Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Tilder merekesi
Taqyryby: Tilder merekesi
Maqsaty: Elbasy baǵdarlap bergen mejelerge jetý joldaryn talqylaýǵa salý, memlekettik tildiń qoldaný aıasyn keńeıtý, memlekettik tildiń mártebesi men mańyzyn keńinen nasıhattaý, ózge ult ókilderi arasynda qazaq tilin bilý deńgeıin kóterý jáne oqyp úırenýge degen yqylasy men qyzyǵýshylyǵyn arttyrý. Patrıottyq sezimin oıatyp, tilin, Otanyn, elin, jerin súıýge, salt - dástúrin, tarıhyn qurmetteýge tárbıeleý
Kórnekiligi: til týraly ulylar oılary, baspasóz materıaldary, slaıdtar
Túri: dóńgelek ústel

Ǵasyrlar boıy qazaqtyń ult retindegi mádenı tutastyǵyn eń negizgi uıytqy bolǵan - onyń ǵajaıyp tili. (N. Nazarbaev)
Ulttyq rýhanıatymyzdyń ózegi - til. (Ábish Kekilbaev)
Qazaq tili - qazaqtyń mańdaıyndaǵy jalǵyz jaryq juldyzy. (Asyly Osman)
Halyqtyń máńgi ǵumyry onyń tilinde. Árbir til óziniń halqy úshin Uly (Sh. Aıtmatov)

Dóńgelek ústeldiń barysy:
Kirispe sóz:
Qurmetti búgingi dóńgelek ústelge jınalǵan qonaqtar, til janashyrlary! Sizderdi ótkir tildi, darhan peıildi, táýelsizdigine 22 jyl tolǵan qazaq eliniń «Tilder merekesi» kúnimen shyn júrekten quttyqtaımyz!
Dúbirletsin óńirdi,
Dúrildetsin dúldúli.
Qazaq degen elimniń
Qutty bolsyn, bul kúni!- deı otyryp, dóńgelek ústelimizdi ashý úshin Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik Gımni oryndalsyn.
I. Qazaqstan Respýblıkasynyń Gımni oryndalady.

II. Oqytýshynyń sózi:
Qazirgi tańda elimiz óz táýelsizdigine qol jetkizgennen keıin memlekettik tilimiz – qazaq tili bolyp bekitildi. Qazaqstan Respýblıkasynyń «Til týraly Zańy» kúshine endi. Bolashaǵymyzdy baıandy eter basty qarýymyz – tilimiz.
«Adamǵa eki nárse tirek tegi,
Biri – til, biri – diliń júrektegi», — dep Júsip Balasaǵun babamyz aıtqandaı kez - kelgen memlekettiń, eldiń eń negizgi rámizi de, urany da, tiregi de sol eldiń ana tili bolmaq. Bıyl tilimizdiń memlekettik mártebe alǵanyna 23 jyl ýaqyt boldy. Osyndaı ataýly kúnde bárimizdiń de mereıimiz ósip, qoıynymyz qýanyshqa tolyp otyrǵany sózsiz.
Qýan dalam, qýanatyn kún búgin,
Serpip tasta muńdy kóńil túndigin.
Til týraly zańym endi kúshine,
Pash etkendeı kesken jańa kindigin.

Qýan halqym, kúshine endi til zańy,
«Súıinshi» dep aqyndaryń jyrlady.
El eldigi synalady tilimen
Sol arqyly jaıqalady gúl baǵy,- degendeı, Til aptalyǵy aıasynda ótkizilip otyrǵan "Qazaq tilin bilý - Qazaqstandyq patrıotızmniń belgisi"» atty dóńgelek ústel basyndaǵy oı bóliske qosh keldińizder!

Eı, tákappar dúnıe,
Maǵan da bir qarashy.
Tanımysyń sen meni
Men qazaqtyń balasy!- dep aqyn Q. Amanjolov aǵamyz aıtqandaı osy dóńgelek ústeldiń arnaıy qonaqtarymen tanystyryp ótemin.

III. Dóńgelek ústelimizdi bastamas buryn "Tilim meniń ǵasyrlardan amanat" taqyrybyna arnalǵan slaıd - shoýǵa nazar aýdaraıyq.

IY. Dóńgelek ústeldiń maqsatymen suraqtaryna toqtalyp ótý.
Búgingi jas urpaq - memlekettiń bolashaǵy, erteńgi kúnniń azamaty. Al, onyń baqytqa jeter dańǵyl joly - týǵan Otanyn, týǵan tilin súıýden bastalady. Sondyqtan da, búgingi dóńgelek ústeldiń maqsaty - ultshyl emes, ulttyq sana - sezimi mol, Otanyn, ana tilin óz anasynan kem súımeıtin azamat pen azamatsha tárbıeleý, memlekettik tildiń qoldaný aıasyn keńeıtý, memlekettik tildiń mártebesi men mańyzyn keńinen nasıhattaý, ózge ult ókilderi arasynda qazaq tilin bilý deńgeıin kóterý jáne oqyp úırenýge degen yqylasy men qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, patrıottyq sezimin oıatý.
Qazirgi zaman jeke adamdardyń ǵana emes, tutas ulttardyń da ótkenine úńilip, bolashaǵyn baǵdarlaýǵa jol ashty. Endigi jerde qazaq tiliniń bedelin kóterý, onyń aryn arlap, joǵyn joqtaý, olqysyn toltyrý óz qolymyzda, siz ben bizdiń qolymyzda. Sondyqtan búgingi dóńgelek ústelde talqylanatyn suraqtarǵa nazar aýdaraıyq.

Dóńgelek ústelde talqylanatyn suraqtar:
1. Memlekettik tildiń qazirgi tańdaǵy jaǵdaıy qandaı?
Memlekettik tildiń damýyn tejep turǵan ne?
2. Tildiń úsh tuǵyrlyǵy
3. Jahandanýdaǵy tildiń kórinisi, orny qandaı bolýy kerek?

Y. Ár suraqtan keıin aýdıtorıadaǵy stýdentterdiń de jaýaptary, pikirleri
tyńdalady.

YI. Jas urpaqty memlekettik tilde mártebesin kóterýde, oqytýda qazaqstandyq patrıotızmge tárbıeleý barysynda ózge ult ókilderiniń arasynda ótetin "Abaı oqýlary", «Til - daryn», «Memlekettik til - ult tiregi» atty san - alýan saıystar men dodalarǵa qatysyp, respýblıkalyq, oblystyq deńgeıde júldeli oryndarǵa ıe bolyp, maqtanyshymyzǵa aınalǵan stýdentter bar. Solardyń biri kolejimizdiń stýdenti Medınanyń oryndaýyndaǵa Abaıdyń «Júregim neni sezesiń?» ánin qazaq tiline degen qurmeti dep qabyl alyńyzdar..

YII. Qorytyndy sóz:

Búgingi dóńgelek ústelimiz óz máresine jetti. Egemendi elimizdiń tuǵyry qashan da tilimenen bıik. Til taǵdyry týraly kókeıdi tesken kól oılarmen sýsyndadyq. Týǵan tilim - tuǵyrym. Bul sizderdiń basqa tildi meńgerýlerińe eshqandaı bóget bolmaıdy, qaıta adamgershilikke, shyn patrıot bolýǵa jeteleıdi. Ómirdiń almastaı qyryn, abzal syryn túsine bilýine basty sebepker - sol ana tiliń. Ana tiliniń búge - shúgesine, tereń ıirimderine boılaı bilý - sanaly azamat bolǵysy keletin jas adamnyń birinshi paryzy. Ol - týǵan jerdi, otandy, ata mekendi súıe bilý degen sóz. Osy azǵantaı ýaqyttaǵy aıtylǵan sóz, óner tolǵaǵan sezim, ulylardan qalǵan oı - pikirlerdi kókirekterińe máńgi qaldyryńdar deı otyryp Abaıdyń myna sózimen aıaqtaǵym kelip otyr.
Bilimdiden shyqqan sóz,
Talaptyǵa bolsyn kez.
Nuryn, syryn kórýge
Kókiregińde bolsyn kóz.

Kóńil bólip tyńdaǵandaryńyzǵa kóp - kóp rahmet!

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama