اباي قۇنانباي ۇلى. «عاشىقتىق قۇمارلىقپەن – ول ەكى جول...» ولەڭى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اباي قۇنانباي ۇلى. «عاشىقتىق قۇمارلىقپەن – ول ەكى جول...» ولەڭى
بىلىمدىلىك ماقساتى: اباي ۇلىلىعىن تەرەڭ سەزىندىرۋ، وقۋشىلارعا ابايدىڭ ماحاببات ليريكاسىنا جاتاتىن ولەڭدەرى تاقىرىبى جاعىنان، كوركەمدىك سيپات - وزگەشەلىگىن تەرەڭ مەڭگەرتۋ، جاتقا ايتۋ، ولەڭدى تالداۋ ماشىعىن جەتىلدىرۋ؛
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋىنە ىقپال ەتۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن، سويلەۋ مادەنيەتىن جەتىلدىرۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلارعا ەستەتيكالىق، ولاردىڭ پوەزيا، ساز ونەرى، بەينەلەۋ ونەرى سەكىلدى كوركەم ونەر دۇنيەسىنە سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ.
ساباق ءتۇرى: جاڭا باعدارلاما بويىنشا توپتىق جۇمىس
ءپانارالىق بايلانىس: ءان – كۇي، بەينەلەۋ.
قۇرال – جابدىقتار: ستيكەر، ا3، سمايليكتەر، ينتەربەلسەندى تاقتا، سلايدتار، بۋكلەت، كىتاپتار كورمەسى.
ساباق بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
- قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
- ەرەجەمەن تانىستىرۋ.
- وقۋشىلاردى عاشىقتاردىڭ اتىمەن توپقا ءبولۋ.
1 - توپ. ەڭلىك - كەبەك
2 - توپ. قىز جىبەك – تولەگەن
اباي شىعارمالارىندا وتباسىن قۇرۋ، جار تاڭداۋ، ايەل تەڭدىگى، ادال ماحاببات ماسەلەسى ەرەكشە ءسوز بولعان.
(ەكرانعا نازار اۋدارايىق - عاشىقتىق، قۇمارلىق پەن — ول ەكى جول )
«عاشىقتىق، قۇمارلىقپەن — ول ەكى جول» تازا ماحاببات سەزىمدەرىن قاستەرلەيتىن ولەڭدەر بولسا، «مەن سالەم جازامىن»— عاشىعىنا دەگەن ساعىنىش سەزىمىنە تولى مۇڭدى ەلەڭ. ال «قور بولدى جانىم» ءتىپتى ساعىنىشتى، زارلى ولەڭ دەۋگە دە لايىق، ءبىراق قايعى مەن ءۇمىت ارالاس كەلەدى.
2. ۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. كۇن بەتىنەن بۇلتتى سەيىلتۋ.
ءبىرىنشى انىقتاپ الايىق: ليريكا دەگەنىمىز نە؟
- ليريكا - ادامنىڭ كوڭىل - كۇيىن، قۋانىش - رەنىش سەزىمىن بىلدىرەتىن پوەزيا.
- ليريكانىڭ نەشە ءتۇرى بار، قانە، بىرگە كىم اتاپ كورەيىكشى.
ليريكا بەس تۇرگە بولىنەدى.
1. تابيعات ليريكاسى
2. ماحاببات ليريكاسى
3. فيلوسوفيالىق ليريكا
4. ساياسي ليريكا
5. كوڭىل – كۇي ليريكاسى
ەندى وقۋشىلار سونىمەن بۇگىنگى تاقىرىپ ليريكانىڭ قاي تۇرىنە جاتادى ەكەن؟ - ماحاببات ليريكاسىنا جاتادى.
داپتەرمەن جۇمىس.
ماحاببات ليريكاسىنا جاتاتىن ولەڭدەرى تاقىرىبى جاعىنان، كوركەمدىك سيپات - وزگەشەلىگى جاعىنان دا سان الۋان.
اباي «عاشىقتىق، قۇمارلىق پەن — ول ەكى جول» دەگەن ولەڭىندە:
سەنەن ارتىق جان جوق دەپ عاشىق بولدىم،
مەن نە بولسام بولايىن، سەن امان بول،— دەسە،
«سەن مەنى نە ەتەسىڭ» ولەڭىندە:
سەرت بۇزعانىڭ، ءبىل، ورنى — شوق،— دەيدى.
الدىڭعى ولەڭىندە مەيىرىمدىلىك، كەشىرىمدىلىك سارىنى باسىم كەلسە، ەكىنشى ولەڭىندە سوزىندە تۇرماعان جار جازالى بولادى، و دۇنيەدە قاسىرەت شەگەدى دەيدى. مۇنى اقىننىڭ ەكى ولەڭىندەگى ەكى ءتۇرلى كوركەمدىك شەشىم تاپقانى دەۋگە لايىق. بىرىنشىسىندە اقىن (ايتۋشى) ادال سەزىمىن بىلدىرگەندەي بولسا، ەكىنشى ولەڭىندە عاشىق جىگىتتىڭ (ولەڭدەگى جيناقتالعان ليريكالىق كەيىپكەردىڭ) عاشىعىنا، سۇيگەنىنە مەنى تاستاپ باسقامەن مۇلدە كەتەر بولساڭ، كەيىن وسىندايعا دۋشار بولاسىڭ دەپ قيماستىقپەن ايتقانى بايقالادى. «سەن مەنى نە ەتەسىڭ؟» ولەڭىندەگى ءار شۋماعى ۇزىندى - قىسقالى ون ءتورت تارماقتان قۇرالاتىن بۇل ولشەمدى اباي ءوزى دە باسقا ولەڭدەرىندە قولدانبايدى. جاستاردىڭ، كوپشىلىكتىڭ ايتۋىنا لايىقتاپ جازعان ولەڭدەرىن اقىن كەڭ تاراعان جەتى - سەگىز بۋىندى، التى بۋىندى ولشەممەن شىعارعان.
3. سۋرەتتەردى سويلەتىپ كورەيىك. ولەڭ جولدارىنداعى سوزدەرگە سايكەس سۋرەتتەردى ورناتۋ.
«ميعا شابۋىل» ءادىسى
اباي شىعارعان اسەم اندەرى مەن اۋدارمالارى ءوزى شىعارعان اۋەندەرىمەن حالىققا كەڭىنەن تاراعاندىعىن بىلەمىز. ابايدىڭ عاشىقتىق، ماحاببات تۋرالى قانداي اندەرىن بىلەسىڭدەر؟
- «كوزىمنىڭ قاراسى»، « قور بولدى جانىم»، «ايتىم سالەم، قالامقاس»، «تاتيانانىڭ حاتى» ت. ب.
باعالاۋ: ساباققا بەلسەنە قاتىسقان وقۋشىلاردى باعالاۋ.
بۇگىنگى ساباق ۇنادى ما؟ سمايليكتەر ارقىلى ءوز ويىن بىلدىرەدى.
ۇيگە تاپسىرما: - «عاشىقتىڭ ءتىلى - ءتىلىسىز ءتىل...» ويتولعاۋ جازۋ.
«رۋحاني قۇندىلىق» ساباقتى قورىتۋ
جاقسىلىق پەن جاماندىقتى، ادىلدىك پەن قيانات تۋرالى بىلگىڭىز كەلسە، ابايدى وقىڭىز؛
ءومىر مەن ءولىم، ادام جانىنىڭ قالتارىستارىمەن سىرلارى تۋرالى بىلگىڭىز كەلسە، ابايدى وقىڭىز؛
تىرشىلىكتىڭ ماڭگى ساۋالدارىنا جاۋاپ ىزدەپ، ون سەگىز مىڭ عالامنىڭ قۇپياسى تۋرالى بىلگىڭىز كەلسە، ابايدى وقىڭىز؛
ادامگەرشىلىك پەن ارلىلىق، ماحاببات پەن زۇلىمدىق تۋرالى بىلگىڭىز كەلسە، ابايدى وقىڭىز.
دايىنداعان: تيلەپييەۆا ج.
اباي قۇنانباي ۇلى. «عاشىقتىق قۇمارلىقپەن – ول ەكى جول...» ولەڭى. جۇكتەۋ
بىلىمدىلىك ماقساتى: اباي ۇلىلىعىن تەرەڭ سەزىندىرۋ، وقۋشىلارعا ابايدىڭ ماحاببات ليريكاسىنا جاتاتىن ولەڭدەرى تاقىرىبى جاعىنان، كوركەمدىك سيپات - وزگەشەلىگىن تەرەڭ مەڭگەرتۋ، جاتقا ايتۋ، ولەڭدى تالداۋ ماشىعىن جەتىلدىرۋ؛
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋىنە ىقپال ەتۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن، سويلەۋ مادەنيەتىن جەتىلدىرۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلارعا ەستەتيكالىق، ولاردىڭ پوەزيا، ساز ونەرى، بەينەلەۋ ونەرى سەكىلدى كوركەم ونەر دۇنيەسىنە سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ.
ساباق ءتۇرى: جاڭا باعدارلاما بويىنشا توپتىق جۇمىس
ءپانارالىق بايلانىس: ءان – كۇي، بەينەلەۋ.
قۇرال – جابدىقتار: ستيكەر، ا3، سمايليكتەر، ينتەربەلسەندى تاقتا، سلايدتار، بۋكلەت، كىتاپتار كورمەسى.
ساباق بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
- قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
- ەرەجەمەن تانىستىرۋ.
- وقۋشىلاردى عاشىقتاردىڭ اتىمەن توپقا ءبولۋ.
1 - توپ. ەڭلىك - كەبەك
2 - توپ. قىز جىبەك – تولەگەن
اباي شىعارمالارىندا وتباسىن قۇرۋ، جار تاڭداۋ، ايەل تەڭدىگى، ادال ماحاببات ماسەلەسى ەرەكشە ءسوز بولعان.
(ەكرانعا نازار اۋدارايىق - عاشىقتىق، قۇمارلىق پەن — ول ەكى جول )
«عاشىقتىق، قۇمارلىقپەن — ول ەكى جول» تازا ماحاببات سەزىمدەرىن قاستەرلەيتىن ولەڭدەر بولسا، «مەن سالەم جازامىن»— عاشىعىنا دەگەن ساعىنىش سەزىمىنە تولى مۇڭدى ەلەڭ. ال «قور بولدى جانىم» ءتىپتى ساعىنىشتى، زارلى ولەڭ دەۋگە دە لايىق، ءبىراق قايعى مەن ءۇمىت ارالاس كەلەدى.
2. ۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. كۇن بەتىنەن بۇلتتى سەيىلتۋ.
ءبىرىنشى انىقتاپ الايىق: ليريكا دەگەنىمىز نە؟
- ليريكا - ادامنىڭ كوڭىل - كۇيىن، قۋانىش - رەنىش سەزىمىن بىلدىرەتىن پوەزيا.
- ليريكانىڭ نەشە ءتۇرى بار، قانە، بىرگە كىم اتاپ كورەيىكشى.
ليريكا بەس تۇرگە بولىنەدى.
1. تابيعات ليريكاسى
2. ماحاببات ليريكاسى
3. فيلوسوفيالىق ليريكا
4. ساياسي ليريكا
5. كوڭىل – كۇي ليريكاسى
ەندى وقۋشىلار سونىمەن بۇگىنگى تاقىرىپ ليريكانىڭ قاي تۇرىنە جاتادى ەكەن؟ - ماحاببات ليريكاسىنا جاتادى.
داپتەرمەن جۇمىس.
ماحاببات ليريكاسىنا جاتاتىن ولەڭدەرى تاقىرىبى جاعىنان، كوركەمدىك سيپات - وزگەشەلىگى جاعىنان دا سان الۋان.
اباي «عاشىقتىق، قۇمارلىق پەن — ول ەكى جول» دەگەن ولەڭىندە:
سەنەن ارتىق جان جوق دەپ عاشىق بولدىم،
مەن نە بولسام بولايىن، سەن امان بول،— دەسە،
«سەن مەنى نە ەتەسىڭ» ولەڭىندە:
سەرت بۇزعانىڭ، ءبىل، ورنى — شوق،— دەيدى.
الدىڭعى ولەڭىندە مەيىرىمدىلىك، كەشىرىمدىلىك سارىنى باسىم كەلسە، ەكىنشى ولەڭىندە سوزىندە تۇرماعان جار جازالى بولادى، و دۇنيەدە قاسىرەت شەگەدى دەيدى. مۇنى اقىننىڭ ەكى ولەڭىندەگى ەكى ءتۇرلى كوركەمدىك شەشىم تاپقانى دەۋگە لايىق. بىرىنشىسىندە اقىن (ايتۋشى) ادال سەزىمىن بىلدىرگەندەي بولسا، ەكىنشى ولەڭىندە عاشىق جىگىتتىڭ (ولەڭدەگى جيناقتالعان ليريكالىق كەيىپكەردىڭ) عاشىعىنا، سۇيگەنىنە مەنى تاستاپ باسقامەن مۇلدە كەتەر بولساڭ، كەيىن وسىندايعا دۋشار بولاسىڭ دەپ قيماستىقپەن ايتقانى بايقالادى. «سەن مەنى نە ەتەسىڭ؟» ولەڭىندەگى ءار شۋماعى ۇزىندى - قىسقالى ون ءتورت تارماقتان قۇرالاتىن بۇل ولشەمدى اباي ءوزى دە باسقا ولەڭدەرىندە قولدانبايدى. جاستاردىڭ، كوپشىلىكتىڭ ايتۋىنا لايىقتاپ جازعان ولەڭدەرىن اقىن كەڭ تاراعان جەتى - سەگىز بۋىندى، التى بۋىندى ولشەممەن شىعارعان.
3. سۋرەتتەردى سويلەتىپ كورەيىك. ولەڭ جولدارىنداعى سوزدەرگە سايكەس سۋرەتتەردى ورناتۋ.
«ميعا شابۋىل» ءادىسى
اباي شىعارعان اسەم اندەرى مەن اۋدارمالارى ءوزى شىعارعان اۋەندەرىمەن حالىققا كەڭىنەن تاراعاندىعىن بىلەمىز. ابايدىڭ عاشىقتىق، ماحاببات تۋرالى قانداي اندەرىن بىلەسىڭدەر؟
- «كوزىمنىڭ قاراسى»، « قور بولدى جانىم»، «ايتىم سالەم، قالامقاس»، «تاتيانانىڭ حاتى» ت. ب.
باعالاۋ: ساباققا بەلسەنە قاتىسقان وقۋشىلاردى باعالاۋ.
بۇگىنگى ساباق ۇنادى ما؟ سمايليكتەر ارقىلى ءوز ويىن بىلدىرەدى.
ۇيگە تاپسىرما: - «عاشىقتىڭ ءتىلى - ءتىلىسىز ءتىل...» ويتولعاۋ جازۋ.
«رۋحاني قۇندىلىق» ساباقتى قورىتۋ
جاقسىلىق پەن جاماندىقتى، ادىلدىك پەن قيانات تۋرالى بىلگىڭىز كەلسە، ابايدى وقىڭىز؛
ءومىر مەن ءولىم، ادام جانىنىڭ قالتارىستارىمەن سىرلارى تۋرالى بىلگىڭىز كەلسە، ابايدى وقىڭىز؛
تىرشىلىكتىڭ ماڭگى ساۋالدارىنا جاۋاپ ىزدەپ، ون سەگىز مىڭ عالامنىڭ قۇپياسى تۋرالى بىلگىڭىز كەلسە، ابايدى وقىڭىز؛
ادامگەرشىلىك پەن ارلىلىق، ماحاببات پەن زۇلىمدىق تۋرالى بىلگىڭىز كەلسە، ابايدى وقىڭىز.
دايىنداعان: تيلەپييەۆا ج.
اباي قۇنانباي ۇلى. «عاشىقتىق قۇمارلىقپەن – ول ەكى جول...» ولەڭى. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
1. ءماتىن قۇراستىرۋ: اباي قۇنانباي ۇلى2. سويلەسۋ: ونەر مۇراجايى3. ەرەجە: فونەتيكا
