Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
T. Ábdikov «Qonaqtar»
Mańǵystaý oblysy, Jańaózen qalasy,
№17 orta mekteptiń qazaq tili jáne ádebıeti páni muǵalimi
Sýtbaev Abýbakır

Sabaqtyń taqyryby: T. Ábdikov «Qonaqtar»
Sabaqtyń maqsaty: T. Ábdikovtiń «Qonaqtar» áńgimesin taldaý, shyǵarmanyń taqyrybyn, mazmunyn asha otyryp suraqtarǵa jaýap alý, shyǵarma mazmunyn baıandaýǵa daǵdylandyrý.
Damytýshylyq: óz pikirin anyq aıtyp, dostary pikirimen sanasa bilýge úıretý, shyǵarmany ómirmen baılanystyryp oı tanymyn keńeıtý, oılaý qabiletin damytý.
Tárbıelik: Halqymyzdyń ozyq salt - dástúrin syılaý, adamgershilikke, qaıyrymdylyqqa tárbıeleý, ata - ana aldyndaǵy ómirlik paryzyn sezindirý.
Túri: Bekitý sabaǵy.
Kórnekiligi: Tólen Ábdikov portreti, toptastyrý, ınter taqtadan slaıd kórsetý.

Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý bólimi.
Amandasý. Oqýshylardy topqa bólý, top basshysyn saılaý.

İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý:
Slaıd túrinde suraqtar ádisi boıynsha tekserý. (Ár top nomerlegen uıashyqtan suraqtarǵa jaýap beredi).
İ top: Suraqtary
1). Erǵabyl shal tańerteń ne izdep kempirin oıatty? (shaqsha)
2) Aspendıardyń mamandyǵy qandaı edi? (traktorshy)
3). Qysta otyn joq, bar kezde oıyp alaıyn. Kimniń sózi? (Erqabyl)
4). Erqabyl shaldyń jasy neshede dep oılaısyń?(jetpis bes)
5). «Bizdiń mynaý da geolog bolamyn dep júr». Kimniń sózi?(Sapabek)
6). «Qyzyl jolaq dastarhan jaıylyp, maıy shylqyǵan kúre baýyrsaqtar tógildi. Shaıdy... quıdy. Kim shaıdy quıdy?» (Toma)

İİ top: Suraqtary:
1). Keshe ker noqtanyń saǵaǵyn baılamapsyń ǵoı, ker qulyn aǵytylyp ketipti. Kimniń sózi?(Erqabyl)
2). Úıbaı, úıbaı shaldy qara tura almaı jatyr, dep kúlgen kim? (kórshi jigittiń biri)
3). Kıimińdi qımaı otyrsyń ba? Bórkińdi esińde bolsyn ózim alamyn. Kimniń sózi? (kórshi shaldyń)
4). Aspendıar dombyrashynyń ákesiniń aty kim? (Dúısenbi)
5). Erqabyldyń aýyly qaı jerde ornalasqan? (Qaratúbekte)
6). «Jastardyń bári sol, Ereke. Meniń álgi kishkentaıym, meni baqpaımyn deıdi?» Kimniń sózi? (Abyl)

İİİ top: Suraqtary:
1). Oıbaı, bala kelip qaldy. Bilip edim búgin kelerin. Kimniń sózi?(kempir)
2). Odan soń omyraý, jeńderi ashyq shubar kóılek kıgen, shashyn qıdyrǵan, tolyq, ajarly kelinshekti shemirkenip mańdaıynan súıgen boldy. Osy kim? (Erǵabyl)
3). Kel, kele ǵoı. Shaldyń balasysyń ǵoı, kel. Kimniń sózi? (kórshi kempirdiń)
4). Kelseıshi, eı, jaman neme? Ózi qazaqsha bile me? dep kimnen surady? (Sapabekten)

5). Erǵabyl balasy kelgende qandaı mal soıdy? (Semiz toqty)
6). «Asyl tastar qanshama! Merýert, marjan, injý, jaqut,... ne kerek, bizde bári bar.» Kóp núkteniń ornynda qandaı sóz qalyp qoıdy? (gaýhar)

İY top: Suraqtary:
1). Erqaǵabyldyń ákesiniń aty kim?(Bektemir)
2). Olar jastarǵa aralaspaı, ózderine túsinikti áńgimege aýysty. Bosaǵada otyrǵan... múlde jalǵyz qaldy. Osy kim? (Toma)
3). Sapabek jastar jaǵyna shabadanynan... konák alyp quıdy? Kóp núkte ornyndaǵy sóz.(ıýgaslavıalyq)
4). Dombyrashyny jazýshy qalaı sýrettedi?(Iegi shyǵyńqy, iri)
5). Eı, doǵarshy endi. Ana ózimizdiń Aspendıarǵa dombyrany bershi. Kimniń sózi?(Erǵabyl)
6). Abyl qartty jazýshy qalaı sýrettedi? (qońqaq muryndy)

Top basshy suraqtary:
1). Basym synyp óleıin dep jatyrmyn. Ólseń... kempirdi alyp kelemin. Kóp núkte ornyndaǵy sóz?(Baǵıla)
2). Sol ádetimen únsiz tuqıyp, qoldarynyń bileýlengen tamyryn ustap bireý otyr. Eski dombyrany shuqshıyp qarap qolyna almady. Bul kim? (Erǵabyl)
3). Erǵabyl tańerteń qandaı jylqy izdeýge ketti?.(kerbıe)
4). Taǵy bir qonyp ketesińder me, bolasyńdarma biraz?(Erǵabyl)
5). Erekeń jańa qaz turǵan balasha táltirekteı kóterilip,... jigitti qushaǵyna qysty. Kóp núkte ornyndaǵy sóz?(at jaqty, qapshaǵaı sary )
6). Onyń paıdasy shash etekten, aqsaqal. Máselen sonaý... granıtti bizden alady. Kóp núte ornyndaǵy sóz? (Ýkraına)

(Ár toptan top basshysy saılanyp oqýshylardyń sabaqqa qatysyn baǵalap otyrady. 1 baldyq júıemen baǵalaıdy)
Dáptermen jumys:
İ top: Ata - ana týraly maqal - mátelder jazý.
İİ top: Erekeńe oı - tolǵanystaryna, sózderine súıene otyryp, minezdeme ber.
İİİ top: Sapabekke sózderine súıene otyryp, minezdeme ber.
İÚ. Shyǵarmashylyq tapsyrma: «Men Sapabektiń ornynda bolsam». Óz oıyn aıtý.

Ú. Sabaqty qorytyndylaý: Balalar, sender qalaı oılaısyńdar, búgingi kúni Toma sıaqty ata - anasyna nemquraıly qaraıtyn, birge bolǵysy kelmeıtin kelinder, Jeńis sıaqty ana tilin bilmeıtin nemereler, Sapabek syqyldy týǵan ata - anasyna kelýge ýaqyty joq, qydyrýdan qoly tımeıtin, ata - anany umytqan adamdar bar ma? Sondyqtan bul shyǵarma ómirlik týyndy eken.
«Atańa ne qylsań, aldyńa sol keledi» demekshi, bizdi ómirge ákelgen ata - analarymyzdy syılap, aıalaýymyz kerek. Qazaq halqynda «Jaqsy bala esiktegi basyńdy tórge shyǵarady, jaman bala tórdegi basyńdy esikke shyǵarady», «Ata - anańdy syılasań kóp jasarsyń, syılamasań jan qıarsyń» degen maqaldary eriksiz eske túsedi.
Sondyqtan myna az ǵana ǵumyrymyzda bir - birimizge keshirimdi bolyp, ata - ana aldyndaǵy ózimizdiń perzenttik paryzymyzdy umytpaı júreıik!

Úİ. Oqýshylardy baǵalaý:
Ár toptaǵy top basshylary toptaǵy oqýshylardy baǵalaıdy.
Úİİ. Úıge tapsyrma: «Eger men osy qonaqtyń ornynda bolsam...» pikir jazyp kelý.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama