Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Unnan jasalatyn taǵamdar
Sabaqtyq taqyryby: Unnan jasalatyn taǵamdar

Sabaqtyń maqsaty:

Bilimdilik: oqýshylarǵa unnan jasalatyn taǵamdar týraly tolyq maǵlumat berý;
Damytýshylyq: teorıalyq bilimderin saramandyq jumysta paıdalana bilý, oqýshylardy óz betinshe izdenýge daǵdylandyrý, olardyń oı - órisin damytý;
Tárbıelik: oqýshylardy ásemdikke, sándikke, uqyptylyqqa, únemdilikke, ózara kómek kórsetýge tárbıeleý.

Sabaqtyń túri: aralas
Sabaqtyń ádisi: túsindirý, suraq - jaýap, óz betinshe saramandyq jumys.
Sabaqtyq kórnekiligi: úlgiler, daıyn unnan jasalatyn taǵamdardyń sýretteri.

Uıymdastyrý kezeńi:
• Oqýshylarmen sálemdesemin;
• Oqýshylardy túgendeımin;
• Oqýshylardyń qural – jabdyqtaryn túgendeý;
• Oqýshylardyń zeıinderin sabaqqa aýdartý.

Úı tapsyrmasyn tekserý.
Ótken taqyrypty qaıtalaı otyryp, oqýshylarǵa taqyryp boıynsha suraqtar qoıý.

Jańa sabaq
Un — dándi daqyldardy untaqtaý arqyly alynatyn taǵamdyq ónim. Ol negizinen bıdaı, sondaı - aq júgeri, arpa, suly, burshaq dánderinen daıyndalady. Un: nan, kondıterlik, kespe ónimderin, t. b. daıyndaý úshin paıdalanylady. Unnyń hımıalyq quramy, taǵamdyq jáne tehnologıalyq sapasy dánniń túrine, untaqtalý dárejesine, t. b. baılanysty. 2 - surypty jáne elenbegen unda V1, V2, RR jáne E vıtamınderi bolady.

Joǵarǵy surypty unda bul vıtamınderdiń mólsheri óte azaıyp ketedi. Uzaq saqtalǵan unnyń sapasy nasharlaıdy. Onyń ylǵaldylyǵy 15%- dan aspaý kerek, ylǵaldylyq mólsheri odan joǵary bolsa, un qyshqyldanyp kógeredi jáne ózdiginen qyzyp ketedi. Al tómen bolǵan jaǵdaıda un ashı bastaıdy. Un dıirmenderde tartylady.

Baýyrsaq – shaı, qymyz, shubat ishkende dastarqanǵa baýyrsaq salady. Baýyrsaqty joǵary nemese birinshi sortty bıdaı unynan pisiredi. Ony qamyrdy ashytyp ta ashytpaı da daıyndaýǵa bolady. Ashytpaı pisirgen baýyrsaq kópke shydaıdy, al ashytyp pisirilgen baýyrsaq keýip qalsa, jeýge jaısyz bolady. Ashymaǵan qamyrdan baýyrsaq pisirý úshin unǵa maı, jumyrtqa, sút, tuz salyp ıleıdi (aıran quısa da bolady). Qamyrdy ıin qandyra qatty ılep qoıa turý kerek. Sodan keıin qamyrdy jazyp, tórt buryshtap kesip nemese jińishkeleý etip esip alyp, sodan keıin kesse da bolady. Kesip daıyndaǵan baýyrsaqtyń betin keýip ketpeý úshin jaýyp qoıǵan jón. Qazanǵa maı salyp ábden qyzdyryp alǵan soń, baýyrsaq maıdyń mólsherine qaraı salynady. Baýyrsaqty úzdiksiz aralastyryp tursa, birkelki bolyp pisedi. Ot qatty jansa, baýyrsaqtyń ishi shıki bolady nemese tym qyzaryp ketedi. Qyzyl - kúreń bolyp pisken baýyrsaq sándi de, dámdi de bolady. 4 - 5 staqan bıdaı uny, 1staqan sút (nemese sý), 1 shaı qasyq tuz, 2 as qasyq sary maı, 2 jumyrtqa kerek.

Ashytqan qamyrdan baýyrsaq pisirý úshin jyly sýǵa ashytqy, qant, un salyp jyly jerge qoıý kerek. Ashyqty kópirshiktenip ashyǵan kezde tuz, maı, jumyrtqa, un salyp óte jumsaq etip ıin qandyra ıleıdi. Jumsaq ılengen baýyrsaq jaqsy qabaryp, jumsaq bolyp pisedi. 4 - 5 staqan bıdaı uny, bir as qasyq ashytqy, 2 as qasyq qant, 1 shaı qasyq tuz, 1 staqan suıyq maı, 1 staqan sút (nemese sý), 2 jumyrtqa. Ashytqan qamyrdy esip, juqalap jaıady da, birkelki etip kesedi, taqtaıǵa nemese tabaqqa bir - birlep tizip, 10 - 15 mınýt qoıyp, qabarǵannan keıin pisirse, ishi shıki bolmaıdy. Baýyrsaqty qalyńdyǵy 2 sm etip jaıyp, qyzyp turǵan maıǵa pisiredi.

Taba nan – unǵa maı, sút qosyp ılenedi. Qamyrdy bir tabanyń ústine ekinshi tabany tónkerip jaýyp, shoqtyń qolamtasyna kómip pisiredi. Ony peshke de nemese dýhovkaǵa pisirýge bolady. Eger taba qolamtaǵa kómilse, ony aýdarý kerek. Taba nandy ashytyp nemese ashytpaı pisirýge bolady. Ashytylǵan qamyr jumsaq, ashytylmaǵan qamyrdy qatty etip, ıin qandyra ıleıdi. Ashytylǵan qamyrdy orap, jyly jerge qoıady, al ashytylmaǵan qamyrdy sý shúberekke orap, 20 mınýttaı tońazytqyshqa (astyńǵy jaǵyna) salady. Sodan keıin qamyrdy tabanyń úlkendigine qaraı 1 - 1, 5 sm etip jaıyp, maılanǵan tabaǵa salady. Qamyr jaqsy ashý úshin eki - úsh kóterilýi kerek. Kóterilgen qamyrdy qoldy sýlap basyp - basyp qoıý kerek, ol qaıta kóteriledi. 1 kg bıdaı uny, 1 as qasyq ashytqy, 1 shaı qasyq tuz, 2 jumyrtqa, 200 g maı kerek.

Quıryq maı qosylǵan taba nan – maı salyp qatty ılengen qamyrdy tabanyń úlkendigindeı etip 1 sm qalyńdyqta jaıyp, maılanǵan ári qyzdyrylǵan tabaǵa salyp otqa (shoqtyń ystyq qolamtasyna) qoıady, nemese dýhovkaǵa salady. Nan tabaǵa salynǵan soń barmaqpen ár jerinen tesip, sol jerge usaq týralǵan quıryq maı salady. Betine taǵy bir taba jabylady. Quıryq maımen pisirilgen taba nan óte dámdi bolady.

Salma – asqa etke salynatyn unnan daıyndalady. Salmanyń aty ár jerde ártúrli: salma, kespe, jaıma, shelpek, naryn, úzbe t. b. Salmany sorpaǵa, ne sýǵa qatty etip qamyrdan daıyndalady. Ol dámdi bolý úshin onyń qamyryna bir - eki jumyrtqa salý jón. Qamyrdy oqtaý men juqalap jaıyp, odan soń pyshaqpen jińishkelep kesip, ne bolmasa qolmen úzip, qaınap turǵan sorpaǵa pisiredi. Salma etke jabysyp qalmaý úshin ony salardyń aldynda etti súzip alady. Ony salǵan et jeýge óte jeńil, ári sińimdi keledi

Maı shelpek – undy sary maı qosyp ılep, onsha juqalap jaımaı pisiredi. Maı shelpektiń arasyna qoıdyń, jylqynyń shyjyǵyn salýǵa bolady.

Qattama – nannyń óte dámdi túri. Maı, jumyrtqa, sút quıyp, qatty etip ılengen qamyrdy juqalap jaıyp, jaımanyń betine maı jaǵady, ony oqtaýǵa orap-orap, pyshaqpen birneshe bólip, ár bólikti qaıtadan jaıady. Bólshektelgen nan qazanda qyzdyrylǵan maıǵa pisiriledi. Sonda shelpek qatpar - qatpar bolyp óte dámdi bolyp pisedi. Keıde mundaı qattamany qazanǵa maı jaǵyp qarma tárizdi etip pisirýge de bolady. 1 kg un, 1 shaı qasyq tuz, 150 g maı, 1 staqan sút, 2 jumyrtqa qajet.

Sabaqty qorytyndylaý. Oqýshylar búgin biz un týraly, unnyń paıdasy týraly tolyq maǵlumat aldyq. Sonymen myna suraqtarǵa jaýap berińder

Unnan qandaı taǵamdar jasalady?
Unnyń quramyn atańdar?
Baýyrsaqtyń jasalý jolyn atańdar?
Un qandaı dánderden jasalady?

Oqýshy bilimin baǵalaý
Úıge tapsyrma berý.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama