Imandylyq bastaýy ne?
Pikirtalas «Imandylyq bastaýy ne?»
Taqyrypqa rezolúsıa: «Imandylyq bastaýy ne?»
«Parlament» fraksıasy spıkerleri: İ spıker: 11 synyp oqýshysy
....
«Opozısıa» fraksıasy spıkerleri: İ spıker: 10 synyp oqýshysy
....
Ýaqytty belgileýshi taımkıpper bolyp 9 synyp oqýshysy belgilendi.
Sóz alýshylarǵa berilgen ýaqyty:
İ spıkerlerge 3 mınýttan;
İİ spıkerlerge 3 mınýttan;
İİİ spıkerlerge 3 mınýttan.
Sóıleýshiler:
Júrgizýshi:
«Parlament» fraksıasy (PF) İ spıkeri sóıleıdi:
Imandylyq - qoǵamdaǵy qarym – qatynas.
Imandylyq pen ádeptilik bir - birine balama uǵymdar emes. Biraq olardyń arasynda tyǵyz baılanys, tabıǵı sharttylyq bar. Óıtkeni, ekeýiniń negizinde de izgilik pen ar - uıat jatyr. Iman degenimiz – senim. Imansyz sózi – senimi joq degendi bildirip, musylmandarda, sonyń ishinde bizdiń túbi bir, dini bir baýyrlas halyqtarymyzda ar - uıattan ada, azǵyn maǵynasyn beredi.
Adam senimsiz, úmitsiz, armansyz ómir súre almaıdy. Olaı bolsa, adamda shynaıy senim, durys kózqaras qajet. Sonda adam nege senýi kerek? Adamda ojdan bostandyǵy bolýǵa tıis. Osy arada bir aıta ketetin jaıt: bizde keıde ojdan men ımandy bir - birimen shatastyrýshylyq kezdesedi. Imansyzdyq degenimiz – uıatsyzdyq, ojdansyzdyq.
Imandylyq – eger adam týraly jaqsy pikirde bolsaq, «ımany bar», «ımanjúzdi» deımiz. Iman júzdi dep – izgi - iltıpatty, týra sózdi, meıirimdi adamdy aıtady.
Kimde - kim: ınjener, dáriger, muǵalim, ónerli, jumysshy nemese dıqan - óz isiniń paıdaly, ıgilikti jáne qajettiligine senbese, oǵan sanaly túsinip, kózin jetkizbese, ol isti barlyq kúsh - jigerimen, kóterińki rýhpen isteı almaıdy. Ol jumysty qajetti senimsiz, beı - áreket oryndaýshy bolyp qalady. Árbir adam oryndalady dep sengendikten aldyna maqsat qoıady. Senim bilimnen shyǵady. Bilimsiz senim bos qıal bolyp tabylady. Senimnen úmittený kelip shyǵady.
Árkimniń senim bostandyǵyn qoldap, adamdar arasyndaǵy izgilik, qaıyrymdylyq, adaldyq, ıgilik, ádildik qarym - qatynas negizine alyp, jas urpaqty tárbıeleýge paıdalana otyryp, zaıyrly memleket qurý jolyn ustanýdy tańdaýymyz qajet.
Adamzat qaýymy senimnen úmitpen, tabandylyq, jigerlilikpen ómir súrýi kerek. Imandylyq muraty – ınabatty bolý.
Inabattylyq jóninde ulaǵat sózderdi mysalǵa keltirgim keledi.
Kimniń uıaty joq bolsa, sonyń ımany joq. (Abaı)
Adamda aldynda uıalý - jaqsy sezim, biraq bárinen jaqsysy ózińnen óziń uıalý.
(L. N. Tolstoı)
Jaqsynyń jaty bolmas,
Jamannyń uıaty bolmas.
Maqal
Uıat adamnyń barlyq qushtarlyqtarynyń ishindegi eń tamashasy, mahabbat anasy.
(M. Servantes)
Qoryta kele sózimdi jastarǵa aıtar oıym, aqylym kóp jyldyq tarıhymyzdy, salt - dástúrimizdi, mádenıetimizdi, tilimizdi jáne asyl qasıetterimizdi saqtaı bileıik.
Bar kúsh jigerimizdi bilimge, mádenıetke, qoǵamǵa, bolashaǵymyz jarqyn bolýyna úlken úlesimizdi qosaıyq, elimizdiń bolashaǵy jastar sizderdiń qoldarynyzda!
Ata - babamyzdan qalǵan tarıhymyzdy, ana sútinen daryǵan tilimizdi, ar - namysymyzdy, keń baıtaq jerimizdi, egemendi elimizdi arandatýshy aram dinderden jáne terorızmderden saqtaı bileıik!
Júrgizýshi:
Suraq bar ma?
OF İİİ spıkeriniń suraǵy: Sizdiń aram din degenińiz ne?
Jaýap: Aram din – sektalar, bizdiń salt – dástúrimizge jat qylyq kórsetetin dinder.
Júrgizýshi:
«Opozısıa» fraksıasy (OF) İİ spıkeri sóıleıdi
Imandylyq – qoǵamdaǵy din.
Men sózimdi myna óleń joldarymen bastamaqpyn.
Ózgeni aqyl oıǵa qondyrady,
Bile almaı bir Táńirin boldyrady.
Talyp uıyqtap, kózińdi ashysymen,
Talpynyp taǵy da oılap zor qylady.
Kóńilge shek, shúbáli oı almaımyn,
Sonda da Ony oılamaı qoıa almaımyn.
Aqyldyń jetpegeni arman emes,
Qumarsyz qur múlgýge toıa almaımyn.
- dep uly aqyn Abaı aıtqandaı, adam tek qur tylmys ǵumyr keship qana qoıǵysy kelmeıdi. Ómirge bir kirpish qalasam dep keledi.
Delfıı hramynyń mańdaıshasyna jazylǵan «Ózińdi - óziń tany...» degen formýlany durys talqylaı alatyn pende biren - saran. «Men ózim» degen ne? Biz ózimizdiń ishki jan dúnıemizden ne bilýimiz kerek? Áńgime ne jaıly bolyp jatyr? Áńgime: bizdiń minezimiz, álsizdigimiz, kemshiligimiz ben jetistigimiz týraly ma?... Joq, ózińdi taný – óz deneńniń tyǵyz bóliginen bastap, eń názik denelerińniń qurylymy týraly jáne osy denelerge ómirdi kim beretini, olardyń qajettiligi bizdi qalaı synaıtynyn, osyǵan baılanysty sanamyzdyń deńgeıiniń ózgeristeri týraly tereń oı.
Óz jan dúnıeńdegi tepe - teńdikke, ózin ómir súrip jatqan álemdegi barsha halyqtar, din aǵymdary arasyndaǵy ózara súıispenshilikke, mahabbatqa, qaıyrymdylyqqa, túsinistikke naqtyly aqıqatqa qalaı jetýge bolady?
Aldymen denemizden bastaıyq. Ol neni qajet etedi? Árıne densaýlyqty. Deni saý bolý úshin oǵan tamaq qajet. Ózine tamaq satyp alý úshin aqsha qajet. Onyń aqshasy – áreket, is - qımyl; óziniń qýatyn arttyrý úshin jiger árkez qımylsyzdyqtan, is - áreket jasamaýdan alshaq bolýy shart. Qandaı bolmasyn deneniń qozǵalysy, is - áreketi, tynymsyz qımyl adam jigerin arttyrady.
Zerdege ne qajet? Oǵan jan - jaqty tereń rýhanı İlim qajet. Zerde – Jaratýshynyń nuryna shomylyp, bilim alýǵa umtylady. Onyń tamaǵy – oı. Jaqsy oılardy satyp alatyn aqshasy – danalyq. Danalyqty ákeletin is - áreket – oıdy shoǵyrlandyryp uıý (medıtasıa). Tek danalyq qana sizdiń zerdeńizdi jaqsy oılarmen qorektendire alady. Osynyń nátıjesinde zerdeńiz Jaratýshynyń nurymen nurlanady. Sizge Allanyń nury jaýady. – deıdi Quran Kárimde.
Sózimdi qoryta kele, ımandylyq - qoǵamdaǵy din degim keledi. Sonymen qatar, ár halyqtyń óz dini, dili ózine jaqyn. Imandylyqqa bet bura otyryp, jalpy el bolyp, qaýipti sektalardan saq bolýymyz, jastarymyzǵa laıyqty dárejede kóńil bólip, kesirli aǵymdardyń qıanattyǵynan saqtanýymyz kerek. Sondyqtan, osyndaı jaman jaǵdaılar (sektalarǵa enip ketý, ata – anasynan bas tartý) bolashaqta bolmaý úshin bilim júıesi boıynsha mektep oqýshylaryna «din taný» pániniń engizilýi de jastardyń dinge degen saýatyn ashatyn birden - bir joly dep túsinemin. Sebebi qandaı din durys, qandaı din teris? - ekendigin bilmeı keıbir jastar aıyra almaı adasyp jatady.
Biraq, dinniń ımandylyqqa aparatyn joldyń biri ekenin de umytpaıyq!
Taqyrypqa rezolúsıa: «Imandylyq bastaýy ne?»
«Parlament» fraksıasy spıkerleri: İ spıker: 11 synyp oqýshysy
....
«Opozısıa» fraksıasy spıkerleri: İ spıker: 10 synyp oqýshysy
....
Ýaqytty belgileýshi taımkıpper bolyp 9 synyp oqýshysy belgilendi.
Sóz alýshylarǵa berilgen ýaqyty:
İ spıkerlerge 3 mınýttan;
İİ spıkerlerge 3 mınýttan;
İİİ spıkerlerge 3 mınýttan.
Sóıleýshiler:
Júrgizýshi:
«Parlament» fraksıasy (PF) İ spıkeri sóıleıdi:
Imandylyq - qoǵamdaǵy qarym – qatynas.
Imandylyq pen ádeptilik bir - birine balama uǵymdar emes. Biraq olardyń arasynda tyǵyz baılanys, tabıǵı sharttylyq bar. Óıtkeni, ekeýiniń negizinde de izgilik pen ar - uıat jatyr. Iman degenimiz – senim. Imansyz sózi – senimi joq degendi bildirip, musylmandarda, sonyń ishinde bizdiń túbi bir, dini bir baýyrlas halyqtarymyzda ar - uıattan ada, azǵyn maǵynasyn beredi.
Adam senimsiz, úmitsiz, armansyz ómir súre almaıdy. Olaı bolsa, adamda shynaıy senim, durys kózqaras qajet. Sonda adam nege senýi kerek? Adamda ojdan bostandyǵy bolýǵa tıis. Osy arada bir aıta ketetin jaıt: bizde keıde ojdan men ımandy bir - birimen shatastyrýshylyq kezdesedi. Imansyzdyq degenimiz – uıatsyzdyq, ojdansyzdyq.
Imandylyq – eger adam týraly jaqsy pikirde bolsaq, «ımany bar», «ımanjúzdi» deımiz. Iman júzdi dep – izgi - iltıpatty, týra sózdi, meıirimdi adamdy aıtady.
Kimde - kim: ınjener, dáriger, muǵalim, ónerli, jumysshy nemese dıqan - óz isiniń paıdaly, ıgilikti jáne qajettiligine senbese, oǵan sanaly túsinip, kózin jetkizbese, ol isti barlyq kúsh - jigerimen, kóterińki rýhpen isteı almaıdy. Ol jumysty qajetti senimsiz, beı - áreket oryndaýshy bolyp qalady. Árbir adam oryndalady dep sengendikten aldyna maqsat qoıady. Senim bilimnen shyǵady. Bilimsiz senim bos qıal bolyp tabylady. Senimnen úmittený kelip shyǵady.
Árkimniń senim bostandyǵyn qoldap, adamdar arasyndaǵy izgilik, qaıyrymdylyq, adaldyq, ıgilik, ádildik qarym - qatynas negizine alyp, jas urpaqty tárbıeleýge paıdalana otyryp, zaıyrly memleket qurý jolyn ustanýdy tańdaýymyz qajet.
Adamzat qaýymy senimnen úmitpen, tabandylyq, jigerlilikpen ómir súrýi kerek. Imandylyq muraty – ınabatty bolý.
Inabattylyq jóninde ulaǵat sózderdi mysalǵa keltirgim keledi.
Kimniń uıaty joq bolsa, sonyń ımany joq. (Abaı)
Adamda aldynda uıalý - jaqsy sezim, biraq bárinen jaqsysy ózińnen óziń uıalý.
(L. N. Tolstoı)
Jaqsynyń jaty bolmas,
Jamannyń uıaty bolmas.
Maqal
Uıat adamnyń barlyq qushtarlyqtarynyń ishindegi eń tamashasy, mahabbat anasy.
(M. Servantes)
Qoryta kele sózimdi jastarǵa aıtar oıym, aqylym kóp jyldyq tarıhymyzdy, salt - dástúrimizdi, mádenıetimizdi, tilimizdi jáne asyl qasıetterimizdi saqtaı bileıik.
Bar kúsh jigerimizdi bilimge, mádenıetke, qoǵamǵa, bolashaǵymyz jarqyn bolýyna úlken úlesimizdi qosaıyq, elimizdiń bolashaǵy jastar sizderdiń qoldarynyzda!
Ata - babamyzdan qalǵan tarıhymyzdy, ana sútinen daryǵan tilimizdi, ar - namysymyzdy, keń baıtaq jerimizdi, egemendi elimizdi arandatýshy aram dinderden jáne terorızmderden saqtaı bileıik!
Júrgizýshi:
Suraq bar ma?
OF İİİ spıkeriniń suraǵy: Sizdiń aram din degenińiz ne?
Jaýap: Aram din – sektalar, bizdiń salt – dástúrimizge jat qylyq kórsetetin dinder.
Júrgizýshi:
«Opozısıa» fraksıasy (OF) İİ spıkeri sóıleıdi
Imandylyq – qoǵamdaǵy din.
Men sózimdi myna óleń joldarymen bastamaqpyn.
Ózgeni aqyl oıǵa qondyrady,
Bile almaı bir Táńirin boldyrady.
Talyp uıyqtap, kózińdi ashysymen,
Talpynyp taǵy da oılap zor qylady.
Kóńilge shek, shúbáli oı almaımyn,
Sonda da Ony oılamaı qoıa almaımyn.
Aqyldyń jetpegeni arman emes,
Qumarsyz qur múlgýge toıa almaımyn.
- dep uly aqyn Abaı aıtqandaı, adam tek qur tylmys ǵumyr keship qana qoıǵysy kelmeıdi. Ómirge bir kirpish qalasam dep keledi.
Delfıı hramynyń mańdaıshasyna jazylǵan «Ózińdi - óziń tany...» degen formýlany durys talqylaı alatyn pende biren - saran. «Men ózim» degen ne? Biz ózimizdiń ishki jan dúnıemizden ne bilýimiz kerek? Áńgime ne jaıly bolyp jatyr? Áńgime: bizdiń minezimiz, álsizdigimiz, kemshiligimiz ben jetistigimiz týraly ma?... Joq, ózińdi taný – óz deneńniń tyǵyz bóliginen bastap, eń názik denelerińniń qurylymy týraly jáne osy denelerge ómirdi kim beretini, olardyń qajettiligi bizdi qalaı synaıtynyn, osyǵan baılanysty sanamyzdyń deńgeıiniń ózgeristeri týraly tereń oı.
Óz jan dúnıeńdegi tepe - teńdikke, ózin ómir súrip jatqan álemdegi barsha halyqtar, din aǵymdary arasyndaǵy ózara súıispenshilikke, mahabbatqa, qaıyrymdylyqqa, túsinistikke naqtyly aqıqatqa qalaı jetýge bolady?
Aldymen denemizden bastaıyq. Ol neni qajet etedi? Árıne densaýlyqty. Deni saý bolý úshin oǵan tamaq qajet. Ózine tamaq satyp alý úshin aqsha qajet. Onyń aqshasy – áreket, is - qımyl; óziniń qýatyn arttyrý úshin jiger árkez qımylsyzdyqtan, is - áreket jasamaýdan alshaq bolýy shart. Qandaı bolmasyn deneniń qozǵalysy, is - áreketi, tynymsyz qımyl adam jigerin arttyrady.
Zerdege ne qajet? Oǵan jan - jaqty tereń rýhanı İlim qajet. Zerde – Jaratýshynyń nuryna shomylyp, bilim alýǵa umtylady. Onyń tamaǵy – oı. Jaqsy oılardy satyp alatyn aqshasy – danalyq. Danalyqty ákeletin is - áreket – oıdy shoǵyrlandyryp uıý (medıtasıa). Tek danalyq qana sizdiń zerdeńizdi jaqsy oılarmen qorektendire alady. Osynyń nátıjesinde zerdeńiz Jaratýshynyń nurymen nurlanady. Sizge Allanyń nury jaýady. – deıdi Quran Kárimde.
Sózimdi qoryta kele, ımandylyq - qoǵamdaǵy din degim keledi. Sonymen qatar, ár halyqtyń óz dini, dili ózine jaqyn. Imandylyqqa bet bura otyryp, jalpy el bolyp, qaýipti sektalardan saq bolýymyz, jastarymyzǵa laıyqty dárejede kóńil bólip, kesirli aǵymdardyń qıanattyǵynan saqtanýymyz kerek. Sondyqtan, osyndaı jaman jaǵdaılar (sektalarǵa enip ketý, ata – anasynan bas tartý) bolashaqta bolmaý úshin bilim júıesi boıynsha mektep oqýshylaryna «din taný» pániniń engizilýi de jastardyń dinge degen saýatyn ashatyn birden - bir joly dep túsinemin. Sebebi qandaı din durys, qandaı din teris? - ekendigin bilmeı keıbir jastar aıyra almaı adasyp jatady.
Biraq, dinniń ımandylyqqa aparatyn joldyń biri ekenin de umytpaıyq!
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
