«Týǵan tilim» Dıhan Ábilev
Ana tili Synyp: 3
Taqyryby: «Týǵan tilim». Dıhan Ábilev
Maqsaty: Oqýshylarǵa memlekettik tildiń órkendep, oıanýyna, memlekettik tilimizdi súıýge, memlekettik tildi aıaqqa baspaı, mártebesin bıik ustaý jóninde, ár ulttyń ózindik erekshelikteri, salt - dástúri, dini, til ereksheligi bolatynyn túsindirý.
1. Bilimdilik: Óleń arqyly oqýshylarǵa tilimizdiń qundylyǵy men qasıeti, máni men mańyzy jóninde túsinik berý.
2. Damytýshylyq: Óleńdi túsinip, mánerlep oqý daǵdylaryn jetildirý, ana tili týraly óz oı - pikirlerin, kózqarastaryn ashyq, erkin aıtyp, jetkize bilýge baýlý.
3. Tárbıelik: Yntymaqtasa jumys isteýge, ana tilin súıýge, qasterleýge tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilimdi ıgertý.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, suraq - jaýap, toptastyrý, oı tolǵaý, maǵynany taný.
Kórnekiligi: Taqyryptyq sýretter, slaıd kórsetilimi, test suraqtary.
Kútiletin nátıje: Jańa sabaqty meńgeredi. D. Ábilevtiń «Týǵan tilim» óleńiniń maǵynasyn túsinedi, óz tilin qadirleı biledi.
Pánaralyq baılanys: Qazaq tili, dúnıetaný.
Sabaqtyń barysy: İ Uıymdastyrý. a) oqýshylarmen amandasý á) túgeldeý b) oqý quraldaryn aldyrtý
Psıhologıalyq daıyndyq
Týǵan tilim – tirligimniń aıǵaǵy, Tilim barda aıtylar syr oıdaǵy. Ósse tilim men de birge ósemin, Óshse tilim men de birge óshemin
Oqýshylardy toptarǵa bólip, ár toptyń top basshylaryn saılap alamyz. Top basshylary top músheleriniń jaýaptaryn, búgingi sabaqqa belsendiligin muqıat qadaǵalap otyryp, sabaq sońynda top múshelerin baǵalaıdy.
İİ Úı tapsyrmasyn tekserý Ótken sabaqqa sholý.
- Balalar, ótken sabaqta biz qandaı shyǵarmamen tanys boldyq?
- M. Maqataev « Úsh baqytym» óleńi
1. « Úsh baqytym» óleńin jatqa suraý.
İ top — 1 - shi shýmaǵyn jatqa aıtyp, mazmundaý.
İİ top – 2 - shi shýmaǵy.
İİİ top - 3 - shi shýmaǵy.
2. Úı tapsyrmasyn qorytý
İ top — Muqaǵalı Maqataev týraly ne bilesińder?
İİ top — Onyń óleńderin atańdar.
İİİ top - Bir óleńin jatqa aıtyńdar.
Qazaq halqynda óz ana tili týraly jyr tolǵamaǵan adam kemde - kem. Ana tilimiz talaı jyrǵa arqaý bolǵan eken. Qazaq tili – sonaý Áıteke, Qazybek, Tóle bıler syndy sheshenderdiń, Abaı, Ǵ. Músirepov, Á. Tájibaev, Ǵ. Mustafın, Q. Myrzalıev, A. Baıtursynov, J. Aımaýytov sıaqty aqyn - jazýshylardyń, B. Momyshulydaı ataqty batyrlardyń tili. Bizdiń búgingi sabaǵymyz da osy taqyrypta jalǵasyn tabady.
İİİ. Jańa sabaq.
Qazaqtyń joǵyn joqtap, til týraly qalam qozǵaǵan jazýshylardyń biri - Dıhan Ábilev atalaryń.
1. Jazýshy ómiri men shyǵarmashylyǵy jóninde túsinik berý.
D. Ábilevtiń ómirine toqtalý. (1907 - 2003)
Ádebıetimizdiń aqsaqaly D. Ábilev 1907 jyly 26 jeltoqsanda Pavlodar oblysy, Baıanaýyl aýdanynda dúnıege kelgen. 1926 j «Qyzyl ásker atty alǵashqy óleńi, 1928 j «Syrly shkaftyń syry» atty birinshi áńgimesi jaryq kórgen. 71 jyl boıy qazaq ádebıetiniń órkenin ósirip, mereıin bıiktetý jolynda qalamymen qyzmet etti, kóptegen kitaptar dúnıege keldi. Onyń artta qalǵan mol murasy urpaqtyń rýhanı qazynasyna aınala bereri sózsiz.
2. Maǵynany taný.
- « Týǵan tilim» óleńin oqyp, mazmunyn túsindirý.
- Oqýshylar óleńdi mánerlep oqýdan saıysqa túsedi.
3. Oı tolǵaý ( óleńdi taldaý )
İ top - Óleń nelikten « Týǵan tilim» dep atalǵan?
İİ top - Aqynnyń «týǵan tilim, óz tilim» dep otyrǵany qaı til?
İİİ top - Eki jaqty kúndelik. Eki óleńniń uqsastyǵy men aıyrmashylyǵy nede? M. Maqataev «Úsh baqytym»
Keı - keıde dúnıeden túńilsem de
Qasıetti tilimnen túńilmedim.
D. Ábilev « Týǵan tilim»
Týǵan tilim til bolýdan qalsa eger,
Júregimdi sýyryp - aq alyńdar.
4. Dáptermen jumys sońǵy shýmaqtyń eki jolyn kóshirtý.
5. Sergitý sáti. Án « Ana tilin súıemiz»
6. « Sózi joǵalǵan halyqtyń ózi de joǵalady»
(uıashyqty tańdaý arqyly berilgen jaǵdaıattardy sheshý)
- Sen kitaphanada otyr ediń. Kenet ishke eki qyz bala kirdi. Olar ulty qazaq bolǵanymen oryssha sóılesip otyr. Seniń oǵan kózqarasyń?
- Sen mektepke asyǵys kele jatyp, kóshede kezdesken óziń qatarlas qurbydan ýaqyttyń qansha bolǵanyn suradyń. Ol saǵan orys tilinde jaýap berdi. Sen ne isteısiń?
- Seniń dosyń kóbine áńgime arasynda qazaq tilin shubarlap, orys sózderin aralastyra sóıleıdi. Seniń oǵan kózqarasyń?
7. Toppen jumys. 3 - topqa tapsyrma beriledi. Berilgen sózderden til týraly maqal - mátelder qurastyryp, shyqqan maqal - máteldi óz sózderimen túsindiredi.
İV Bekitý. ( Test suraqtary )
1. QR - nyń memlekettik tili qaı til?
A. Orys V. Qazaq S. Aǵylshyn
2. QR - da «Til týraly Zań» qashan qabyldandy?
A. 1997j 11shilde. V. 1991j 16jeltoqsan S. 1995j 30tamyz
3. Qazaq tilin basqasha qalaı ataýǵa bolady?
A. Álippe V. Otan S. Ana tili
4. « Týǵan tilim» óleńiniń avtory?
A. D. Ábilev. V. M. Áýezov S. A. Qunanbaev
5. « Týǵan tilim» óleńiniń taqyryby ne?
A. Qustar. V. Til S. Otan
Ózińdi - óziń tekser Baǵalaý
0 qate – «5»
1 2 3 4 5
V A S A V
1 qate — «4»
2 qate — «3»
V Qorytyndylaý: «INSERT» ádisi
Bilemin, bildim, bilgim keledi. Oqýshy bilimin baǵalaý. Smaılıktermen baǵalaý
VI Úıge tapsyrma: D. Ábilev «Týǵan tilim» mánerlep, jatqa aıtý
Taqyryby: «Týǵan tilim». Dıhan Ábilev
Maqsaty: Oqýshylarǵa memlekettik tildiń órkendep, oıanýyna, memlekettik tilimizdi súıýge, memlekettik tildi aıaqqa baspaı, mártebesin bıik ustaý jóninde, ár ulttyń ózindik erekshelikteri, salt - dástúri, dini, til ereksheligi bolatynyn túsindirý.
1. Bilimdilik: Óleń arqyly oqýshylarǵa tilimizdiń qundylyǵy men qasıeti, máni men mańyzy jóninde túsinik berý.
2. Damytýshylyq: Óleńdi túsinip, mánerlep oqý daǵdylaryn jetildirý, ana tili týraly óz oı - pikirlerin, kózqarastaryn ashyq, erkin aıtyp, jetkize bilýge baýlý.
3. Tárbıelik: Yntymaqtasa jumys isteýge, ana tilin súıýge, qasterleýge tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilimdi ıgertý.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, suraq - jaýap, toptastyrý, oı tolǵaý, maǵynany taný.
Kórnekiligi: Taqyryptyq sýretter, slaıd kórsetilimi, test suraqtary.
Kútiletin nátıje: Jańa sabaqty meńgeredi. D. Ábilevtiń «Týǵan tilim» óleńiniń maǵynasyn túsinedi, óz tilin qadirleı biledi.
Pánaralyq baılanys: Qazaq tili, dúnıetaný.
Sabaqtyń barysy: İ Uıymdastyrý. a) oqýshylarmen amandasý á) túgeldeý b) oqý quraldaryn aldyrtý
Psıhologıalyq daıyndyq
Týǵan tilim – tirligimniń aıǵaǵy, Tilim barda aıtylar syr oıdaǵy. Ósse tilim men de birge ósemin, Óshse tilim men de birge óshemin
Oqýshylardy toptarǵa bólip, ár toptyń top basshylaryn saılap alamyz. Top basshylary top músheleriniń jaýaptaryn, búgingi sabaqqa belsendiligin muqıat qadaǵalap otyryp, sabaq sońynda top múshelerin baǵalaıdy.
İİ Úı tapsyrmasyn tekserý Ótken sabaqqa sholý.
- Balalar, ótken sabaqta biz qandaı shyǵarmamen tanys boldyq?
- M. Maqataev « Úsh baqytym» óleńi
1. « Úsh baqytym» óleńin jatqa suraý.
İ top — 1 - shi shýmaǵyn jatqa aıtyp, mazmundaý.
İİ top – 2 - shi shýmaǵy.
İİİ top - 3 - shi shýmaǵy.
2. Úı tapsyrmasyn qorytý
İ top — Muqaǵalı Maqataev týraly ne bilesińder?
İİ top — Onyń óleńderin atańdar.
İİİ top - Bir óleńin jatqa aıtyńdar.
Qazaq halqynda óz ana tili týraly jyr tolǵamaǵan adam kemde - kem. Ana tilimiz talaı jyrǵa arqaý bolǵan eken. Qazaq tili – sonaý Áıteke, Qazybek, Tóle bıler syndy sheshenderdiń, Abaı, Ǵ. Músirepov, Á. Tájibaev, Ǵ. Mustafın, Q. Myrzalıev, A. Baıtursynov, J. Aımaýytov sıaqty aqyn - jazýshylardyń, B. Momyshulydaı ataqty batyrlardyń tili. Bizdiń búgingi sabaǵymyz da osy taqyrypta jalǵasyn tabady.
İİİ. Jańa sabaq.
Qazaqtyń joǵyn joqtap, til týraly qalam qozǵaǵan jazýshylardyń biri - Dıhan Ábilev atalaryń.
1. Jazýshy ómiri men shyǵarmashylyǵy jóninde túsinik berý.
D. Ábilevtiń ómirine toqtalý. (1907 - 2003)
Ádebıetimizdiń aqsaqaly D. Ábilev 1907 jyly 26 jeltoqsanda Pavlodar oblysy, Baıanaýyl aýdanynda dúnıege kelgen. 1926 j «Qyzyl ásker atty alǵashqy óleńi, 1928 j «Syrly shkaftyń syry» atty birinshi áńgimesi jaryq kórgen. 71 jyl boıy qazaq ádebıetiniń órkenin ósirip, mereıin bıiktetý jolynda qalamymen qyzmet etti, kóptegen kitaptar dúnıege keldi. Onyń artta qalǵan mol murasy urpaqtyń rýhanı qazynasyna aınala bereri sózsiz.
2. Maǵynany taný.
- « Týǵan tilim» óleńin oqyp, mazmunyn túsindirý.
- Oqýshylar óleńdi mánerlep oqýdan saıysqa túsedi.
3. Oı tolǵaý ( óleńdi taldaý )
İ top - Óleń nelikten « Týǵan tilim» dep atalǵan?
İİ top - Aqynnyń «týǵan tilim, óz tilim» dep otyrǵany qaı til?
İİİ top - Eki jaqty kúndelik. Eki óleńniń uqsastyǵy men aıyrmashylyǵy nede? M. Maqataev «Úsh baqytym»
Keı - keıde dúnıeden túńilsem de
Qasıetti tilimnen túńilmedim.
D. Ábilev « Týǵan tilim»
Týǵan tilim til bolýdan qalsa eger,
Júregimdi sýyryp - aq alyńdar.
4. Dáptermen jumys sońǵy shýmaqtyń eki jolyn kóshirtý.
5. Sergitý sáti. Án « Ana tilin súıemiz»
6. « Sózi joǵalǵan halyqtyń ózi de joǵalady»
(uıashyqty tańdaý arqyly berilgen jaǵdaıattardy sheshý)
- Sen kitaphanada otyr ediń. Kenet ishke eki qyz bala kirdi. Olar ulty qazaq bolǵanymen oryssha sóılesip otyr. Seniń oǵan kózqarasyń?
- Sen mektepke asyǵys kele jatyp, kóshede kezdesken óziń qatarlas qurbydan ýaqyttyń qansha bolǵanyn suradyń. Ol saǵan orys tilinde jaýap berdi. Sen ne isteısiń?
- Seniń dosyń kóbine áńgime arasynda qazaq tilin shubarlap, orys sózderin aralastyra sóıleıdi. Seniń oǵan kózqarasyń?
7. Toppen jumys. 3 - topqa tapsyrma beriledi. Berilgen sózderden til týraly maqal - mátelder qurastyryp, shyqqan maqal - máteldi óz sózderimen túsindiredi.
İV Bekitý. ( Test suraqtary )
1. QR - nyń memlekettik tili qaı til?
A. Orys V. Qazaq S. Aǵylshyn
2. QR - da «Til týraly Zań» qashan qabyldandy?
A. 1997j 11shilde. V. 1991j 16jeltoqsan S. 1995j 30tamyz
3. Qazaq tilin basqasha qalaı ataýǵa bolady?
A. Álippe V. Otan S. Ana tili
4. « Týǵan tilim» óleńiniń avtory?
A. D. Ábilev. V. M. Áýezov S. A. Qunanbaev
5. « Týǵan tilim» óleńiniń taqyryby ne?
A. Qustar. V. Til S. Otan
Ózińdi - óziń tekser Baǵalaý
0 qate – «5»
1 2 3 4 5
V A S A V
1 qate — «4»
2 qate — «3»
V Qorytyndylaý: «INSERT» ádisi
Bilemin, bildim, bilgim keledi. Oqýshy bilimin baǵalaý. Smaılıktermen baǵalaý
VI Úıge tapsyrma: D. Ábilev «Týǵan tilim» mánerlep, jatqa aıtý
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Jándikter. Syn esimdi qaıtalaý. (4 - synyp)
