InfoHub Logo

Taqyryby: Tabıǵatty aıalaıyq!
Maqsaty:
Oqýshylardyń qorshaǵan ortaǵa degen mahabbat qundylyqtary jaıly túsinikterin keńeıtý. Shyǵarmashylyq qabiletterin, jaqsylyq jasaı bilý iskerlikterin, oılaý qabiletin damytý, óz oıyn erkin jetkize bilýge daǵdylandyrý.
Tabıǵatty qorǵaýǵa, elin, jerin súıýge, meıirimdilikke, izgilikke tárbıeleý, ekologıalyq tárbıe berý, Tabıǵat - Anaǵa súıispenshilikpen qaraýǵa jeteleý.
Kórneki quraldar: ınteraktıvti taqtaǵa ázirlengen slaıdtar, tabıǵat týraly naqyl sózder, «Ózin - ózi taný»baǵdarlamasy boıynsha daıyndalǵan vıdeo fılm,

1. Uıymdastyrý kezeńi:
Muǵalim óleń oqý: (mýzyka áýeni júrip turady)
Sulý dala! Meniń súıgen erkemsiń,
Jany jaısań jaratylǵan ólkemsiń.
Qandaı jaqsy qazaq bolyp týǵanym,
O, týǵan jer, tamashasyń, kórkemsiń!

Keń dala kóremisiń sonaý jatqan,
Jibekteı jasyl shóppen betin japqan.
Asqar taý, aıdyn shalqar kól men ózen,
Áne sol anam edi meni tapqan.

Oılasań tabıǵat pen adam egiz,
Jyldyń sol mezgilinen ózge nemiz?
Tabıǵatsyz qoǵam joq, bolǵan emes,
Al qoǵamsyz, tabıǵattyń ózi de óli.

Tabıǵattyń baýyrysyń, dosysyń
Aıanbaý da kerek shyǵar dos úshin.
Ekeýińniń arańdaǵy baılanys,
Ómirbaqı úzilmesin, qosylsyn.

2. Tárbıe saǵatynyń taqyrybyn aıtyp, maqsatyn habarlaý;
Maqsatymyz: Qaıyrly kún qurmetti ustazdar, oqýshylar! Búgingi bizdiń ótkizetin «Tabıǵatty aıalaıyq» atty is - sharamyzǵa qosh kelipsizder. Biz búgin, sendermen birge qorshaǵan ortaǵa degen mahabbat qundylyqtary jaıly túsinigimizdi keńeıtemiz, tabıǵatty súıýdi, qorǵaýdy, tabıǵat - Anaǵa súıispenshilikpen qaraýdy úırenemiz. Biz búgin, tabıǵatpen syrlasamyz, ony túsinýge tyrysamyz. Biz búgin, Tabıǵat - Anadan meıirimdilikti úırenemiz!
Tabıǵat adamzattyń, jalpy tirshilik ataýlynyń ejelden ómir súrip kele jatqan ortasy, altyn besigi. Tabıǵat - sulýlyqtyń taýsylmas kózi. Endeshe biz búgingi sabaǵymyzdy tabıǵatpen amandasýdan bastaımyz. Barlyǵymyz ornymyzdan turyp myna óleń joldaryn birge aıtaıyq!
Hormen
Qaıyrly kún, kúnim, dalam, ormanym,
Qaıyrly kún, gúlim, qusym, kólderim.
Qaıyrly kún, ósimdikter, jándikter
Qaıyrly kún, bar tirshilik ıesi!

Óte jaqsy! Barlyǵymyz oryndarymyzǵa otyramyz. Balalar, jalpy tabıǵat degenimiz ne? Olarǵa neler jatady?
Oqýshylar: Aýa, sý, ósimdikter, haıýanattar, qustar, balyqtar...
İİ slaıd
3) İİİ. Endeshe, saıahatymyzdyń birinshi aıaldamasy « Tirshilik ataýlynyń bar armany – aýa» dep atalady. Sóz kezegi oqýshylarǵa beriledi.
Dýman: Tabıǵat baılyqtarynyń ishindegi tirshilik ataýlynyń ómir ózegi – aýa.
Tirshilikte ne deısiń ǵoı eń qymbat,
Tirshilikte adam qymbat, sen qymbat.
Al adamǵa aýa qymbat bárinen,
Aýa qymbat, alatuǵyn dem qymbat.
Rasynda da aýadan qymbat esh nárse joq. Adam bar – joǵy bir - eki mınýt ǵana dem almaı tura alady. Sondyqtan dana halqymyzda « Aýadaı qajet» degen sóz bar. Biraq sol aýamyz qanshalyqty taza ekenine eshkim tolyq jaýap bere almaıdy. Ózimizdiń Semeı qalamyzdy alyp qarasaq, qalanyń ústinen qoıý bult sıaqty tumandy kóremiz. Avtokólikten, zavod, fabrıkadan shyqqan tútinder aýamyzdyń móldirligin buzady. Sonaý 1949 jyldardan bastap Semeı dalasynda ıadrolyq qarý jarylyp, sol gazdar aýany ýlady. Sol aýamen dem alǵan qanshama adam aýrýǵa ushyrady. Sonda adam balasy birinshiden, Tabıǵat - Anany renjitse, ekinshiden ózine - ózi qastandyq jasady. Dúnıege kelgen sábı múgedek bolyp jaryq dúnıeni óksikpen ótkizdi. Men sózimniń sońynda adamdarǵa bylaı demekpin: Eı, adamdar, Tabıǵat – ana saǵan dem al dep aýany syılady, óıtkeni ol óte meıirimdi. Sen onyń senimin aqta, aýany lastama!
Bolmasyn aýa eshkimniń arman - muńy,
Aýadan asqan jan joq jalǵanda uly.
Oılashy kimge kerek bolamyz biz,
Jutýdan taza aýany qalǵan kúni.
Tabıǵatty aıalaıyq! júkteý