Quqyqtyq tárbıe oqýshy tulǵasyn qalyptastyrý negizi
Quqyqtyq tárbıe oqýshy tulǵasyn qalyptastyrý negizi
Bala – bizdiń bolashaǵymyz, balaǵa jaqsy tárbıe berý, damýyna múmkindik berý, olarǵa qýanysh syılaý jáne tolyq quqyly erkin tulǵa etip jetildirý bizdiń mindetimiz.
Tárbıe – qoǵamnyń negizgi qyzmetteriniń biri, jeke adamdy maqsatty, júıeli qalyptastyrý prosesi, aǵa urpaqtyń tájirıbesin keıingi býynǵa meńgertip, olardyń sana - sezimin, jaǵymdy minez - qulqyn damytýshy. Eresek býyn qoǵamdyq tarıhı ómirde jınaqtalǵan tájirıbeni, bilimdi jas býynǵa tárbıe prosesi arqyly beredi.
Maqsat degenimiz - bir nársege umtylý, iske asyrý.
Bul turǵydan alǵanda tárbıe maqsaty — jastardy ómirge ázirleý maqsatymen júrgiziletin tárbıe jumystarynyń nátıjesin erte boljaý.
Tárbıeniń maqsaty men júıesi memlekettiń saıasaty men ekonomıkasyna táýeldi. Tárbıe men qoǵam bir mezgilde paıda boldy. Tárbıe qoǵamdyq qubylys, onsyz qoǵam ómiri ilgeri damymaıdy.
Árbir memlekette balalarǵa bilim berý men tárbıeni uıymdastyrýdyń naqtyly máseleleri men ádisteri qarastyrylady. Muǵalim qandaı adamdy qalyptastyratynyn dál bilýi kerek.
K. D. Ýshınskıı óz qyzmetiniń aıqyn maqsatyn kórmeıtin tárbıeshini qurylys materıaldaryn bir jerge úıip tastap, odan ne alǵysy keletinin bilmeıtin arhıtektormen salystyrady. Tárbıeshi jas urpaqqa beriletin bilim, iskerlik, daǵdyny, tárbıeleıtin sezimdi bilip, josparly, maqsatty tárbıe jumysyn júrgizedi.
Ia. A. Komenskıı "Tárbıe maqsaty jáne mindetteri, mańyzy, júzege asyrý joldary adamnyń qoǵamda alatyn ornymen anyqtalý kerek", "Kelesi ǵasyrdyń qandaı bolatyndyǵy sol ǵasyr úshin tárbıelengen azamattarǵa baılanysty. Dúnıe – danalardyń kóptigimen baqytty" - degen oılar aıtty. Osy oılaryn "Ana mektebiniń" kirispesinde órbitedi.
"Tárbıe - adamdy qalyptastyratyn jáne jetildiretin úılesimdi proses", - dep Komenskıı tárbıe maqsatyn tómendegideı negizgi elementterge bóldi:
• adamǵa barlyq zattardy bilgizý - "ǵylymı bilim";
• zattardyń jáne óziniń qojasy etý - "adamgershilik";
• qudaıǵa, zattarǵa qulshylyq etý - "dinı tárbıe";
• tán saýlyǵy - dene tárbıesi.
Jalpy bilim berý mazmunyndaǵy tárbıe – bul balanyń ózindik sanasy men sezimniń jáne adamgershilik kózqarasynyń qalyptasyp damýyna, ol qasıetterdiń onyń minez - qulqyna sińýine baǵyttalyp arnaıy maqsatta uıymdastyrylǵan is - áreketter. Tárbıe qazirgi ózgermeli, san - salaly, kópmádenıetti, kóp etnıkalyq úlken ómirge enýge daıyn qabiletti, tulǵanyń damýyna baǵyttalǵan jáne rýhanı qundylyqtardyń negizinde qurylady.
Urpaq tárbıesindegi basty maqsat – jan - jaqty damyǵan tulǵany tárbıeleý.
Negizgi tulǵanyń óz ómirindegi ornyn, atqaratyn mindetin, qazirgi jáne bolashaq urpaq aldyndaǵy jaýapkershiligin, dúnıesiniń kúrdeli qurylymyn túsiný jáne ózin - ózi taný arqyly dara tulǵa retinde ózin eriksiz birqalypty qalyptastyrýǵa baýlý.
Shyǵys Qazaqstan oblysy,
Úrjar aýdany, Qaraqol aýyly,
«Qaraqol orta mektep - baqshasy» KMM - siniń
ádiskeri, qazaq tili men ádebıeti pánderiniń muǵalimi
Iskakova Shynar Bolatovna
Quqyqtyq tárbıe oqýshy tulǵasyn qalyptastyrý negizi. júkteý
Bala – bizdiń bolashaǵymyz, balaǵa jaqsy tárbıe berý, damýyna múmkindik berý, olarǵa qýanysh syılaý jáne tolyq quqyly erkin tulǵa etip jetildirý bizdiń mindetimiz.
Tárbıe – qoǵamnyń negizgi qyzmetteriniń biri, jeke adamdy maqsatty, júıeli qalyptastyrý prosesi, aǵa urpaqtyń tájirıbesin keıingi býynǵa meńgertip, olardyń sana - sezimin, jaǵymdy minez - qulqyn damytýshy. Eresek býyn qoǵamdyq tarıhı ómirde jınaqtalǵan tájirıbeni, bilimdi jas býynǵa tárbıe prosesi arqyly beredi.
Maqsat degenimiz - bir nársege umtylý, iske asyrý.
Bul turǵydan alǵanda tárbıe maqsaty — jastardy ómirge ázirleý maqsatymen júrgiziletin tárbıe jumystarynyń nátıjesin erte boljaý.
Tárbıeniń maqsaty men júıesi memlekettiń saıasaty men ekonomıkasyna táýeldi. Tárbıe men qoǵam bir mezgilde paıda boldy. Tárbıe qoǵamdyq qubylys, onsyz qoǵam ómiri ilgeri damymaıdy.
Árbir memlekette balalarǵa bilim berý men tárbıeni uıymdastyrýdyń naqtyly máseleleri men ádisteri qarastyrylady. Muǵalim qandaı adamdy qalyptastyratynyn dál bilýi kerek.
K. D. Ýshınskıı óz qyzmetiniń aıqyn maqsatyn kórmeıtin tárbıeshini qurylys materıaldaryn bir jerge úıip tastap, odan ne alǵysy keletinin bilmeıtin arhıtektormen salystyrady. Tárbıeshi jas urpaqqa beriletin bilim, iskerlik, daǵdyny, tárbıeleıtin sezimdi bilip, josparly, maqsatty tárbıe jumysyn júrgizedi.
Ia. A. Komenskıı "Tárbıe maqsaty jáne mindetteri, mańyzy, júzege asyrý joldary adamnyń qoǵamda alatyn ornymen anyqtalý kerek", "Kelesi ǵasyrdyń qandaı bolatyndyǵy sol ǵasyr úshin tárbıelengen azamattarǵa baılanysty. Dúnıe – danalardyń kóptigimen baqytty" - degen oılar aıtty. Osy oılaryn "Ana mektebiniń" kirispesinde órbitedi.
"Tárbıe - adamdy qalyptastyratyn jáne jetildiretin úılesimdi proses", - dep Komenskıı tárbıe maqsatyn tómendegideı negizgi elementterge bóldi:
• adamǵa barlyq zattardy bilgizý - "ǵylymı bilim";
• zattardyń jáne óziniń qojasy etý - "adamgershilik";
• qudaıǵa, zattarǵa qulshylyq etý - "dinı tárbıe";
• tán saýlyǵy - dene tárbıesi.
Jalpy bilim berý mazmunyndaǵy tárbıe – bul balanyń ózindik sanasy men sezimniń jáne adamgershilik kózqarasynyń qalyptasyp damýyna, ol qasıetterdiń onyń minez - qulqyna sińýine baǵyttalyp arnaıy maqsatta uıymdastyrylǵan is - áreketter. Tárbıe qazirgi ózgermeli, san - salaly, kópmádenıetti, kóp etnıkalyq úlken ómirge enýge daıyn qabiletti, tulǵanyń damýyna baǵyttalǵan jáne rýhanı qundylyqtardyń negizinde qurylady.
Urpaq tárbıesindegi basty maqsat – jan - jaqty damyǵan tulǵany tárbıeleý.
Negizgi tulǵanyń óz ómirindegi ornyn, atqaratyn mindetin, qazirgi jáne bolashaq urpaq aldyndaǵy jaýapkershiligin, dúnıesiniń kúrdeli qurylymyn túsiný jáne ózin - ózi taný arqyly dara tulǵa retinde ózin eriksiz birqalypty qalyptastyrýǵa baýlý.
Shyǵys Qazaqstan oblysy,
Úrjar aýdany, Qaraqol aýyly,
«Qaraqol orta mektep - baqshasy» KMM - siniń
ádiskeri, qazaq tili men ádebıeti pánderiniń muǵalimi
Iskakova Shynar Bolatovna
Quqyqtyq tárbıe oqýshy tulǵasyn qalyptastyrý negizi. júkteý
You Might Also Like
