InfoHub Logo

Ertede qazaq halqy asyqty bala kezde qolyna alyp, jas kezinen bastap oınaı bastaıdy. Tipti bala týmaı jatyp, jas nárestege arnap asyq jınaıtyndar da bolǵan. Asyq oıynynyń ereksheligi jáne onyń san qılylyǵy: asyqpen úıde de, dalada da oınaýǵa bolady. Ertede qazaqtyń qyz - kelinshekteri de asyq oınaǵan. Sondaı - aq burynǵy aǵa býyn ókilderinde asyq oınamaı ósken birde - bir adam joq.
Halqymyz asyqty qasterlegen. Mysaly, qazaqta «asyǵyń alshysynan tússin» degen izgi tilek bar. Asyq oıynynda kimniń saqasy alshysynan tússe, sol birinshi atady. Iaǵnı asyqtyń alshy túsýi onyń ıesin basymdyqqa jetkizedi. Sáti túsip, joly bolyp turǵandyǵyn bildiredi.
Asyq tula boıy qudiretke tunǵan kúsh ispetti de. Sol sebepten ertede baqsy - balgerler asyq arqyly bolashaqqa boljam jasaǵan.
Asyq oıyny – bizdiń ulttyq sportymyzdyń bir túri. Joǵaryda jazǵanymyzdaı, ertede muny qazaqtyń uly da, qyzy da qyzyǵa oınaǵan. Óıtkeni asyq oıyndarynyń tárbıelik máni zor. Mysaly, asyq oıyny eptilikke, mergendikke, shapshańdyqqa, sergektikke baýlıdy. Asyq oıyny óziniń túrlerine qaraı balanyń kúsh - jigerin arttyryp, mergendigin, shapshańdyǵyn, eptiligin jáne qyraǵylyǵyn jetildiredi. Bir mezgilde birneshe bala oınaıtyn asyq oıynynyń túrleri jas balanyń namysyn janyp, «qatarymnan ozsam» degen talpynysty boıǵa qasıet qylyp sińiredi. Munyń syrtynda asyqtyń atyp oınaıtyn túrleri únemi qımyl - qozǵalysty qajet etetindikten, deneni qyzdyryp, boıdaǵy qan aınalymyn jaqsartady. Únemi otyryp - turý, júreleı otyrý, tizeni jartylaı búgý, jıyrylý, shıryǵý jas balalardyń denesin shynyqtyryp, aıaq - qoldaǵy býyn aýrýlarynyń aldyn alady.

Sabaqtyń taqyryby: «Ulttyq oıyn – Asyq»
Synyp - 3
Sabaqtyń maqsaty:
a) teorıalyq oıyn túrlerin, mazmunyny, erejelerin, ereksheligin meńgertý.
á) jetildirý óz aldyna shuǵyldanýǵa qajettiligi men qabilettiligin jetildirý.
b) tárbıelik Oıyndardyń tárbıelik mánine nazar aýdarý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilimdi qalyptastyrý
Sabaqtyń ádisi: Jeke jáne jalpy jumys jasaý, jan – jaqty túsindirý.

Sabaqtyń mazmuny:
DAIYNDYQ KEZEŃ
1. Oqýshylardy sapqa turǵyzý
Sporttyq kıimderine nazar aýdarý
2. Synyp sanyn túgendeý. Sebepsiz oqýshylardy anyqtaý
3. Raport qabyldaý. Raportty durys tapsyrýyn qadaǵalaý.
4. Ońǵa, solǵa, keri burylý jattyǵýlaryn oryndaý. Burylystardy durys oryndaýyn qadaǵalaý
5. Qozǵalmaly boı jazý jattyǵýlary
- Qoldy joǵary ustap aıaq ushymen júrý.
- Eki qol belde ókshemen júrý
- Eki qol belde aıaqtyń ishki jáne syrtqy qyrymen júrý.
- Bir qalypty jeńil júgirý.
- Tirkeme adymmen oń jáne sol búıirimen júgirý.
- Arqany alǵa qarata oń ıyqpen qarap júgirý.
- Alǵa qaraı sozylǵan qol alaqanyna eki tizeni tıgizý júgirý.
- Qol alaqanyna aıaqtyń ishki, syrtqy qyryn tıgize júgirý.
- Óksheni artqa kóterip, eki alaqanǵa tıgize júgirý.
- Eki qol tizede, tolyq otyryp júrý.
- Otyryp sekire júrý.
- Dem alý, dem shyǵarý.- Aıaq ushymen ókshesimen, syrtqy ishki qyrymen júrýin eskertý. Oń jáne sol búıirimen júgirýin eskertý. Alaqanǵa aıaqtyń ishki syrtqy qyrynyń, óksheniń tıýin eskertý. Otyryp júrý, júgirýin eskertý.
Saptaǵy boı jazý jattyǵýlary
- Sappen kelip birneshe qatarǵa turý.
- Qoldy belge ustap, basty ońǵa jáne solǵa aınaldyrý.
- Qoldy ıyqqa ustap, shyntaqty alǵa jáne artqa aınaldyrý.
- Qoldy alǵa túzý sozyp, kezek – kezek aıqastyrý.
- Bir qoldy belge ustap, ekinshi qoldy joǵary kóterip, ońǵa jáne solǵa kezekpen ıilý.
- Eki qoldy eki jaqqa sozyp, oń qoldy sol aıaqqa, sol qoldy oń aıaqqa kezekpen tıgizý.
- Tik turyp, bir aıaqpen alǵa qaraı bir qadam jasap, tizeni búgip, eki qoldy tizeniń ústine qoıyp, tómen basylyp, qaıtadan bastapqy qalypqa kelý.
- Qoldy alǵa sozyp ustap turǵan bastapqy qalypta eki aıaqty kezekpen joǵary kóterý.
- Qoldy belge ustap turǵan bastapqy qalypta otyryp, turý.
- Eki qoldy eki tizege ustap, tizeni ishke jáne syrtqa aınaldyrý.
- Dem alý, dem shyǵarý.