi. Saparǵalı Begalın (prezentasıasymen)
Maqsaty: Oqýshylardy Shoqan beınesimen tanystyrý, avtordyń negizgi ıdeıasyn ashýǵa jaǵdaı jasaý, shyǵarmashylyqpen jumys isteýge baýlı otyryp, baılanystyryp sóıleýin, shyǵarmashylyq oılaýyn damytý.
Túri: aralas sabaq.
Ádisi: suraq - jaýap, taldaý, izdený.
Kórnekiligi: sýretter, kartochka, rebýs, slaıd.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
Psıhologıalyq daıyndyq.
Qazir seńder myna paraqshalarǵa kúnniń kúlimdep turǵan beınesin salyp, júregimizdegi jylýymyzben bólisemiz.

İİ. Úı tapsyrmasyn suraý:
- Ótken sabaqta biz sendermen Ámirhan Abdýlınniń “Aqkól jaǵasynda” áńgimesimen tanysqanbyz
1. Áńgimede kim týraly?
2. Balalar Ahmet Baıtursynulyn qalaı qarsy aldy? El ishinde ony qalaı ataǵan?
3. Aqkól jaǵasyndaǵy balalar ne istedi?
4. Ahmet Baıtursynuly nege rıza boldy?
5. A. Baıtursynovtyń sóılegen sózinen, is - áreketinen qandaı adam ekenin baıqadyńdar?
6. Nege bul áńgime “Aqkól jaǵasynda” dep atalady?

İİİ. Úı tapsyrmasyn pysyqtaý: Assosıasıa quramyz.
A. Baıtursynov kim? (ortaǵa sýret qoıýǵa bolady)
A. Baıtursynov
↓
Ǵalym
Álippe atasy
Tarıhshy
Aqyn
Ádebıetshi
Aýdarmashy
Ustaz
Memleket qaıratkeri

İÚ. Maqsat qoıý kezeńi:
Rebýs sheshý.( qyrdyń jas túlegi)
Sonymen, búgin biz Saparǵalı Begalınniń “Qyrdyń jas túlegi” atty áńgimesimen tanysamyz.
Ú. Jańa sabaq: Kirispe Saparǵalı Begalın (1895 - 1983) qazirgi Shyǵys Qazaqstan oblysy Abaı aýdanynda týǵan. Qazaqtyń belgili jazýshysy. Ol balalarǵa arnap 20 - dan astam kitap jazyp, qazaq balalar ádebıetin damytýǵa eleýli eńbek sińirdi. S. Begalın ”Sátjan”, “Kóksegenniń kórgenderi”, “Shoqan asýlary”, “Altaı ańyzy”, t. b. kóptegen shyǵarmalardy jazǵan.

Shoqan (shyn aty Muhammed Qanafıa) Shyńǵysuly Ýálıhanov – Abylaı hannyń shóberesi. Ákesi Shyńǵys – el bıleýshi aǵa sultan bolǵan áıgili adam.
Qazaqtyń ǵulama ǵalymy, saıahatshy, etnograf. Nebary 30 jastyń ishinde kóptegen ǵylymı eńbekter jazyp, Orta Azıa halyqtarynyń tarıhy men mádenıetin zerttegen. Ol tek Qazaqstan boıynsha ǵana emes, Quljaǵa (Qytaı jerinde), Ystyqkól óńirine (Qyrǵyz eli) ekspedısıalarǵa qatysyp, zertteýler júrgizdi. Shoqan bilimi jaǵynan ózimen birge oqyǵan joldastarynan áldeqaıda ozyq bolady.
Ol týraly kitap jazǵan jazýshy Saparǵalı Begalın: « Iá, ıá sen qyrdyń túlegisiń, qyran qyrdy ańsamaı tura ma?!» dep jazdy.
Oqýlyqpen jumys.
Mátindi oqý. Mátindi 4 bólikke bólý, árbir bólimge at qoıý.
Terip oqý.
Sózdik jumys.
Qyrdyń jas túlegi - qazaq elinde týyp ósken bala.
Qamaý kóshe – tuıyq kóshe.
Kadet korpýsy – patsha úkimeti zamanyndaǵy áskerı oqý orny.
Jataq – jataqhana.
Sergitý sáti.
“Kim shapshań?” Namys, erlik, batyrlyq, oqý, bilimge baılanysty maqal - mátel aıtqyzý..
1. Bilekti birdi jyǵady, (bilimdi myńdy jyǵady).
2. Aqqýdy atýǵa bolmaıdy, (dosyńdy satýǵa bolmaıdy).
3. Batyr týsa - el yrysy, (jaýyn jaýsa jer yrysy).
4. Oınap sóıleseń de (oılap sóıle).
Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
Shoqanǵa minezdeme berý
Shoqan --- qaıyrymdy --- ádil --- ýádege berik
Úİ. Túsingenderin tekserý:
Konverttiń ishinde tapsyrmalar jasyrylǵan 3 - 4 oqýshy kelip suraqtarǵa jaýap beredi.
- Shoqan neni ańsady?
- Áńgimede Shoqan oqyǵan klasta nelikten túgeldeı jazalady?
-«Qorqaq bar qoraǵa kirme» degendi qalaı túsinesiń?
- Anatolııdiń qylyǵy durys pa?
- Eger ofıserdiń ornynda sen bolsań, ne ister ediń?
- Mátinnen Shoqannyń eline degen saǵynyshy sýrettelgen jerdi áńgimele.

Úİİ. Qorytý.
Úİİİ. Úıge tapsyrma: túsinip oqý, Shoqan týraly málimet ákelý.
İH. Baǵalaý.