InfoHub Logo

Imany kúshti el myqty

Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylardy salt - dástúrdi bilýge, ımandylyqqa, bir - birimen jaqyn qarym - qatynasqa, adaldyqqa, tazalyqqa, meıirimdilikke, jat ádetterden saqtanýǵa, ádeptilikke, ınabattylyqqa baýlý.
Sabaqtyń túri: Tárbıe saǵaty.
Ádisi: Baıandaý, áńgime, ádebı – montaj.
Qodanylǵan ádebıetter: «Quran», «Abaıdyń qara sózderi», «Synyptaǵy tárbıe» jýrnaly, №5, 2007.
Qatysýshylar: Aýyl ımamy, ata - analar, oqýshylar, ustazdar.

Muǵalim oqýshylardy búgingi tárbıe saǵatynyń taqyrybymen, maqsatymen jáne tárbıe saǵatqa shaqyrylǵan qonaqtarmen tanystyrady.
Muǵalimniń kirispe sózi:
Urpaǵyn tek dep ósirgen ata - babamyzdyń bala tárbıesine óte úlken jaýapkershilikpen qaraǵany málim. Ótken tarıhymyzǵa kóz júgirtip qarasaq, kemshiliktiń qandaı ekenin túsinýge bolady. Kezinde jazý - syzýdy bilmegen, hat tanymaıtyn halyq nebir sheshen, aqyn, jyrshy, ánshi, zerger, sáýletshi, qara qyldy qaq jarǵan bıler men qazylardy tárbıelep ósirdi. Biraq, qazir ury, alypsatar, maskúnem, nashaqor, alaıaqtar kóbeıip ketti. Sondyqtan da bolashaqta ımandy, ádil, adal, meıirimdi, taza, shynshyl, ótkir, bıazy, kórikti, ásem, sulý urpaqty tárbıeleýdi qolǵa alaıyq. Osy sebepti tárbıeniń úlken bir bóligi ımandylyqqa arnalǵan «Imany kúshti el myqty» atty tárbıe saǵatyn ótkizip otyrmyz.

3. Imamnyń sózi:
Bizdiń dinimiz – Islam. Din negizinen adamdy rýhanı, ıaǵnı ádep, ıba, ynsap, qanaǵat, meıirim, shapaǵat, jańashyldyq, baýyrmashylyq, adaldyq, izgilik tárizdi jan tazalyǵyna tárbıeleý mektebi syndy. Ol barlyq ýaqytta adam balasyn ımanǵa tárbıelep keledi. Iman árbir adamnyń júreginen oryn alyp, kókireginde saqtalady. Al, ıman degenimiz, Allaǵa, Allanyń isterine kúmánsiz sený degendi bildiredi. Ózin musylman dep esepteıtin árbir adamnyń adamgershilik, ádeptilik, ımandylyq qasıeti bolýy abzal.

Muǵalim: Iman – arabsha «senim» degen uǵymdy bildiredi. Ómir zańdylyqtaryna aıqyn senimmen qarap, adamgershilik rásimderi men ýájderin, mindetteri men maqsattaryn buljytpaı oryndaıtyn aq nıetti, adal júrekti kópshil adamdy ımandy deımiz. Iman ár tulǵanyń júreginde. Ol tilmen aıtylǵandy júrekke toqý.
Kórinis:
Abaıdyń on jetinshi qara sózi.
«Qaırat. Aqyl. Júrek.»
Qaırat, aqyl, júrek úsheýi ónerlerin aıtysyp, talasyp kelip, ǵylymǵa júginipti. Qaırat aıtypty: «Eı, ǵylym, óziń bilesiń ǵoı, dúnıede esh nárse mensiz kámeletke jetpeıtuǵynyn, áýel, ózińdi bilýge erinbeı, jalyqpaı úırený kerek, ol - meniń isim; Qudaıǵa laıyqty ǵıbadat qylyp, erinbeı, jalyqpaı ornyna keltirmek te – meniń isim. Dúnıege laıyqty óner, mal taýyp, abuıyr, mansapty eńbeksiz tabýǵa bolmaıdy. Orynsyz, bolymsyz nársege úıir qylmaı, boıdy taza saqtaıtuǵyn kúnáqarlyqtan, kórseqyzar jeńildikten, shaıtannyń azǵyrýynan qutqaratuǵyn, adasqan jolǵa bara jatqan boıdy qaıta jıǵyzyp alatuǵyn men emes pe? Osy ekeýi maǵan qalaı talasady?»- depti.
Aqyl aıtypty: «Ne dúnıege, ne ahıretke ne paıdaly bolsa, ne zalaldy bolsa, biletuǵyn - men, seniń sózińdi uǵatuǵyn – men, mensiz paıdany izdeı almaıdy eken, zalaldan qasha almaıdy eken, ǵylymdy uǵyp, úırene almaıdy eken, osy ekeýi maǵan qalaı talasady? Mensiz ózderi nege jaraıdy?»- depti.
Onan soń júrek aıtypty:
- Men - adamnyń denesiniń patshasymyn, qan menen taraıdy, jan mende meken qylady, mensiz tirshilik joq. Jumsaq tósekte, jyly úıde tamaǵy toq jatqan kisige tóseksiz kedeıdiń, tońyp júrgen kıimsizdiń, tamaqsyz ashtyń kúı - jaıy qandaı bolyp jatyr eken dep oılatyp, janyn ashytyp, uıqysyn ashyltyp, tóseginde dóńbekshitetuǵyn – men. Úlkenge uıat saqtap, kishige raqym qyldyratyn - men, biraq meni taza saqtaı almaıdy, aqyrynda qor bolady. Men taza bolsam, adam balasyn alalamaımyn: jaqsylyqqa eljirep, erıtuǵyn - men, jamanshylyqtan jırenip, týlap ketetuǵyn – men, ádilet, nysap, uıat, raqym, meıirbanshylyq deıtuǵyn nárselerdiń bári menen shyǵady, mensiz osylardyń kórgen kúni ne? Osy ekeýi maǵan qalaı talasady?- depti

Batys Qazaqstan oblysy,
Bókeıordasy aýdany, M. Begalıeva atyndaǵy
jalpy bilim beretin orta mektebi
Baıbolova Saǵadat Sarjanqyzy

Tolyq nusqasyn júkteý