Standartty emes esepterdi sheshý Gaýss ádisi
Oral qalasy
№34 mektep-gımnazıasynyń
matematıka páni muǵalimi Ismagýlova G.S.
Sabaqtyń taqyryby: Matematıkadan standart emes esepterdi sheshý. Gaýss ádisi.
Maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylardyń bilim-bilik daǵdylaryn qalyptastyrý, Karl Gaýsstyń ómirbaıanymen tanystyrý, Gaýss ádisimen tez esepteýge úıretý.
Damytýshylyq: oılaý jáne tez esepteý qabiletterin, óz betimen izdenip jumys jasaý qabiletterin damytý, matematıkaǵa qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý.
Tárbıelik: shapshańdylyqqa,tıanaqtylyqqa, óz jumysyn saralap nátıjesin shyǵarýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Jańa bilim berý
Sabaqtyń ádisi: túsindirmeli-ıllústratıvti, suraq-jaýap.
Kórnekiligi: K.Gaýsstyń sýreti,slaıd.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý bólimi
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý. Sandar rebýsy
İİİ. Karl Frı́drıh Gáýss týraly málimet
K.F.Gaýss-nemis matematıgi, astronomy jáne fızıgi.Qosymsha málimet 18 ǵasyrdyń sońynda Germanıada bir sabaqta muǵalim oqýshylaryna "1 - den 100-ge deıingi natýral sandardyń qosyndysyn tabýdy" tapsyrypty. Oqýshylardyń bireýi: izdelgen qosyndy 5050-ge teń dep jaýap beripti.Bul oqýshy keıinnen aty álemge áıgili bolǵan matematıkter koroli Karl Frıdrıh Gaýss eken.
(1+100)+(2+99)+......+(49+52)+(50+51) = (100+1)*50 = 5050
IV. Esepterdi sheshýdi túsindirý.
Bizder endi sol kezdegi on jasar bala Gaýsstyń paıdalanǵan esepteý tásilimen tanysaıyq.Ol úshin 1-den 10-ǵa deıingi natýral sandardyń qosyndysyn Gaýss tásilimen esepteý.
1-tapsyrma . 1-den 10-ǵa deıingi natýral sandar qosyndysyn tabaıyq.
1-tásil: 1+2+3+4+....+9+10=(1+10)(2+9)...(5+6)=11*5=55
2-tásil:
+ 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9 + 10
10 + 9 + 8 + 7 + 6 + 5 + 4 + 3 + 2 + 1
11 + 11 + 11 + 11 + 11 + 11 + 11+ 11 + 11 + 11
10: 2 = 5. Endeshe 11• 5 = 55.
2-tapsyrma. 1-den 20-ǵa deıingi natýral sandar qosyndysyn tap
1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9 + ... + 20 = (1 + 20) + (2 + 19) + (3 + 18) + (4 + 17) + (5 + 16) + (6 + 17 ) + (7 + 16) +(8+13)+(9+12)+(10+1)=21•10=210
Deńgeılik tapsyrmalar:
11-den 20-ǵa deıingi; 81-den 90-ǵa deıingi; 1-den 100-ge deıingi;
Qosyndysyn tap: 20 + 40 + 60 + … + 460 + 480 + 500.
Qosyndysyn tap: 30 + 60 + 90 + … + 540 + 570 + 600.
Shyǵarylý joly
1. 30 n = 600, n = 20
2. 30 + 600 = 630
3. 630•(20:2) = 6300
Mánin tap: 6 + 12+18+ … +90+96.
Qosyndysyn tap: 100+200+300+…+900+1000.
Qosyndysyn tap: 150+250+350+…+950.
V. Este saqta.
1) 37•3=111
37•6=37•3•2
37•12=37•3•4
37•15=37•3•5
2) 7•11•13=1001
77•39=77•13•3
77•26=77•13•2
Sabaqty bekitý: logıkalyq tapsyrmalar
Úıge tapsyrma: K.Gaýss týraly referat jazý.
Qorytyndylaý:
Standartty emes esepterdi sheshý Gaýss ádisi. slaıdty júkteý
№34 mektep-gımnazıasynyń
matematıka páni muǵalimi Ismagýlova G.S.
Sabaqtyń taqyryby: Matematıkadan standart emes esepterdi sheshý. Gaýss ádisi.
Maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylardyń bilim-bilik daǵdylaryn qalyptastyrý, Karl Gaýsstyń ómirbaıanymen tanystyrý, Gaýss ádisimen tez esepteýge úıretý.
Damytýshylyq: oılaý jáne tez esepteý qabiletterin, óz betimen izdenip jumys jasaý qabiletterin damytý, matematıkaǵa qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý.
Tárbıelik: shapshańdylyqqa,tıanaqtylyqqa, óz jumysyn saralap nátıjesin shyǵarýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Jańa bilim berý
Sabaqtyń ádisi: túsindirmeli-ıllústratıvti, suraq-jaýap.
Kórnekiligi: K.Gaýsstyń sýreti,slaıd.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý bólimi
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý. Sandar rebýsy
İİİ. Karl Frı́drıh Gáýss týraly málimet
K.F.Gaýss-nemis matematıgi, astronomy jáne fızıgi.Qosymsha málimet 18 ǵasyrdyń sońynda Germanıada bir sabaqta muǵalim oqýshylaryna "1 - den 100-ge deıingi natýral sandardyń qosyndysyn tabýdy" tapsyrypty. Oqýshylardyń bireýi: izdelgen qosyndy 5050-ge teń dep jaýap beripti.Bul oqýshy keıinnen aty álemge áıgili bolǵan matematıkter koroli Karl Frıdrıh Gaýss eken.
(1+100)+(2+99)+......+(49+52)+(50+51) = (100+1)*50 = 5050
IV. Esepterdi sheshýdi túsindirý.
Bizder endi sol kezdegi on jasar bala Gaýsstyń paıdalanǵan esepteý tásilimen tanysaıyq.Ol úshin 1-den 10-ǵa deıingi natýral sandardyń qosyndysyn Gaýss tásilimen esepteý.
1-tapsyrma . 1-den 10-ǵa deıingi natýral sandar qosyndysyn tabaıyq.
1-tásil: 1+2+3+4+....+9+10=(1+10)(2+9)...(5+6)=11*5=55
2-tásil:
+ 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9 + 10
10 + 9 + 8 + 7 + 6 + 5 + 4 + 3 + 2 + 1
11 + 11 + 11 + 11 + 11 + 11 + 11+ 11 + 11 + 11
10: 2 = 5. Endeshe 11• 5 = 55.
2-tapsyrma. 1-den 20-ǵa deıingi natýral sandar qosyndysyn tap
1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9 + ... + 20 = (1 + 20) + (2 + 19) + (3 + 18) + (4 + 17) + (5 + 16) + (6 + 17 ) + (7 + 16) +(8+13)+(9+12)+(10+1)=21•10=210
Deńgeılik tapsyrmalar:
11-den 20-ǵa deıingi; 81-den 90-ǵa deıingi; 1-den 100-ge deıingi;
Qosyndysyn tap: 20 + 40 + 60 + … + 460 + 480 + 500.
Qosyndysyn tap: 30 + 60 + 90 + … + 540 + 570 + 600.
Shyǵarylý joly
1. 30 n = 600, n = 20
2. 30 + 600 = 630
3. 630•(20:2) = 6300
Mánin tap: 6 + 12+18+ … +90+96.
Qosyndysyn tap: 100+200+300+…+900+1000.
Qosyndysyn tap: 150+250+350+…+950.
V. Este saqta.
1) 37•3=111
37•6=37•3•2
37•12=37•3•4
37•15=37•3•5
2) 7•11•13=1001
77•39=77•13•3
77•26=77•13•2
Sabaqty bekitý: logıkalyq tapsyrmalar
Úıge tapsyrma: K.Gaýss týraly referat jazý.
Qorytyndylaý:
Standartty emes esepterdi sheshý Gaýss ádisi. slaıdty júkteý
You Might Also Like
-
Áriptesterime usynatyn taǵy bir sabaǵym analar merekesine arnalady. Sabaqty ótkizý barysynda ata-ana, mektep jáne ustazdar arasynda tyǵyz baılanys ortatýǵa bolady.
