Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Topyraq quramy men qurylymy

Fızıkalyq geografıaMektep:№177 orta mektepSynyby: 7 a, b, v, g

Merzimi: Oqýshy sany: Muǵalimniń aty - jóni: Daýrbaeva Saıa

Taqyryp: Topyraq quramy men qurylymy

Oqý maqsaty 7. 3. 4. 1. Topyraq quramyn jáne qurylymyn anyqtaý (tájirıbe kórsetý). Topyraq qurylymyn grafıktik túrde kórsetý.
7. 1. 1. 3. Geografıalyq derek kózderimen jumys isteý(karta, sýret, mátin, fotosýretter, grafıkalyq materıaldar)

Sabaq maqsaty Topyraq quramyn jáne qurylymyn anyqtap, qurylymyn grafıktik túrde kórsetip taldaý

Jetistik krıterııleriTopyraq degenimiz jáne onyń túrlerin, topyraqtanýshy ǵalym V. V. Dokýchaev týraly biledi.
Topyraq kesindisiniń grafıkalyq syzbasyn jasaı alady.
Topyraq erozıasynyń sebepterin anyqtap, saldaryn jazady, qorǵaý sharalaryn usyna alady.

Tildik mindetter
Dıalogqa/jazylymǵa
qajetti tirkes
Meniń oıymsha topyraq... qabaty. Topyraq qalyptasttyratyn faktorlarǵa... jatady.
Topyraqtyń qurylymy... qalyptasady.

Termınderdiń mánin ashýPánge qatysty leksıka men termınologıa: Topyraq, qarashirik, jel jáne sý erozıasy, melıorasıa, agrotehnıkalyq sharalar

Pánaralyq
baılanystar
 Bıologıa, hımıa

AKT qoldanýdaǵdylary Internet beınematerıalyn qoldanyp, topyraq quramyna taldaý júrgizip, zerttep qorytynday jasaý.

Bastapqy bólim Bıosfera 

Sabaq barysy

SabaqqurylymySabaqtaǵy josparlanǵan is - áreketDerekkózderi
Resýrstar

Basy
Bilý jáne túsiný
4 mınýt
(B) İ. Qyzyǵýshylyqty oıatý kezeńi.
1) Bastapqy stımýl. Sýretke qarap taqyrypty anyqtaıyq.
(S) Sabaq taqyryby men oqý maqsattarymen, baǵalaý krıterıılerimen tanystyrý. (oqýshylardy jańa bilimdi ıgerýge yntalandyrý)
Prezentasıa Power Point
Internet resýrstary

4 - 15
mınýt
Ár topqa tájirıbe jasaýǵa 5 mınýt ýaqyt beriledi. Qorǵaýǵa 3 mınýt
2. Maǵynany taný kezeńi.
(S) Muǵalim oqýshylarǵa ashyq suraq qoıady. Topyraq uǵymyn qalaı túsinesińizder?
Oqýshylardyń pikirin tyńdap, taldaý jasaý arqyly durys jaýapqa baǵyttaıdy.
Topyraq - ósimdikterdiń, janýarlardyń (ásirese mıkroorganızmderdiń), klımat jaǵdaılarynyń jáne adamdardyń áserimen ózgergen jer betiniń ústińgi borpyldaq qabaty.
Topyraq erozıasy degenimiz
  (latynsha erosio – jeliný) – topyraqtyń betki qunarly qabatynyń jel kúshimen nemese sý aǵynynyń shaıýy nátıjesinde qunarynyń azaıýy.
Melıorasıa(lat. melioratio – jaqsartý)— jerdi jaqsartýǵa baǵyttalǵan tehnıkalyq jáne sharýashylyq - uıymdastyrýshylyq sharalar jıyntyǵy.
(S) Oqýshylar topyraqty qalyptastyrýshy faktorlardy anyqtap, synı turǵydan óz oılaryn sýretterdegi beınemen salystyrý arqyly durystyǵyna kóz jetkizedi.
(D) Oqýshylar V. V. Dokýchaevtyń topyraqtanýshy ǵalym retinde oqyp úırenedi.
(T) Oqýshylar topyraq quramyn anyqtaýǵa tájirıbe jasaıdy. Oqýshylarǵa aldyn ala qaýipsizdik erejeleri túsindiriledi.
1 Top. Jetistik krıterııi: 1. Oqýshylar tájirıbe jasaıdy. Bir kesek topyraqty stakandaǵy sýǵa salyp, ne bolǵanyn zertteıdi. 2. Topyraqtyń sý erozıasyna ushyraıtynyn anyqtap qorǵaý sharasyn usynady.
Tájirıbe 1. Bir kesek topyraqty stakandaǵy sýǵa salamyz. Kópirshikter kórindi me? Ne baıqadyq?
(Jaýaby: Oqýshylar bul tájirıbeden topyraqtyń quramynda aýa bar ekenin aıtady).
2 Top. Jetistik krıterııi: 1. Bir ýys topyraqty temir qalbyrǵa salyp qyzdyryp, qandaı ózgeris bolǵanyn zertteıdi. 2. Topyraq aýadaǵy jel erozıasyna ushyraıtynyn anyqtap, qorǵaý sharalaryn usynady.
Tájirıbe 2. Bir ýys topyraqty temir qalbyrǵa salyp otqa qoıyp qyzdyramyz. Onyń ústine shynyustaımyz. Shynynyń astyńǵy betine sý tamshylary paıda boldy. Ol qaıdan shyqty? Topyraq boıynda aýadan basqa taǵy ne bar?
Oqýshylar osy tájirıbe arqyly topyraqtyń quramynda sý bar ekenin anyqtaıdy.
3 Top. Jetistik krıterııi: 1. Topyraqty kóbirek qyzdyryp, qandaı qubylys bolǵanyn zertteıdi. 2. Topyraqtyń quramynda qarashirik bar ekenin anyqtap, sharýashylyqtaǵy mańyzyn túsindiredi.
Tájirıbe 3. Topyraqty odan ári qyzdyra túsemiz. Birazdan keıin kókshil tútin shyǵady Bul ne? Topyraq ishinde janatyn ne bar?
(Jaýaby: Topyraqta túrli qaldyqtar, shirindiler bar).
4 Top. Jetistik krıterııi: 1. Shirindi janyp bitken topyraqty sýǵa aralastyrady, sál tundyrady. Shyny stakanda bolǵan ózgeristi zertteıdi. 2. Topyraqtyń qurylymyn anyqtap túsindiredi.
Tájirıbe 4. Shirindi janyp bitken topyraqty sýǵa salyp aralastyramyz. Laılanǵan sýdy tundyrýǵa qoıaıyq.
(Jaýaby: Birazdan keıin tunbanyń astynda qum, onyń ústine saz shógedi).
Muǵalim topyraqtyń quramy týraly beınematerıal usynady. Oqýshylar óz jaýaptaryn beınematerıaldaǵy jaýaptarmen salystyryp qorytyndy jasaıdy.
(J) Oqýshylar topyraq kesindisiniń grafıkalyq syzbasyn salady.
(Qb) Topyraq erozıasynyń sebepteri men saldary anyqtap, qorǵaý sharalaryn usynady
Refleksıa. «Baǵdarsham»
Búgingi sabaqty túsinbedim Qyzyl
Sabaqtyń keıbir tusyn túsindim. Sary
Búgingi sabaq maǵan unady, barlyǵyn túsindim. Jasyl.
Úı tapsyrmasy: «Jergilikti jerdiń topyraǵyn zertteý»
Habarlama daıyndaý
Topyraqtyń quramyn anyqtaýdaǵy tájirıbe
https://www. youtube. com/watch? v=mJUvJNnH4Jo


Qosymsha aqparat

Dıferensıasıalap oqytý – Oqýshylarǵa kóbirek qoldaý kórsetýdi qalaı josparlaısyz? Qabiletijoǵaryoqýshylarǵaqandaımindetter qoıýdy josparlaısyz?Baǵalaý. Oqýshylardyń bilimin qalaı tekseresiz?Pánaralyq baılanys
Qaýipsizdik erejeleri
AKT - ny qoldaný
Qundylyqtarmenbaılanys
(tárbıe elementi)

Talqylaý úrdisi kezinde barlyq oqýshylardyń biregeı qatysýyn qadaǵalaımyn.
Dáıekti dálelderge ǵana negizdelgen qorytyndyǵa jetýdiń maǵynasynyń máni, synyptaǵy qabileti tómen oqýshy dálelderge negizdele otyryp kem degende ózin oıyn bildire alady, al qabileti joǵary oqýshy táýelsiz, negizgi jaýap beredi. 
Refleksıa
Sabaq maqsaty/oqý maqsaty qanshalyqty júzege asty? Búgin oqýshylar neni úırendi? Oqytý ortasy qandaı boldy? Dıferensıasıalap oqytý óz máninde júzege asty ma? Óz ýaqytymdy utymdy paıdalana aldym ba? Josparyma qandaı ózgerister engizdim jáne nelikten?










Uzaq merzimdi jospar bólimi:
5. 2A Zattardyń kurylysy men qasıetteri
Mektep: №177 mektep
Kúni:Muǵalimniń aty - jóni: Daýrbaeva Saıa
Synyp: 5 a, áQatysqandar sany:
Qatyspaǵandar sany: 


Sabaq taqyryby«Fızıkalyq jáne hımıalyq qubylystar. Hımıalyq reaksıalardyń belgileri»
Osy sabaqta qol jetkiziletin oqý maqsattary (oqý baǵdarlamasyna silteme)5. 3. 1. 4. fızıkalyq jáne hımıalyq qubylystardy ajyratady.
Sabaq maqsattaryOqýshylar:
«fızıkalyq qubylys» túsinigin biledi;
- «hımıalyq qubylys» túsinigin biledi;
- fızıkalyq jáne hımıalyq qubylystar arasynda aıyrmashylyqtardy túsinedi;
Berilgen ózgeristerdi nelikten hımıalyq nemese fızıkalyq qubylysqa jatqyzǵandyǵyn dáleldep, negizdeı alady.

Baǵalaý krıterııleri Oqýshy maqsatqa jetedi, eger:
- fızıkalyq qubylystyń belgilerin kórsete alady;
- hımıalyq qubylystardyń belgilerin atap óte alady;
- fızıkalyq jáne hımıalyq qubylystar arasynda aıyrmashylyqtardy belgileıdi;
- fızıkaly jáne hımıalyq qubylystardy ajyrata alady jáne óz tańdaýyn dáleldep, negizdeı alady.

Tildik maqsattarOqýshylar:
- qubylystardy sıpattaǵanda negizgi termınderdi durys qoldana alady;
- fızıkalyq jáne hımıalyq qubylystardyń belgilerin ataı alady;
- keıbir zattardyń qasıetterin sıpattaı alady.
Pánge tán leksıka men termınologıa:
zattyń agregattyq kúıi, ózgeris, fızıkalyq qubylys, hımıalyq qubylys
Dıalog pen jazý úshin paıdaly sózder men tirkester:
Agregattyq kúıi boıynsha zattardyń jiktelýi: …, …, ….
… zattar bólshekteriniń araqashyqtary …. zattardyń bólshekteri araqashyqtarynan artyq/kem.
Tabıǵattaǵy qubylystar... jáne... bolyp jikteledi.
Eger … ózgeretin bolsa, bul qubylys ….
Keıbir zattar jylýdy/elektr toǵyn jaqsy ótkizedi, mysaly …
…. zattar kóbinese aqqysh bolady.
Eger zat sýdyń betine ………, onyń tyǵyzdyǵy sýdyń tyǵyzdyǵynan …

Qundylyqtardy darytý Ómir boıy bilim alý, yntymaqtastyq
Pánaralyq baılanystarFızıka
AKT qoldaný daǵdylary Internet - resýrstarmen jumys jasaý daǵdylaryn damytý. 
Bastapqy bilim3. 3. 1. 1 Zattardy shyǵý tegi jáne agregattyq kúıi boıynsha jikteý
3. 1. 1. 2 Zattardy agregattyq kúıi boıynsha sıpattaý

Sabaq barysy 
Sabaqtyń josparlanǵan kezeńderi Sabaqtaǵy josparlanǵan is - áreketResýrstar
Sabaqtyń basy
0 - 1 mın
Uıymdastyrý kezeńi.
Muǵalim oqýshylarmen amandasady, kim bar - joǵyn tekseredi.


2 - 7 mınSabaqtyń taqyrybyna shyǵý.
Kúndelikti ómirde biz kóptegen qubylystardy baqylaımyz. Mysaly, jańbyr jaýady, kóktemde qar erıdi, Jazda japyraqtar kók - jasyl tústi bolyp, kúzde sarǵaıady da, jerge túsip shirıdi. Nátıjesinde qara topyraqqa aınalady. Bul jerde aıtylǵan qubylystardy qandaı qubylystarǵa jatqyzýǵa bolady?
Sabaqtyń maqsatyna shyǵý.
Problemalyq tapsyrma
Sabaqtyń ortasy
8 - 20 mın
21 - 38 mın
Muǵalim:
Fızıkalyq jáne hımıalyq qubylystardan basqa qubylystardy bilesińder me?
Boljammen oqýshylardyń jaýaby:
Tabıǵı, bıologıalyq, sosıaldyq, ekonomıkalyq
Muǵalim:
Aldymen «qubylys» túsinigin qalyptastyraıyq. «Qubylys» termınin sizder qalaı túsinesizder?
Birneshe oqýshy ózderiniń boljamdaryn keltiredi.
Muǵalim:
Al endi «qubylys» túsiniginiń anyqtamasyn jazyp alaıyq.
Slaıd 3
Obektide nemese obektiler tobynda bolyp jatqan ózgerister qubylys dep atalady.
Oqýshylar anyqtamany dápterlerine kóshirip alady.
Muǵalim:
Fızıkalyq jáne hımıalyq qubylystardy ajyrata alý búgingi sabaqtyń negizgi maqsattarynyń biri bolyp tabylady. Sizder atap qtken qubylystardy bir birinen qalaı ajyratyp alýǵa bolady? Mysaly, dáriger qalaısha bir aýrýdy basqa aýrýdan ajyratyp alady?
Boljammen oqýshylardyń jaýaby:
Belgileri boıynsha.
Durys! Eger adam jótelse, ol týberkýlezben aýyrady dep aıtýǵa bola ma?
Boljammen oqýshylardyń jaýaby:
Joq.
Muǵalim:
Al eger adam jótelse, jáne temperatýrasy joǵarylap ketse?
Boljammen oqýshylardyń jaýaby:
Joq
Muǵalim:
Durys! Sol sıaqty, fızıkalyq jáne hımıalyq qubylystardy da birneshe belgileri boıynsha ajyratyp alýǵa bolady.
Sonymen, hımıalyq qubylystardyń belgilerin jazyp alyńyzdar:
Slaıd 4
Jylýdyń bólinýi nemese sińirilýi
Tunbanyń túzilýi nemese joıylyp ketýi
Gazdyń bólinýi nemese sińirilýi
Iistiń ózgerýi
Dámniń ózgerýi
Janý jáne jarylystar
Muǵalim:
Sonymen, qorytyndylaıyq, fızıkalyq jáne hımıalyq qubylystardy bir birinen qalaısha ajyratyp alýǵa bolady?
Boljammen oqýshylardyń jaýaby:
Hımıalyq reaksıalardyń belgilerin keltiredi.
Muǵalim:
Al fızıkalyq qubylystarǵa zattyń agregattyq kúıiniń, pishininiń, túriniń, túsiniń ózgerýi jatady. Iaǵnı, fızıkalyq qubylys nitıjesinde jańa zat túzilmeıdi.
Kelesi beınebaıandy baqylaıyq:
Slaıd 5.
Jańa bilimdi bekitý úshin kelesi tapsyrmalardy aldymen juptarda, keıin synyppen birigip talqylaımyz.:
Qubylystardy fızıkalyq jáne fızıkalyq ekenin anyqtańyz:
- Suıyq sý býǵa aınalady,
- Suıyq sý muzǵa aınalady,
- Asqazan tamaqty qorytady,
- Ýqalaǵan kezde aǵash qyzady,
- Ýqalaǵan kezde aǵash tutanady,
- Ottyń ishinde shyny balqıdy,
- Oshaqta aǵashtar janyp ketedi.
Slaıd 6
Kelesi suraqtardyń jaýaptaryn jyldam berýge tyrysyńyzdar.
Slaıda 7 - 16
Muǵalim:
Al endi juptarda kelesi tapsyrmalar paraǵyndaǵy tapyrmalardy oryndaımyz.
Jattyǵýlar jınaǵyndaǵy tapsyrmalardy jeke oryndaımyz:
1 - 23 – 1 - 27, 1 - 30, 1 - 31
jattyǵýlary
Noýtbýkter
Interbelsendi taqta jáne prezentasıa.
Tapsyrmalar paraǵy
A. E. Temirbolatova Hımıa: Esepter men jattyǵýlar jınaǵy. JBB 8 synyptary arnalǵan oqý quraly. 

Sabaqtyń sońy
39 - 40 mın
Muǵalim:
Bizdiń sabaq aıaqtalýǵa jaqyndady. Búgingi sabaqtyń qorytyndysyn shyǵaraıyq. Búgingi sabaqta óz jumystaryńyzdy qalaı baǵalaısyz? Sizder úshin ne jańalyq boldy jáne ózińizge paıdaly bilim aldyńyz ba?
Muǵalim oqýshylarǵa reflevsıvti paraqtardy taratady. Oqýshylar paraqtardy toltyrady da, muǵalimge tapsyrady.
Oqýshylar keıbireýleri sabaqtyń baǵasyn aýyzsha beredi.
Muǵalim:
Osymen sabaq aıaqtaldy. Úı jumysy
§ 4, 5. 15 bet, 1 - 8 jatt., 16 bet, 1 - 7 jatt.
Sabaq úshin rahmet, saý bolyńyzdar! 
Reflevsıvti paraq
Prezentasıa,
Edmodo. com saıty

Saralaý – oqýshylarǵa qalaı kóbirek qoldaý kórsetýdi josparlaısyz? Qabileti joǵary oqýshylarǵa qandaı mindet qoıýdy josparlap otyrsyz? Baǵalaý – oqýshylardyń materıaldy meńgerý deńgeıin qalaı tekserýdi josparlaısyz? Densaýlyq jáne qaýipsizdik tehnıkasynyń saqtalýy


  

Oqýshy maqsatqa jetedi, eger:
- fızıkalyq qubylystyń belgilerin kórsete alady;
- hımıalyq qubylystardyń belgilerin atap óte alady;
- fızıkalyq jáne hımıalyq qubylystar arasynda aıyrmashylyqtardy belgileıdi;
- fızıkaly jáne hımıalyq qubylystardy ajyrata alady jáne óz tańdaýyn dáleldep, negizdeı alady.
Juptyq jumystyń baǵalaý;
Formatıvti baǵalaý.
Densaýlyq saqtaý tehnologıalary.
Sergitý sátteri men belsendi is - áreket túrleri.
Osy sabaqta qoldanylatyn Qaýipsizdik tehnıkasy erejeleriniń tarmaqtary

Sabaq boıynsha refleksıa
Sabaq maqsattary/oqý maqsattary durys qoıylǵan ba? Oqýshylardyń barlyǵy OM qol jetkizdi me?
Jetkizbese, nelikten?
Sabaqta saralaý durys júrgizildi me?
Sabaqtyń ýaqyttyq kezeńderi saqtaldy ma?
Sabaq josparynan qandaı aýytqýlar boldy, nelikten? 
Bul bólimdi sabaq týraly óz pikirińizdi bildirý úshin paıdalanyńyz. Óz sabaǵyńyz týraly sol jaq baǵanda berilgen suraqtarǵa jaýap berińiz. 


Jalpy baǵa
Sabaqtyń jaqsy ótken eki aspektisi (oqytý týraly da, oqý týraly da oılanyńyz)?
1:
2:
Sabaqty jaqsartýǵa ne yqpal ete alady (oqytý týraly da, oqý týraly da oılanyńyz)?
1:
2:
Sabaq barysynda synyp týraly nemese jekelegen oqýshylardyń jetistik/qıyndyqtary týraly neni bildim, kelesi sabaqtarda nege kóńil bólý qajet?











You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama