12 جىلدىق ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنە كوشۋ - زامان تالابى
12 جىلدىق ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنە كوشۋ - زامان تالابى
قازىرگى تاڭدا قازاقستان بۇكىل الەمدىك ءبىلىم كەڭىستىگىنە ەنۋ تابالدىرىعىندا. ءومىر اعىمىنا قاراي ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى كۇردەلى وزگەرىستەرگە ۇشىراپ وتىر. سوندىقتان زامان تالابىنا ساي جاڭا مازمۇندا ءبىلىم بەرۋدى ۇيىمداستىرۋ 12 جىلدىق وقىتۋعا كوشۋمەن تىكەلەي بايلانىستى. 12 جىلدىق ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنە كوشۋ – قوعامداعى ەلەۋلى وزگەرىستەر مەن ادامدار اراسىنداعى قارىم - قاتىناس قۇرالدارىنىڭ دامۋىنا بايلانىستى جاڭا تۇلعانى قالىپتاستىرۋدى كوزدەگەن زامان تالابى. جالپى 12 جىلدىق مەكتەپتىڭ ماقساتى جەدەل دامىپ كەلە جاتقان ورتادا ءومىر سۇرۋگە قابىلەتتى، ءوزىن - ءوزى دامىتۋعا، ءوز ويىن ەركىن ايتا بىلۋگە، ءوز قالاۋى مەن قوعام تالابىنا ساي، ءوزىن كورسەتە بىلەتىن جوعارى ءبىلىمدى، ۇلتتىق ءتىلدى، تاريحتى جەتىك مەڭگەرگەن، وتاندىق جانە الەمدىك مادەنيەتتى بويىنا قالىپتاستىرعان، باسەكەگە قابىلەتتى، شىعارماشىل تۇلعانى قالىپتاستىرۋ بولىپ وتىر. جاس ۇرپاققا ءبىلىم بەرۋدە، ولاردى بولاشاق ەلىمىزدىڭ تۇتقاسى ەتىپ تاربيەلەۋ – ءار ۇستازدىڭ مىندەتى. وسى مىندەتتەردى ورىنداۋ ماقساتىندا ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا دا ەلەۋلى ءارى اۋقىمدى وزگەرىستەر ورىستەۋدە.
وسى ماقساتتا مەملەكەتىمىزدىڭ ءبىلىم ساپاسىن ارتتىراتىن ءتۇرلى قۇجاتتار قابىلدانىپ، باعدارلامالار ەنگىزىلۋدە. ءبىلىم بەرۋدى جاڭعىرتۋ – ۇنەمى العا قاراي ۇمتىلۋ مەن دامىتۋ ءۇردىسى، بۇل ءبىلىم بەرۋدە كەزەڭ - كەزەڭمەن وتەتىن جانە الىنعان ناتيجەلەرگە سايكەس تۇزەتۋلەر ەنگىزىلىپ، تالداناتىن وزگەرىستەر. سونىمەن قاتار ءبىلىم بەرۋدى جاڭارتۋ ءۇردىسى سالت - ءداستۇردى، مادەني مۇرانى، جالپى ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى ساقتاۋدى تالاپ ەتەتىن تۇراقتى جۇيەلەردەن تۇرادى. سوندىقتان دا 12 جىلدىق وقىتۋعا بىرتىندەپ كوشۋدى جۇزەگە اسىرۋ – ونىڭ قاجەتتىلىگى مەن تيىمدىلىگىن ءار پەداگوگتىڭ، ءار اتا - انانىڭ ساپالى ءتۇسىنۋىن، قابىلداۋى مەن وعان بەلسەندى تۇردە ارالاسۋىنا مۇمكىندىك بەرۋدى، اسقان ۇقىپتىلىق پەن سەزىمتالدىقتى قاجەت ەتەتىن ءۇردىس. 12 جىلدىق مەكتەپتىڭ باستى ەرەكشەلىگى: ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى بالانىڭ بويىنا ءسىڭىرۋ ارقىلى ونىڭ جان - جاقتى دامۋىنا؛ ءوز پىكىرى مەن ويىن اشىق جەتكىزۋىنە؛ ادامعا تابيعاتىنان بەرىلگەن شىعارماشىلىق قابىلەتىن تولىق ىسكە اسىرۋىنا؛ ءار ەلدىڭ ەكونوميكالىق، مادەني، ساياسي ومىرىنە بەلسەنە ارالاسۋىنا مۇمكىندىك بەرۋ.
ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆ «بولاشاقتا ەڭبەك ەتىپ، ءومىر سۇرەتىندەر – بۇگىنگى مەكتەپ وقۋشىلارى. ءمۇعالىم ولاردى قالاي تاربيەلەسە، قازاقستان سول دەڭگەيدە بولادى. سوندىقتان جۇكتەلەتىن مىندەت وتە اۋىر» دەگەن بولاتىن. وسى عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ نەگىزىن تەرەڭدەتۋ ناتيجەسىندە عانا ەلىمىز ءوزىنىڭ ەلدىگىن باسقا ەلدەر الدىندا كورسەتە الادى. 12 جىلدىق ءبىلىم بەرۋدىڭ باستى ماقساتى ەلىمىزدەگى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ قۇرىلىمى مەن مازمۇنىن تولىقتاي وزگەرتە وتىرىپ، زامانىنا ساي مەكتەپ قۇرۋ. مەكتەپتەگى باستى تۇلعا ۇستاز دەسەك، ولاردىڭ ءبىلىمدى دە، بىلىكتى، پاراساتى مول، سانالى دا سابىرلى ازامات بوپ جەتىلۋى ءتالىم - تاربيە بەرەتىن مۇعالىمگە تىكەلەي بايلانىستى. مۇعالىمگە ارتىلاتىن سەنىم جۇگى سونشالىقتى اۋىر دەي وتىرا، سونىمەن قاتار ونىڭ ۇلاعاتتى ۇلى جول ەكەنىن ەستەن شىعارماعان ءجون. دەسەك، ءوز ىسىنە بەرىلگەن، جاڭالىقتى جاتسىنباي قابىلدايتىن، ۇلتتىق قاسيەتتەرىمىزدىڭ اسىلدارىن اسقاقتاتا وتىرىپ، شاكىرتىنىڭ جانىنا قۇياتىن ۇستازدى عانا بۇگىنگى كۇننىڭ لايىقتى تۇلعاسى دەۋگە بولادى. ال، ءبىزدىڭ، ۇستازداردىڭ كەلەشەكتەگى ماقساتىمىز - رۋحاني جان دۇنيەسى باي، جان - جاقتى جەتىلە دامىعان جەكە تۇلعانى قالىپتاستىرۋ.
ءمۇعالىمنىڭ مىندەتى وقۋشىنىڭ ءوزى ءتۇسىنىپ، ىزدەنىپ وقۋىنا، ءپاندى تەرەڭ بىلۋگە باعىتتاۋ ءبىلىمنىڭ قاجەتتىلىگىن تۇيسىك ارقىلى سانالى قابىلداۋ. «مەكتەپتىڭ تىرەگى دە، تىلەۋى دە وقىتا بىلەتىن ءمۇعالىم»- دەپ احمەت بايتۇرسىنوۆ ايتقانداي، قازىرگى ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا وقىتۋدىڭ وزىق تەحنولوگيالارىن مەڭگەرمەيىنشە، جاس ۇرپاققا زامان تالابىنا ساي جان - جاقتى ءبىلىم بەرۋ مۇمكىن ەمەس، سەبەبى قازىرگى ءبىلىم سالاسىنداعى تالاپتاردى ورىنداۋعا ءداستۇرلى تەحنولوگيالاردىڭ دەڭگەيى جەتپەيدى.
قازىرگى تاڭدا قازاقستان بۇكىل الەمدىك ءبىلىم كەڭىستىگىنە ەنۋ تابالدىرىعىندا. ءومىر اعىمىنا قاراي ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى كۇردەلى وزگەرىستەرگە ۇشىراپ وتىر. سوندىقتان زامان تالابىنا ساي جاڭا مازمۇندا ءبىلىم بەرۋدى ۇيىمداستىرۋ 12 جىلدىق وقىتۋعا كوشۋمەن تىكەلەي بايلانىستى. 12 جىلدىق ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنە كوشۋ – قوعامداعى ەلەۋلى وزگەرىستەر مەن ادامدار اراسىنداعى قارىم - قاتىناس قۇرالدارىنىڭ دامۋىنا بايلانىستى جاڭا تۇلعانى قالىپتاستىرۋدى كوزدەگەن زامان تالابى. جالپى 12 جىلدىق مەكتەپتىڭ ماقساتى جەدەل دامىپ كەلە جاتقان ورتادا ءومىر سۇرۋگە قابىلەتتى، ءوزىن - ءوزى دامىتۋعا، ءوز ويىن ەركىن ايتا بىلۋگە، ءوز قالاۋى مەن قوعام تالابىنا ساي، ءوزىن كورسەتە بىلەتىن جوعارى ءبىلىمدى، ۇلتتىق ءتىلدى، تاريحتى جەتىك مەڭگەرگەن، وتاندىق جانە الەمدىك مادەنيەتتى بويىنا قالىپتاستىرعان، باسەكەگە قابىلەتتى، شىعارماشىل تۇلعانى قالىپتاستىرۋ بولىپ وتىر. جاس ۇرپاققا ءبىلىم بەرۋدە، ولاردى بولاشاق ەلىمىزدىڭ تۇتقاسى ەتىپ تاربيەلەۋ – ءار ۇستازدىڭ مىندەتى. وسى مىندەتتەردى ورىنداۋ ماقساتىندا ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا دا ەلەۋلى ءارى اۋقىمدى وزگەرىستەر ورىستەۋدە.
وسى ماقساتتا مەملەكەتىمىزدىڭ ءبىلىم ساپاسىن ارتتىراتىن ءتۇرلى قۇجاتتار قابىلدانىپ، باعدارلامالار ەنگىزىلۋدە. ءبىلىم بەرۋدى جاڭعىرتۋ – ۇنەمى العا قاراي ۇمتىلۋ مەن دامىتۋ ءۇردىسى، بۇل ءبىلىم بەرۋدە كەزەڭ - كەزەڭمەن وتەتىن جانە الىنعان ناتيجەلەرگە سايكەس تۇزەتۋلەر ەنگىزىلىپ، تالداناتىن وزگەرىستەر. سونىمەن قاتار ءبىلىم بەرۋدى جاڭارتۋ ءۇردىسى سالت - ءداستۇردى، مادەني مۇرانى، جالپى ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى ساقتاۋدى تالاپ ەتەتىن تۇراقتى جۇيەلەردەن تۇرادى. سوندىقتان دا 12 جىلدىق وقىتۋعا بىرتىندەپ كوشۋدى جۇزەگە اسىرۋ – ونىڭ قاجەتتىلىگى مەن تيىمدىلىگىن ءار پەداگوگتىڭ، ءار اتا - انانىڭ ساپالى ءتۇسىنۋىن، قابىلداۋى مەن وعان بەلسەندى تۇردە ارالاسۋىنا مۇمكىندىك بەرۋدى، اسقان ۇقىپتىلىق پەن سەزىمتالدىقتى قاجەت ەتەتىن ءۇردىس. 12 جىلدىق مەكتەپتىڭ باستى ەرەكشەلىگى: ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى بالانىڭ بويىنا ءسىڭىرۋ ارقىلى ونىڭ جان - جاقتى دامۋىنا؛ ءوز پىكىرى مەن ويىن اشىق جەتكىزۋىنە؛ ادامعا تابيعاتىنان بەرىلگەن شىعارماشىلىق قابىلەتىن تولىق ىسكە اسىرۋىنا؛ ءار ەلدىڭ ەكونوميكالىق، مادەني، ساياسي ومىرىنە بەلسەنە ارالاسۋىنا مۇمكىندىك بەرۋ.
ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆ «بولاشاقتا ەڭبەك ەتىپ، ءومىر سۇرەتىندەر – بۇگىنگى مەكتەپ وقۋشىلارى. ءمۇعالىم ولاردى قالاي تاربيەلەسە، قازاقستان سول دەڭگەيدە بولادى. سوندىقتان جۇكتەلەتىن مىندەت وتە اۋىر» دەگەن بولاتىن. وسى عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ نەگىزىن تەرەڭدەتۋ ناتيجەسىندە عانا ەلىمىز ءوزىنىڭ ەلدىگىن باسقا ەلدەر الدىندا كورسەتە الادى. 12 جىلدىق ءبىلىم بەرۋدىڭ باستى ماقساتى ەلىمىزدەگى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ قۇرىلىمى مەن مازمۇنىن تولىقتاي وزگەرتە وتىرىپ، زامانىنا ساي مەكتەپ قۇرۋ. مەكتەپتەگى باستى تۇلعا ۇستاز دەسەك، ولاردىڭ ءبىلىمدى دە، بىلىكتى، پاراساتى مول، سانالى دا سابىرلى ازامات بوپ جەتىلۋى ءتالىم - تاربيە بەرەتىن مۇعالىمگە تىكەلەي بايلانىستى. مۇعالىمگە ارتىلاتىن سەنىم جۇگى سونشالىقتى اۋىر دەي وتىرا، سونىمەن قاتار ونىڭ ۇلاعاتتى ۇلى جول ەكەنىن ەستەن شىعارماعان ءجون. دەسەك، ءوز ىسىنە بەرىلگەن، جاڭالىقتى جاتسىنباي قابىلدايتىن، ۇلتتىق قاسيەتتەرىمىزدىڭ اسىلدارىن اسقاقتاتا وتىرىپ، شاكىرتىنىڭ جانىنا قۇياتىن ۇستازدى عانا بۇگىنگى كۇننىڭ لايىقتى تۇلعاسى دەۋگە بولادى. ال، ءبىزدىڭ، ۇستازداردىڭ كەلەشەكتەگى ماقساتىمىز - رۋحاني جان دۇنيەسى باي، جان - جاقتى جەتىلە دامىعان جەكە تۇلعانى قالىپتاستىرۋ.
ءمۇعالىمنىڭ مىندەتى وقۋشىنىڭ ءوزى ءتۇسىنىپ، ىزدەنىپ وقۋىنا، ءپاندى تەرەڭ بىلۋگە باعىتتاۋ ءبىلىمنىڭ قاجەتتىلىگىن تۇيسىك ارقىلى سانالى قابىلداۋ. «مەكتەپتىڭ تىرەگى دە، تىلەۋى دە وقىتا بىلەتىن ءمۇعالىم»- دەپ احمەت بايتۇرسىنوۆ ايتقانداي، قازىرگى ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا وقىتۋدىڭ وزىق تەحنولوگيالارىن مەڭگەرمەيىنشە، جاس ۇرپاققا زامان تالابىنا ساي جان - جاقتى ءبىلىم بەرۋ مۇمكىن ەمەس، سەبەبى قازىرگى ءبىلىم سالاسىنداعى تالاپتاردى ورىنداۋعا ءداستۇرلى تەحنولوگيالاردىڭ دەڭگەيى جەتپەيدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ماقال — ناقىل ءسوز. ول ومىردەگى ءتۇرلى قۇبىلىستى جيناقتاپ، ءتۇيىپ، ىقشامداپ بەرىپ، ءبىر نە ەكى تارماقتان تۇراتىن، الدىڭعى جولدارىندا پايىمداپ، سوڭعى جولدارىندا قورىتىلعان وي ايتاتىن حالىقتىق بەينەلى پو...
-
اشىق ءىس - ارەكەت تاقىرىبى: «ۇيادا نە كورسەڭ، ۇشقاندا سونى ىلەسىڭ»
