Hımıadan kúndelikti sabaq josparlar 11 synyp
Hımıadan sabaq jospary 11 synyp
Pán muǵalimi Sydyqbekova T. N.
Taqyryptar:
§3. 1 Alkandar.
§ 3. 2 Alkandardyń qurylysy. Laboratorıalyq tájirıbe №1 «Kómirsýtek molekýlasynyń modelderin jasaý»
§ 3. 3 Alkandardyń tabıǵatta kezdesýi jáne alynýy.
§ 3. 4 Alkandardyń qasıetteri.
§ 3. 5. Sıkloalkandar.
Sabaqtan úzindi
Taqyrybyy: §3. 1 Alkandar.
Bilimdilik maqsaty:
Oqýshylarǵa alkandardyń gomologtyq qatary, ızomerıasy jáne nomenklatýrasy týraly bilimdi tolyqtyryp qalyptastyrý;
Izomerlerdiń formýlasyn qurastyrý, alkandardyń gomologtaryn, qosylystyń qurylys formýlasy boıynsha atyn ataý, aty boıynsha qurylys formýlasyn qurastyrý, esep shyǵara bilý biliktiligi men daǵdylaryn jetildirý, kóńil aýdarý, eske saqtaý qabiletterin damytý;
sabaq ýaqytyn baǵalaýǵa úıretý, eńbekqorlyqqa jáne pánge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Bilimdilik mindetteri:
Berilgen materıaldy oqýshylardyń qabyldaýyn este saqtaýyn qamtamasyz etý;
- oqýshylardyń bilimdi qabyldaýyna, alǵan bilimnen qorytyndy shyǵarýǵa, júıeleýge qajetti túrli ádis – tásilderdi úıretý;
- oqýshylardyń bilimdi qaıta jańǵyrtý ádisterin qabyldaýy; berilgen oqý materıalyn óz betinshe uǵynýǵa, túsinikterdi, zańdardy, anyqtamalardy fılosofıalyq turǵydan túsinýge kómek jasaý.
1. Muǵalimniń túsindirýi:
Qarapaıym qanyqqan kómirsýtek - metan adamdarǵa óte erte kezden belgili. Ony ken nemese batpaq gazy dep ataǵan. Kómirtek atomy gıbrıdtelgen kúıde bolady. Kómirtekte buryshy 109 28 mınýtqa teń, tetraedr tóbesine baǵyttalǵan, 4 teńdeı gıbrıdtelgen orbıtali bar. Metan molekýlasynyń keńistikte ornalasýyn kómirtek atomynyń elektrondyq qurylysy anyqtaıdy. S - N barlyq 4 kovalentti baılanystary kómirtek atomynyń orbıtali men sýtek atomy orbıtaliniń qaptasýy arqyly túziledi. Barlyq baılanys sıgma – túrine jatady. Sýtek atomynyń ıadrosynyń sentri tetraedr tóbesinde jatady.
Eger kómirtektiń qalǵan valenttikteri sýtek atomymen tolyǵymen baılanyssa, bulardy qanyqqan kómirsýtekter, parafınder, alkandar dep ataý belgilengen.
Organıkalyq hımıada bir klastyń barlyq zattaryn bir qatarǵa jınaqtaýǵa bolady, ony gomologtyq qatar dep ataımyz. Bul qasıetteri birdeı qurylysynda bir nemese birneshe -- SN2 -- topqa aıyrmasy bar organıkalyq qosylystar qataryn aıtamyz. Bir gomologtyq qatardyń ókilderin gomologtar dep ataımyz. Qurylymdyq formýla, qysqartylǵan qurylymdyq formýla, molekýlalyq nemese empırıkalyq formýla.
Molekýladaǵy barlyq baılanys birdeı. Eger molekýladaǵy bir baılanysty úzse árbir atom juptaspaǵan elektrony bar eki bólshekke aınalady: sýtek atomy, metıl radıkaly. Bul gomolıttik aıyrylý. Endieki metıl radıkalyn qosamyz. Metan gomology – etan alynady. Biraq quramdary birdeı qurylystary ártúli zattar bolady. Bular ızomerler Býtan ızomeri molekýlasyndaǵy atomdardyń baılanysý tártibi ártúrli Bul qurylymdyq ızomerıa. «Birinshilik», «ekinshilik», «úshinshilik», «tórtinshilik»:
§3.1, 3.2, 3.3, 3.4, 3.5 júkteý
Tolyq nusqasyn júkteý
Pán muǵalimi Sydyqbekova T. N.
Taqyryptar:
§3. 1 Alkandar.
§ 3. 2 Alkandardyń qurylysy. Laboratorıalyq tájirıbe №1 «Kómirsýtek molekýlasynyń modelderin jasaý»
§ 3. 3 Alkandardyń tabıǵatta kezdesýi jáne alynýy.
§ 3. 4 Alkandardyń qasıetteri.
§ 3. 5. Sıkloalkandar.
Sabaqtan úzindi
Taqyrybyy: §3. 1 Alkandar.
Bilimdilik maqsaty:
Oqýshylarǵa alkandardyń gomologtyq qatary, ızomerıasy jáne nomenklatýrasy týraly bilimdi tolyqtyryp qalyptastyrý;
Izomerlerdiń formýlasyn qurastyrý, alkandardyń gomologtaryn, qosylystyń qurylys formýlasy boıynsha atyn ataý, aty boıynsha qurylys formýlasyn qurastyrý, esep shyǵara bilý biliktiligi men daǵdylaryn jetildirý, kóńil aýdarý, eske saqtaý qabiletterin damytý;
sabaq ýaqytyn baǵalaýǵa úıretý, eńbekqorlyqqa jáne pánge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Bilimdilik mindetteri:
Berilgen materıaldy oqýshylardyń qabyldaýyn este saqtaýyn qamtamasyz etý;
- oqýshylardyń bilimdi qabyldaýyna, alǵan bilimnen qorytyndy shyǵarýǵa, júıeleýge qajetti túrli ádis – tásilderdi úıretý;
- oqýshylardyń bilimdi qaıta jańǵyrtý ádisterin qabyldaýy; berilgen oqý materıalyn óz betinshe uǵynýǵa, túsinikterdi, zańdardy, anyqtamalardy fılosofıalyq turǵydan túsinýge kómek jasaý.
1. Muǵalimniń túsindirýi:
Qarapaıym qanyqqan kómirsýtek - metan adamdarǵa óte erte kezden belgili. Ony ken nemese batpaq gazy dep ataǵan. Kómirtek atomy gıbrıdtelgen kúıde bolady. Kómirtekte buryshy 109 28 mınýtqa teń, tetraedr tóbesine baǵyttalǵan, 4 teńdeı gıbrıdtelgen orbıtali bar. Metan molekýlasynyń keńistikte ornalasýyn kómirtek atomynyń elektrondyq qurylysy anyqtaıdy. S - N barlyq 4 kovalentti baılanystary kómirtek atomynyń orbıtali men sýtek atomy orbıtaliniń qaptasýy arqyly túziledi. Barlyq baılanys sıgma – túrine jatady. Sýtek atomynyń ıadrosynyń sentri tetraedr tóbesinde jatady.
Eger kómirtektiń qalǵan valenttikteri sýtek atomymen tolyǵymen baılanyssa, bulardy qanyqqan kómirsýtekter, parafınder, alkandar dep ataý belgilengen.
Organıkalyq hımıada bir klastyń barlyq zattaryn bir qatarǵa jınaqtaýǵa bolady, ony gomologtyq qatar dep ataımyz. Bul qasıetteri birdeı qurylysynda bir nemese birneshe -- SN2 -- topqa aıyrmasy bar organıkalyq qosylystar qataryn aıtamyz. Bir gomologtyq qatardyń ókilderin gomologtar dep ataımyz. Qurylymdyq formýla, qysqartylǵan qurylymdyq formýla, molekýlalyq nemese empırıkalyq formýla.
Molekýladaǵy barlyq baılanys birdeı. Eger molekýladaǵy bir baılanysty úzse árbir atom juptaspaǵan elektrony bar eki bólshekke aınalady: sýtek atomy, metıl radıkaly. Bul gomolıttik aıyrylý. Endieki metıl radıkalyn qosamyz. Metan gomology – etan alynady. Biraq quramdary birdeı qurylystary ártúli zattar bolady. Bular ızomerler Býtan ızomeri molekýlasyndaǵy atomdardyń baılanysý tártibi ártúrli Bul qurylymdyq ızomerıa. «Birinshilik», «ekinshilik», «úshinshilik», «tórtinshilik»:
§3.1, 3.2, 3.3, 3.4, 3.5 júkteý
Tolyq nusqasyn júkteý
You Might Also Like
