ابايدىڭ تابيعات ليريكاسى
ساباقتىڭ تاقىرىبى ابايدىڭ تابيعات ليريكاسى
بىلىمدىلىك ماقساتى وقۋشىلارعا اباي ولەندەرىن بارىنشا تەرەڭ مەڭگەرتۋ، جاتقا ايتۋ، ولەڭدى تالداۋ ماشىعىن جەتىلدىرۋ، تەوريالىق ۇعىمداردى ءتۇسىندىرۋ، ەتنوگرافيالىق تانىمداردى كەڭەيتۋ.
دامىتۋشىلىق وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋىنە ىقپال ەتۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن، سويلەۋ مادەنيەتىن جەتىلدىرۋ.
تاربيەلىك وقۋشىلارعا ەستەتيكالىق، ەكولوگيالىق تاربيە بەرۋ، ولاردىڭ پوەزيا، ساز ونەرى، بەينەلەۋ ونەرى سەكىلدى كوركەم ونەر دۇنيەسىنە سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ. اباي ۇلىلىعىن تەرەڭ سەزدىرۋ، تۋعان تابيعاتقا قامقورلىق جاساۋعا تاربيەلەۋ.
ساباق ءتۇرى جارىس ساباق (توپتىق)
ءادىس-تاسىلى بايانداۋ.«وي قوزعاۋ».«دوڭگەلەك ستول».«كۋبيزم»،
ۆەنن دياگرامماسى. توپتىق جارىس.
ءپانارالىق بايلانىس تاريح، ءان - كۇي.
كورنەكىلىك سۇراقتى تاپسىرمالار سالىنعان كونۆەرت. اقىن پورترەتى.
اباي سوزدەرى جازىلعان پلاكاتتار، قوسىمشا ديداكتيكالىق ماتەريالدار.
و. سۇلەيمەنوۆ، م. شاحانوۆ سۋرەتتەرى.
ساباق بارىسى׃1. ۇيىمداستىرۋ.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
وقۋشىلاردى توپقا ءبولۋ. توپ باسشىسىن سايلاۋ.
وي قوزعاۋ: «دوڭگەلەك ستول» ستراتەگياسى بويىنشا بەرىلگەن اق پاراقتارعا جىل مەزگىلدەرى تۋرالى سيپاتتاپ جازادى. 1 توپ – جازعى تابيعات تۋرالى. 2 توپ – قىسقى تابيعات تۋرالى جازادى. ءار توپتان 1 وقۋشى وقيدى.
2. وتكەندى پىسىقتاۋ.
وتكەندى پىسىقتاۋ ماقساتىندا " اباي الەمى" تاقىرىبىنا كلاستەر ءادىسى بويىنشا قويىلعان سۇراقتارعا دۇرىس جاۋابىن تاۋىپ ىلەدى.
1. اباي قاي جىلى تۋعان؟ (1845 جىلى 10 تامىز.)
2. تۋعان جەرىن اتا. ( سەمەي وبلىسى. شىڭعىستاۋ تاۋىنىڭ بوكتەرى.)
3. ابايدىڭ شىن اتى كىم ەدى؟ (يبراگيم.)
4. ابايدىڭ اجەسىنىڭ اتى كىم؟ (زەرە.)
5. ابايدىڭ ارعى اتالارى كىمدەر؟ (وسكەنباي، ىرعىزباي. )
6. شەشەسىنىڭ اتى كىم بولعان. (ۇلجان.)
7. قۇنانباي نەشە ايەلدى بولعان؟ (4 ايەلدى.)
8. ابايدىڭ. دۇنيەگە كوزىمدى اشقان كىم ەدى؟ (ميحاەليس.)
9. اباي نەشە جاسقا دەيىن وقىعان ( 13 جاس.)
10. سەمەيدەگى اباي وقىعان مەدرەسە قالاي اتالعان؟ (احمەت - ريزا.)
11. ابايدىڭ رۋى قاڭداي؟ (توبىقتى.)
جاڭا ساباق.
بۇگىن ءبىز ابايدىڭ تابيعات ليريكاسى جايىندا ءسوز ەتپەكپىز. ەڭ الدىمەن «ليريكا»دەگەن سوزگە تۇسىنىكتەمە بەرىپ الايىق. ليريكا دەگەنىمىز اقىننىڭ ىشكى جان دۇنيەسىنىڭ سەزىم كۇشىمەن تەبىرەنە تولقۋى، ءوز باسىنىڭ كوڭىل - كۇيى، كۇيىنىش - ءسۇيىنىشى ءتان. ليريكانىڭ 4 ءتۇرى بار.
ليريكا
↓
فيلوسو فيالىق، ساياسي، ماحاببات، تابيعات
تابيعات – ادام ءومىر سۇرەر تىرشىلىك ەتەر ورتاسى. ونسىز ءومىر جوق. مىنە، وسى تابيعات كورىنىستەرىن، وعان بولىنگەن قازاق دالاسىنداعى ءومىردى، تۇرمىس - ءحالدى سۋرەتتەۋگە ابايدىڭ كوپتەگەن ولەڭدەرى ارنالعان جانە ابايدىڭ بۇرىن تابيعات كورىنىستەرىن مۇنشالىق تەرەڭ ءارى جان - جاقتى جىرلاعان اقىن بولعان ەمەس. جىلدىڭ 4 مەزگىلى تۋرالى جازىلعان ولەڭدەرى بەينەتى مەن ازابى مول مال باققان شارۋانى بايانسىز كوشپەلى اۋىلدى كورسەتەتىن سۇلۋ شىعارمالار بولىپ تابىلادى. تابيعاتقا جان بىتىرۋگە ۇلى اباي ءوزىنىڭ ورىس كلاسسيكتەرىنەن ۇيرەنگەن.
بۇل ولەڭدەرىن اقىن 1886 - 1890 جىلدار ارالىعىندا جازعان.
ءبىز بۇگىن ابايدىڭ جىل مەزگىلدەرىنە بايلانىستى «قىس»، «جازعىتۇرى»، «كۇز»، «جاز» ولەڭدەرىنە بايلانىستى جارىس ساباق وتكىزبەكشىمىز.
جارىسقا 2 توپ قاتىسادى.
1توپ –«جاز»، «كۇز» (1886 - 1888 ج)
2 توپ -«قىس»، «جازعىتۇرى»( 1888 - 1890 ج)
جارىس 5 باعىت بويىنشا وتەدى.
1. پوەزيا
2. تەوريا
3. ءان - كۇي.
4. ەتنوگرافيا
5. ەكولوگيا.
جارىس ساباقتىڭ ماقساتى - سەندەردىڭ ونەر - بىلىمدەرىڭدى جان - جاقتى بايقاۋ. ءار باعىتتىڭ ارنايى سۇراق تاپسىرمالارى بار.
1 باعىت – پوەزيا
1. تاپسىرما. ءار توپتىڭ مۇشەلەرى 3 شۋماقتان ءبىرىن - ءبىرى جالعاستىرىپ. ولەڭدى مانەرلەپ جاتقا ايتۋ كەرەك.
2 تاپسىرما. ءار توپ وزدەرىنە ارنالعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
1) «جاز»، «كۇز» توبىنا.
ا) ولەڭدە كۇزدىڭ قانداي بەلگىلەرى سۋرەتتەلگەن؟
ءا) اۋىل تۇرمىسى قالاي كورسەتىلگەن؟
2) «قىس»، «كوكتەم» توبىنا.
ا) اقىن قىستى قانداي بەينەدە سۋرەتتەگەن؟
ءا) قىستاعى ادامداردىڭ تىرشىلىگى قالاي بەينەلەنگەن؟
2 باعىت - تەوريا.
1 تاپسىرما
1 توپقا - "كۇز"، "جاز".
1) ەپيتەت دەگەنىمىز نە؟ "كۇز" ولەڭىنەن مىسال كەلتىر.
2 توپقا - "قىس"، "جازعىتۇرى."
ا) كەيىپتەۋ دەگەنىمىز نە؟ « قىس» ولەڭىنەن مىسال كەلتىر.
2 تاپسىرما.
ءار توپ ءوز ولەڭدەرىنىڭ قۇرىلىسىنا تالداۋ جاسايدى. ( بۋناق دەگەندى انىقتاۋ)
1) ولەڭ شۋماعى نەشە تارماقتان تۇرادى؟ (4)
2) ءار تارماعىن بۋىنعا ءبولىپ، نەشە بۋىندى ولەڭ ەكەنىن انىقتا؟
3) ولەڭ نەشە شۋماقتان تۇرادى؟ (6، 8، 13)
4)
3 باعىت - ءان - كۇي.
ابايدىڭ تابيعات تۋرالى اندەرىن شىرقاۋ جارىسى. قاي توپ كوپ ايتادى.
4 باعىت - ەتنوگرافيا
ولەڭدەردە كەزدەسەتىن قازاقتىڭ كونە تۇرمىسىنا، شارۋاشىلىعىنا قاتىستى كەيبىر
سوزدەرىنە تۇسىنىك بەرۋ.
1. مالما دەگەن نە؟ مالما ساپسۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
2. شۋدا ءجىپ دەپ قانداي ءجىپتى اتاعان. ونى قالاي يىرەدى.
3. شوم، شومشى دەگەن نە؟
4. كۇزەۋ دەگەن نە؟ كوشپەلى قازاقتاردىڭ قىسقا، جازعى قونىستارى قالاي اتالعان.
5. التى قانات ءۇي دەگەن قانداي ءۇي؟ كيىز ءۇي نەشە قانات بولۋى مۇمكىن. كيىز ءۇي قانداي بولىكتەردەن تۇرادى؟
6. شيدەم دەگەن نە؟
7. ەنە دەگەن كىم؟ قازاقشا قانداي تۋىستىق اتاۋلاردى بىلەسىڭ؟
8. قۇدا دەپ كىمدى ايتادى؟
جاۋابى.
1. مالما - تەرى يلەيتىن اشىتقى، يگە سالاتىن تەرىنى استى - ۇستىنە شىعارىپ، ارالاستىرۋدى مالما ساپسۋ دەگەن.
1. تۇيەنىڭ شۋداسىنان يىرىلگەن ءجىپتى ايتادى. ونى اجەلەر ۇرشىقپەن يىرگەن.
2. شوم - تۇيەنىڭ بەلىنە جۇك باتپاس ءۇشىن سالىناتىن جۇمساق نارسە، شومشى - تۇيەمەن
جۇك تاسۋشى ادام.
3. كۇزەۋ - مالشىلاردىڭ كۇزدە وتىراتىن قونىسى. جايىلىمى.
قىسقى قونىس – قىستاۋ، جازعى - جايلاۋ دەلىنگەن.
4. كيىز ۇيلەر كەرەگەسىنىڭ سانىنا بايلانىستى 5، 6، 7، 12 قانات بولىپ كەلەدى. ول مىناداي بولىكتەردەن تۇرادى: كەرەگە، ۋىق، شاڭىراق، سىقىرلاۋىق، تۇندىك، ىرگەلىك، تۋىرلىق ۇزىك، باسباۋ، باۋ ت. ب.
5. شيدەم - قويدىڭ جاباعىسىنان تىگىپ، سىرتىن ماتالاپ قاپتاعان كيىم، ونى كۇپى دەپ تە اتاعان. قازاقتا سونداي - اق تون، ىشىك، تىماق. بوكەباي، تۇلكى تىماق، قۇلاقشىن، پيما بايپاق ت. ب. كيىمدەر بار.
6. كەلىندەر كۇيەۋىنىڭ شەشەسىن ەنە دەپ اتاعان. تۋىستىق اتاۋلار: اپا، كوكە، اتا، اجە، جەزدە، اعا، جەڭگە، بالدىز، ابىسىن، كەلىن، قۇدا، قۇداعي، قۇدا بالا، قۇداشا، بولە، ناعاشى، جيەن، جيەنشار، ءسىڭلى، قارىنداس، قايىن ءسىڭلى.
7. قىز الىسىپ، قىز بەرىسكەن ادامدار قۇدالار دەپ اتالادى."قۇدا مىڭ جىلدىق، كۇيەۋ – ءجۇز جىلدىق"، "قۇداڭدى قۇدايىڭداي سىيلا"
5 باعىت - ەكولوگيا.
وي تولعاۋ.
2 توپقا كونۆەرتتىڭ ىشىنە سالىنعان 2 سۋرەت بەرىلەدى.
(مۇحتار شاحانوۆ، ولجاس سۇلەيمەنوۆ)
سۇراقتار.
1. بۇل كىمنىڭ سۋرەتى. ونىڭ بۇگىنگى ساباققا، ەكولوگياعا قاتىسى قانداي؟
قانداي ەڭبەكتەرى بار؟
2. ولاردىڭ تابيعات قورعاۋ جونىندەگى قىزمەتى تۋرالى نە بىلەسىڭدەر.
قورىتىندىلاۋ. ءبىز بۇگىن نە بىلدىك، نە ۇيرەندىك؟
باعالاۋ پاراعى: ءار ستراتەگيا بويىنشا دۇرىس جاۋاپ بەرگەن توپقا ءبىر ۇپاي بەرىپ وتىرامىن. ساباق اياعىندا ەسەپتەپ باعالايمىن.
جەڭىمپازداردى ماراپاتتاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: "تابيعاتىم - ماحابباتىم" اتتى ەسسە جازۋ
بىلىمدىلىك ماقساتى وقۋشىلارعا اباي ولەندەرىن بارىنشا تەرەڭ مەڭگەرتۋ، جاتقا ايتۋ، ولەڭدى تالداۋ ماشىعىن جەتىلدىرۋ، تەوريالىق ۇعىمداردى ءتۇسىندىرۋ، ەتنوگرافيالىق تانىمداردى كەڭەيتۋ.
دامىتۋشىلىق وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋىنە ىقپال ەتۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن، سويلەۋ مادەنيەتىن جەتىلدىرۋ.
تاربيەلىك وقۋشىلارعا ەستەتيكالىق، ەكولوگيالىق تاربيە بەرۋ، ولاردىڭ پوەزيا، ساز ونەرى، بەينەلەۋ ونەرى سەكىلدى كوركەم ونەر دۇنيەسىنە سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ. اباي ۇلىلىعىن تەرەڭ سەزدىرۋ، تۋعان تابيعاتقا قامقورلىق جاساۋعا تاربيەلەۋ.
ساباق ءتۇرى جارىس ساباق (توپتىق)
ءادىس-تاسىلى بايانداۋ.«وي قوزعاۋ».«دوڭگەلەك ستول».«كۋبيزم»،
ۆەنن دياگرامماسى. توپتىق جارىس.
ءپانارالىق بايلانىس تاريح، ءان - كۇي.
كورنەكىلىك سۇراقتى تاپسىرمالار سالىنعان كونۆەرت. اقىن پورترەتى.
اباي سوزدەرى جازىلعان پلاكاتتار، قوسىمشا ديداكتيكالىق ماتەريالدار.
و. سۇلەيمەنوۆ، م. شاحانوۆ سۋرەتتەرى.
ساباق بارىسى׃1. ۇيىمداستىرۋ.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
وقۋشىلاردى توپقا ءبولۋ. توپ باسشىسىن سايلاۋ.
وي قوزعاۋ: «دوڭگەلەك ستول» ستراتەگياسى بويىنشا بەرىلگەن اق پاراقتارعا جىل مەزگىلدەرى تۋرالى سيپاتتاپ جازادى. 1 توپ – جازعى تابيعات تۋرالى. 2 توپ – قىسقى تابيعات تۋرالى جازادى. ءار توپتان 1 وقۋشى وقيدى.
2. وتكەندى پىسىقتاۋ.
وتكەندى پىسىقتاۋ ماقساتىندا " اباي الەمى" تاقىرىبىنا كلاستەر ءادىسى بويىنشا قويىلعان سۇراقتارعا دۇرىس جاۋابىن تاۋىپ ىلەدى.
1. اباي قاي جىلى تۋعان؟ (1845 جىلى 10 تامىز.)
2. تۋعان جەرىن اتا. ( سەمەي وبلىسى. شىڭعىستاۋ تاۋىنىڭ بوكتەرى.)
3. ابايدىڭ شىن اتى كىم ەدى؟ (يبراگيم.)
4. ابايدىڭ اجەسىنىڭ اتى كىم؟ (زەرە.)
5. ابايدىڭ ارعى اتالارى كىمدەر؟ (وسكەنباي، ىرعىزباي. )
6. شەشەسىنىڭ اتى كىم بولعان. (ۇلجان.)
7. قۇنانباي نەشە ايەلدى بولعان؟ (4 ايەلدى.)
8. ابايدىڭ. دۇنيەگە كوزىمدى اشقان كىم ەدى؟ (ميحاەليس.)
9. اباي نەشە جاسقا دەيىن وقىعان ( 13 جاس.)
10. سەمەيدەگى اباي وقىعان مەدرەسە قالاي اتالعان؟ (احمەت - ريزا.)
11. ابايدىڭ رۋى قاڭداي؟ (توبىقتى.)
جاڭا ساباق.
بۇگىن ءبىز ابايدىڭ تابيعات ليريكاسى جايىندا ءسوز ەتپەكپىز. ەڭ الدىمەن «ليريكا»دەگەن سوزگە تۇسىنىكتەمە بەرىپ الايىق. ليريكا دەگەنىمىز اقىننىڭ ىشكى جان دۇنيەسىنىڭ سەزىم كۇشىمەن تەبىرەنە تولقۋى، ءوز باسىنىڭ كوڭىل - كۇيى، كۇيىنىش - ءسۇيىنىشى ءتان. ليريكانىڭ 4 ءتۇرى بار.
ليريكا
↓
فيلوسو فيالىق، ساياسي، ماحاببات، تابيعات
تابيعات – ادام ءومىر سۇرەر تىرشىلىك ەتەر ورتاسى. ونسىز ءومىر جوق. مىنە، وسى تابيعات كورىنىستەرىن، وعان بولىنگەن قازاق دالاسىنداعى ءومىردى، تۇرمىس - ءحالدى سۋرەتتەۋگە ابايدىڭ كوپتەگەن ولەڭدەرى ارنالعان جانە ابايدىڭ بۇرىن تابيعات كورىنىستەرىن مۇنشالىق تەرەڭ ءارى جان - جاقتى جىرلاعان اقىن بولعان ەمەس. جىلدىڭ 4 مەزگىلى تۋرالى جازىلعان ولەڭدەرى بەينەتى مەن ازابى مول مال باققان شارۋانى بايانسىز كوشپەلى اۋىلدى كورسەتەتىن سۇلۋ شىعارمالار بولىپ تابىلادى. تابيعاتقا جان بىتىرۋگە ۇلى اباي ءوزىنىڭ ورىس كلاسسيكتەرىنەن ۇيرەنگەن.
بۇل ولەڭدەرىن اقىن 1886 - 1890 جىلدار ارالىعىندا جازعان.
ءبىز بۇگىن ابايدىڭ جىل مەزگىلدەرىنە بايلانىستى «قىس»، «جازعىتۇرى»، «كۇز»، «جاز» ولەڭدەرىنە بايلانىستى جارىس ساباق وتكىزبەكشىمىز.
جارىسقا 2 توپ قاتىسادى.
1توپ –«جاز»، «كۇز» (1886 - 1888 ج)
2 توپ -«قىس»، «جازعىتۇرى»( 1888 - 1890 ج)
جارىس 5 باعىت بويىنشا وتەدى.
1. پوەزيا
2. تەوريا
3. ءان - كۇي.
4. ەتنوگرافيا
5. ەكولوگيا.
جارىس ساباقتىڭ ماقساتى - سەندەردىڭ ونەر - بىلىمدەرىڭدى جان - جاقتى بايقاۋ. ءار باعىتتىڭ ارنايى سۇراق تاپسىرمالارى بار.
1 باعىت – پوەزيا
1. تاپسىرما. ءار توپتىڭ مۇشەلەرى 3 شۋماقتان ءبىرىن - ءبىرى جالعاستىرىپ. ولەڭدى مانەرلەپ جاتقا ايتۋ كەرەك.
2 تاپسىرما. ءار توپ وزدەرىنە ارنالعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
1) «جاز»، «كۇز» توبىنا.
ا) ولەڭدە كۇزدىڭ قانداي بەلگىلەرى سۋرەتتەلگەن؟
ءا) اۋىل تۇرمىسى قالاي كورسەتىلگەن؟
2) «قىس»، «كوكتەم» توبىنا.
ا) اقىن قىستى قانداي بەينەدە سۋرەتتەگەن؟
ءا) قىستاعى ادامداردىڭ تىرشىلىگى قالاي بەينەلەنگەن؟
2 باعىت - تەوريا.
1 تاپسىرما
1 توپقا - "كۇز"، "جاز".
1) ەپيتەت دەگەنىمىز نە؟ "كۇز" ولەڭىنەن مىسال كەلتىر.
2 توپقا - "قىس"، "جازعىتۇرى."
ا) كەيىپتەۋ دەگەنىمىز نە؟ « قىس» ولەڭىنەن مىسال كەلتىر.
2 تاپسىرما.
ءار توپ ءوز ولەڭدەرىنىڭ قۇرىلىسىنا تالداۋ جاسايدى. ( بۋناق دەگەندى انىقتاۋ)
1) ولەڭ شۋماعى نەشە تارماقتان تۇرادى؟ (4)
2) ءار تارماعىن بۋىنعا ءبولىپ، نەشە بۋىندى ولەڭ ەكەنىن انىقتا؟
3) ولەڭ نەشە شۋماقتان تۇرادى؟ (6، 8، 13)
4)
3 باعىت - ءان - كۇي.
ابايدىڭ تابيعات تۋرالى اندەرىن شىرقاۋ جارىسى. قاي توپ كوپ ايتادى.
4 باعىت - ەتنوگرافيا
ولەڭدەردە كەزدەسەتىن قازاقتىڭ كونە تۇرمىسىنا، شارۋاشىلىعىنا قاتىستى كەيبىر
سوزدەرىنە تۇسىنىك بەرۋ.
1. مالما دەگەن نە؟ مالما ساپسۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
2. شۋدا ءجىپ دەپ قانداي ءجىپتى اتاعان. ونى قالاي يىرەدى.
3. شوم، شومشى دەگەن نە؟
4. كۇزەۋ دەگەن نە؟ كوشپەلى قازاقتاردىڭ قىسقا، جازعى قونىستارى قالاي اتالعان.
5. التى قانات ءۇي دەگەن قانداي ءۇي؟ كيىز ءۇي نەشە قانات بولۋى مۇمكىن. كيىز ءۇي قانداي بولىكتەردەن تۇرادى؟
6. شيدەم دەگەن نە؟
7. ەنە دەگەن كىم؟ قازاقشا قانداي تۋىستىق اتاۋلاردى بىلەسىڭ؟
8. قۇدا دەپ كىمدى ايتادى؟
جاۋابى.
1. مالما - تەرى يلەيتىن اشىتقى، يگە سالاتىن تەرىنى استى - ۇستىنە شىعارىپ، ارالاستىرۋدى مالما ساپسۋ دەگەن.
1. تۇيەنىڭ شۋداسىنان يىرىلگەن ءجىپتى ايتادى. ونى اجەلەر ۇرشىقپەن يىرگەن.
2. شوم - تۇيەنىڭ بەلىنە جۇك باتپاس ءۇشىن سالىناتىن جۇمساق نارسە، شومشى - تۇيەمەن
جۇك تاسۋشى ادام.
3. كۇزەۋ - مالشىلاردىڭ كۇزدە وتىراتىن قونىسى. جايىلىمى.
قىسقى قونىس – قىستاۋ، جازعى - جايلاۋ دەلىنگەن.
4. كيىز ۇيلەر كەرەگەسىنىڭ سانىنا بايلانىستى 5، 6، 7، 12 قانات بولىپ كەلەدى. ول مىناداي بولىكتەردەن تۇرادى: كەرەگە، ۋىق، شاڭىراق، سىقىرلاۋىق، تۇندىك، ىرگەلىك، تۋىرلىق ۇزىك، باسباۋ، باۋ ت. ب.
5. شيدەم - قويدىڭ جاباعىسىنان تىگىپ، سىرتىن ماتالاپ قاپتاعان كيىم، ونى كۇپى دەپ تە اتاعان. قازاقتا سونداي - اق تون، ىشىك، تىماق. بوكەباي، تۇلكى تىماق، قۇلاقشىن، پيما بايپاق ت. ب. كيىمدەر بار.
6. كەلىندەر كۇيەۋىنىڭ شەشەسىن ەنە دەپ اتاعان. تۋىستىق اتاۋلار: اپا، كوكە، اتا، اجە، جەزدە، اعا، جەڭگە، بالدىز، ابىسىن، كەلىن، قۇدا، قۇداعي، قۇدا بالا، قۇداشا، بولە، ناعاشى، جيەن، جيەنشار، ءسىڭلى، قارىنداس، قايىن ءسىڭلى.
7. قىز الىسىپ، قىز بەرىسكەن ادامدار قۇدالار دەپ اتالادى."قۇدا مىڭ جىلدىق، كۇيەۋ – ءجۇز جىلدىق"، "قۇداڭدى قۇدايىڭداي سىيلا"
5 باعىت - ەكولوگيا.
وي تولعاۋ.
2 توپقا كونۆەرتتىڭ ىشىنە سالىنعان 2 سۋرەت بەرىلەدى.
(مۇحتار شاحانوۆ، ولجاس سۇلەيمەنوۆ)
سۇراقتار.
1. بۇل كىمنىڭ سۋرەتى. ونىڭ بۇگىنگى ساباققا، ەكولوگياعا قاتىسى قانداي؟
قانداي ەڭبەكتەرى بار؟
2. ولاردىڭ تابيعات قورعاۋ جونىندەگى قىزمەتى تۋرالى نە بىلەسىڭدەر.
قورىتىندىلاۋ. ءبىز بۇگىن نە بىلدىك، نە ۇيرەندىك؟
باعالاۋ پاراعى: ءار ستراتەگيا بويىنشا دۇرىس جاۋاپ بەرگەن توپقا ءبىر ۇپاي بەرىپ وتىرامىن. ساباق اياعىندا ەسەپتەپ باعالايمىن.
جەڭىمپازداردى ماراپاتتاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: "تابيعاتىم - ماحابباتىم" اتتى ەسسە جازۋ
You Might Also Like
