Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Shal men kempir ertegi
Shal men kempir ertegi.
Ertede bir shal men kempir bolypty, olardyń kúıeýge bermegen úsh qyzy bar eken. Bir kúni shal kempirge aıtypty: «Biz endi qartaıdyq, bulardy asyraı almaımyz, olardy tastap keteıik» – deıdi. Qyzdardyń úsheýine úsh shelek berip sýǵa jiberedi. Shelekterdiń túbi tesik eken, qyzdar kún boıyna shelekti toltyra almaı áýre bolyp júredi. Keshke jaqyn úıge qaıtyp kelse áke - sheshesi joq. Sonda úlken qyz aıtypty:
— Sheshem meni jaqsy kórmeıdi eken, maǵan basymdy taraıtyn taraq tastap ketken joq, – depti. Ekinshi qyz aıtypty:
— Sheshem meni jaqsy kórmeıdi eken, maǵan aına qaldyrmaǵan eken, – dep. Kishi qyz aıtady:
— Ájem meni jaqsy kórmeıdi eken, maǵan nan tastap ketken joq, – dep. Bir qyz baryp dýaldy qarasa, úsh nan bar eken. Úsheýi nandy alyp jep, betimenen júre beredi.
Bul qyzdardyń aldynan bir han shyǵypty. Han:
— Qaıda bara jatqan qyzdarsyńdar? – dep suraıdy.
— Bizdi áke - sheshemiz tastap ketti, endi óz betimizben kele jatyrmyz, – deıdi qyzdar. Han:
— Senderdiń ne ónerleriń bar? – dep suraıdy. Úlken qyz aıtady:
— Men at aıaǵyn kótergenshe, tóbeteı tigip bolam, – dep. Ortanshysy aıtty:
— Men at aıaǵyn basqansha, shapan tigemin, – dep. Úshinshi qyz aıtty:
— Men bireýge qatyn bolsam basy altyn, aıaǵy kúmis bala tabar edim, – dep. Han olardy úıine alyp bardy. Hannyń kishi áıeli ekiqabat boldy. Kóp uzamaı bir ul bala tapty, balanyń basy altyn, aıaǵy kúmis bop týdy. Apalary kúndep, ornyna jańa týǵan ıttiń kúshigin salyp, balany sýǵa tastap jiberdi. Qatyndar hanǵa baryp:
— Seniń jaqsy kóretin qatynyń kúshik tapty, – dep aıtty. Han ashýlanyp, qatyndy kúshigimen qudyqqa tastańdar dep buıryq etti. Qatyn qudyqtyń ishinde jylap otyrǵanda bir qart kelip aıtty: «Eı, hannyń qatyny, jylama, shyq qudyqtan!» – deıdi. Qatyn aıtty: «Naǵyp shyǵaıyn qudyqtan», – dedi. Sonda qart arqań tastap sýyryp aldy. Kúnde tamaq ákep berip, álgi qatyndy asyrady. Birneshe jyl ótti. Bir ret shal kelip aıtty: «Osy jerde otyr, búgin aýyldan asyq oınaýǵa on bala keledi, on balanyń artynan bir bala keledi, sol bala seniń balań», – dedi. Tús bolǵanda aýyldan on bala keldi, olardyń artynan bir bala keldi. Qatyn turyp baryp, álgi balany qushaqtap, jylap súıe bastady. Bala aıtty: «Seniń balańnyń ne belgisi bar edi», – dep. «Meniń balamnyń basy altyn, aıaǵy kúmis», – dedi qatyn. Súıdegende bala bas - aıaǵyn kórsetti. Ras, balanyń basy altyn, aıaǵy kúmis eken. Sonda shal kelip: «Endi qosh, saý bolyńdar», – dep, joq bolyp ketti.
Qatyn balasyn alyp baıaǵy hannyń úıine keldi. Eshkim bulardy tanymady. Qatyn ot jaǵýǵa jaldandy. Balasyna aıtty: «Sen hannyń qasyna baryp otyr», – dep. Bala hannyń qasyna baraıyn dese, han ursyp, qýyp jibere berdi. Sonda malaı qatyn aıtty: «O taqsyr han, ol bala seniń qasyńda otyrýy durys, ne úshin deseń, ol bala meniń balam emes, hannyń balasy: basy altyn, aıaǵy kúmis», – dedi. Han sol jerde balanyń basyn ashtyryp, aıaǵyn sheshtirip qarady. Balanyń altyn basyn, kúmis aıaǵyn kórdi. Esikte otyrǵan qatyn hanǵa kelip ótken istiń bárin bastan - aıaq aıtyp berdi. Han qatty qýanyp, el - jurtyn jınap, otyz kún oıyn istep, qyryq kún toıyn istedi. Kishi áıelin qaıtadan neke qıyp alyp, jaýyzdyq jasaǵan eki úlken áıelin darǵa asýǵa buıryq etti. Osylaı muratyna jetti, – deıdi.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama