InfoHub Logo

Taqyryby: Abaı Qunanbaev
Sabyrsyz, arsyz, erinshek.
Maqsaty:
Bilimdiligi: Uly aqyn Abaı Qunanbaevtyń shyǵarmashylyǵymen tanystyra otyryp, óleńniń negizgi ıdeıasyn ashý arqyly sabaq boıynsha túsinik qalyptastyrý
Damytýshylyǵy: Kórkem mátinmen jumys isteı alý daǵdysyn jetildirý, oqyp túıgenderi týraly oı qorytyndysyn aıtqyzyp jattyqtyrý. Oqýshylardyń sózdik qoryn molaıta otyryp, mánerlep oqý daǵdysyn jetildirý.
Tárbıeliligi: Óleń joldary arqyly adam boıyndaǵy jaǵymsyz qasıetterden boıyn aýlaq ustaýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq.
Ádisi: suraq - jaýap, taldaý, áńgimeleý, izdený, qorytyndylaý.
Kórnekiligi: BÚÚkestesi, toptastyrý, bes jol óleń, Abaı portreti, slaıdtar toptamasy

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
Meıirimdi júrekpen
Aq peıildi tilekpen,
Amandasyp alaıyq
Bir jadyrap qalaıyq!

İİ. Ótkendi pysyqtaý
*Muhtar Áýezov. Jolda.
*Suraq - jaýap:
1. Mátinniń avtory kim?
2. Mátin kim týraly?
3. Mátindegi keıipkerlerdi ata.
4. Qunanbaı degen kim?
5. Mátin qaı romannan alynǵan?
6. Anasy Uljan Abaıǵa ne aıtty?
7. Abaıdyń qandaı qasıetterin baıqadyq?

İİİ. Oı qozǵaý
«Talap, eńbek, tereń oı,
Qanaǵat, raqym, oılap qoı.
Bes asyl is - kónseńiz».
- Bul úzindi Abaıdyń qaı óleńinen alynǵan?
- Abaı ata týraly ne bilemiz, sony ortaǵa salaıyq.
Búgin biz sabaǵymyzdy «Abaı aýylyna saıahat» jasaýdan bastaımyz.

İ top «Abaı óleńderi»
İİ top «Abaıdyń qara sózderi»
İİİ top «Abaıdyń ánderi»

İV. Jańa sabaq.
Abaı Qunanbaev - qazaq halqynyń uly aqyny, asyl sózdiń zergeri. Azan shaqyryp qoıǵan aty - Ibrahım. Ájesi Zere súıkimdi de súıikti nemeresin Abaı dep erkeletken. Osydan keıin Ibrahım deıtin shyn aty atalmaı, el arasynda Abaı atanyp ketedi.
Óleńderinen basqa 3 poemasy, 45 qara sózi bar. Abaıdyń alǵashqy óleńderin Kókbaı Jańataevtyń atymen jarıalaǵan. Almatyda Abaı eskertkishi, Abaı kóshesi, Abaı atyndaǵy ýnıversıtet, İle Alataýy jotalarynda Abaı shyńy dep atalatyn jerler bar. Abaıdyń anasynyń aty - Uljan, ájesiniń aty - Zere. Abaı kishkentaıynan ájesi Zereniń aıtqan qyzyqty ertegilerin tyńdap ósedi.
Abaı aqyndyq ónerge 40 jasynan asqanda qulaı berilip, ómiriniń sońyna deıin sozylǵan
20 jyldyq ádebı qyzmetinde 8000 óleń joly men 45 naqyl sózin jazyp qaldyrdy. Ol naqyl sózder “Abaıdyń qara sózderi” dep atalady.

İV. Oqýlyqpen jumys
Sabyrsyz, arsyz, erinshek
Sabyrsyz, arsyz, erinshek,
Kórseqyzar, jalmaýyz,
Sorly qazaq sol úshin
Alty baqan, alaýyz.
Ózin - ózi kúndeıdi,
Jaqynyn jalǵan mindeıdi,
Ol - arsyzdyq belgisi.
Uıatsynbaı, oılanbaı,
Qoı degenge til almaı,
İs qylmaı ma ol kisi?
Bir - aq sekirip shyǵam dep,
Bir - aq qarǵyp túsem dep,
Mertigedi, jatady.
Urlyqpen mal tabam dep,
Egesse aýyl shabam dep,
Súıtip qudaı atady.

1) Mátindi muǵaliminiń mánerlep oqýy.
2) Oqýshylarǵa oqytý:
İ top: mánerlep oqý
İİ top: tizbekteı oqý
İİİ top: juppen oqý

V. Sózdik jumys
Alaýyz - bereke - birligi joq, yntymaqsyz.
Kúndeıdi - qyzǵanady.
Mertigedi - bir jeri synady, shyǵady.
Mindeıdi - min taǵady, jamandaıdy.

Vİ. Dáptermen jumys
Jeltoqsannyń besi
Abaı Qunanbaev
Sabyrsyz, arsyz, erinshek
(Úzindi)

Vİİ«Maǵynany ash»
İ top – Sabyrsyz
İİ top – Arsyz
İİİ top – Erinshek

Vİİİ. Sergitý sáti
Elektrondy oqýlyqtan Abaıdyń «Jelsiz túnde jaryq aı» ánin tyńdaý

İH. Kestemen jumys
Adamnyń minez - qulyqtary
jaǵymsyz
sabyrsyz
arsyz
erinshek
jalmaýyz
kórseqyzar
alaýyz
ósek
ótirik
maqtanshaq
erinshek
beker mal shashpaq
jaǵymdy
sabyrly
arly
eńbekqor
sypaıy
bilimdi
aqyldy
talap
eńbek
tereń oı
qanaǵat
rahym

H. Shyǵarmashylyq tapsyrma
İ top: Bes jol óleń
1. Zat esim (bir sózden)
2. Syn esim (eki sózden)
3. Etistik (úsh sózden)
4. Sezimdi bildiretin sózder (tórt sózden)
5. Sınonım
İİ top: «Abaı» toptastyrý

İİİ top: BÚÚ kestesi
Hİ. Qorytý.
-«Jaqsy sóz – jan azyǵy» - deıdi qazaq. Myna júreksheni bir – birimizge bere otyryp, qandaı adam bolý kerektigin bildiretin tilegimizdi aıtaıyq:
Júrekshe sońynda muǵalimniń qolyna qaıtyp keledi.
- Abaı rýhy - týǵan tildiń tiregi.
Abaı rýhy - qazaǵymnyń júregi.
Jyr marjany júregińdi tolqytyp,
Namysyńdy qamshylasyn únemi.- dep búgingi sabaqty qorytyndylaı kele (baǵalaryn aıtý, madaqtaý)

Hİİ. Úıge tapsyrma.
1. Óleńdi jatqa aıtý
2. 3 - synypqa arnalǵan «Ádebıettik oqý» oqýlyǵynan Abaı óleńderiniń attaryn terip jazý