سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 كۇن بۇرىن)
ا. قۇنانبايەۆتىڭ تابيعات ليريكاسى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ا. قۇنانبايەۆتىڭ تابيعات ليريكاسى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ا. قۇنانبايەۆتىڭ تابيعاتقا بايلانىستى ولەڭدەرىنىڭ تاقىرىبى مەن يدەياسىن، كوركەمدىك ەرەكشەلىگىن مەڭگەرتۋ. ولەڭدى ءتۇسىنىپ، مانەرلەپ وقي بىلۋگە داعدىلاندىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ءتىل بايلىعىن، وي - ءورىسىن دامىتۋ. وقۋشىلاردى ءوز ويىن ايتۋعا، كوركەمدەپ ەركىن سويلەۋگە داعدىلاندىرۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى تابيعاتتاعى تىرشىلىك يەلەرىنىڭ اسەمدىك، ادەمىلىك سيپاتتارىن تانۋعا، ولاردى قورعاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: اقىننىڭ پورترەتى، ولەڭدەر جيناعى، اندەرى، تابيعاتقا بايلانىستى سۋرەتتەر، كەستە، ءسوزجۇمباق، پرەزەنتاسيالار، كلاستەر، فليپچارت.
ساباقتىڭ ءتۇرى: دامىتا وقىتۋ، ىزدەنۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: ساتىلاي كەشەندى تالداۋ، مانەرلەپ وقۋ، ءتۇسىندىرۋ، تالداۋ - جيناقتاۋ، توپتىق، ۇجىمدىق جۇمىس.

ساباقتىڭ بارىسى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ. وقۋشىنىڭ ءوز قالاۋى بويىنشا:
1) ولەڭدەردى مانەرلەپ وقۋ.
2) پرەزەنتاسيا. «اباي قۇنانبايەۆ»
3) كلاستەر. «اباي كىم؟»
4) ابايدىڭ ءانىن ورىنداۋ

سىنىپ 4 توپقا بولىنەدى:
1 - توپ. «جازعىتۇرى» تاپسىرمالارى: 1) «جازعىتۇرى» ولەڭىن مانەرلەپ وقۋ.
2) ولەڭگە ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جاساۋ. 3) جىل مەزگىلدەرىنىڭ بەلگىلەرىن سالىستىرۋ.
2 - توپ. «كۇز». تاپسىرمالارى: 1) «كۇز» ولەڭىن مانەرلەپ وقۋ. 2) ولەڭگە ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جاساۋ. 3) جىل مەزگىلدەرىنىڭ بەلگىلەرىن سالىستىرۋ.
3 - توپ. «قىس». تاپسىرمالارى: 1) «قىس» ولەڭىن مانەرلەپ جاتقا وقۋ. 2) ولەڭگە ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جاساۋ. 3) جىل مەزگىلدەرىنىڭ بەلگىلەرىن سالىستىرۋ.
4 - توپ. «جەلسىز تۇندە جارىق اي». تاپسىرمالارى: 1) «جەلسىز تۇندە جارىق اي» ولەڭىن مانەرلەپ جاتقا وقۋ. 2) ولەڭگە ساتىلاي كەشەندى تالداۋ. 3) جىل مەزگىلدەرىنىڭ بەلگىلەرىن سالىستىرۋ.

جاڭا ساباق.
ءبىر تۋاتىن عاسىردا... رابايدا،
مەن ەشكىمدى تەڭەمەن ۇلى ابايعا. (يران - عايىپ)

ءبىز بۇگىن قازاقتىڭ جازبا ادەبيەتى ءتىلىنىڭ نەگىزىن سالۋشى، تەڭدەسى جوق اقىن، وزگەلەردەن ەرەكشە، ۇلى ابايدىڭ تابيعات ليريكاسىن وتەمىز. تابيعات – ادامنىڭ ەڭبەك ەتىپ، ءومىر سۇرەتىن ورتاسى. تابيعات تۋرالى الەم اقىندارىنىڭ ءبارى دە جىرلاعان.
- سونىمەن، بالالار، ابايدىڭ تابيعات ليريكاسىنا ارنالعان قانداي ولەڭدەرىن بىلەسىڭدەر؟
- «جاز»، «كۇز»، «قىس»، «جازعىتۇرى»، «جەلسىز تۇندە جارىق اي»، «قاراشا، جەلتوقسان مەن سول ءبىر ەكى اي».
- ءبىز بۇگىن ا. قۇنانبايەۆتىڭ تابيعاتقا ارناپ جازعان «كۇز»، «قىس»، «جازعىتۇرى»، «جەلسىز تۇندە جارىق اي» ولەڭدەرىن وقىپ تالدايمىز.

1. ولەڭدەردى مانەرلەپ وقۋ.
جازعىتۇرى
جازعىتۇرى قالمايدى قىستىڭ سىزى،
ماساتىداي قۇلپىرار جەردىڭ ءجۇزى.
جان - جانۋار، ادامزات انتالاسا،
اتا - اناداي ەلجىرەر كۇننىڭ كوزى.

تۇيە بوزداپ، قوي قوزداپ - قورادا شۋ،
كوبەلەك پەن، قۇستار دا سايدا دۋ - دۋ.
گۇل مەن اعاش مايىسىپ قاراعاندا،
سىبدىر قاعىپ، بۇراڭداپ اعادى سۋ.

كۇز
سۇر بۇلت ءتۇسى سۋىق قاپتايدى اسپان،
كۇز بولىپ، دىمقىل تۇمان جەردى باسقان.
بىلمەيمىن تويعانى ما، توڭعانى ما،
جىلقى ويناپ، بيە قاشقان، تاي جارىسقان.

جاسىل ءشوپ، بايشەشەك جوق بۇرىنعىداي،
جاستار كۇلمەس، جۇگىرمەس بالا شۋلاي.
قايىرشى شال - كەمپىردەي ءتۇسى كەتىپ،
جاپىراعىنان ايىرىلعان اعاش، قۋراي.

قىس
اق كيىمدى، دەنەلى، اق ساقالدى،
سوقىر، مىلقاۋ، تانىماس ءتىرى جاندى.
ءۇستى - باسى اق قىراۋ، ءتۇسى سۋىق،
باسقان جەرى سىقىرلاپ، كەلىپ قالدى.

دەم الىسى - ۇسكىرىك، اياز بەن قار،
كارى قۇداڭ - قىس كەلىپ، الەك سالدى.
ۇشپاداي بوركىن كيگەن وقشىرايتىپ،
ايازبەنەن قىزارىپ اجارلاندى.

بۇلتتاي قاسى جاۋىپ ەكى كوزىن،
باسىن سىلىكسە، قار جاۋىپ، مازاڭدى الدى.
بۋراداي بۇرق - سارق ەتىپ دولدانعاندا،
التى قانات اق وردا ءۇي شايقالدى.

2. ولەڭدەرگە ساتىلاي كەشەندى تالداۋ
جازعىتۇرى
1. اۆتورى – ا. قۇنانبايەۆ
2. تاقىرىبى – جازعىتۇرى مەزگىلىنە ءتان كورىنىس
3. جانر ءتۇرى – پوەزيا
4. يدەياسى – جىل مەزگىلىنىڭ جانعا جايلى، ەڭبەككە قولايلى ەكەندىگىن دارىپتەيدى
5. شۋماق – 2 شۋماقتى
6. تارماق – 8 تارماقتى
7. بۋناق – 3 بۋناقتى
8. بۋىن سانى – 11 - 12 بۋىندى
9. ۇيقاس ءتۇرى – قارا ولەڭ ۇيقاسى (ا - ا - ب - ا)
10. ادەبي تەوريالىق ۇعىمدار:
ەپيتەتتەر – جوق
تەڭەۋلەر – ماساتىداي، اتا - اناداي
كەيىپتەۋلەر – اتا - اناداي ەلجىرەپ كۇننىڭ كوزى
11. سوزدىك جۇمىسى.
جازعىتۇرى – كوكتەم
سىز - سۋىق
ماساتى – قىمبات ماتا
12. ولەڭنىڭ نەگىزگى ءتۇيىنى، تاربيەلىك ءمانى.
ادامداردى تابيعاتپەن بىرگە قۇلپىرۋعا، ەڭبەك ەتۋگە تاربيەلەيدى.

ا. قۇنانبايەۆتىڭ تابيعات ليريكاسى. جۇكتەۋ

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما