T. Sultanbekovtyń «Ǵajaıyp planeta» áńgimesin taldaý sabaǵy
Sabaqtyń taqyryby: T. Sultanbekovtyń «Ǵajaıyp planeta» áńgimesin taldaý sabaǵy
Sabaqtyń maqsaty: «Ǵajaıyp planeta» áńgimesiniń taqyrybyn, ıdeıalyq - kórkemdik mazmunyn ashý, jazýshynyń til sheberligin tanytý.
Sabaqtyń mindetteri:
1. óz oıyn durys aıta bilý negizinde ádemi sóıleýge baýlý, ujymshyldyqqa, tıanaqtylyqqa tárbıeleý;
2. «Ǵajaıyp planeta» áńgimesiniń taqyrybyn, ıdeıalyq - kórkemdik mazmunyn ashý, jan-jaqty taldaý;
3. oqýshylardyń iskerlik, óz betimen jumys daǵdysyn jetildirý, erkin sóıleýge, ashyq pikir aıta bilýge baǵyttaý, oılaý qabiletin damyta otyryp shyǵarmashylyqqa baýlý, ózindik kózqarasyn qalyptastyrý, aqparat múmkindikterin qoldana alýǵa úıretý. Sabaqtyń túri: Jınaqtaý, pysyqtaý jáne bekitý sabaǵy.
Ádis - tásilderi: suraq - jaýap, sózdik, ınteraktıvti ádister, kitappen jumys, problemalyq suraqtar, shyǵarmashylyq izdenis, áńgimelesý.
Kórnekilik: fotosýretter, mýltımedıalyq quraldar, túrli tústi qarandash, qaıshy, qaǵaz, jelim, sirenke, skoch t. b.
Pánaralyq baılanys: qazaq tili, tarıh, beıneleý óneri, geografıa, tehnologıa.
Paıdalanǵan ádebıetter:
1) 6 synyp oqýlyǵy;
2) Metodıkalyq qural;
3) T. Sultanbekov «Shahmat»;
4) Qazaq tili men ádebıet jýrnaly;
5) Túsindirmeli sózdik;
6) Ensıklopedıa.
Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý kezeńi.
a) Sálemdesý.
- Sálemetsizder me qurmetti balalar! Búgingi bizdiń sabaqta qonaqtar otyr. Sondyqtan da balalar, biz ózimizdi qandaı tárbıeli, ádepti ekenimizdi kórsete bileıik.
á) Psıhologıalyq sát. "Óner aldy - qyzyl til" Anańdaı ony qurmette!
Qapsymaı, talmaı úıren, bil, Asylyn sózdiń órnekte. Ana til - asyl qazyna, Baılyǵyń - bilseń ol seniń. Jetkizer ómir jazyna,
Sonymen óser órkeniń, - deı otyryp sóz ónerin, asylyn, til tazalyǵyn sezinetin ádebıet sabaǵyn bastaımyz.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Balalar, búgingi sabaǵymyzdyń negizgi maqsaty T. Sultanbekovtyń «Ǵajaıyp planeta» áńgimesindegi kórkemdik mazmunyn ashý, jazýshynyń til sheberligin tanytý.
Bul áńgimege kirispes buryn T. Sultanbekov kim ekeniń qaıtalap óteıik.
«Oı qozǵaý».
Talap Sultanbekovtyń ómiri men shyǵarmashylyǵy jaıly kesteni tolyqtyr:
Muǵalim: - Óte jaqsy balalar! Talap Sultanbekovtyń ómirine qysqasha sholyp, qaıtalap óttik.
İİİ. Jańa sabaq. T. Sultanbekovtyń «Ǵajaıyp planeta» áńgimesin taldaý sabaǵy.
«Qyzyǵýshylyqty oıatý».
Muǵalim: - Sizder fantasıkalyq kınolar men ádebıetter oqısyzdar ma?
- Qandaı fantasıkalyq kitaptar oqydyńyzdar?
- Fantasıka degenimiz ne?
Fantasıka - ádebıettiń ómir shyndyǵyn qıal turǵysynda ásirlep beıneleıtin janry. Qazaq ádebıetinde fantasıka halyq qıalynan turǵan haıýanattar jaıly qıal - ǵajaıyp, turmys - salt ertegilerinen bastaý alady. Mysaly: «Er Tóstik», «Kerqula atty Kendebaıda», «Qyryq ótirik» fantasıka janrynyń negizgi elementteri kezdesedi.
- Fantasıka jazatyn adamdardy qalaı ataımyz?
Fantas – shyǵarmasyn oı elesterinen qıaldan shyǵaryp, shyndyqty tabıǵı qalyptan tys ásirelep jazatyn jazýshy.
- Fantasıka jazýshylardy bilemiz be?
Talap Sultanbekov, Shoqan Álimbaev, Abdýl - Hamıt Marhabaev.
«Oıǵa shaqyrý». (maǵynany ashý, mazmundaý)
Reıtıńilik jospar júıesin tizbeleý.
1. Keme komandıriniń bıologke shúıilýi.
2. Ekıpajdyń bógde ǵalamshar tutqyny bolýy.
3. Jasandy adam fızıomehanıkalyq «Kıberdiń» ázili.
4. Ekıpajǵa tóngen qaýip.
5. Eń jaqyn juldyz shoǵyryna burylý jónindegi uıǵarym.
6. Ortalyq ǵarysh stansasy buıryǵynyń sózsiz oryndalýy kerektigi.
7. Orbıtaǵa qaptaǵan usaq deneler.
8. Bıolog Turanovtyń qýanyshy.
9. Kosmos balyqtaryn qyzyqtaý.
10. Týranovqa áser etken belgisiz kúsh.
11. Kıberdiń kemeni qondyrýy.
12. Bógde planetadaǵy tirshilik.
13. Ǵalym Turanovtyń zertteýleri jaıly.
14. Syrtqy ekspedısıaǵa shyǵýǵa daıyndyq.
15. Bórene tektes jandy torpedolardyń kóbeıýi.
16. Avtomobıldiń úlken jarǵa kelip tirelýi.
17. Ózen ústindegi jándikter.
18. Kıberdiń akýmýlátor qýatyn aýystyrýy.
19. Kıberdiń denesiniń toqqa qaıta qosylýy.
20. Belgisiz kúshtiń Týranovty uıyqtaýǵa májbúr etýi.
21. Ekıpaj músheleriniń óz planetalaryna qaıtýǵa jınalýy.
22. Keme ekıpajynyń zertteý jumystary týraly áńgimelesýi.
«Oıǵa shaqyrý».
- Balalar ǵalamshar degenimiz ne? Kúndi aınala qozǵalatyn aspan denesi.
- Kún júıesinde bizge belgili qansha ǵalamshar bar?
9 ǵalamshar bar: Merkýrıı, Sholpan, Jer, Mars, Iýpıter, Satýrn, Ýran, Neptýn, Plýton. - «Baıqońyr - 12» ǵarysh kemesi basqa ǵalamsharǵa qalaı tap boldy?
- Baıqońyr týraly sizder ne bilesińder?
Baıqońyr - ǵarysh alańy. Ol Qazaqstan jerinde ornalasqan. Odan tuńǵysh ǵarysh zymyrany sátti ushyryldy. Ol dúnıe júzindegi eń birinshi Jerdiń jasandy serigin orbıtaǵa shyǵardy. Baıqońyrdan 1961 jyly 12 sáýirde adamzat tarıhyndaǵy tuńǵysh ret Iý. A. Gagarın «Vostok» ǵarysh kemesimen ǵaryshqa atandy.
1991 jyly 2 qazanda tuńǵysh qazaq ǵaryshkeri T. Áýbákirov «Soıýz T - 13» ǵarysh kemesimen Baıqońyrdan ǵaryshqa kóterildi. Reseımen birlesken baǵdarlama boıynsha qazaq ǵaryshkeri T. A. Musabaev ǵaryshta eki ret boldy.
- Balalar, sizderge men aldyn - ala tapsyrma bergem. Ǵaryshkerler týraly málimet izdep, dápterge jazyp kelý.
Dáptermen jumys. Erkin jaýap. (3 mınýt)
Sabaǵymyzdy jalǵastyra otyryp, problemalyq sıpattaǵy taldaý suraqtaryna erkin jaýap bersek.
1) Ekıpaj quramyndaǵy jasandy adamnyń aty kim? (fızıomehanıkalyq «Kıber»)
2) Ǵarysh kemesi nelikten basqa ǵalamsharǵa qonýǵa májbúr boldy?
3) Ekıpaj músheleri anabıozdyq uıqyǵa ketkende jumysty avtoǵaryshker atqarady eken, sender ony qalaı elestete alasyńdar?
4) Elektrondyq mı ǵarysh kemesine tóngen qaýip - qaterdi qandaı belgimen berdi? (daýystap aıty)
5) Jandy meteorıtter jaýyny nelerden turady eken? (usaq deneler, shybyn - shirkeı tárizdi)
6) Jasandy «Kıber» kemeni qalaı qutqardy? (elektrondyq mıdy qosty)
7) Bógde ǵalamshar nege tiri jándikterden ǵana quralǵan?
8) Ǵarysh kemesiniń tereń uıqyǵa ketý sebebi ne?
Oqýlyqpen jumys.
Muǵalim: - Balalar, jer betindegi ósimdik topyraqta ósip - ónip, olar alýan formada tabıǵattyń, aýa raıynyń yńǵaıyna qaraı ıkemdelip ósedi, al ǵalamsharda olardyń qalaı ósetinin mátinen taýyp oqyp berinder. (bet)
Ǵajaıyp planeta áńgimesin taldaý. júkteý
Sabaqtyń maqsaty: «Ǵajaıyp planeta» áńgimesiniń taqyrybyn, ıdeıalyq - kórkemdik mazmunyn ashý, jazýshynyń til sheberligin tanytý.
Sabaqtyń mindetteri:
1. óz oıyn durys aıta bilý negizinde ádemi sóıleýge baýlý, ujymshyldyqqa, tıanaqtylyqqa tárbıeleý;
2. «Ǵajaıyp planeta» áńgimesiniń taqyrybyn, ıdeıalyq - kórkemdik mazmunyn ashý, jan-jaqty taldaý;
3. oqýshylardyń iskerlik, óz betimen jumys daǵdysyn jetildirý, erkin sóıleýge, ashyq pikir aıta bilýge baǵyttaý, oılaý qabiletin damyta otyryp shyǵarmashylyqqa baýlý, ózindik kózqarasyn qalyptastyrý, aqparat múmkindikterin qoldana alýǵa úıretý. Sabaqtyń túri: Jınaqtaý, pysyqtaý jáne bekitý sabaǵy.
Ádis - tásilderi: suraq - jaýap, sózdik, ınteraktıvti ádister, kitappen jumys, problemalyq suraqtar, shyǵarmashylyq izdenis, áńgimelesý.
Kórnekilik: fotosýretter, mýltımedıalyq quraldar, túrli tústi qarandash, qaıshy, qaǵaz, jelim, sirenke, skoch t. b.
Pánaralyq baılanys: qazaq tili, tarıh, beıneleý óneri, geografıa, tehnologıa.
Paıdalanǵan ádebıetter:
1) 6 synyp oqýlyǵy;
2) Metodıkalyq qural;
3) T. Sultanbekov «Shahmat»;
4) Qazaq tili men ádebıet jýrnaly;
5) Túsindirmeli sózdik;
6) Ensıklopedıa.
Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý kezeńi.
a) Sálemdesý.
- Sálemetsizder me qurmetti balalar! Búgingi bizdiń sabaqta qonaqtar otyr. Sondyqtan da balalar, biz ózimizdi qandaı tárbıeli, ádepti ekenimizdi kórsete bileıik.
á) Psıhologıalyq sát. "Óner aldy - qyzyl til" Anańdaı ony qurmette!
Qapsymaı, talmaı úıren, bil, Asylyn sózdiń órnekte. Ana til - asyl qazyna, Baılyǵyń - bilseń ol seniń. Jetkizer ómir jazyna,
Sonymen óser órkeniń, - deı otyryp sóz ónerin, asylyn, til tazalyǵyn sezinetin ádebıet sabaǵyn bastaımyz.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Balalar, búgingi sabaǵymyzdyń negizgi maqsaty T. Sultanbekovtyń «Ǵajaıyp planeta» áńgimesindegi kórkemdik mazmunyn ashý, jazýshynyń til sheberligin tanytý.
Bul áńgimege kirispes buryn T. Sultanbekov kim ekeniń qaıtalap óteıik.
«Oı qozǵaý».
Talap Sultanbekovtyń ómiri men shyǵarmashylyǵy jaıly kesteni tolyqtyr:
Muǵalim: - Óte jaqsy balalar! Talap Sultanbekovtyń ómirine qysqasha sholyp, qaıtalap óttik.
İİİ. Jańa sabaq. T. Sultanbekovtyń «Ǵajaıyp planeta» áńgimesin taldaý sabaǵy.
«Qyzyǵýshylyqty oıatý».
Muǵalim: - Sizder fantasıkalyq kınolar men ádebıetter oqısyzdar ma?
- Qandaı fantasıkalyq kitaptar oqydyńyzdar?
- Fantasıka degenimiz ne?
Fantasıka - ádebıettiń ómir shyndyǵyn qıal turǵysynda ásirlep beıneleıtin janry. Qazaq ádebıetinde fantasıka halyq qıalynan turǵan haıýanattar jaıly qıal - ǵajaıyp, turmys - salt ertegilerinen bastaý alady. Mysaly: «Er Tóstik», «Kerqula atty Kendebaıda», «Qyryq ótirik» fantasıka janrynyń negizgi elementteri kezdesedi.
- Fantasıka jazatyn adamdardy qalaı ataımyz?
Fantas – shyǵarmasyn oı elesterinen qıaldan shyǵaryp, shyndyqty tabıǵı qalyptan tys ásirelep jazatyn jazýshy.
- Fantasıka jazýshylardy bilemiz be?
Talap Sultanbekov, Shoqan Álimbaev, Abdýl - Hamıt Marhabaev.
«Oıǵa shaqyrý». (maǵynany ashý, mazmundaý)
Reıtıńilik jospar júıesin tizbeleý.
1. Keme komandıriniń bıologke shúıilýi.
2. Ekıpajdyń bógde ǵalamshar tutqyny bolýy.
3. Jasandy adam fızıomehanıkalyq «Kıberdiń» ázili.
4. Ekıpajǵa tóngen qaýip.
5. Eń jaqyn juldyz shoǵyryna burylý jónindegi uıǵarym.
6. Ortalyq ǵarysh stansasy buıryǵynyń sózsiz oryndalýy kerektigi.
7. Orbıtaǵa qaptaǵan usaq deneler.
8. Bıolog Turanovtyń qýanyshy.
9. Kosmos balyqtaryn qyzyqtaý.
10. Týranovqa áser etken belgisiz kúsh.
11. Kıberdiń kemeni qondyrýy.
12. Bógde planetadaǵy tirshilik.
13. Ǵalym Turanovtyń zertteýleri jaıly.
14. Syrtqy ekspedısıaǵa shyǵýǵa daıyndyq.
15. Bórene tektes jandy torpedolardyń kóbeıýi.
16. Avtomobıldiń úlken jarǵa kelip tirelýi.
17. Ózen ústindegi jándikter.
18. Kıberdiń akýmýlátor qýatyn aýystyrýy.
19. Kıberdiń denesiniń toqqa qaıta qosylýy.
20. Belgisiz kúshtiń Týranovty uıyqtaýǵa májbúr etýi.
21. Ekıpaj músheleriniń óz planetalaryna qaıtýǵa jınalýy.
22. Keme ekıpajynyń zertteý jumystary týraly áńgimelesýi.
«Oıǵa shaqyrý».
- Balalar ǵalamshar degenimiz ne? Kúndi aınala qozǵalatyn aspan denesi.
- Kún júıesinde bizge belgili qansha ǵalamshar bar?
9 ǵalamshar bar: Merkýrıı, Sholpan, Jer, Mars, Iýpıter, Satýrn, Ýran, Neptýn, Plýton. - «Baıqońyr - 12» ǵarysh kemesi basqa ǵalamsharǵa qalaı tap boldy?
- Baıqońyr týraly sizder ne bilesińder?
Baıqońyr - ǵarysh alańy. Ol Qazaqstan jerinde ornalasqan. Odan tuńǵysh ǵarysh zymyrany sátti ushyryldy. Ol dúnıe júzindegi eń birinshi Jerdiń jasandy serigin orbıtaǵa shyǵardy. Baıqońyrdan 1961 jyly 12 sáýirde adamzat tarıhyndaǵy tuńǵysh ret Iý. A. Gagarın «Vostok» ǵarysh kemesimen ǵaryshqa atandy.
1991 jyly 2 qazanda tuńǵysh qazaq ǵaryshkeri T. Áýbákirov «Soıýz T - 13» ǵarysh kemesimen Baıqońyrdan ǵaryshqa kóterildi. Reseımen birlesken baǵdarlama boıynsha qazaq ǵaryshkeri T. A. Musabaev ǵaryshta eki ret boldy.
- Balalar, sizderge men aldyn - ala tapsyrma bergem. Ǵaryshkerler týraly málimet izdep, dápterge jazyp kelý.
Dáptermen jumys. Erkin jaýap. (3 mınýt)
Sabaǵymyzdy jalǵastyra otyryp, problemalyq sıpattaǵy taldaý suraqtaryna erkin jaýap bersek.
1) Ekıpaj quramyndaǵy jasandy adamnyń aty kim? (fızıomehanıkalyq «Kıber»)
2) Ǵarysh kemesi nelikten basqa ǵalamsharǵa qonýǵa májbúr boldy?
3) Ekıpaj músheleri anabıozdyq uıqyǵa ketkende jumysty avtoǵaryshker atqarady eken, sender ony qalaı elestete alasyńdar?
4) Elektrondyq mı ǵarysh kemesine tóngen qaýip - qaterdi qandaı belgimen berdi? (daýystap aıty)
5) Jandy meteorıtter jaýyny nelerden turady eken? (usaq deneler, shybyn - shirkeı tárizdi)
6) Jasandy «Kıber» kemeni qalaı qutqardy? (elektrondyq mıdy qosty)
7) Bógde ǵalamshar nege tiri jándikterden ǵana quralǵan?
8) Ǵarysh kemesiniń tereń uıqyǵa ketý sebebi ne?
Oqýlyqpen jumys.
Muǵalim: - Balalar, jer betindegi ósimdik topyraqta ósip - ónip, olar alýan formada tabıǵattyń, aýa raıynyń yńǵaıyna qaraı ıkemdelip ósedi, al ǵalamsharda olardyń qalaı ósetinin mátinen taýyp oqyp berinder. (bet)
Ǵajaıyp planeta áńgimesin taldaý. júkteý
You Might Also Like
