Tabıǵat – tal besigim. Esse
Qyzylorda oblysy, Jalaǵash aýdany,
№31orta mekteptiń 7 synyp oqýshysy
Syǵaıbaev Bekbolat
Tabıǵat – tal besigim
Esse
Tabıǵat sózi keń uǵym. Tabıǵat ózimiz tirshilik etip ómir súretin orta Erte kezderde halqymyz tabıǵattyń keıbir týyndylaryn kıeli, qasıetti dep uǵyp, olardy óltirýge, joıýǵa bolmaıtynyn ýaǵyzdaǵan. Sonymen birge tabıǵat pen adamdy birtutas dep qaraǵan. Sondyqtan adam tabıǵattan óz keregin alyp, qalǵanyna esh ýaqytta zıanyn tıgizbegen. Halyq tabıǵattaǵy ózderi qasterlegen jerlerdi «áýlıe - bulaq», «áýlıe - aǵash» dep atap, olardy kózdiń qarashyǵyndaı qorǵap otyrǵan, al qarlyǵash, aqqý, ular, t. b. qustardy jaqsylyqtyń jarshysy, baqyttyń bastamasy, ıgiliktiń ıesi dep uıasyn buzýǵa, balapanyn joıýǵa ne ózderin óltirýge múlde ruqsat etpegen.
Sulý dala! Meniń súıgen erkemsiń,
Janym senen jaratylǵan ólkemsiń.
Qandaı jaqsy qazaq bolyp týǵanym,
O, týǵan jer! Tamashasyń, kórkemsiń.
Iá, týǵan jer, ósken el júrekke jyly sózderdiń bári de tabıǵat degen tańǵajaıyp uǵymmen birigip jatady. Qazaqstannyń tabıǵaty kóz tartar, asa kórkem, bar sulýlyqty ón boıyna jınap alǵan ólke. Tabıǵat - adam balasynyn dúnıege keltirip, boıyndaǵy bar mahabbat meıirimin, kún shýaǵyn júregimizge uıalatqan aıaýly orta. Tabıǵat - adamnyń boıyna qýat, kóńiline shabyt, sezimine lázzat shapaǵatyn
uıalatatyn sulýlyq pen ásemdik álem. Tabıǵat - álem densaýlyǵynyń saqshysy, jańǵa daýa shıpager.
Keń dala kóremisiń sonaý jatqan
Jibekteı jasyl shóppen betin japqan.
Asqar taý, aıdyn shalqar, kól, ózen,
Áke, sol anam edi meni týǵan.
Tabıǵattyń basty baılyǵy - jer. «Kúte bilseń, jer - jomart» degen halyq maqaly tekten - tekke aıtylmaǵan. Jer betindegi tirshilik ataýy qorektik nárdi topyraqtan alady.
Topyraqtan ómir ısi shyǵady
Ony deneń tıip ketse uǵady.
Eńbegińdi esesinen beretin.
Jaqsylyqta topyraqtan shyǵady.
Tirshilik ataýlynyń ómirlik ózegi, armany - taza aýa.
Tirshilikte ne ǵoı deısiń eń qymbat,
Tirshilikte adam qymbat, sen qymbat.
Al adamǵa aýa qymbat bárinen
Aýa qymbat, alatuǵyn dem qymbat. Tabıǵattyń kórkin ajarlandyryp, jer betin saıaly baqqa aınaldyratyn baılyq kózi - sý. Sý - adamzattyń tirshilik kózi. Sýsyz jer betinde tirshilikti elestetý múmkin emes. Sý – adam júregine jyr, kóńiline nur, sezimine gúl syılaıtyn berekeli zat.
Sý degen tirshiliktiń qany emes pe,
Sý degen tabıǵattyń jany emes pe?
Sý joq jerde ómir joq, ol aqıqat,
Kúmis sý, qara jerdiń sáni emes pe?
Tabıǵat - ol ósimdik. Ósimdik - búl jasyl jelek, kók maısa quraq, qyzyl - jasyl gúlder. Ósimdik ashyqqanda tamaq, shóldegende - sýsyn, ystyqta kóleńke saıa, sýyqta pana, aýyrǵanda - dári, renjigende qýanatyn tabıǵattyń sulý kórki - gúl. Ósimdik taza aýa, elimizdiń dáýleti - jasyl - jelek orman. Tabıǵat – ol janýarlar álemi. Júgirgen ań, ushqan qus, án men sánniń ıesi - bulbul, orman - toǵaı emshileri - toqyldaq bolsa, dala ajary - aq bóken.
Bókennen sulý ańdy men kórmedim,
Ózge ańǵa janýardy teń kórmedim.
Kózderi móldiregen aqbókendi,
Adamnyń balasynan kem kórmedim. (Sáken Seıfýllın)
№31orta mekteptiń 7 synyp oqýshysy
Syǵaıbaev Bekbolat
Tabıǵat – tal besigim
Esse
Tabıǵat sózi keń uǵym. Tabıǵat ózimiz tirshilik etip ómir súretin orta Erte kezderde halqymyz tabıǵattyń keıbir týyndylaryn kıeli, qasıetti dep uǵyp, olardy óltirýge, joıýǵa bolmaıtynyn ýaǵyzdaǵan. Sonymen birge tabıǵat pen adamdy birtutas dep qaraǵan. Sondyqtan adam tabıǵattan óz keregin alyp, qalǵanyna esh ýaqytta zıanyn tıgizbegen. Halyq tabıǵattaǵy ózderi qasterlegen jerlerdi «áýlıe - bulaq», «áýlıe - aǵash» dep atap, olardy kózdiń qarashyǵyndaı qorǵap otyrǵan, al qarlyǵash, aqqý, ular, t. b. qustardy jaqsylyqtyń jarshysy, baqyttyń bastamasy, ıgiliktiń ıesi dep uıasyn buzýǵa, balapanyn joıýǵa ne ózderin óltirýge múlde ruqsat etpegen.
Sulý dala! Meniń súıgen erkemsiń,
Janym senen jaratylǵan ólkemsiń.
Qandaı jaqsy qazaq bolyp týǵanym,
O, týǵan jer! Tamashasyń, kórkemsiń.
Iá, týǵan jer, ósken el júrekke jyly sózderdiń bári de tabıǵat degen tańǵajaıyp uǵymmen birigip jatady. Qazaqstannyń tabıǵaty kóz tartar, asa kórkem, bar sulýlyqty ón boıyna jınap alǵan ólke. Tabıǵat - adam balasynyn dúnıege keltirip, boıyndaǵy bar mahabbat meıirimin, kún shýaǵyn júregimizge uıalatqan aıaýly orta. Tabıǵat - adamnyń boıyna qýat, kóńiline shabyt, sezimine lázzat shapaǵatyn
uıalatatyn sulýlyq pen ásemdik álem. Tabıǵat - álem densaýlyǵynyń saqshysy, jańǵa daýa shıpager.
Keń dala kóremisiń sonaý jatqan
Jibekteı jasyl shóppen betin japqan.
Asqar taý, aıdyn shalqar, kól, ózen,
Áke, sol anam edi meni týǵan.
Tabıǵattyń basty baılyǵy - jer. «Kúte bilseń, jer - jomart» degen halyq maqaly tekten - tekke aıtylmaǵan. Jer betindegi tirshilik ataýy qorektik nárdi topyraqtan alady.
Topyraqtan ómir ısi shyǵady
Ony deneń tıip ketse uǵady.
Eńbegińdi esesinen beretin.
Jaqsylyqta topyraqtan shyǵady.
Tirshilik ataýlynyń ómirlik ózegi, armany - taza aýa.
Tirshilikte ne ǵoı deısiń eń qymbat,
Tirshilikte adam qymbat, sen qymbat.
Al adamǵa aýa qymbat bárinen
Aýa qymbat, alatuǵyn dem qymbat. Tabıǵattyń kórkin ajarlandyryp, jer betin saıaly baqqa aınaldyratyn baılyq kózi - sý. Sý - adamzattyń tirshilik kózi. Sýsyz jer betinde tirshilikti elestetý múmkin emes. Sý – adam júregine jyr, kóńiline nur, sezimine gúl syılaıtyn berekeli zat.
Sý degen tirshiliktiń qany emes pe,
Sý degen tabıǵattyń jany emes pe?
Sý joq jerde ómir joq, ol aqıqat,
Kúmis sý, qara jerdiń sáni emes pe?
Tabıǵat - ol ósimdik. Ósimdik - búl jasyl jelek, kók maısa quraq, qyzyl - jasyl gúlder. Ósimdik ashyqqanda tamaq, shóldegende - sýsyn, ystyqta kóleńke saıa, sýyqta pana, aýyrǵanda - dári, renjigende qýanatyn tabıǵattyń sulý kórki - gúl. Ósimdik taza aýa, elimizdiń dáýleti - jasyl - jelek orman. Tabıǵat – ol janýarlar álemi. Júgirgen ań, ushqan qus, án men sánniń ıesi - bulbul, orman - toǵaı emshileri - toqyldaq bolsa, dala ajary - aq bóken.
Bókennen sulý ańdy men kórmedim,
Ózge ańǵa janýardy teń kórmedim.
Kózderi móldiregen aqbókendi,
Adamnyń balasynan kem kórmedim. (Sáken Seıfýllın)
You Might Also Like
-
Oqýshy týraly málimet: Abdykoshova Aısha 2008 jyly qarasha aıynyń 28 juldyzynda dúnıege kelgen. Aısha 2015 jyly 1 qyrkúıekten bastap mektepke qabyldanǵan. Óz otbasy týraly tolyq málimet bere alady.
