InfoHub Logo

Qazaqstan tarıhy
Sabaqtyń taqyryby: Saýatsyzdyqty joıý, halyqqa bilim berý júıesiniń damýy jáne saıası aǵartýshylyq
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik. 1920 - 30 jyldardaǵy mádenı revolúsıanyń mańyzyn, saýatsyzdyqty joıý, saıası aǵartý, mekteptik bilim berý sharalary barysyndaǵy qıyndyqtar men jetistikter týraly bilim berý.
Damytýshylyq. Oqýshylardy óz betinshe jumys jasatý, shyǵarmashylyq tapsyrmalardy oryndatý arqyly shyǵarmashylyq qabiletterin damytý
Tárbıelik. Oı - órisin keńeıtip, qoǵamdyq ómirge degen kózqarasyn tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: jańa bilimdi meńgerý sabaǵy
Sabaqtyń ádisi: toptyq jumys, baıandaý ádisi, pıramıdalyq strategıa t. b.
Sabaqtyń kórnekiligi: Interaktıvti taqta, Saýatsyzdyqty joıý, halyqqa bilim berý júıesiniń damýy taqyrybyna arnalǵan arnaıy plakat.
Pán aralyq baılanys: Qazaq tili, ádebıeti, geometrıa, dúnıe júzi tarıhy.

Barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi
1. Synypty topqa bólý
2. Psıhologıalyq sát. Eki top oqýshylarynyń bir - birine sáttilik tileýi.

İİ. Oı qozǵaý.
1. Revolásıa degen ne? (Tóńkeris. Tóńkeris jasaý)
2. Mádenı revolúsıa degen ne? (qoǵamdyq ómirdiń barlyq salasyn túbirimen
ózgertip, jańa mádenıet jasaý, jańa qoǵamda ómir súretin jańa adamdy tárbıelep
shyǵarý.

İİİ. Jańa sabaq.
1. Muǵalim sózi:
Saýatsyzdyqty joıý, halyqqa bilim berý júıesiniń damýy jáne saıası aǵartýshylyq.
1920jyldary beıbit ómirge kóshý jaǵdaıynda saýatsyzdyqty joıý, kadrlar daıarlaý, buqara halyqtyń mádenı deńgeıin arttyrý qajettiligi týyndady.
KSRO - nyń basqa aımaqtaryndaǵydaı Qazaqstanda da saýatty, zıaly qaýym at tóbelindeı az bolatyn. Halyqtyń basym bóliginde bastaýysh bilimde joq bolatyn. Sol sebepti Qazaqstanda «mádenı revolúsıa» jasaý kerek dep sheshti.
Qazaqstandaǵy mádenı revolúsıa basty eki mindetti sheshýge tıis boldy:
Birinshiden mádenı artta qalýshylyqty joıý.
Ekinshiden bilim berý, ǵylymı jáne mádenı mekemelerdiń jańa keńestik júıesin qalyptastyrý.
Soǵan baılanysty1920 jyly tamyzda Partıanyń Ortalyq Komıtetinde úgit - nasıhat bólimi quryldy. Osy jyly qarashada RKFSR Aǵartý halkomy janynan Bas saıası – aǵartý komıteti iske qosyldy. Bul eki partıalyq jáne memlekettik organ mádenı revolúsıaǵa basshylyqty júzege asyra bastady.
Mádenı revolúsıanyń mindetteri:
Qazaqstanda mádenı revolúsıany túpkilikti júzege asyrý úshin birqatar mindetterdi sheshý kerek boldy.
- Jergilikti jerde naqty mádenı baza jasaý úshin saýat ashý jáne saıası bilim qajet boldy.
- Qazaqstandaǵy oqý - aǵartý mekemelerin bir júıege keltirý, oqytýdy biryńǵaı oqý baǵdarlamasymen júrgizý.
- Rýhanı ómirge jańa mazmun berý úshin, qazaq sosıalısik mýzyka mádenıetin damytý.
- Keńestik memleketterdiń tutas aýmaǵynda biryńǵaı mádenı keńistik jasaý úshin ólkede ónerdiń jańa túrlerin – teatr, kıno, beıneleý ónerin t. b. qalyptastyrý.
- Qazaqstanda ǵylymdy qalyptastyrý úshin ǵylymı mekemeler júıesin qurý.
- Jergilikti halyqtyń qoǵamdyq jáne jeke ómirdegi rýlyq jáne dinı nanym - senimderin joıyp, keńes adamynyń jańa ómirdegi saltyn engizý.
- Sosıalısik qoǵam qurý mindetterin sheshý úshin ulttyq kadrlardy daıarlaý.
- Qazaqstanda orta arnaýly jáne joǵary bilim júıesin qurý.
Osylaısha 1920 - 1930 jyldardaǵy partıanyń mádenı saıasatynyń mazmuny partıalyq jáne memlekettik organdar, qoǵamdyq uıymdar, sondaı - aq rýhanı saladaǵy mekemeler
Men uıymdar arqyly «jańa keńestik sana» qalyptastyrý isine baǵyttaldy.
Partıa birtutas sosıalısik mádenıet qalyptastyrý úshin bir jaǵynan - halyqtyń bilimi men mádenıetin kóterýge, ekinshi jaǵynan – shyǵarmashylyq salasyn halyqqa jaqyndata túsýge tyrysty. Birtutas keńestik mádenıet qurý ıdeıasy ulttyq mádenıettiń órisin taryltyp jiberdi.

2. Jańa bilimdi meńgerý
Maǵynany taný kezeńi
Búgingi sabaqta ótiletin taqyrypty eki topqa bólip beremin. Eki top óz taqyrypshalaryn oqyp shyǵyp, syzba nemese keste túrinde plakatka salyp, taqta aldynda túsindiredi
1 - top. Saýatsyzdyqty joıý.
2 - top. Saıası aǵartý júıesi. Mekteptik bilim.

İÚ. Bekitý«Pıramıdalyq strategıa»
Eger berilgen tapsyrmany durys oryndasańyz, búgingi taqyryptyń mazmunyn ashatyn tarıhı pıramıda qurastyra alasyz.
1. Keıipkerdiń aty 1 sóz
2. Ony sıpattaıtyn 2 sóz
3. Oqıǵa ornyn sıpattaıtyn 3 sóz
4. Oqıǵaǵa ákeletin problema 4 sóz
5. Birinshi oqıǵany sıpattaıtyn 5 sóz.
6. Ekinshi oqıǵany sıpattaıtyn 6 sóz.
7. Prolemany sheshýdi sıpattaıtyn 7 sóz.

Ú. Qorytyndylaý.
Qıyndyqtar men kedergilerge qaramastan halyqqa bilim berýge arnalǵan sharalar júzege asyrylyp, respýblıkada jeti jyldyq, on jyldyq mektepter jumys jasady. Ár oqýshynyń synyptan - synypqa ótýine jaǵdaılar qarastyryldy.
Shyǵarmashylyq izdenis pen kúndelikti tájirıbege súıengen keńestik pedagogıka qalyptasty.

Úİ. Baǵalaý
Úİİ. Úıge tapsyrma: «Saýatsyzdyqty joıý, halyqqa bilim berý júıesiniń damýy jáne saıası aǵartýshylyq» taqyrybynda tarıhı shyǵarma jazyp kelý.

Qyzylsý orta mektebiniń
tarıh páni muǵalimi Rsalına Gýlsara Ibraemovna