Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Tabıǵat jáne biz
Taqyryby: Tabıǵat jáne biz
Maqsaty: Oqýshylardyń tabıǵat jáne onyń ásemdigi men baılyǵy týraly bilimderin sarapqa salý; olardyń shyǵarmashylyq qabiletterin damytý; bilimge qushtarlyǵyn shyńdaý; halyq danalyǵy, óneri arqyly tabıǵatqa degen súıispenshilikti, Otanyn qorǵaýǵa tárbıeleý.
Kórnekiligi: ”tabıǵat” sózine berilgen anyqtamalar, tárbıe saǵatynyń taqyryby, epıgrafy, oıynnyń sharttary, jumystary, basqatyrǵylary kórsetilgen prezentasıalar
Ádisi: Oıyn, trenıń
Túri: bilim saıysy, shyǵarmashylyq otyrysy
Epıgrafy: ”Súıeıik, tabıǵatty aıalaıyq!”
Senarı avtory jáne júrgizýshi: 5 “A” synyby jetekshisi Jantleýova Dına Izımbergenovna.

Barysy:
Synyp jetekshisi Dına Izımbergenovnanyń kirispe sózi:
- Tabıǵat adam úshin jaralypty. Bar qyzyq tabıǵattan taralypty – dep uly aqynymyz S. Toraıǵyrov jyrlaǵandaı, tabıǵat pen adam árqashanda egiz. Olar bir - birimen tyǵyz baılanysty. Búgin sizder «Tabıǵat jáne biz» atty bilimpazdar báıgesinde tabıǵattyń adam ómirindegi mańyzy týraly bilimderińizdi sarapqa salasyzdar.
Tapqyr, bilgir daryndy,
Jarys bar búgin aryndy.
Súıseń týǵan jerińdi,
Ortaǵa sal baryńdy – dep, barlyǵyńdy bilimdiler saıysyna shaqyramyz.

Sharttary;
1. «Kel, tanysalyq!»
2. «Kim júırik?»
3. «Bilgenge marjan»
4. «Oılan, tap!»
5. «Balǵyn daýys»
- Sonymen, iske sát, balalar! ”Kel, tanysalyq” trenıńinde ár oıynshy óziniń atyn ataıdy da, alǵashqy áripine syn esim aıtady. Oıynshylar dóńgelenip turady da, ár jaýaptan keıin qoshemettep qol soǵady.
1. Meniń atym Ásem, men ádemimin.
2. Meniń atym Perızat, men parasattymyn.
3. Meniń esimim Saýle, men symbattymyn.
4. Men Saramyn, men súıkimdimin.
5. Aıda - aqyldy,
6. Aısara - aqjarqyn
7. Inabat - ımandy
8. Erbatyr - eńbekqor
9. Eraly - erjúrek
10. Muhammedálı - mádenıetti
11. Aıdana – ajarly
12. Móldir – meıirimdi
13. Parasat – pysyq
14. Ádilet – ádepti
15. Aınur - aqkóńil
16. Aqmaral - adal
17. Anarhan - arly
18. Dámeli - daryndy
19. Nurbaný – názik
20. Aıgúl - ardaqty.
- Tabıǵat sózine anyqtamalar berip, tabıǵattyń adam ómirindegi mańyzyn kórsetip, «Tabıǵat» taqyrybyna klaster qurastyrý.


2 - bólim “Kim júırik?” oıyny.
Saıysqa 24 oqýshy túgel qatysady. Tabıǵat qubylystary týraly jumbaqtar sheshedi. Berilgen 10 jumbaqtyń jaýabyn durys sheshken 10 oqýshy 2 - shi týrǵa ótedi.
Jumbaq aıtam sizderge,
Jaýabyn aıt, bilseńiz.
Týra tapqan adamǵa,
Ádil baǵa beremiz.

Jumbaqtar sheshý
1. Sharýasy ár salasy, 12 balasy,
Báıterekteı atasy bar.
Ár balasynyń otyzdan serigi,
Ózine laıyqty kórigi bar. (Jyl on eki aı)
2. Jaıǵanym túkti kilem,
İlgenim tyqyr kilem. (Jer men aı)
3. Júk tasıdy – esek emes,
Múıizi bar, kesel emes. (Ulý)
4. Appaq bolyp balbyraıdy,
Jap - jasyl bolyp salbyraıdy,
Qyp - qyzyl bop qulaıdy. (Alma)
5. Qanaty bar ushpaıdy,
Jurt aılamen ustaıdy. (Balyq)
6. Kóligi joq kóshedi,
Ózin kezbe desedi. (Bult)
7. Aıaq ony basady,
Aýyz ony asady. (Júzim)
8. İshine tamaq salynǵan,
Esigi tastaı jabylǵan. (Jumyrtqa)
9. 12 aıdyń bireýi meniń atymda
Dep jar salyp júredi. (Kókek)
10. İshi jumsaq, syrty qatty,
Eti qyzyl, súti tátti. (Qarbyz)
11. Inebel, qalqa moıyn, qara batyr,
Qara taýdy arqalap bara jatyr. (Qumyrysqa)
12. Qanaty bar tyshqan
Qarańǵyda ushqan. (Jarǵanat)
13. Esek qulaqty, mysyq aıaqty,
Túıe erindi, eshki quıryqty. (Qoıan)
14. At basty, arqar múıizdi,
Bóri keýdeli, bóken sandy. (Shegirtke)
15. Ústine tigip kók shatyr,
Astynda qyzǵylt dáý jatyr. (Qyzylsha)
16. Kúndiz bar, túnde joq,
Túnde bar, kúndiz joq. (Kún men aı)

3 - bólim “Bilgenge marjan”.
10 oqýshy juptasyp, maqaldar aıtyp, jarysady.
- Maqal - mátel - sóz máıegi, tilegi, ár syndarda asyl sózdiń tiregi – dep tabıǵat taqyrybyna arnalǵan maqaldar aıtý jarysyn bastaımyz. Ár jup bir - biriniń maqalyn jalǵastyrady. Mysaly, Dala - kórki mal, /ózen - kórki tal. 10 oqýshydan 6 - ýy kelesi týrǵa ótedi.

4 - bólim “Oılan, tap!” saıysy
“Oılan, tap!” saıysynda oıynshylar bir - biriniń daıyndaǵan bas - qatyrǵylaryn sheshedi.
- Bile bilgen bilimdini zerek deımiz.
Bilimimen el – jurttan erek deımiz - dep endigi kezekte sizderdiń tapqyrlyqtaryńyz, sheberlikterińizdi synaımyz. İske sát! 6 oqýshy synǵa túsip, 3 - i durys jáne tez sheshkeni jeńimpaz atanady.
5 bólim “Balǵyn daýys”.
Bul týrda oıynshylar tabıǵat týraly ánder oryndaıdy.
Óneri órge júzer talaptynyń,
Talanty talmaı ushar qanattynyń.
Áldı áýen, álemi - óner oty
Sharpyp ótsin lebimen qanattynyń.

Oıynshylar: oryndaıtyn án:
1. Dámeli “Appaq gúlder”
2. Ádilet “Atameken”
3. Perızat “Tabıǵatym - maqtanyshym ”
Barlyq oıynǵa qatysýshylardy, jeńimpazdardy quttyqtaý, marapattaý.
- Saıysqa túsip bul bala,
Shyqty búgin shyn dara.
“Bilimpaz” dep atalǵan jeńimpazǵa bir qara – dep 1 - shi oryn alǵan oqýshyny erekshe qol soǵyp, qoshemetteıik: ol - jeńimpaz Nuǵymanova Perızat!
Tabıǵat jáne biz júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama