InfoHub Logo

Sabaq taqyryby: Qys. Abaı Qunanbaev

Sabaq maqsaty: Bilimdiligi: Uly aqyn Abaı Qunanbaevtyń ómirimen tanystyra otyryp, óleńniń negizgi ıdeıasyn ashý. Oqýshyǵa qystyń qatań kórinisterin túsin -
rý, óz oıyn júıeli baılanystyryp aıta bilýge úıretý, oqý daǵdylaryn qalyptastyrý.

Damytýshylyǵy: elestetý, este saqtaý, óz betinshe jumys jasaý qabiletterin, sózdik qorlaryn, sóıleý tilderin, mánerlep oqý daǵdysyn damytý.
Tárbıeliligi: Ár maýsym erekshelikterin baıqata otyryp, tabıǵat sulýlyǵyn tanýǵa, qorshaǵan orta men ómirlik bolmysty tabıǵat qubylystaryn baqylaý
arqyly salystyrý.

Sabaq tıpi: Jańa bilim berý.
Sabaq túri: Dástúrli sabaq
Sabaq ádisteri: túsindirý, suraq - jaýap, taldaý – jınaqtaý, izdenýshilik, toptastyrý.
Kórnekiligi: Jyl mezgilderi týraly slaıd, Abaı Qunanbaev sýreti.

Sabaq barysy:
İ. Uıymdastyrý. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
Otan degen - ár adamnyń júregi,
Oǵan el de jer de, sý da kiredi.
Otanymdy bar álemge pash etken
Prezıdentim - maqtanyshym, tiregim! (Prezıdent sýreti)

İİ. Úı tapsyrmasyn suraý.
- Balalar, «Ótken ómir» degen bólimdi aıaqtap otyrmyz. Bul bólimde qazaq halqynyń bastan keshken qıyndyqtary men táýelsizdikke jetý tarıhyn áńgimeledik. Osy bólimdi «Úzindi» oıyny arqyly tıanaqtaıyq. Ol úshin myna suraqtarǵa jaýap berińizder.
1. Otyrar qalasyn arabtar qalaı ataǵan?.
2. Batyrlar jyryn bizge jetkizýshiler.
3. Qonaqty kútem dep jylan shaqqan bala qaı mátinnen?
4. Abylaıdyń shyn aty.
5. Abylaı kimniń tárbıesinde boldy?
6. Ákesimen birge túrmede otyrǵan bala?
7. Turar Rysqulov kim?
8. J. Jabaev týraly jazylǵan shyǵarma qalaı atalady?
9. Jelaıaq balanyń aty kim?
10. Qurmanǵazy Saǵyrbaıuly kim?
11. Toǵyz shet tilin biletin ǵalym?
12. Tóle, Qazybek, Áıteke kimder?
- Bólimde halqymyzdyń ómir tarıhy, qıly zaman kezeńderi, erlik, eldik dástúrleri tolyq qamtylǵan eken.

İİİ. Jańa sabaq. 1. Kirispe. Suraq - jaýap arqyly.
♦ Bir jylda neshe mezgil bar?
♦ Ár mezgilge qandaı sıpattama berer edińder? (kúz, kóktem, jaz - úsh topqa)
♦ Qazir qaı mezgil?
♦ Qysta qandaı merekeler bolady? (Slaıd prezıdent, táýelsizdik )
♦ Qysta qandaı ózgerister bolady?
♦ Qys mezgili nesimen qyzyq?
♦ Qys aılaryn ata.
♦ Qys mezgili týraly toptastyrý jasaıyq.
Qys
↓
Muz, úskirik, qyraý, sýyq, qar, boran, burqasyn, aıaz, taıǵaq, shana

qys aılary, qysqy merekeler
«Qys» beınesi slaıd kórsetý, áńgimelesý.
- Olaı bolsa, búgin biz «Qys beınesi» degen jańa bólimdi bastaımyz.

2. Abaı Qunanbaev jaıly slaıd.
- Balalar, myna sýretten kórip otyrǵan qazaqtyń jazba ádebıetiniń negizin salýshy, kemeńger, dana, uly aqynymyz týraly ne bilemiz?
Abaı
(ǵalym, ustaz, oıshyl, aqyn, sazger, dana, aýdarmashy, kúıshi, qara sózdiń sheberi)
- Abaı atamyzdyń buryn qandaı óleńderin oqydyq?
- Abaı óleńderi jastardy óner - bilimge, eńbek etýge úndeıdi.
- Búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby Abaıdyń tabıǵat sulýlyǵy jaıly jazylǵan
«Qys» óleńi. (Óleńdi slaıdtan kórsetý)
Aq kıimdi, deneli, aq saqaldy,
Soqyr, mylqaý, tanymas tiri jandy.
Ústi - basy aq qyraý, túsi sýyq,
Basqan jeri syqyrlap, kelip qaldy.
Dem alysy - úskirik, aıaz ben qar,
Kári qudań - qys kelip, álek saldy.
Ushpadaı bórkin kıgen oqshyraıtyp,
Aıazbenen qyzaryp ajarlandy.
Bulttaı qasy jaýyp eki kózin,
Basyn silikse, qar jaýyp, mazańdy aldy.
Borandaı burq - sarq etip doldanǵanda,
Alty qanat aq orda úı shaıqaldy.
Áýes kórip júgirgen jas balalar,
Beti - qoly dombyǵyp, úsik shaldy.
Shıdem men ton qabattap kıgen malshy
Bet qaraýǵa shydamaı teris aınaldy.
Qar tepkenge qajymas qaıran jylqy
Tıtyǵy qurýyna az - aq qaldy.
Qyspen birge tumsyǵyn saldy qasqyr,
Malshylarym, qor qylma ıtke maldy.
Sonyǵa maldy jaıyp, kúzetińder,
Uıqy óltirmes, qaırat qyl, buz qamaldy!
It jegenshe Qondybaı, Qanaı jesin,
Qur jiber myna anturǵan kári shaldy.

3. Mátinmen jumys.
Muǵalim oqyp beredi, oqýshylar tyńdaıdy.
1. Sózdik jumys. Oqshyraıtyp - bir shekesine sándep kıý.(slaıd)
Shıdem - juqa toqylǵan syrt kıim.
Ushpa - jeńil, juqa qar.
2. Oqýlyqpen jumys:
A) İshteı, kezek, terip oqytý, mánerlep oqý.

3. Óleńge taldaý jasaý. «Kýbızm» ádisi arqyly.
1 - top: Aqyn qysty kimge teńedi? (qysty adamǵa, kári shalǵa)
2 - top. Shaldyń kıimderi qandaı? (aq kıimdi, ústin aq qyraý basqan)
3 - top: Kıim dep otyrǵany ne? (Jaýyp turǵan qar, qatqan muz)
1 - top: Aqyn sýrettep otyrǵan shaldy kimge uqsatýǵa bolady? (aq kıimdi, aq saqaldy
Aıaz ataǵa)
2 - top: Óleńdegi shaldyń minezi qandaı? (Ol qatal, soqyr, mylqaý sıaqty)
3 - top: Soqyr – mylqaý degen sebebi ne? (Ol eshteńe kórmeıdi, aıamaıdy, bárin tońdyrady)
1 - top: Túr, túsi qandaı? (túsi aq, qyraý sıaqty, sýyq)
2 - top: Túsi sýyq degendi qalaı túsinesińder? (Qatal, ashýly adam)
3 - top: Aqyn balalar men malshylardy qalaı sýrettegen?
(oınaǵan balalardyń beti - qoly tońyp, malshylar jyly kıinse de aıazǵa shydamaı teris qaraıdy)

8. Sergitý sáti: Qys keldi, alaqaı!
Aq kúmis qar jaýdy.
Aǵashtar, butalar,
Aq qarǵa orandy.

İÚ. Jańa sabaqty bekitý: Shyǵarmashylyq jumys:
1 - top: Tabıǵat qubylystaryna qarap jasaıtyn qandaı halyqtyq boljamdar aıtý.
2 - top: Kúz ben qysty salystyrý.
3 - top: Qys týraly maqaldar aıtý.
Ú. Qorytyndylaý. « Áńgimeleý kestesi»
Mátin taqyryby:
Avtoryn ata.
Keıipkerlerdi ata.
Qaı mezgildi, qaı kezeńdi sýrettegen?
Ne bildik?
Úİ. Baǵalaý.
Úİ. Úıge: Óleńdi jattap kelý. Qys týraly sýret salyp kelý