Syn turǵysynan oılaý arqyly oqytýdyń tıimdiligi
Qyzylorda oblysy,
Qazaly aýdany, №100 orta mektep
Bastaýysh synyp muǵalimi
Berdısheva Jadyra Molybekqyzy
«Syn turǵysynan oılaý arqyly oqytýdyń tıimdiligi»
Qoǵamymyzdyń qazirgi damý kezeńi mekteptegi bilim berý júıesiniń aldyna oqytý úrdisin tehnologıalandyrý máselesin qoıyp otyr. Oqytýdyń ár túrli tehnologıalary jasalyp, bilim berý mekemeleriniń tájirıbesine enýde. Jańa tehnologıalardy meńgertý muǵalimniń ıntelektýaldyq, kásiptik, adamgershilik, rýhanı, azamattyq jáne de basqa da kóptegen adamı kelbetiniń qalyptasýyna ıgi áserin tıgizedi.
Jańa tehnologıalar teorıalyq turǵyda dáleldenip, tájirıbede jaqsy nátıjeler berýde.
Jańa pedagogıkalyq tehnologıalardy kúndelikti sabaq úrdisinde paıdalaný úshin, ár muǵalim aldynda otyrǵan oqýshylardyń jas erekshelikterin eskere otyryp, pedagogtik maqsatyna, múddesine saı, óziniń sheberligine oraı tańdap alady. Bul jańa tehnologıalar - oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabiletterin, tereń oılaı bilýin, teorıalyq negizderin, estetıkalyq kózqarastaryn paıymdaýyn, baǵa berýin, tanymdyq belsendiligin damytýǵa baǵyttalǵan. Jalpy bilim beretin mektepterdegi oqý - tárbıe úrdisin jańasha damytý, ıaǵnı onyń nátıjesiniń joǵarǵy deńgeıde bolýyn qadaǵalaý jańashyl pedagogtardyń qolynda boldy. Olar pedagogıkaǵa «jańa tehnologıa»termınin engizdi. Bul jańashyl pedagogtardyń maqsaty - oqýshylardyń alatyn bilimderin sapaly etý, onyń tolyqqandy jeke tulǵa bolyp qalyptasýyna negiz bolý. Osyǵan oraı qazirde pedagogıkalyq tehnologıalar kóptep sanalady.
Mysaly, atap aıtar bolsaq, Yntymaqtastyqta oqytý tehnologıasy, Sh. A. Amonashvılıdiń «Bilim berýdi izgilendirý tehnologıasy», P. M. Erdnıevtiń»Dıdaktıkalyq birlikterdi irilendirý tehnologıasy», L. S. Vygotskıı, L. V. Elkonın, V. V. Davydovtiń «Damyta oqytý tehnologıasy», V. M. Monahovtyń «Modýldik oqytý tehnologıasy», «Problemalyq oqytý tehnologıasy», V. F. Shatalovtyń «Tirek sıgnaldary arqyly oqytý tehnologıasy», S. N. Lysenkonyń «Túsindire basqaryp oza oqytý tehnologıasy», «Deńgeılep saralap oqytý tehnologıasy», «Oqytýdyń kompúterlik tehnologıasy», Syn turǵysynan oılaý arqyly oqytý tehnologıasy»t. b. kóptegen tehnologıalar engizildi.
Bul pedagogıkalyq jańa tehnologıalar bastaýysh synyp muǵalimderine mynadaı qaǵıdalardy ustanady: oqýǵa shyǵarmashylyqtyń enýi, muǵalim men oqýshy arasynda yntymaqtastyq, ózara árekettestik sıpatyndaǵy jańa áleýmettik qatynastyń paıda bolýy, jeke tulǵanyń damýyna jaǵdaıdyń týǵyzylýy, ıaǵnı jeke tulǵaǵa baǵdarlanǵan oqý, tulǵa damýynyń syrtqy ásermen birge oqýshynyń ishki túrtkileri negizinde júrgizilýi. Sonymen, pedagogıkalyq tehnologıa degenimiz - tájirıbede júzege asyrylyp, nátıje beretin pedagogıkalyq júıeniń jobasy. Jańa tehnologıalardyń negizgi qaǵıdalary:
- balaǵa izgilik turǵysynan qaraý;
- oqý men tárbıeniń birligi;
- balanyń tanymdyq jáne shyǵarmashylyq ıkemdiligin damytý;
- balanyń tanymdyq kúshin qalyptastyrý jáne damytý;
- ár oqýshynyń, onyń qabiletimen múmkindik deńgeıine qaraı oqytý;
- barlyq oqýshynyń damýy úshin júıeli jumys isteý.
Bilimniń jańa mazmunyn júzege asyrý úshin jańa tehnologıalar qajet - aq. Jańalyqty meńgerý men júzege asyrýda durys túsinbeýshilik uıymdastyrýshyǵa ártúrli kedergi jasaıtyny belgili. Sondaı pedagogıkalyq tehnologıalardyń biri «Oqý men jazý arqyly syn turǵysynan oılaýdy damytý».
«Syn turǵysynan oılaýdy damytý» tehnologıasy álemniń túkpir - túkpirinen jınalǵan bilim berýshilerdiń birlesken eńbegi dep túsinýimiz kerek.
Bul baǵdarlamanyń maqsaty barlyq jastaǵy, sonyń ishinde bastaýysh synyp oqýshylarynyń kez kelgen mazmun, túsinikke synı turǵydan qarap, eki uıǵarym bir pikirdiń bireýin tańdaýǵa sapaly sheshim qabyldaýdy osy sabaqtarda úırenedi. «Soros - Qazaqstan qory» arqyly kelgen bul tehnologıa qazaq tilderinde mektepke ene bastady.
Bul baǵdarlama jańa býyn oqýlyqtarynyń talaptaryn júzege asyrýda, oqýshylardyń bilim deńgeıin kóterýde, balalardy shyǵarmashylyqqa baýlýda, oılaryn erkin aıtýda tez arada durys sheshimder tabýǵa atsalysatyn birden - bir tıimdi baǵdarlama dep esepteımin.
Syn turǵysynan oılaý - synaý emes, shyńdalǵan, birin - biri tolyqtyrǵan oılaý desek qatelespeımiz.
Atalmysh baǵdarlamanyń ishki qurylymynda erekshelik bar. Bul qurylym úsh deńgeıden turatyn oqytý men úıretýdiń úlgisi. Kóp aqparatty taldaı, jınaqtaı otyryp ishinen qajettisin alýǵa úıretedi.
1 - kezeń - Qyzyǵýshylyqty oıatý. Bul úırený úrdisi. Oqýshynyń burynǵy biletini men jańa bilimdi ushtastyrýdan turady. Sondyqtanda sabaqta qarastyrǵaly turǵan másele jaıly oqýshy ne biledi, ne aıta alatyndyǵyn anyqtaýdan bastalady. Bunda oıdy qozǵaý, oıatý, mı qyrtysyna titirkendirgish arqyly áser etý júzege asady. Osy kezeńge qyzmet etetin «Jupta talqylaý»strategıasyn búgingi praktıkalyq jumys barysynda baıqaısyzdar, sondaı - aq kelesi sabaqtarda úırenýge bolady. «Toptaý», Túrtip alý», «Boljaý», «Álemdi sharlaý»t. b. ádister jınaqtalǵan.
Qyzyǵýshylyqty oıatý kezeńiniń ekinshi maqsaty - úırenýshiniń belsendiligin, ynta - jigerin arttyrý. Oqýshy óz biletinin eske túsiredi, qaǵazǵa jazady. Jubymen, tobymen talqylaıdy.
Tolyq nusqasyn júkteý
Qazaly aýdany, №100 orta mektep
Bastaýysh synyp muǵalimi
Berdısheva Jadyra Molybekqyzy
«Syn turǵysynan oılaý arqyly oqytýdyń tıimdiligi»
Qoǵamymyzdyń qazirgi damý kezeńi mekteptegi bilim berý júıesiniń aldyna oqytý úrdisin tehnologıalandyrý máselesin qoıyp otyr. Oqytýdyń ár túrli tehnologıalary jasalyp, bilim berý mekemeleriniń tájirıbesine enýde. Jańa tehnologıalardy meńgertý muǵalimniń ıntelektýaldyq, kásiptik, adamgershilik, rýhanı, azamattyq jáne de basqa da kóptegen adamı kelbetiniń qalyptasýyna ıgi áserin tıgizedi.
Jańa tehnologıalar teorıalyq turǵyda dáleldenip, tájirıbede jaqsy nátıjeler berýde.
Jańa pedagogıkalyq tehnologıalardy kúndelikti sabaq úrdisinde paıdalaný úshin, ár muǵalim aldynda otyrǵan oqýshylardyń jas erekshelikterin eskere otyryp, pedagogtik maqsatyna, múddesine saı, óziniń sheberligine oraı tańdap alady. Bul jańa tehnologıalar - oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabiletterin, tereń oılaı bilýin, teorıalyq negizderin, estetıkalyq kózqarastaryn paıymdaýyn, baǵa berýin, tanymdyq belsendiligin damytýǵa baǵyttalǵan. Jalpy bilim beretin mektepterdegi oqý - tárbıe úrdisin jańasha damytý, ıaǵnı onyń nátıjesiniń joǵarǵy deńgeıde bolýyn qadaǵalaý jańashyl pedagogtardyń qolynda boldy. Olar pedagogıkaǵa «jańa tehnologıa»termınin engizdi. Bul jańashyl pedagogtardyń maqsaty - oqýshylardyń alatyn bilimderin sapaly etý, onyń tolyqqandy jeke tulǵa bolyp qalyptasýyna negiz bolý. Osyǵan oraı qazirde pedagogıkalyq tehnologıalar kóptep sanalady.
Mysaly, atap aıtar bolsaq, Yntymaqtastyqta oqytý tehnologıasy, Sh. A. Amonashvılıdiń «Bilim berýdi izgilendirý tehnologıasy», P. M. Erdnıevtiń»Dıdaktıkalyq birlikterdi irilendirý tehnologıasy», L. S. Vygotskıı, L. V. Elkonın, V. V. Davydovtiń «Damyta oqytý tehnologıasy», V. M. Monahovtyń «Modýldik oqytý tehnologıasy», «Problemalyq oqytý tehnologıasy», V. F. Shatalovtyń «Tirek sıgnaldary arqyly oqytý tehnologıasy», S. N. Lysenkonyń «Túsindire basqaryp oza oqytý tehnologıasy», «Deńgeılep saralap oqytý tehnologıasy», «Oqytýdyń kompúterlik tehnologıasy», Syn turǵysynan oılaý arqyly oqytý tehnologıasy»t. b. kóptegen tehnologıalar engizildi.
Bul pedagogıkalyq jańa tehnologıalar bastaýysh synyp muǵalimderine mynadaı qaǵıdalardy ustanady: oqýǵa shyǵarmashylyqtyń enýi, muǵalim men oqýshy arasynda yntymaqtastyq, ózara árekettestik sıpatyndaǵy jańa áleýmettik qatynastyń paıda bolýy, jeke tulǵanyń damýyna jaǵdaıdyń týǵyzylýy, ıaǵnı jeke tulǵaǵa baǵdarlanǵan oqý, tulǵa damýynyń syrtqy ásermen birge oqýshynyń ishki túrtkileri negizinde júrgizilýi. Sonymen, pedagogıkalyq tehnologıa degenimiz - tájirıbede júzege asyrylyp, nátıje beretin pedagogıkalyq júıeniń jobasy. Jańa tehnologıalardyń negizgi qaǵıdalary:
- balaǵa izgilik turǵysynan qaraý;
- oqý men tárbıeniń birligi;
- balanyń tanymdyq jáne shyǵarmashylyq ıkemdiligin damytý;
- balanyń tanymdyq kúshin qalyptastyrý jáne damytý;
- ár oqýshynyń, onyń qabiletimen múmkindik deńgeıine qaraı oqytý;
- barlyq oqýshynyń damýy úshin júıeli jumys isteý.
Bilimniń jańa mazmunyn júzege asyrý úshin jańa tehnologıalar qajet - aq. Jańalyqty meńgerý men júzege asyrýda durys túsinbeýshilik uıymdastyrýshyǵa ártúrli kedergi jasaıtyny belgili. Sondaı pedagogıkalyq tehnologıalardyń biri «Oqý men jazý arqyly syn turǵysynan oılaýdy damytý».
«Syn turǵysynan oılaýdy damytý» tehnologıasy álemniń túkpir - túkpirinen jınalǵan bilim berýshilerdiń birlesken eńbegi dep túsinýimiz kerek.
Bul baǵdarlamanyń maqsaty barlyq jastaǵy, sonyń ishinde bastaýysh synyp oqýshylarynyń kez kelgen mazmun, túsinikke synı turǵydan qarap, eki uıǵarym bir pikirdiń bireýin tańdaýǵa sapaly sheshim qabyldaýdy osy sabaqtarda úırenedi. «Soros - Qazaqstan qory» arqyly kelgen bul tehnologıa qazaq tilderinde mektepke ene bastady.
Bul baǵdarlama jańa býyn oqýlyqtarynyń talaptaryn júzege asyrýda, oqýshylardyń bilim deńgeıin kóterýde, balalardy shyǵarmashylyqqa baýlýda, oılaryn erkin aıtýda tez arada durys sheshimder tabýǵa atsalysatyn birden - bir tıimdi baǵdarlama dep esepteımin.
Syn turǵysynan oılaý - synaý emes, shyńdalǵan, birin - biri tolyqtyrǵan oılaý desek qatelespeımiz.
Atalmysh baǵdarlamanyń ishki qurylymynda erekshelik bar. Bul qurylym úsh deńgeıden turatyn oqytý men úıretýdiń úlgisi. Kóp aqparatty taldaı, jınaqtaı otyryp ishinen qajettisin alýǵa úıretedi.
1 - kezeń - Qyzyǵýshylyqty oıatý. Bul úırený úrdisi. Oqýshynyń burynǵy biletini men jańa bilimdi ushtastyrýdan turady. Sondyqtanda sabaqta qarastyrǵaly turǵan másele jaıly oqýshy ne biledi, ne aıta alatyndyǵyn anyqtaýdan bastalady. Bunda oıdy qozǵaý, oıatý, mı qyrtysyna titirkendirgish arqyly áser etý júzege asady. Osy kezeńge qyzmet etetin «Jupta talqylaý»strategıasyn búgingi praktıkalyq jumys barysynda baıqaısyzdar, sondaı - aq kelesi sabaqtarda úırenýge bolady. «Toptaý», Túrtip alý», «Boljaý», «Álemdi sharlaý»t. b. ádister jınaqtalǵan.
Qyzyǵýshylyqty oıatý kezeńiniń ekinshi maqsaty - úırenýshiniń belsendiligin, ynta - jigerin arttyrý. Oqýshy óz biletinin eske túsiredi, qaǵazǵa jazady. Jubymen, tobymen talqylaıdy.
Tolyq nusqasyn júkteý
You Might Also Like
