ابايلاڭدار، بالالار!
ابايلاڭدار، بالالار!
ماقساتى: جولدا ءجۇرۋ ەرەجەسىن ەستە ساقتاۋعا، وقۋشىلارعا جول بەلگىلەرىن نەشە ءتۇرى بار، ونى ءبىلۋ نە ءۇشىن قاجەت، باعدارشامنىڭ، جول بەلگىلەرىنىڭ اتقاراتىن قىزمەتى قانداي ەكەنىن ۇيرەتۋ. جول ەرەجەسىن ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن، قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، بارلىعىمىزعا ورتاق قويىلعان ءتارتىپتى بۇزباۋعا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: باعدارشام، جول بەلگىلەرى، جولدا ءجۇرۋ الىپپەسى، جول ەرەجەسىنە ارنالعان سۋرەتتەر.
سىنىپ وقۋشىلارى ءۇش توپقا بولىنەدى: قىزىل ءتۇستى كيىم كيگەن وقۋشىلار – «قىزىلدار»، سارى تۇستىلەر - «سارىلار»، جاسىل تۇستىلەر – «جاسىلدار».
ءجۇرۋ بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
ءمۇعالىم: ءبىزدىڭ ەلىمىزدە ءار ءتۇرلى كولىكتەر جىلدان - جىلعا كوبەيىپ كەلەدى. جاياۋ ادامدار مەن كولىكتەگى جولاۋشىلار سانى دا كوبەيە تۇسۋدە. كوشەلەر مەن جولدارداعى جاعداي بارعان سايىن كۇردەلەنىپ كەلەدى. جول - كولىك وقيعالارىنىڭ ءقاۋپى ارتا تۇسۋدە. سوندىقتان دا جۇرگىزۋشىلەر مەن جاياۋ ادامداردىڭ كوشەلەر مەن جولداردا ەرەكشە ءتارتىپتى جانە مۇقيات بولۋى قاجەت. جول - كولىك وقيعالارىنىڭ زاردابىنان كوبىنە بالالار زارداپ شەگۋدە. ونىڭ سەبەبى – كوپتەگەن مەكتەپ وقۋشىلارى جولدا ءجۇرۋ ەرەجەلەرىن ءالى دە بولسا ناشار بىلەدى. مىنە، وسى ماقساتتا ءبىزدىڭ سىنىبىمىزدا بۇگىن «ابايلاڭدار، بالالار!» اتتى جول ەرەجەلەرىنە ارنالعان تاربيەلىك شارا وتكىزبەكشىمىز. ەندەشە، قوش كەلدىڭىزدەر.
وقۋشى: ارمانعا الدا كۇتكەن اسىعامىز،
ءبىز قالاي تولقىن اتپاي باسىلارمىز.
جول ءجۇرۋ ەرەجەسىن جاقسى ءبىلىپ،
ساقتىققا تۇرا الاتىن جاس ۇلانبىز!
جالعايتىن دوستاستىرىپ بار ەلمەنەن،
جولداردان تۇرادى عوي الەم دەگەن،
بۇگىنگى بىزگە كەلگەن قوناقتارعا
كەشىمىز باستالسىن سالەممەنەن!
ءمۇعالىم: بۇگىنگى شارامىزعا قاتىساتىن توپتاردى تانىستىرايىق. قىزىل ءتۇستى بەلگىلەرى بار «قىزىلدار»، جاسىل ءتۇستى بەلگىسى بار توپ «جاسىلدار» جانە سارى تۇستىلەر – «سارىلار» توبى. ءار توپ وزدەرىن تانىستىرادى:
«قىزىلدار» توبى: قىزىل كوزىن اشقاندا،
سىنىق سۇيەم باسپا العا.
«سارىلار» توبى: سارى كوزىن اشقاندا
قاراپ قالما اسپانعا.
«جاسىلدار» توبى: جاسىل كوزىن اشقاندا،
جۇرە بەرگىن، جاسقانبا!
جۇرگىزۋشى: قىزىل جاندى، توقتاعىن،
كوردىڭ جۇرتتىڭ توسقانىن.
سارى جاندى – دايىندال
اينالاڭا قاراپ ال.
جاسىل جاندى – تىڭداعىن
جولىڭ اشىق، تۇرماعىن.
بالالار، بۇگىنگى كەشىمىزدىڭ ەڭ باستى قوناعى – باعدارشامدى ورتاعا شاقىرامىز.
ورتاعا باعدارشام بولىپ كيىنگەن وقۋشى شىعادى.
باعدارشام: سالەم، بالالار! مەنى بارلىق ەلدىڭ بالالارى جاقسى بىلەدى. بۇگىن سەندەرگە ارنايى كەلدىم.
جۇرگىزۋشى: قوش كەلدىڭ، باعدارشام! بۇگىنگى ايتار اڭگىمەمىزدىڭ ءبارى ساعان قاتىستى بولماق، سوندىقتان دا بىزبەن بىرگە بول.
باعدارشام: مەن سەندەرگە قويار سۇراعىم بار. سەندەردى تەكسەرەيىن. جاۋابىن كىم ايتار ەكەن؟
كوشە ورتاسىن اينالدىرىپ فۋتبول تەبەر الاڭعا،
كوردىڭدەر عوي ۇمىتقانى ەرەجەنى، دالاڭداپ.
ال، كانەكي، ۇيرەنەيىك ءبارىمىز دە ءجۇرۋ ءتارتىبىن.
ەرەجەنى جاقسى بىلەر، جاتقا بىلەر كىم مۇنى،
كىم ايتادى جول بەلگىسى نەشە توپتان تۇرادى؟
وقۋشىلار جاۋاپ بەرەدى.
باعدارشام: تۇرامىن كوشەنىڭ قيىلىسىن تۇراقتاپ،
قاشپايمىن ءمۇدىرىپ، ەشقانداي سۇراقتان.
بەلگىسى جولداردىڭ ءتورت توپتان تۇرادى،
جارقىراپ كورىنەر تۇندە دە جىراقتان.
جۇرگىزۋشى: جارايسىڭ، باعدارشام! ال ەندى سۇراق قويىپ توپ مۇشەلەرىن تەكسەرىپ كورەيىك.
ۆيكتورينالىق سۇراقتار:
1. قوعامدىق ترانسپورتتان شىققاننان كەيىن كوشەدەن قالاي ءوتۋ كەرەك؟
2. جول تاڭباسى قانداي ەكى تۇرگە بولىنەدى؟
3. جاياۋلار وتپەسى قالاي بەلگىلەنەدى؟
4. باعدارشامدا سيگنالدار قالاي ورنالاسقان؟
5. جول بەلگىلەرى قانداي توپقا بولىنەدى؟
6. بالالاردىڭ سۋرەتى سالىنعان بەلگى قايدا ورناتىلادى؟
7. وقۋشىلاردىڭ ۆەلوسيپەدپەن كوشەدە جانە جولدا قاي جاستان جۇرۋىنە رۇقسات ەتىلەدى؟
8. ۆەلوسيپەدپەن جولعا شىعاردا نەنى تەكسەرۋ قاجەت؟
9. كوشەدەن، جولدان قاي جەردە وتۋگە بولادى؟
10. گاباريتتىك وتتار قاي كەزدە جانادى؟ (فارلار)
11. جۇرگىزۋشىلەر سىرتقى جارىق پريبورلارىن نە ءۇشىن قوسادى؟
12. «تروتۋار» دەگەن ءسوز نەنى بىلدىرەدى؟
اتىراۋ قالاسى،
№ 23 ورتا مەكتەبىنىڭ ورىس ءتىلى ءپانى ءمۇعالىمى
بوزجيگيتوۆا لياززات كوناكبايەۆنا
ماقساتى: جولدا ءجۇرۋ ەرەجەسىن ەستە ساقتاۋعا، وقۋشىلارعا جول بەلگىلەرىن نەشە ءتۇرى بار، ونى ءبىلۋ نە ءۇشىن قاجەت، باعدارشامنىڭ، جول بەلگىلەرىنىڭ اتقاراتىن قىزمەتى قانداي ەكەنىن ۇيرەتۋ. جول ەرەجەسىن ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن، قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، بارلىعىمىزعا ورتاق قويىلعان ءتارتىپتى بۇزباۋعا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: باعدارشام، جول بەلگىلەرى، جولدا ءجۇرۋ الىپپەسى، جول ەرەجەسىنە ارنالعان سۋرەتتەر.
سىنىپ وقۋشىلارى ءۇش توپقا بولىنەدى: قىزىل ءتۇستى كيىم كيگەن وقۋشىلار – «قىزىلدار»، سارى تۇستىلەر - «سارىلار»، جاسىل تۇستىلەر – «جاسىلدار».
ءجۇرۋ بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
ءمۇعالىم: ءبىزدىڭ ەلىمىزدە ءار ءتۇرلى كولىكتەر جىلدان - جىلعا كوبەيىپ كەلەدى. جاياۋ ادامدار مەن كولىكتەگى جولاۋشىلار سانى دا كوبەيە تۇسۋدە. كوشەلەر مەن جولدارداعى جاعداي بارعان سايىن كۇردەلەنىپ كەلەدى. جول - كولىك وقيعالارىنىڭ ءقاۋپى ارتا تۇسۋدە. سوندىقتان دا جۇرگىزۋشىلەر مەن جاياۋ ادامداردىڭ كوشەلەر مەن جولداردا ەرەكشە ءتارتىپتى جانە مۇقيات بولۋى قاجەت. جول - كولىك وقيعالارىنىڭ زاردابىنان كوبىنە بالالار زارداپ شەگۋدە. ونىڭ سەبەبى – كوپتەگەن مەكتەپ وقۋشىلارى جولدا ءجۇرۋ ەرەجەلەرىن ءالى دە بولسا ناشار بىلەدى. مىنە، وسى ماقساتتا ءبىزدىڭ سىنىبىمىزدا بۇگىن «ابايلاڭدار، بالالار!» اتتى جول ەرەجەلەرىنە ارنالعان تاربيەلىك شارا وتكىزبەكشىمىز. ەندەشە، قوش كەلدىڭىزدەر.
وقۋشى: ارمانعا الدا كۇتكەن اسىعامىز،
ءبىز قالاي تولقىن اتپاي باسىلارمىز.
جول ءجۇرۋ ەرەجەسىن جاقسى ءبىلىپ،
ساقتىققا تۇرا الاتىن جاس ۇلانبىز!
جالعايتىن دوستاستىرىپ بار ەلمەنەن،
جولداردان تۇرادى عوي الەم دەگەن،
بۇگىنگى بىزگە كەلگەن قوناقتارعا
كەشىمىز باستالسىن سالەممەنەن!
ءمۇعالىم: بۇگىنگى شارامىزعا قاتىساتىن توپتاردى تانىستىرايىق. قىزىل ءتۇستى بەلگىلەرى بار «قىزىلدار»، جاسىل ءتۇستى بەلگىسى بار توپ «جاسىلدار» جانە سارى تۇستىلەر – «سارىلار» توبى. ءار توپ وزدەرىن تانىستىرادى:
«قىزىلدار» توبى: قىزىل كوزىن اشقاندا،
سىنىق سۇيەم باسپا العا.
«سارىلار» توبى: سارى كوزىن اشقاندا
قاراپ قالما اسپانعا.
«جاسىلدار» توبى: جاسىل كوزىن اشقاندا،
جۇرە بەرگىن، جاسقانبا!
جۇرگىزۋشى: قىزىل جاندى، توقتاعىن،
كوردىڭ جۇرتتىڭ توسقانىن.
سارى جاندى – دايىندال
اينالاڭا قاراپ ال.
جاسىل جاندى – تىڭداعىن
جولىڭ اشىق، تۇرماعىن.
بالالار، بۇگىنگى كەشىمىزدىڭ ەڭ باستى قوناعى – باعدارشامدى ورتاعا شاقىرامىز.
ورتاعا باعدارشام بولىپ كيىنگەن وقۋشى شىعادى.
باعدارشام: سالەم، بالالار! مەنى بارلىق ەلدىڭ بالالارى جاقسى بىلەدى. بۇگىن سەندەرگە ارنايى كەلدىم.
جۇرگىزۋشى: قوش كەلدىڭ، باعدارشام! بۇگىنگى ايتار اڭگىمەمىزدىڭ ءبارى ساعان قاتىستى بولماق، سوندىقتان دا بىزبەن بىرگە بول.
باعدارشام: مەن سەندەرگە قويار سۇراعىم بار. سەندەردى تەكسەرەيىن. جاۋابىن كىم ايتار ەكەن؟
كوشە ورتاسىن اينالدىرىپ فۋتبول تەبەر الاڭعا،
كوردىڭدەر عوي ۇمىتقانى ەرەجەنى، دالاڭداپ.
ال، كانەكي، ۇيرەنەيىك ءبارىمىز دە ءجۇرۋ ءتارتىبىن.
ەرەجەنى جاقسى بىلەر، جاتقا بىلەر كىم مۇنى،
كىم ايتادى جول بەلگىسى نەشە توپتان تۇرادى؟
وقۋشىلار جاۋاپ بەرەدى.
باعدارشام: تۇرامىن كوشەنىڭ قيىلىسىن تۇراقتاپ،
قاشپايمىن ءمۇدىرىپ، ەشقانداي سۇراقتان.
بەلگىسى جولداردىڭ ءتورت توپتان تۇرادى،
جارقىراپ كورىنەر تۇندە دە جىراقتان.
جۇرگىزۋشى: جارايسىڭ، باعدارشام! ال ەندى سۇراق قويىپ توپ مۇشەلەرىن تەكسەرىپ كورەيىك.
ۆيكتورينالىق سۇراقتار:
1. قوعامدىق ترانسپورتتان شىققاننان كەيىن كوشەدەن قالاي ءوتۋ كەرەك؟
2. جول تاڭباسى قانداي ەكى تۇرگە بولىنەدى؟
3. جاياۋلار وتپەسى قالاي بەلگىلەنەدى؟
4. باعدارشامدا سيگنالدار قالاي ورنالاسقان؟
5. جول بەلگىلەرى قانداي توپقا بولىنەدى؟
6. بالالاردىڭ سۋرەتى سالىنعان بەلگى قايدا ورناتىلادى؟
7. وقۋشىلاردىڭ ۆەلوسيپەدپەن كوشەدە جانە جولدا قاي جاستان جۇرۋىنە رۇقسات ەتىلەدى؟
8. ۆەلوسيپەدپەن جولعا شىعاردا نەنى تەكسەرۋ قاجەت؟
9. كوشەدەن، جولدان قاي جەردە وتۋگە بولادى؟
10. گاباريتتىك وتتار قاي كەزدە جانادى؟ (فارلار)
11. جۇرگىزۋشىلەر سىرتقى جارىق پريبورلارىن نە ءۇشىن قوسادى؟
12. «تروتۋار» دەگەن ءسوز نەنى بىلدىرەدى؟
اتىراۋ قالاسى،
№ 23 ورتا مەكتەبىنىڭ ورىس ءتىلى ءپانى ءمۇعالىمى
بوزجيگيتوۆا لياززات كوناكبايەۆنا
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ماقساتى:وقۋشىلاردىڭ الىپپەدەن العان بىلىمدەرىن ورتاعا سالۋ،بايقاتۋ،ولاردىڭ وي ءورىسىن،ءتىل بايلىقتارىن،تاپقىرلىق،ىزدەنىمپازدىق قاسيەتتەرىن دامىتۋ.
-
ساباق تاقىرىبى: وندىق بولشەكتەردى قايتالاۋعا ەسەپتەر شىعارۋ.
