Refleksıalyq qyzmettiń sabaq barysynda uıymdastyrý
Taqyryby.
Refleksıalyq qyzmettiń sabaq barysynda uıymdastyrý
Qazir damyta oqytý ıdeıasynyń oqytý úrdisine enýine, jańashyldyqtyń artýyna baılanysty refleksıanyń pedagogıkadaǵy alatyn ornynyń máni arta túsip, adamdy, bilimdi damytýdyń sharttarynyń biri bolyp otyr. Sońdyqtan bul qazirgi kezdegi bilim salasyndaǵy kókeıtesti máseleler qataryna jatady. Refleksıanyń máni – adamnyń óziniń bilimin, biliminiń negizin, olardy meńgerýdiń joldaryn anyqtaý.
Refleksıa sózi latyn tilinen kirgen reflexio - keıinge aınalym maǵynasyn bildiredi. Bul termındi Djon Lokı 17 ǵasyrda bergen. «Refleksıa – adamnyń óz isteriniń mánin túsiný, olar týraly oılaný barysynda ózine óziniń neni, qalaı jasaǵany týraly tolyq jáne anyq esep berýi nemese ózi áreket barysynda basshylyqqa alǵan erejeler men kestelerdi moıyndaýy ne joqqa shyǵarýy». ózin - ózi damytýmen qatar ındıvıdtiń jan men tán úılesimine sáıkes óz oıyn jınaqtaý qabiletin beıneleıtin refleksıa uǵymy paıda boldy. Jańa dáýir fılosofıalyq ıdeıalary "ózindik" jáne "men" uǵymdaryna baǵyttalady. Jańa qundylyq - adamnyń ózindik "men" qundylyǵy paıda boldy. Budan basqa da refleksıa jaıynda aıtylǵan fılosofıalyq oılar negizinen «adamnyń ózine baǵyttalǵan zertteý jumysy», «ózińniń aqylyn men rýhyńdy ózińniń baqylaýyń» degenge kelip saıady. N. V. Kýzmına adam ózin - ózi iske qosý barysynda damýǵa múmkindik alady deı kele, ol úshin ár túrli derekkózderden alynǵan bilimdi jınaqtaý, olardy tájirıbede qoldaný úshin júıege keltirý, «keri baılanysty» júzege asyrý sıaqty áreketter jasaıtynyna toqtalady. N. B. Kovaleva jáne I. N. Semenov kásibı shyǵarmashylyqtaǵy refleksıanyń róline baılanysty ony ár túrli kásibı pozısıalarǵa ótýdegi ıkemdilik dep esepteıdi.
Refleksıany oılaý, es, sana sıaqty tanymdyq úrdister adam tabıǵatyna tán bolǵandyqtan olardan bólip qaraýǵa bolmaıdy.
Oqytý barysynda bilim alýshylardyń jas erekshelikterine qaraı refleksıanyń da ár túrli formalaryn jıi qoldanýdy maqsat etip, ol sabaq sonyńda asyǵys atqaryla salmaı, balaǵa baıyppen oılanýǵa múmkindik beretindeı etip úıymdastyrylýy shart.
Refleksıany adamnyń rýhanı áleýetin ashý men anyqtaýdyń ınovasıalyq joldarynyń biri dep tanı otyryp, B. Z. Výlfov pen V. I. Harkın «Reflesıany eshkim jáne esh nárse almastyra almaıdy» degen pikir bildiredi.
Qyzmet nátıjesine qaraı refleksıa usynady kelesi jikteýlerdi:
1. emosıalyq kónil kúıiniń refleksıasy
2. áreketttik refleksıa.
3. oqý málimettiniń maǵynasynyń refleksıasy.
Emosıalyq kónil kúıiniń refleksıasy.
1. Kóńil - kúıdiń refleksıasy sabaqtyń basynda nemese aıaǵynda toppen emosıaldyq baılanys ornatý úshin qoldaný tıimdi. Adamnyń kóńil - kúıi beınelengen kartochkalar, kóńil - kúıdiń tústin beıneleri, emosıaldyq sýret rásimderin qoldanýǵa bolady.
Árekettik refleksıa.
2. Árekettik refleksıa oqý málimetteriniń ádis - tásilderin uǵyný yqtımaldaryń beredi. Ony úı tapsyrmasyn suraý kezinde qoldaný tıimdi. Sabaqtyń aıaqtalǵan kezińde árekettik refleksıa tásili arqyly barlyq sabaqtyń barysynda ár oqýshynyń belsendiligin baǵalaý múmkinshiligin beredi. Shyǵarmashylyq is - áreketke, izdempazdyq jumystarǵa taldaý jasaı bilý úıretedi. Jeke is - áreketin uıymdastyryp óz betimen saraptaý, joǵary tanymdyq qyzyǵýshylyq negizinde shyǵarmashylyq baǵyttylyǵynyń turaqtalýy is - áreketterdi obektıvti baǵalap, kemshilikterdi joıýǵa, jaýapkershilikpen qaraýǵa beıimdeıdi.
Oqý málimetiniń maǵynasynyń refleksıasy.
3. Oqý málimetiniń maǵynasynyń refleksıasy oqytý sýbektiniń óz is - áreketin sanaly túrde oı eleginen ótkizip, olardy jáne bilýge, ózindik durys sezinýge kómektesedi.
İs - áreket komponentterin eske túsirý, sanadan ótkizý, onyń mánin, túrin, ózekti máselelerin belgileý, sheshý joldaryn ańyqtaý.
Óziniń oqý tásilderin, tanym men oılaý mehanızimderin túsinbeıinshe oqýshylardyń qol jetkizgen bilim nátıjesin tolyq uǵynýy múmkin emes.
Adamnyń óziniń ózine beretin baǵasy áreketke yntalandyrady jáne onyń tıimdiligin arttyrady. Ózindik baǵanyń motıvasıalyq - psıhologıalyq tujyrymdamasy jetistikterge degen qyzyǵýshylyqty ózindik baǵalaýdyń júıesi retinde qarastyrady. Ózindik baǵalaý adamnyń kóńil - kúıine, onyń sekemshildikten bastap jumysta ózin - ózi umytýyna baılanysty. Sondaı - aq ózindik baǵa adamnyń psıhologıalyq - fızıologıalyq, psıhıkalyq kúızelisteri, onyń ómirlik tájirıbesi, ol ómir súretin ortadaǵy jáne ómirge kelgen qarym - qatynas júıesinde determınaldanǵandyǵymen erekshelenedi.
Óziniń ishki qurylymyna qaraı ózindik baǵa tulǵanyń ózi sıaqty kóp astarly. Onyń mazmuny moraldik - adamgershilik qundylyqtar, qarym - qatynastar men múmkindikterden turady. Tulǵanyń tutas ózindik sanasy onyń psıhıkalyq áleminiń jeke qyrlary negizinde qalyptasady. Ózindik baǵa berý ózin - ózi taný men tabý áleýmettik, kásibı, otbasylyq tipti jaı qarym - qatynastar men baılanystar júıesinde óz orynyn anyqtaýǵa kómektesedi. Obektıvti, durys berilgen ózindik baǵa adamǵa onyń sheshýge tıisti kásibı máseleleriniń aıasyn anyqtaýǵa, oryndalmaıtyn ıllúzıalyq maqsattardan der kezinde bas tarta alýǵa múmkindik beredi. Ózindik baǵanyń adamnyń naqty múmkindikterine sáıkes bolýy onyń ózimen óziniń ishki úılesimdikterine, ózin - ózi qurmetteýge qol jetkizýge yqpal etedi de, al kerisinshe jaǵdaıda ishki qaqtyǵystarǵa keıde nevrotıkalyq jaǵdaılarǵa ákeledi. Qandaı da tulǵanyń bir ózindik baǵany berý mánin arttyrady.
Qazirgi psıhologıada tulǵanyń ózindik «Meniń» paıdasyna qaraı baǵalaý faktileriniń jıi kezdesetini anyqtalyp otyr. Mundaı belgili bir dárejedegi artyq ózindik baǵa keıbir áreket túrlerine taktıkalyq jaǵynan durys bolyp ta jatady. Onyń optımısik bıik maqsattar qoıyp, talpynystar jasaýda tıimdiligi de bar.
Tulǵanyń ózindik baǵasy onyń áreket etetin ortasynda qandaı qundylyqtardyń jetekshi qundylyqtar bolyp eseptelýine de baılanysty. Qorshaǵan adamdardyń, ujymnyń pikiriniń mundaı jaǵdaıda sheshýshi ról atqaryp jatatyndyǵy belgili. Mysaly: ujymda adamnyń kommýnıkatıvtik qabiletteri qundy bolsa, boılarynda sol sapasy bar adamdar ózderin artyq baǵalaýy múmkin. Al ıntellektýaldyq sapalardyń ústemdigi jaǵdaıynda osy qabiletteri joǵary adamdarǵa berilgen baǵa joǵary bolatyndyǵy túsinikti.
Refleksıfti ortalyq tulǵanyń shyǵarmashylyq erkindigi, ol - damytýshylyq qarym - qatynas júıesi. Mundaı ortanyń barlyq qatysýshylary ashyq birlesken áreketti birlese taldaý arqyly ózderiniń ishki «qorlaryn» ashýǵa múmkindik alady. Biliktilikti arttyrý júıesindegi refleksıalyq orta damytýshylyq, damýshylyq qarym - qatynastar júıesi bolyp tabylady. Ol sýbektiniń ishki álemine qatysty kóp deńgeıli jáne kúrdeli úrdis. Munda sýbektilerdiń ashyqtyǵyn, psıhologıalyq teńdigin saqtaý basty sharttardyń biri bolyp tabylady. Mundaı jaǵdaı uıymdastyrýshylardy da, qatysýshylardy da birin - biri tolyqtyra otyryp, birlese damýǵa jeteleıdi.
Refleksıalyq mádenıetti damytýdyń qazirgi kezdegi mániniń artýy ár túrli ınovasıalyq - gýmanısik ádisterdiń paıda bolýyna ákeldi. Degenmen olardyń ishindegi eki negizgi túrin bólip qaraýdy jón kórdim. Olar: oıyn jáne trenıń ádisteri. Oıyn ádisterine ınovasıalyq oıyndar, uıymdastyrý - árekettik oıyndar, uıymdastyrýshylyq - bilimdik oıyndar jatady.
Qazirgi bilimdik maqsattarǵa saı bilim alýshyny refleksıa jasaýǵa daǵdylandyrý muǵalimniń basty mindetteriniń biri bolǵandyqtan, ol - sabaqtyń da negizgi komponentteriniń biri bolýy tıis. Refleksıvtik is - áreket oqýshyǵa ózindik taldaý kezinde ǵana baıqalatyn ózindik jeke dara erekshelikterin tanýyna múmkindik týǵyzady. Bilimdi sanaly túrde ózindik qorytý, ıaǵnı refleksıa nátıjesinde ǵana júzege asady. Refleksıa nátıjesi degenimiz - mindetterdi sheshý tásilderin túsiný.
Pedagogıkalyq praktıkada qoldanýǵa bolatyn mysaldar keltire ketsek: bastaýysh synyp oqýshylary ózi jasaǵan áreketterine aýyzsha baǵa berý, sýretter salý túrinde, al orta jáne joǵarǵy synyp oqýshylary sabaqtarda kesteler, dıagramlar, saýalnamalar toltyrý, esse jazý sıaqty refleksıfti jumys túrlerimen aınalysa alady.
Oqýshylardy refleksıa jasaýǵa úıretýde máseleniń psıhologıalyq jaǵyna mán berý tıimdi. Muǵalimniń basty mindeti:
– oqýshynyń ótkizgen kúni nemese istegen jumysy jaıly aıtqysy, oıymen bóliskisi keletindeı psıhologıalyq ahýal jasaý. Ásirese balanyń ózi jasaǵan áreketterine baılanysty basynan ótken sezimderin qaıta oralta alýy, ol jaıly qaǵazǵa túsirýi nemese basqasha sýretteýi erekshe jaǵdaıdy talap etedi.
Sonymen refleksıa – kóp qyrly, kirikken áreket.
Muǵalimniń shyǵarmashylyq áleýetiniń damýy úshin onyń ádisnamalyq refleksıa jasaı alýynyń máni zor. Bul – maqsatkerlikti taldaı alýdan bastalady. Óziniń naqty jaǵdaıy men bolashaǵynyń baǵytyn saralaı, aralyq maqsattardy anyqtaı alýmen sıpattalady.
Sabaq barysynda refleksıanyń paıdalaný tásilderine, túrlerine jeke toqtalyp keteıik.
Sanany ózine nazaryn aýdaryp, óziniń psıhıkalyq kúıine oı júgirtýi ol emosıalyq kóńil - kúıiniń refleksıa bolyp tabylady.
Emosıalyq kóńil-kúıiniń refleksıasy.
Osy emosıalyq kóńil - kúıi refleksıa tásilderi eń jeńil, qarapaıym aqyl - oıy kem balalarǵa laıyqty dep sanaımyn.
1. Oqýshylarǵa úsh adamnyń kelbetin kartochka arqyly kórsetý: kóńildi, beıtarapty, kónilsiz. Balalarǵa kóńil - kúıine qaraı úsh sýretten bireýin tańdaýǵa usynys beriledi.
Refleksıalyq qyzmettiń sabaq barysynda uıymdastyrý
Qazir damyta oqytý ıdeıasynyń oqytý úrdisine enýine, jańashyldyqtyń artýyna baılanysty refleksıanyń pedagogıkadaǵy alatyn ornynyń máni arta túsip, adamdy, bilimdi damytýdyń sharttarynyń biri bolyp otyr. Sońdyqtan bul qazirgi kezdegi bilim salasyndaǵy kókeıtesti máseleler qataryna jatady. Refleksıanyń máni – adamnyń óziniń bilimin, biliminiń negizin, olardy meńgerýdiń joldaryn anyqtaý.
Refleksıa sózi latyn tilinen kirgen reflexio - keıinge aınalym maǵynasyn bildiredi. Bul termındi Djon Lokı 17 ǵasyrda bergen. «Refleksıa – adamnyń óz isteriniń mánin túsiný, olar týraly oılaný barysynda ózine óziniń neni, qalaı jasaǵany týraly tolyq jáne anyq esep berýi nemese ózi áreket barysynda basshylyqqa alǵan erejeler men kestelerdi moıyndaýy ne joqqa shyǵarýy». ózin - ózi damytýmen qatar ındıvıdtiń jan men tán úılesimine sáıkes óz oıyn jınaqtaý qabiletin beıneleıtin refleksıa uǵymy paıda boldy. Jańa dáýir fılosofıalyq ıdeıalary "ózindik" jáne "men" uǵymdaryna baǵyttalady. Jańa qundylyq - adamnyń ózindik "men" qundylyǵy paıda boldy. Budan basqa da refleksıa jaıynda aıtylǵan fılosofıalyq oılar negizinen «adamnyń ózine baǵyttalǵan zertteý jumysy», «ózińniń aqylyn men rýhyńdy ózińniń baqylaýyń» degenge kelip saıady. N. V. Kýzmına adam ózin - ózi iske qosý barysynda damýǵa múmkindik alady deı kele, ol úshin ár túrli derekkózderden alynǵan bilimdi jınaqtaý, olardy tájirıbede qoldaný úshin júıege keltirý, «keri baılanysty» júzege asyrý sıaqty áreketter jasaıtynyna toqtalady. N. B. Kovaleva jáne I. N. Semenov kásibı shyǵarmashylyqtaǵy refleksıanyń róline baılanysty ony ár túrli kásibı pozısıalarǵa ótýdegi ıkemdilik dep esepteıdi.
Refleksıany oılaý, es, sana sıaqty tanymdyq úrdister adam tabıǵatyna tán bolǵandyqtan olardan bólip qaraýǵa bolmaıdy.
Oqytý barysynda bilim alýshylardyń jas erekshelikterine qaraı refleksıanyń da ár túrli formalaryn jıi qoldanýdy maqsat etip, ol sabaq sonyńda asyǵys atqaryla salmaı, balaǵa baıyppen oılanýǵa múmkindik beretindeı etip úıymdastyrylýy shart.
Refleksıany adamnyń rýhanı áleýetin ashý men anyqtaýdyń ınovasıalyq joldarynyń biri dep tanı otyryp, B. Z. Výlfov pen V. I. Harkın «Reflesıany eshkim jáne esh nárse almastyra almaıdy» degen pikir bildiredi.
Qyzmet nátıjesine qaraı refleksıa usynady kelesi jikteýlerdi:
1. emosıalyq kónil kúıiniń refleksıasy
2. áreketttik refleksıa.
3. oqý málimettiniń maǵynasynyń refleksıasy.
Emosıalyq kónil kúıiniń refleksıasy.
1. Kóńil - kúıdiń refleksıasy sabaqtyń basynda nemese aıaǵynda toppen emosıaldyq baılanys ornatý úshin qoldaný tıimdi. Adamnyń kóńil - kúıi beınelengen kartochkalar, kóńil - kúıdiń tústin beıneleri, emosıaldyq sýret rásimderin qoldanýǵa bolady.
Árekettik refleksıa.
2. Árekettik refleksıa oqý málimetteriniń ádis - tásilderin uǵyný yqtımaldaryń beredi. Ony úı tapsyrmasyn suraý kezinde qoldaný tıimdi. Sabaqtyń aıaqtalǵan kezińde árekettik refleksıa tásili arqyly barlyq sabaqtyń barysynda ár oqýshynyń belsendiligin baǵalaý múmkinshiligin beredi. Shyǵarmashylyq is - áreketke, izdempazdyq jumystarǵa taldaý jasaı bilý úıretedi. Jeke is - áreketin uıymdastyryp óz betimen saraptaý, joǵary tanymdyq qyzyǵýshylyq negizinde shyǵarmashylyq baǵyttylyǵynyń turaqtalýy is - áreketterdi obektıvti baǵalap, kemshilikterdi joıýǵa, jaýapkershilikpen qaraýǵa beıimdeıdi.
Oqý málimetiniń maǵynasynyń refleksıasy.
3. Oqý málimetiniń maǵynasynyń refleksıasy oqytý sýbektiniń óz is - áreketin sanaly túrde oı eleginen ótkizip, olardy jáne bilýge, ózindik durys sezinýge kómektesedi.
İs - áreket komponentterin eske túsirý, sanadan ótkizý, onyń mánin, túrin, ózekti máselelerin belgileý, sheshý joldaryn ańyqtaý.
Óziniń oqý tásilderin, tanym men oılaý mehanızimderin túsinbeıinshe oqýshylardyń qol jetkizgen bilim nátıjesin tolyq uǵynýy múmkin emes.
Adamnyń óziniń ózine beretin baǵasy áreketke yntalandyrady jáne onyń tıimdiligin arttyrady. Ózindik baǵanyń motıvasıalyq - psıhologıalyq tujyrymdamasy jetistikterge degen qyzyǵýshylyqty ózindik baǵalaýdyń júıesi retinde qarastyrady. Ózindik baǵalaý adamnyń kóńil - kúıine, onyń sekemshildikten bastap jumysta ózin - ózi umytýyna baılanysty. Sondaı - aq ózindik baǵa adamnyń psıhologıalyq - fızıologıalyq, psıhıkalyq kúızelisteri, onyń ómirlik tájirıbesi, ol ómir súretin ortadaǵy jáne ómirge kelgen qarym - qatynas júıesinde determınaldanǵandyǵymen erekshelenedi.
Óziniń ishki qurylymyna qaraı ózindik baǵa tulǵanyń ózi sıaqty kóp astarly. Onyń mazmuny moraldik - adamgershilik qundylyqtar, qarym - qatynastar men múmkindikterden turady. Tulǵanyń tutas ózindik sanasy onyń psıhıkalyq áleminiń jeke qyrlary negizinde qalyptasady. Ózindik baǵa berý ózin - ózi taný men tabý áleýmettik, kásibı, otbasylyq tipti jaı qarym - qatynastar men baılanystar júıesinde óz orynyn anyqtaýǵa kómektesedi. Obektıvti, durys berilgen ózindik baǵa adamǵa onyń sheshýge tıisti kásibı máseleleriniń aıasyn anyqtaýǵa, oryndalmaıtyn ıllúzıalyq maqsattardan der kezinde bas tarta alýǵa múmkindik beredi. Ózindik baǵanyń adamnyń naqty múmkindikterine sáıkes bolýy onyń ózimen óziniń ishki úılesimdikterine, ózin - ózi qurmetteýge qol jetkizýge yqpal etedi de, al kerisinshe jaǵdaıda ishki qaqtyǵystarǵa keıde nevrotıkalyq jaǵdaılarǵa ákeledi. Qandaı da tulǵanyń bir ózindik baǵany berý mánin arttyrady.
Qazirgi psıhologıada tulǵanyń ózindik «Meniń» paıdasyna qaraı baǵalaý faktileriniń jıi kezdesetini anyqtalyp otyr. Mundaı belgili bir dárejedegi artyq ózindik baǵa keıbir áreket túrlerine taktıkalyq jaǵynan durys bolyp ta jatady. Onyń optımısik bıik maqsattar qoıyp, talpynystar jasaýda tıimdiligi de bar.
Tulǵanyń ózindik baǵasy onyń áreket etetin ortasynda qandaı qundylyqtardyń jetekshi qundylyqtar bolyp eseptelýine de baılanysty. Qorshaǵan adamdardyń, ujymnyń pikiriniń mundaı jaǵdaıda sheshýshi ról atqaryp jatatyndyǵy belgili. Mysaly: ujymda adamnyń kommýnıkatıvtik qabiletteri qundy bolsa, boılarynda sol sapasy bar adamdar ózderin artyq baǵalaýy múmkin. Al ıntellektýaldyq sapalardyń ústemdigi jaǵdaıynda osy qabiletteri joǵary adamdarǵa berilgen baǵa joǵary bolatyndyǵy túsinikti.
Refleksıfti ortalyq tulǵanyń shyǵarmashylyq erkindigi, ol - damytýshylyq qarym - qatynas júıesi. Mundaı ortanyń barlyq qatysýshylary ashyq birlesken áreketti birlese taldaý arqyly ózderiniń ishki «qorlaryn» ashýǵa múmkindik alady. Biliktilikti arttyrý júıesindegi refleksıalyq orta damytýshylyq, damýshylyq qarym - qatynastar júıesi bolyp tabylady. Ol sýbektiniń ishki álemine qatysty kóp deńgeıli jáne kúrdeli úrdis. Munda sýbektilerdiń ashyqtyǵyn, psıhologıalyq teńdigin saqtaý basty sharttardyń biri bolyp tabylady. Mundaı jaǵdaı uıymdastyrýshylardy da, qatysýshylardy da birin - biri tolyqtyra otyryp, birlese damýǵa jeteleıdi.
Refleksıalyq mádenıetti damytýdyń qazirgi kezdegi mániniń artýy ár túrli ınovasıalyq - gýmanısik ádisterdiń paıda bolýyna ákeldi. Degenmen olardyń ishindegi eki negizgi túrin bólip qaraýdy jón kórdim. Olar: oıyn jáne trenıń ádisteri. Oıyn ádisterine ınovasıalyq oıyndar, uıymdastyrý - árekettik oıyndar, uıymdastyrýshylyq - bilimdik oıyndar jatady.
Qazirgi bilimdik maqsattarǵa saı bilim alýshyny refleksıa jasaýǵa daǵdylandyrý muǵalimniń basty mindetteriniń biri bolǵandyqtan, ol - sabaqtyń da negizgi komponentteriniń biri bolýy tıis. Refleksıvtik is - áreket oqýshyǵa ózindik taldaý kezinde ǵana baıqalatyn ózindik jeke dara erekshelikterin tanýyna múmkindik týǵyzady. Bilimdi sanaly túrde ózindik qorytý, ıaǵnı refleksıa nátıjesinde ǵana júzege asady. Refleksıa nátıjesi degenimiz - mindetterdi sheshý tásilderin túsiný.
Pedagogıkalyq praktıkada qoldanýǵa bolatyn mysaldar keltire ketsek: bastaýysh synyp oqýshylary ózi jasaǵan áreketterine aýyzsha baǵa berý, sýretter salý túrinde, al orta jáne joǵarǵy synyp oqýshylary sabaqtarda kesteler, dıagramlar, saýalnamalar toltyrý, esse jazý sıaqty refleksıfti jumys túrlerimen aınalysa alady.
Oqýshylardy refleksıa jasaýǵa úıretýde máseleniń psıhologıalyq jaǵyna mán berý tıimdi. Muǵalimniń basty mindeti:
– oqýshynyń ótkizgen kúni nemese istegen jumysy jaıly aıtqysy, oıymen bóliskisi keletindeı psıhologıalyq ahýal jasaý. Ásirese balanyń ózi jasaǵan áreketterine baılanysty basynan ótken sezimderin qaıta oralta alýy, ol jaıly qaǵazǵa túsirýi nemese basqasha sýretteýi erekshe jaǵdaıdy talap etedi.
Sonymen refleksıa – kóp qyrly, kirikken áreket.
Muǵalimniń shyǵarmashylyq áleýetiniń damýy úshin onyń ádisnamalyq refleksıa jasaı alýynyń máni zor. Bul – maqsatkerlikti taldaı alýdan bastalady. Óziniń naqty jaǵdaıy men bolashaǵynyń baǵytyn saralaı, aralyq maqsattardy anyqtaı alýmen sıpattalady.
Sabaq barysynda refleksıanyń paıdalaný tásilderine, túrlerine jeke toqtalyp keteıik.
Sanany ózine nazaryn aýdaryp, óziniń psıhıkalyq kúıine oı júgirtýi ol emosıalyq kóńil - kúıiniń refleksıa bolyp tabylady.
Emosıalyq kóńil-kúıiniń refleksıasy.
Osy emosıalyq kóńil - kúıi refleksıa tásilderi eń jeńil, qarapaıym aqyl - oıy kem balalarǵa laıyqty dep sanaımyn.
1. Oqýshylarǵa úsh adamnyń kelbetin kartochka arqyly kórsetý: kóńildi, beıtarapty, kónilsiz. Balalarǵa kóńil - kúıine qaraı úsh sýretten bireýin tańdaýǵa usynys beriledi.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
