Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Termınder jáne sóz mádenıeti
Qazaq tili 10-synyp
I. Sabaqtyń taqyryby: Termınder jáne sóz mádenıeti

Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Oqýshylardyń alǵan bilimderin tolyqtyrý, termınder men sóz mádenıetinen túsinik berý;
Damytýshylyq: Oqýshy til baılyǵyn, sózdik qorlaryn damytý;
Tárbıelik: Oqýshylardyń óz oılaryn erkin jetkize bilýge baýlý;
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý,SKT
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Sabaqtyń kórnekiligi: Inter.taqta

Sabaqtyń júrisi:
1/ Uıymdastyrý kezeńi
2/ Úı tapsyrmasyn suraý
3/ Jańa sabaq
Úı tapsyrmasyn pysyqtaý.
a/ Basqa tilden engen ataýlar men neologızmderge qysqasha sholý jasaý.

II.Jańa sabaq.
Termın - belgili bir ǵylymnyń, tehnıkanyń, sporttyń salalaryna jatatyn sózder.Termınder bir ǵana týra maǵynaly sóz bolyp keledi.

1/Etistiktiń tuıyq etistik arqyly jasalǵan termınder barlyq salada qoldanylady.
Til biliminde: septeý, zat esim,jalǵaý, t.b
Zań ǵylymynda: aıyptaý, bettestirý, tutqyndaý, tintý;
Geografıada: burǵylaý, shaımalaý, súıirlený, isiný,t.b
Ekonomıkada: arzandatý, nesıe berý,perdeleý,t.b
Ádebıettanýda: shendestirý, ásireleý, tolǵaý,sýretteý, t.b

2/Termınologıada syn esimderdiń ózindik orny bar. Mys: jaı sóılem, juqpaly aýrý, qalypty qysym,otty qarý,t.b

3/ Termınderge keıde kónergen sózder jatady:
Protokol - hattama; Kvota - úles;
Kalendar - kúntizbe; Kvıtansıa - túbirtek;
Ýstav - jarǵy; Podpıska - jazylys;
4/ Qoǵamdyq-saıası termınder:
Adaptasıa - beıimdeý; adres - mekenjaı;
Anketa - saýalnama; obraz - beıne;

III.Oqýlyqpen jumys:
42-jattyǵý. Esimdik
Qashan
Negizgi
Dara
Bir leksıkalyq maǵynasy bar
Bir gramatıkalyq maǵynasy bar
Bolymsyzdyq esimdik

Áldekim, kim, sen, ol, bári, kúlli, ózi, áldeneshe, jalpy, bári, barlyq,t.b
1. Sóz quramy
2. Tulǵasyna qaraı
3. Qurylysyna qara
4. Leksıkalyq,gramatıkalyq maǵynasy
5. Suraǵy
6. Maǵynasyna qaraı

43-44-jattyǵý. /aýyzsha oryndatý /
45-jattyǵý. Esimdikterdi taýyp,sóz quramyna, leksıka - gramatıkalyq maǵynasyna qaraı taldaý jasaý.
Osy
Tulǵasyna qaraı - negizgi
Qurylysyna qaraı - dara
Bir leksıkalyq maǵynasy bar
Bir gramatıkalyq maǵynasy bar
Silteý esimdik

IV.Jańa sabaqty test arqyly qorytý:
1/ «Men» sóziniń qaısysy jikteý esimdigi?
a/ Onyń sózine men túsine almadym.
á/ Abzal men Ardaq –synyptaǵy ozat oqýshylar.
b/Eki men ekini qossań tórt bolady.
g/ Kómekshisimen ekeýi birge keldi.
2/ «Keı» esimdigi qaı sózben tirkeskende birge jazylady?
a/ Bireý
á/ Jaǵdaı
b/ Ýaqyt
g/ Kitap
3/ Sóılemdegi esimdik qandaı qyzmet atqarady?
Tapsyrmańyzdy áldeqashan oryndaǵanmyn.
a/Anyqtaýysh á/ Tolyqtaýysh
b/Pysyqtaýysh g/ Baıandaýysh
4/Qaısysynyń jazylýy durys?
a/ Eshqashan
á/ Esh bir
b/ Esh kim
g/Esh qaıdan
5/ Myna sóılemge laıyqty esimdik qaısysy?
.....aýyl jınalysqa keldi.
a/ Eshbir
á/ Búkil
b/ Qaı
g/ Mine
6/ Aýyzsha sóıleý tildiń de, jazba tildiń de damýyna ortaq negizdi kórsetińder.
a/Ǵylymı termınder
á/Jalpyhalyqtyq til
b/Aforızmder
v/Dıalektiler
g/ Ultaralyq til
7/ Tildiń materıaldyq jaǵyna ne jatady?
a/ tildiń sóz baılyǵy
á/ Basqa tilden engen sózder
b/ Etnolıngvıstıkalyq ataýlar
v/ Arhaızmder
g/ Til dybystarynyń, sózderdiń, gramatıkalyq formalardyń jıyntyǵy
V.Úıge tapsyrma berý. Erejelerdi eske túsirip, jattaý. Termın sózderge birneshe mysaldar jazý.
VI.Oqýshylardy baǵalaý.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama