InfoHub Logo

Úsh aıý
Ertede bir kishkentaı qyz bolypty. Birde ol ormanǵa baryp, adasyp ketedi. Qaıtar joldy izdep júrip, qalyń aǵashtar arasynda turǵan eski úıge kezigedi. Esigi ashyq tur. Qyz ishke kiredi. Bólmede eshkim kórinbeıdi. Bul úıde úsh aıý turatyn. Eń úlkeni, ákesi – Mıhaıl Ivanych, odan keıingisi, sheshesi – Nastasá Petrovna jáne olardyń balasy – kishkene qonjyq. Úsheýi bul kezde orman aralap, serýendep ketken. Bólme ortasynda úlken aǵash ústel men úsh oryndyq tur. Ústel ústine as quıylǵan úsh ydys qoıylǵan. Olardyń birinshisi – úlken tabaq, ekinshisi – ortasha tabaq, úshinshi – kishkene kók tabaq. Ár ydystyń qasynda qasyqtary jatyr. Qyz eń úlken qasyqty alyp, úlken ydys taǵy taǵamnyń dámin tatady. Astyń dámi una maıdy. Sodan keıin ortasha qasyq pen ekinshisin, kishkene qasyqpen úshinshisin kóredi. Bárinen de oǵan kók tabaqtaǵy as unaıdy. Qyzdyń qarny ash edi. Endi ol otyryp tamaqtaný úshin ózine oryndyq tańdaıdy. Eń úlken oryndyq – Mıhaıl Ivanychtiki, odan kishiregi – Nastasá Petrovnaniki, al úshinshisi – qonjyqtiki. Kishkentaı qyz eń úlken oryndyqqa shyǵyp, odan qulap túsedi. Ortanshysyna minip edi, yńǵaısyz kórinedi. Kóńilinen shyqqan tek úshinshi oryndyq bolady. Qyz qonjyqtyń oryndyǵyna otyryp, kók tabaqtaǵy tamaqty iship alady. Qarny toıǵan ol kishkentaı oryndyqty ary - beri shaıqap oınaıdy. Aqyrynda ony syndyryp, ózi jerge qulaıdy. Qolymen qonjyqtyń qasyǵyn qaǵyp jiberedi. Qasyq ushyp baryp, buryshta turǵan sandyqtyń astyna kirip joq bolady. Qyz ornynan turyp, kelesi bólmege kiredi. Bul jerde úsh tósek bar eken. Eń úlkeni – Mıhaıl Ivanychtiki, ortanshysy – Nastasá Petrovnaniki, al úshinshisi – qonjyqtiki. Qyz eń úlken tósekke shyǵady. Bul oǵan tym úlkendik jasaıdy. Odan túsip, ortanshysyna jatady. Ol bıik kórinedi. Yńǵaıly bolǵany – úshinshi tósek. Qatty sharshaǵan qyz osy qonjyqtyń ornyna jatyp, tátti uıqyǵa batady. Bul kezde ormandy aralap sharshaǵan ári qaryndary ashqan aıýlar úılerine oralǵan edi. İshke kirgen olar aldymen tamaqtanbaqshy bolady. Eń úlken aıý óz tabaǵyna qarap, jýan daýysymen: - Meniń ydysyma tıisken kim?! – dep aqyrady. Nastasá Petrovna da ydysyna qarap: - Meniń tabaǵymdy ornynan qozǵaltqan kim?! – deıdi ashýlanyp. Kishkene qonjyq jińishke daýysymen: - Meniń tamaǵymdy múldem iship qoıypty, – deıdi kók tabaqty qolyna alyp.

Úlken aıý endi úlken qasyǵyn ustap:– Meniń qasyǵyma tıisken kim?! – dep aqyrady jýan daýysymen. - Meniń qasyǵymdy ornynan qozǵaltqan kim? – deıdi Nastasá Petrovna. - Qonjyq jińishke daýysymen:– Al meniń qasyǵym joq, – deıdi jan - jaǵyna qarap. Mıhaıl Ivanych:– Kim meniń oryndyǵymdy qozǵaltqan?! – deıdi zor daýysymen. Nastasá Petrovna bolsa:- Al meniń oryndyǵyma otyrǵan kim? – deıdi nalyp. Onyń daýysy úlken aıýǵa qaraǵanda jaıyraq shyǵady. - Meniń oryndyǵymdy bireý tipti syndyryp tastapty, – deıdi qonjyq jylamsyrap. Aıýlar ishki bólmege kiredi. - Meniń tósegime jatqan kim?! – deıdi Mıhaıl Ivanych aqyryp. - Al meniń tósegime shyqqan kim? – deıdi Nastasá Petrovna basyn shaıqap.

- Oı, meniń tósegimde bireý jatyr, – deıdi qonjyq tań qalyp. Aıýlar qonjyqtyń tósegine jaqyndaıdy. Maýjyrap uıyqtap jatqan kishkentaı qyzdy kóredi de, úsheýi jamyrap: - Qara muny! - Ustańdar! Ustańdar! - Usta ony! – dep aıǵaıǵa basady. Ý - shýdan oıanyp ketken qyz janynda turǵan úsh aıýdy kóredi. Qatty qoryqqan ol ashyq turǵan terezeden jerge sekirip túsedi. Aldy - artyna qaramaı qasha jóneledi. Qyzdy ustaı almaǵan Mıhaıl Ivanych, Nastasá Petrovna men qonjyq úsheýi artta qalady.
Ertegiler eline saıahat, ertegiler jınaǵy