Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Ulttyq kıimder
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik maqsaty: Oqýshylardyń qazaqtyń ulttyq kıimderi týraly bilimin molaıtý, ulttyq kıimdermen tanystyrý
Damytýshylyq maqsaty: Durys sóıleı bilýge úıretý, sózdik qoryn damytý, sóıleı bilý áreketterin jetildirý
Tárbıelik maqsaty: Otansúıgishtikke, adamgershilikke, ádeptilikke tárbıeleý. Qazaqtyń tarıhyna, salt - dástúrine degen oqýshylardyń qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Sabaqtyń túri: Jańa sabaq
Oqytý ádisi: Suraq - jaýap, túsindirý, áńgimeleý
Pánaralyq baılanys: ádebıet, tarıh, etnografıa Kórnekilikter: Qazaqtyń ulttyq kıim úlgileriniń sýretteri, sózjumbaq, dıdaktıkalyq kartochkalar
Sabaqtyń taqyryby: Ulttyq kıimder
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik maqsaty: Oqýshylardyń qazaqtyń ulttyq kıimderi týraly bilimin molaıtý, ulttyq kıimdermen tanystyrý
Damytýshylyq maqsaty: Durys sóıleı bilýge úıretý, sózdik qoryn damytý, sóıleı bilý áreketterin jetildirý
Tárbıelik maqsaty: Otansúıgishtikke, adamgershilikke, ádeptilikke tárbıeleý. Qazaqtyń tarıhyna, salt - dástúrine degen oqýshylardyń qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Sabaqtyń túri: Jańa sabaq
Oqytý ádisi: Suraq - jaýap, túsindirý, áńgimeleý Pánaralyq baılanys: ádebıet, tarıh, etnografıa Kórnekilikter: Qazaqtyń ulttyq kıim úlgileriniń sýretteri, sózjumbaq, dıdaktıkalyq kartochkalar
Sabaq barysy
I. Uıymdastyrý kezeńi:
1) Psıhologıalyq daıyndyq
2) Oqýshylardy búgingi kúnmen tanystyrý
II. Ótken taqyrypty qaıtalaý
Aldyńǵy sabaqta ótilgen taqyrypty qaıtalap pysyqtaý.

III. Jańa sabaq
Balalar búgin biz kıim jaıynda onyń ishinde Qazaqtyń ulttyq kıimderi týraly ótip olarmen tanysamyz. Kıim - deneni aýa raıynyń, syrtqy ortanyń zıandy áserinen qorǵaıtyn jasandy jamylǵy, tutynys buıymy. Qazaq halqynyń ulttyq kıimderi ózindik ózgeshelikke toly. Ulttyq kıimderge biz taqıa, qalpaq, sáýkele, mási, saptama etik, kımeshek, jeıde, kóılek, kamzol, shapan, ishik taǵy sol sıaqty kıimderdi jatqyzamyz. Biz búgin olardyń árqaısysyna jekelep toqtalamyz.
Taqıa - sáten, shuǵa sıaqty matadan kestelep tigilgen baskıim. Taqıanyń úlgileri kóp: úkili, oqaly, shoshaq tóbe, tikshe, qatıpa, t. b.
Qalpaq - aq kıizden qalyń matadan tigilgen, bıik tóbeli baskıim. Tóbesi shoshaq bıikteý etegi keń kelgen bul baskıim kúnniń sáýlesin, sýyq ótkizbeıdi, jaýyn-shashynnan pana sándi kıim. Ony aq kıizden nemese qalyń matadan tigedi.
Sáýkele - qyzdy uzatqanda kıetin asa qymbat, baǵaly, kádeli ári ásem baskıim. Sáýkele baskıim ǵana emes, qazaq sán - saltanatynyń, salt - dástúriniń, mádenıetimen sheberliktiń ozyq úlgisi.
Kımeshek - qazaq áıelderine tán. Kımeshekti aq matadan, keıde jibek matadan tigip, jıegin kómkerip áshekeılep daıyndaıdy. Salt boıynsha áıelder balaly bolǵannan keıin kıedi.
İshik - ári jyly, sándi, syrt kıim. İshikti erkekter de áıelder de kıedi. İshikti áshekeılep, oıý, kestelep, zerlep tigedi.
Shapan - qazaqtyń eń kóp taraǵan, asa qasterli, kádeli syrt kıimderiniń biri. Tysy men astarynyń arasyna jún nemese mata salynyp, shuǵa sıaqty ádemi myqty matadan qaptalyp tigiledi.
Jeıde - túımeligi joq ishkıim. Aldyńǵy eki óńiri óte uzyn, kamzol tárizdi tómenge salbyrap turady. Jeıde qaıyrma jaǵa, tik jaǵa, qaqpaq jaǵaly bop bólinedi.
Kamzol - orny erekshe, ári jylýlyq, sándik mindet atqaratyn kıim. Kamzol astarly, jeńsiz jeńil jazdyq kıim. Etekteri men jaǵalary tas, oqa, kúmis tıyndarmen áshekeılengen, boıtumar qadap, ártúrli átkenshekter ilgen.
Saptama etik - qonyshy uzyn, kıiz baıpaqpen shalbardyń balaǵyn ishine salyp kıetin etik. Ony ertede qoldan ılengen kóńnen adamnyń aıaǵy men tize býynyn sýyqtan beıimdep kıiz baıpaqtyń syrtynan kıgen.
Mási - ókshesiz, jumsaq, aıaqqa jeńil tigiletin qonyshty aıaqkıim. Muny kóp jerlerde ish baıpaq, ish etik, bylǵary baıpaq, kózel, jumsaq bylǵarydan tigiledi.
IV. Sergitý jattyǵý
Boıdy búkpeı tik usta
Oń qolyńdy oń jaqqa
Sol qolyńdy sol jaqqa
Dál osylaı qaıtala
V. Bekitý
Oqýshylarǵa kıimderdiń sýretin kórsete otyryp olardyń atyn jeke jáne hormen atatý.
1) taqıa
2) qalpaq
3) mási, saptama etik
4) jeıde
5) kımeshek
6) kóılek
7) kamzol
8) shapan
9) ishik
VI. Qorytyndy
Ótken sabaq boıynsha quralǵan «Kımeshek» atty sózjumbaqty sheshý.

1. SáýKele
2. KIim
3.Mási
4. JEıde
.Shekpen
6. Tú ıE[/b
7. Esh[]K
i

1) Qyzdy uzatqanda kıetin asa qymbat bas kıim
2) Deneni sýyqtan saqtaıtyn, jasandy jamylǵy tutynys buıymyn ata
3) Ókshesiz jumsaq aıaqqa jeńil tigiletin qonyshty aıaq kıim
4) Túımeligi joq ish kıim.
5) Uzyndyǵy tizeden sál tómen bolyp keletin, jeńiniń ushy saýsaq ushyn jabatyn ulttyq kıim.
6) Qaı túliktiń júninen shekpen toqyp, shýda jip alynǵan
7) Qaı túliktiń túbiti túıe júninen de qymbat, jibekpen teńdes sanalyp, sháli, shulyq toqyǵan
VII. Úıge jumysyn berý
Qazaqtyń ulttyq kıimderiniń atyn jattap kelý, sıpattama berý
VIII. Baǵalaý
Balalardy jaýap berý deńgeıine qaraı baǵalaý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama