Shoqan Ýálıhanov jáne fransýz tili
Synyp: 9
Taqyryp: Shoqan Ýálıhanov jáne fransýz tili (prezentasıasymen)
Maqsaty: bilimdilik: oqýshylardy Shoqan Ýálıhanovtyń shyǵarmashylyǵymen tanystyra otyryp, bilimderin keńeıtý, qosymsha málimetter izdenýge nyǵaıtý.
Damytýshylyq: oqýshylardy aýyzeki sóıleýge daǵdylandyrý, óz oıyn, pikirin aıtýǵa
qalyptastyrý, sózdik qoryn molaıtý.
Tárbıelik: ǵalym eńbegin baǵalaı bilýge, qurmetteýge, maqtap etýge, otansúıgishtikke tárbıeleı otyryp, bilimge, ónerge, izdenimpazdyqqa, ózdik shyǵarmashylyqqa baýlý.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: áńgimeleý, túsindirý, oılandyrý, baıandaý, izdendirý, suraq – jaýap.
Sabaq kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, beınematerıal, oqýlyqtar, keskin karta,
Sabaqtyń túri: ıntegraldy sabaq.
Pánaralyq baılanys: tarıh, mýzyka
Sabaqtyń barysy.
1. Uıymdastyrý kezeńi
Oqýshylarmen sálemdesý, daıyndyqty tekserý, sabaqqa beıimdelý
2 Úı jumysyn tekserý. Oqýshylar semantıkalyq karta toltyrady
Shoqan Ýálıhanov - qazaq halqynyń 19 ǵasyrdyń ekinshi bóligindegi talantty ǵalym uldarynyń biri. Shoqan – ǵalym, ádebıet zertteýshisi, saıahatshy, etnograf, tarıhshy
(Slaıd kórsetý)
Jańa sabaq.
Kirispe sóz:
Búgin biz sabaqta Shoqan Ýálıhanovtyń qandaı shetel tilderin bilgen ekenin bilemiz. Shoqan arab, nemis, parsy tilderin jaqsy meńgergen osy saıahatshylyq jumysynda úlken kómek bolǵan. Qazir biz toppen jumys jasap otyryp, mátindi oqyp, aýdaramyz.
Mátindi oqý aldynda sózdikpen jumys jasaımyz.
Sózdik jumys
Shoqantaný - Shokanovedenıe
Pikir – mnenıe, soobrajenıe
Meńgerý – ýsvoıt, naýchıt
Derekter – ınformasıa, svedenıa
Yqpal – vlıanıe
Dálel – argýment, dokazatelstvo
Mátinmen jumys
Birinshi top. Shoqantaný ǵylymynda Shoqannyń til bilimine baılanysty zertteýler, pikirler kóp. Qazaq, orys tilderinen basqa birneshe Eýropa tilderin meńgergendigi týraly derekter bar. Belgili fólklorshy, pýblısıs G. N. Potanın Shoqan týraly jazǵan esteliginde Shoqannyń fransýz tilin jaqsy meńgergenin jáne sol tilde jazylǵan eńbekterdi erkin túsinip, oqyǵanyn sóz etedi.
Ekinshi top. Orys ǵalymy P. P. Semenov - Tán-SHanskıı Shoqan týraly bylaı dep jazady: “Peterbýrgte júrgende meniń yqpalymmen ýnıversıtette leksıa tyńdap, fransýz jáne shet tilderin meńgerip ketkeni sonsha, Shyǵys tarıhynyń, ásirese qazaq halyqtar tarıhynyń tereń bilgiri bolyp shyqqany dáleldendi.
Oqýshylar mátindi mazmundaıdy Dıalog qurastyrady.
- Shoqannyń dostaryń bilesiń be?
- Ol Orys geografıalyq qoǵamynyń múshesi bolǵany týraly bilesiń be?
- Qaı jyly múshelikke saılandy?
- Shoqan Ýálıhanov 1857 jyly Orys geografıalyq qoǵamynyń múshesi boldy.
- Ol qandaı jerlerdi aralady?
- Ol qandaı tilderdi bilgen?
- Onyń ájesiniń aty kim?
Kórdińder me, balalar, Shoqan ártúrli shetel tilderin meńgergen eken. Qazaq tili, bizdiń memlekettik tilimiz degenmen, tek orys tilin ǵana meńgerip qoımaı, qazaq jáne aǵylshyn tilde qatar alyp júrsek, durys bolar edi
Bizdiń Elbasymyz Nursultan Ábishuly Nazarbaev Tuǵyrly úsh til týraly aıtqan (Slaıd kórsetý)
Berilgen sózder men sóz tirkesterin sóz quramyna taldaıdy.
Shoqantaný ǵylymynda, orys tilderinen, erkin túsinip, jazylǵan eńbekteri.
Muǵalim sabaqtas qurmalas sóılemniń erejesin suraıdy, olardyń túrlerin ajyratady, sóıtip oqýshylarǵa taldaý jasatady.
Berilgen sóılemderge sıntaksıstik taldaý jasaý.
1 top. Shoqantaný ǵylymynda Shoqannyń til bilimine baılanysty zertteýler, pikirler kóp bolǵandyqtan, Eýropa tilderin meńgergendigi týraly derekter bar.
Basyńqy sóılem qaısysy, baǵynyńqy sóılem qaısysy? Sebep baǵynyńqy sabaqtas qurmalas.
2 top. Qazaq, orys, fransýz tilderin úırený úshin, Shoqan kóp eńbek jasaǵan.
Qandaı sabaqtas qurmalas sóılem? Maqsat baǵynyńqy sabaqtas qurmalas sóılem.
1 top. Fonetıkalyq taldaý jasaıdy: Shoqan
2 top. Fonetıkalyq taldaý jasaıdy: eńbek
Shoqan qazaq aýyz ádebıetin, tarıhyn, ádep - ǵurpyn zerttegen. Aýyz ádebıetiniń keń taraǵan túri – maqaldar. Qazir bilim, óner týraly maqaldardy qurastyramyz
Ǵylym – teńiz, oqý - keme. Oqý - bilim azyǵy, bilim - yrys qazyǵy. Tilimmen - júgirme, bilimmen júgir Jeti jurttyń tiliń bil, jeti túrli bilim bil. Kitap - ǵylym, tilsiz muǵalim. Bilegińe - senbe, bilimińe – sen
Qorytyndylaý. Shoqan Ýálıhanovtyń ómiri men qyzmeti – egemen elimizdiń jastary úshin úlgi - ónege. Shoqan babamyzǵa arnap jazǵan óleńin usynamyz.
Qazaqtyń bir ǵalymy bar Shoqan degen
Týypty Qostanaıdyń Qusmuryn beketinde
Arǵy atasy ańyzǵa aınalǵan Abylaı eken
Ol jastaıynan zerek bolǵan aqyn eken
Óz urpaǵyn ári qaraı asqaqtata,
Senimdi bop bilim jolyn qýǵan eken
Qazaǵynyń tabıǵatyna qyzyǵyp,
Zertteýshi, ári saıahatshy bolǵan eken
Baǵalaý.
Úı tapsyrmasy. Qanysh Sátbaev týraly málimetter izdeý, mátindi mazmundaý
Taqyryp: Shoqan Ýálıhanov jáne fransýz tili (prezentasıasymen)
Maqsaty: bilimdilik: oqýshylardy Shoqan Ýálıhanovtyń shyǵarmashylyǵymen tanystyra otyryp, bilimderin keńeıtý, qosymsha málimetter izdenýge nyǵaıtý.
Damytýshylyq: oqýshylardy aýyzeki sóıleýge daǵdylandyrý, óz oıyn, pikirin aıtýǵa
qalyptastyrý, sózdik qoryn molaıtý.
Tárbıelik: ǵalym eńbegin baǵalaı bilýge, qurmetteýge, maqtap etýge, otansúıgishtikke tárbıeleı otyryp, bilimge, ónerge, izdenimpazdyqqa, ózdik shyǵarmashylyqqa baýlý.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: áńgimeleý, túsindirý, oılandyrý, baıandaý, izdendirý, suraq – jaýap.
Sabaq kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, beınematerıal, oqýlyqtar, keskin karta,
Sabaqtyń túri: ıntegraldy sabaq.
Pánaralyq baılanys: tarıh, mýzyka
Sabaqtyń barysy.
1. Uıymdastyrý kezeńi
Oqýshylarmen sálemdesý, daıyndyqty tekserý, sabaqqa beıimdelý
2 Úı jumysyn tekserý. Oqýshylar semantıkalyq karta toltyrady
Shoqan Ýálıhanov - qazaq halqynyń 19 ǵasyrdyń ekinshi bóligindegi talantty ǵalym uldarynyń biri. Shoqan – ǵalym, ádebıet zertteýshisi, saıahatshy, etnograf, tarıhshy
(Slaıd kórsetý)
Jańa sabaq.
Kirispe sóz:
Búgin biz sabaqta Shoqan Ýálıhanovtyń qandaı shetel tilderin bilgen ekenin bilemiz. Shoqan arab, nemis, parsy tilderin jaqsy meńgergen osy saıahatshylyq jumysynda úlken kómek bolǵan. Qazir biz toppen jumys jasap otyryp, mátindi oqyp, aýdaramyz.
Mátindi oqý aldynda sózdikpen jumys jasaımyz.
Sózdik jumys
Shoqantaný - Shokanovedenıe
Pikir – mnenıe, soobrajenıe
Meńgerý – ýsvoıt, naýchıt
Derekter – ınformasıa, svedenıa
Yqpal – vlıanıe
Dálel – argýment, dokazatelstvo
Mátinmen jumys
Birinshi top. Shoqantaný ǵylymynda Shoqannyń til bilimine baılanysty zertteýler, pikirler kóp. Qazaq, orys tilderinen basqa birneshe Eýropa tilderin meńgergendigi týraly derekter bar. Belgili fólklorshy, pýblısıs G. N. Potanın Shoqan týraly jazǵan esteliginde Shoqannyń fransýz tilin jaqsy meńgergenin jáne sol tilde jazylǵan eńbekterdi erkin túsinip, oqyǵanyn sóz etedi.
Ekinshi top. Orys ǵalymy P. P. Semenov - Tán-SHanskıı Shoqan týraly bylaı dep jazady: “Peterbýrgte júrgende meniń yqpalymmen ýnıversıtette leksıa tyńdap, fransýz jáne shet tilderin meńgerip ketkeni sonsha, Shyǵys tarıhynyń, ásirese qazaq halyqtar tarıhynyń tereń bilgiri bolyp shyqqany dáleldendi.
Oqýshylar mátindi mazmundaıdy Dıalog qurastyrady.
- Shoqannyń dostaryń bilesiń be?
- Ol Orys geografıalyq qoǵamynyń múshesi bolǵany týraly bilesiń be?
- Qaı jyly múshelikke saılandy?
- Shoqan Ýálıhanov 1857 jyly Orys geografıalyq qoǵamynyń múshesi boldy.
- Ol qandaı jerlerdi aralady?
- Ol qandaı tilderdi bilgen?
- Onyń ájesiniń aty kim?
Kórdińder me, balalar, Shoqan ártúrli shetel tilderin meńgergen eken. Qazaq tili, bizdiń memlekettik tilimiz degenmen, tek orys tilin ǵana meńgerip qoımaı, qazaq jáne aǵylshyn tilde qatar alyp júrsek, durys bolar edi
Bizdiń Elbasymyz Nursultan Ábishuly Nazarbaev Tuǵyrly úsh til týraly aıtqan (Slaıd kórsetý)
Berilgen sózder men sóz tirkesterin sóz quramyna taldaıdy.
Shoqantaný ǵylymynda, orys tilderinen, erkin túsinip, jazylǵan eńbekteri.
Muǵalim sabaqtas qurmalas sóılemniń erejesin suraıdy, olardyń túrlerin ajyratady, sóıtip oqýshylarǵa taldaý jasatady.
Berilgen sóılemderge sıntaksıstik taldaý jasaý.
1 top. Shoqantaný ǵylymynda Shoqannyń til bilimine baılanysty zertteýler, pikirler kóp bolǵandyqtan, Eýropa tilderin meńgergendigi týraly derekter bar.
Basyńqy sóılem qaısysy, baǵynyńqy sóılem qaısysy? Sebep baǵynyńqy sabaqtas qurmalas.
2 top. Qazaq, orys, fransýz tilderin úırený úshin, Shoqan kóp eńbek jasaǵan.
Qandaı sabaqtas qurmalas sóılem? Maqsat baǵynyńqy sabaqtas qurmalas sóılem.
1 top. Fonetıkalyq taldaý jasaıdy: Shoqan
2 top. Fonetıkalyq taldaý jasaıdy: eńbek
Shoqan qazaq aýyz ádebıetin, tarıhyn, ádep - ǵurpyn zerttegen. Aýyz ádebıetiniń keń taraǵan túri – maqaldar. Qazir bilim, óner týraly maqaldardy qurastyramyz
Ǵylym – teńiz, oqý - keme. Oqý - bilim azyǵy, bilim - yrys qazyǵy. Tilimmen - júgirme, bilimmen júgir Jeti jurttyń tiliń bil, jeti túrli bilim bil. Kitap - ǵylym, tilsiz muǵalim. Bilegińe - senbe, bilimińe – sen
Qorytyndylaý. Shoqan Ýálıhanovtyń ómiri men qyzmeti – egemen elimizdiń jastary úshin úlgi - ónege. Shoqan babamyzǵa arnap jazǵan óleńin usynamyz.
Qazaqtyń bir ǵalymy bar Shoqan degen
Týypty Qostanaıdyń Qusmuryn beketinde
Arǵy atasy ańyzǵa aınalǵan Abylaı eken
Ol jastaıynan zerek bolǵan aqyn eken
Óz urpaǵyn ári qaraı asqaqtata,
Senimdi bop bilim jolyn qýǵan eken
Qazaǵynyń tabıǵatyna qyzyǵyp,
Zertteýshi, ári saıahatshy bolǵan eken
Baǵalaý.
Úı tapsyrmasy. Qanysh Sátbaev týraly málimetter izdeý, mátindi mazmundaý
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
