InfoHub Logo

Saltym – asyl qazynam
Maqsaty: Oqýshylarǵa qazaq halqynyń salt - dástúrleri men ádet-ǵurpynyń tárbıelik mánin uǵyndyrý, balanyń boıyna adamgershilik qasıetterin qalyptastyrý, halyq ónegesin úıretý;
Ata - analarmen tyǵyz baılanys jasaý arqyly ortaq tárbıege jumyldyrý.
Kórnekiligi: Sýretter, ulaǵatty sózder jazylǵan plakattar, ulttyq buıym kórmeleri.

Mýzykalyq sálem: Kúıshiler toby. «Toıbastar»

1-júrgizýshi: Ata - saltym – asyl muram, ardaǵym,
Babalardyń jalǵastyrar armanyn.
San ǵasyrda qalpyn buzbas qadirim,
Ótkenimdi búginimmen jalǵadym.

2-júrgizýshi: Qazaǵymnyń salt - dástúri jańǵyrǵan,
Tálimdi oı synaǵy, tárbıe kózi qaldyrǵan.
Salt - dástúrdi ardaqtaıyq aǵaıyn
Qazaq atty úlken, kishi baldyrǵan.
Jınalyppyz, sátti kúni bárimiz de,
Úlken, kishi, jasymyz, kárimiz de.
Tórletińiz, qadirmendi qonaqtar,
Gúl - gúl jaınap myna bizdiń tórimizge.

1-júrgizýshi: Ónerli halyq – ómirsheń halyq, qazaqtyń ádet - ǵurpyna, salt - dástúrine baǵyttalǵan. «Salt - dástúr - asyl qazyna» atty tárbıe saǵatyn bastaımyz.

Mýzykalyq sálem: (Qazaqy dastarhanym). Hor
Tárbıe saǵatymyzdy bastamas buryn salt - dástúrler týraly qysqasha málimet berip ketsek.

Salt dástúrleriniń ishindegi bala tárbıesine baılanysty tárbıe dástúrine toqtalsaq.
2-júrgizýshi: Tárbıe dástúri.
Salt – ár ulttyń, halyqtyń dini men senimine, turmys – tirshiligine, ulttyq qurylym ereksheligine sáıkes ǵasyrlar boıy jınaqtalyp, ómirdiń ózi týǵyzǵan ǵuryptar tuǵyrynyń negizi. Qazaqtyń birneshe salttaryn atap ótsek.
Shildehana (salt)
Jańa týǵan náresteniń qurmetine jasalatyn oıyn - saýyq toı.
Kindik keser (salt)
Náreste týǵan sátte onyń kindigin kesetin áıelder (Kindik sheshesi) daıyn turady. Kindik kesý – mártebeli, abyroıly is.
Besikke salý (salt)
Jańa týǵan balany besikke salý. Besik qasıetti, kıeli, qýatty múlik, sábıdiń altyn uıasy bolyp esepteledi.
Qyrqynan shyǵarý (salt)
Balanyń týǵanyna qyryq kún tolǵan soń ony ydysqa qyryq qasyq sý quıyp shomyldyrady. Ol sábıdiń jan júıesiniń qalyptasyp deni saý bolyp ósýine degen aq tilekten shyqqan.
Tusaý keser (salt)
Sábı qaz turǵannan keıin tez júrip ketsin degen tilekpen jasalatyn ǵuryp.

Ǵuryp
Qazaqtyń ómir salty, óren salty t. b. qoldaný men dáripteýdi ǵuryp deımiz.

1-júrgizýshi:
Dástúr - halyqtyń atadan balaǵa kóship, jalǵasyp jáne damyp otyratyn kásiptik, salt - sana, ádet - ǵuryp, minez - qulyq, tálim - tárbıe jáne rýhanı is - áreketter kórinisi. Qazaqtyń birneshe dástúrlerin atap ótsek.
Tyshtyrma (dástúr)
Sábıdi besikke salar kezde besiktiń túbegi turatyn tesikten qurt, irimshik, táttiler ótkizip «tyshtyma, tyshtyma» dep yrym jasaıdy jáne ony «tyshtyrma» dep ataıdy.

Bazarlyq (dástúr)
Alys saparǵa shyqqan adamdardyń jaqyndaryna (jerles, kórshi – kólem, jas balalarǵa, syılas adamdaryna) ákelgen syılyǵy.
Baıǵazy (dástúr)
Balalardyń, jastardyń jańa kıimi úshin beriletin aqshalaı, zattaı syı.
Tilashar (dástúr)
Balasy 7 jasqa tolǵan balaǵa jańa kıim kıgizip, oqý jabdyqtaryn daıyndap, shaǵyn toı ótkizedi. Muny «tilashar» toıy dep ataıdy.
Jeti ata (dástúr)
Halqymyz keıingi urpaqqa jeti atasyn bilýdi mindettegen. Olaı bolsa jet ata: Bala, Áke, Ata, Arǵy ata, Baba, Túp ata, Tek ata.
Asatý (dástúr)
Et jelinip bolǵan soń tórde otyrǵan aqsaqal, tabaqta qalǵan etti jas balalar men jigitterge asatady.