InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Hımıalyq reaksıa tıpteri

Maqsaty: a) bilimdik - hımıalyq reaksıa tıpteri jaıly bilim berý.
b) tárbıelik – ǵylymı - sanalylyqqa tárbıeleý
v) damytýshylyq - oqýshylardyń erik pen derbestigin damytý

sabaqtyń tıpi: jańa materıaldy ıgertý
túri: laboratorıalyq, «Lagýn» qupıasyn zertteý
ádisi: problemalaý, demonstrasıalaý, jumbaq oıyn
Tehnıkalyq quraldar:elektrondyq dısk (tájirıbeler); ınteraktıvti taqta.
Kórnekiligi: dıdaktıkalyq materıaldar, «Lagýn» kartasy
Pán aralyq baılanys:Matematıka, geografıa

Sabaqtyń júrý barysy: I Uıymdastyrý (amandasý,kezekshimen jumys)
II Kirispe «Elestetý strategıasy» Balalar! Sizder saıahatqa shyǵýǵa, qupıa syryn ashýǵa qyzyǵasyzdar ma?Árıne, kez-kelgen adam jasyna qaramastan saıahatqa 7shyǵýǵa, qupıany ashýǵa qumar keledi. Endeshe, «Hımıa» kemesimen bilim áleminiń kókjıegine sharyqtap kóreıik.Men, keme kapıtany, sizder jolaýshylar. Kezdeısoq «Hımıalyq Lagýnge» tap boldyq . Qupıa «Lagýn» - bizdiń mekenimizdegi sýqoımasy.Biz biletin qandaı qosylys bizge serik bola alady? Ashyq muhıtta qalyp qoıdyq.Bizge sý serik bolyp, Lagýn turǵyny qarsy aldy.Sýdyń áńgimesin tyńdaıyq jáne úıge qaıtar joldy kórsetýdi suraıyq.
Kelisim shart: - bir - birimizdi tyńdaımyz
- oıymyzdy ashyq, erkin aıtamyz.

Sý: Bizder hımıalyq qosylystar, «Lagýn» turǵyndary.Biz bir kezde qandaı edik? Bir-birimizben týys edik, tatý tátti ómir súrip jattyq. Bizdiń ómirimiz óte qyzyqty edi.Birimizge - birimiz baýyr basqan aǵaıyn, týma-týys bolatynbyz. Aınalamyzǵa jylý taratyp, túrli-tústi ózgeristerge ushyrap, hımıalyq aınalýlar júrgizip, bir-birimizge qonaqqa baratynbyz.Bir kúni Peri sıqyrshy bizdiń týysqandyq esimizdi urlap aldy.Sodan beri bir týǵanymyzdy, atymyzdy umytyp, esimizden aıyryldyq. Biz kimbiz? Biz bir-birimizben qalaı qarym-qatynas jasaımyz, qonaqqa qalaı baramyz, bárin umyttyq. Qosylystardy sıqyrlap tastaǵan. Nátıjesinde bárimiz bólek-bólek turamyz, aýyldarymyzda bólek.Biraq áli úmittenemiz . Týysqandyq jaqyndyǵymyzdy qaıtadan qalpyna keltirgimiz keledi. Ol úshin bizge Peri sıqyrshynyń 3 tilegin oryndap, kómek berseńizder eken. Bizge kómektesetin qaıyrymdy jandar tabylar ma eken? Biz sizderge adaspaıtyn bilim jolyn kórsetemiz. İske sát!

Muǵalim: balalar, endi bizdiń shyǵar jolymyz joq.Bilimderimizben «Lagýn» turǵyndaryna kómek bereıik. Kelisesizder me? Endeshe, Peri sıqyrshynyń birinshi tilegin tyńdaıyq.Sý «Lagýn» sý qoımasynyń kartasyn kórsetedi.Myna suraqtarǵa jaýap berińder.«Zat mólsheri» degen ne?
«Molárlyq massa» degen shama neni órnekteıdi?

III Jańa bilim berý Aýyldyń aty nege ózgeshe?
Algorıtmi:
1.Qosylý reaksıasy
2. Aıyrylý reaksıasy
3.Orynbasý reaksıasy
4. Almasý reaksıasy
Fe+S=FeS; CaO+H2O=Ca(OH)2; Cu(OH)2=CuO+H2O;
CaCO3= CaO+CO2
Fe+CuCl2= Cu+FeCl2
Zn+2HCl= ZnCl2+H2
CuO+H2 SO4= CuSO4+H2 O

IV Ekinshi tilegi: Kartadaǵy qosylystardy sheshý
Myna reaksıa teńdeýlerin teńestirińder, koefısıentterin qoıyndar, tıpterin anyqtap, teńdeýden sol janyna jazyp qoıyndar:
C +2 H2→CH4: 2HgO →2 Hg+ O2
2KOH + H2 SO4→ K2 SO4+ 2H2 O almasý

V Úshinshi tilegi: Sıqyrshy ár aýylǵa kartochka qaldyryp ketken.Sony sheshý kerek.
Mynadaı reaksıa teńdeýlerdegi suraý belgisiniń ornyna tıisti zattyń formýlasyn jazyp teńestirińder, ári reaksıa tıpterin anyqtańdar:
1.Mg+ ? → MgO:
2.Fe(OH)3 → Fe2 O3+?
3.Zn+ ?→ Cu + ZnCl2
4.?+ HCl→ ZnCl2+ ?
Sý:Hımıalyq «Lagýn» turǵyndary sıqyrshynyń qorshaýynan bosady.Biz qaıtadan bir-birimizben tabysyp, hımıalyq baılanysqa tústik. Men sizderdiń joldaryńyzdy kórseteıin, belsendi qatysqan oqýshylarǵa syılyǵym bar.

VI Baǵdarlamalyq tapsyrma kod qurý. Sabaqty qorytyndylaý 8 7 1 2 2
Hımıa páni qaı synyptan bastap oqytylady? (8)
Valenttilik sany (7)
Sýtek neshe valentti (1)
NO formýlasyndaǵy valenttilikke sáıkes qandaı ındeks qoıylady? (2)
Ottek neshe valentti (2)

VII Úı tapsyrmasy § 18. №8,9
76b №5
Sabaqtan alǵan áseri jaıly qyzyqty áńgime, sózjumbaq jazý.

VIII Oqýshylardy baǵalaý:
Hımıanyń qyr-syryn tanyp bilgen, Elementten basyn qatty sharshady
Ushqyr oı, belsendilik tanyttyń sen, Qupıany izdediń sen tym qatty
«Lagýn» qupıasyn ashyp berip, Taýyp alyp máz bolyp eń qarashy
Bilimińdi kórsettiń «5» - tikke sen «4»- tik baǵa aldyń mine shattanyp.
Qıyn bolar hımıanyń qupıasy,
İzdenseń, talaptansań jol ashady.
Kóp oqyp bilimińdi shyńdaı bergin,
«3»- tikke rıza bol qınaı kelgen.

Sabaqtyń aıaqtalýy. 60b,61b№4
Bul sabaqta mynadaı nátıjege qol jetkizdim:
- oqýshynyń belsendiligi artty,
- sabaq joǵary dárejede uǵynyqty ótti,
- bilim deńgeıin anyqtaýǵa múmkindik boldy.