اعىلشىن ءتىلىن وقىتۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى
قىزىلوردا وبلىسى، قازالى اۋدانى
قازالى اۋىلى، №100 مەكتەبىنىڭ اعىلشىن ءتىلى ءپانى ءمۇعالىمى
سيسەنبايەۆا گۇلميرا ءابدىعاني قىزى
اعىلشىن ءتىلىن وقىتۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى
بالالار اعىلشىن ءتىلىن وقۋدى اسىعا كۇتەدى. جاڭا ءپان ولارعا قۇپيالى قىزىققا تولى بولعاندىقتان، ولار الدا نە كۇتىپ تۇرعانىن بىلمەي، تەك ءپاننىڭ باستالۋىن تاعاتسىزدانا توسادى. ءمۇعالىم وسىنى ەسكەرە وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ءسوندىرىپ الماس ءۇشىن ءتۇرلى جۇمىستار جۇرگىزىپ، شەت ءتىلىن مەڭگەرتۋدە ءتۇرلى ادىستەردى ءار اعىلشىن ساباعىندا قولدانۋى ءتيىس دەپ ويلايمىن.
5 - سىنىپتا ارىپتەر مەن دىبىستاردى ۇيرەتۋدە فونەتيكالىق جاتتىعۋ - ولەڭ شۋماقتارىن قۇراستىرۋعا بولادى. بۇل ورايدا ساباقتىڭ جاڭا سوزدەرى مەن گرامماتيكالىق قۇرىلىمدى پايدالانۋعا بولادى.
E. g. I have got a dog،
I have got a cat،
I have got a shell،
I have got a small red ball
I'm glad
I have got them all.
I 've got a dog،
You've got a cat.
We 've got a frog،
They've got a bat.
سونىمەن قاتار to be جانە to have ەتىستىكتەرىنىڭ قولدانىلۋىن «Lets boast!» - «ماقتانايىق!» ويىنى ارقىلى پىسىقتاۋعا بولادى.
E. g. ءى ۆاريانت: P1: I have a dog. P2: You have a dog and I have a dog and a cat. P3: He has a dog and a cat، but I have a dog، a cat and a hen.
ءىى ۆاريانت: P1: My mother is a very good doctor. She is 40. Her name is Damegul. I love her.
P2: Your mother is a good doctor. My mother is a teacher. She is a teacher of English. She is a very good and a kind teacher. She has many pupils. Her name is Alma. She is 35.
اعىلشىن ءتىلىن ۇيرەنۋدىڭ العاشقى كەزەڭدەرىندە تاقپاقتار، ولەڭدەر مەن اندەردى مانەرلەپ وقىتۋ، جاتتاتۋ - بالالاردىڭ سوزدىك قورىن كەڭەيتىپ، سوزدەردىڭ وقىلۋىن ەستە ساقتاۋعا كوپ سەپتىگىن تيگىزەدى. Present Simple tense شاعىنىڭ ءىىى جاق جەكەشە ءتۇرىنىڭ جاسالۋى مەن اپتا كۇندەرىن قايتالاۋدا «Mrs. Grundy» ولەڭىن وقىتىپ، جاتتاتۋعا بولادى.
Mrs. Grundy washes on Monday،
Irons on Tuesday،
Shops on Wednesday،
Bakes on Thirsday،
Sews on Friday،
Cleans on Saturday،
Cooks on Sunday،
This is the tale of mrs. Grundy.
ولەڭنىڭ ىشىنەن ءىىى جاق جەكەشە تۇردەگى ەتىستىكتى تاۋىپ، جالعاۋىن بەلگىلەپ، اۋدارماسىن بەرۋدى تاپسىرۋعا بولادى: irons – ۇتىكتەيدى، shops – دۇكەن ارالايدى.
7 - سىنىپتا ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ ماقساتىندا وقۋشىلار جاڭا ساباقتىڭ لەكسيكاسى – جانۋارلار اتاۋلارى مەن گرامماتيكاسى - Present Perfect شاعىن قاتىستىرا وتىرىپ، ولەڭ شۋماقتارىن قۇراسا، وسى ساباقتى جاقسى تۇسىنگەنىن كورسەتەدى.
Omar has seen a wolf،
Serik has seen a fox.
Ainur has seen a rabbit،
They all have been in a box.
رەتتىك سان ەسىمدەردىڭ جاسالۋىن جانە وقىلۋىن ەستە ساقتاۋ ءۇشىن ولەڭدى جاتتاتۋعا بولادى.
E. g. Five little birds،
Seat in a tree،
The first one said،
What do you see؟
The second one said،
A man with a gun،
The third one said،
We'd better run.
The fourth one said،
Lets hide in the shade،
The fifth one said،
I'm not afraid.
بەرىلگەن سويلەمدى نەمەسە ءماتىندى لوگيكالىق تۇردە لەزدە جالعاستىرۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ ءۇشىن ءتۇرلى ادىستەر قولدانۋعا بولادى.
مىسالى، Present Indefinite tense (جاي وسى شاقتىڭ) جاسالۋىن پىسىقتاۋ ءۇشىن Present Continuous tense (سوزىلمالى وسى شاق) قۇرىلىمىمەن بايلانىستىرۋعا بولادى.
T: Each of you will tell us what he or she is doing now، then you will explain when you usually do it.
E. g. The pupils are not cleaning the classroom now. They usually do it after lesson.
بۇل جۇمىس ادەتتە «وقۋشى كۇنى» تاقىرىبى اياسىندا ءوربيدى.
«The day of a pupil»
P1: I' not making my bed now. I make my bed in the morning.
P2: I'm not having breakfast now. I have breakfast in the morning.
P3: I'm not having dinner now. I have dinner after school at 2 o'clock.
«وقۋشىنىڭ ءبىر كۇنى» تاقىرىبى اياسىندا سويلەمدى جالعاستىرۋ جۇمىسى جاقسى اياقتالعاننان كەيىن سويلەۋ قابىلەتى مەن وي ءورىسىن ودان ءارى دامىتۋ ماقساتىندا ءماتىندى جالعاستىرۋ جۇمىسىن بەرۋگە بولادى. (ءار ءتۇرلى شاقتاردا بەرۋگە بولادى).
تاقتاعا بالانىڭ سۋرەتى ىلىنەدى.
- Listen to the beginning of the story and speak about Ospan's day. (Only his morning time).
T: It is morning. Ospan opens his eyes. He doesn't want to get up، but his little cat comes up to him and touches his hand. The mother comes into the room. She says: «Ospan، its time to get up، its 7 o'clock.»
وقۋشىلار ءماتىندى ءتۇرلى نۇسقادا اياقتاي الادى.
ديالوگپەن جۇمىس جاساعاندا بالانىڭ وي ءورىسى، شاپشاڭ جاۋاپ قايتارۋ داعدىسى، بەرىلگەن سيتۋاسياعا ەموسياسىن ءبىلدىرۋىن كورۋگە بولادى.
T: The weather is fine today
P1: Yes، its warm today!
P2: Oh، the sun shines brightly!
نەمەسە بەرىلگەن سويلەمگە قارسى ماعىنالى سويلەممەن جاۋاپ بەرۋگە بولادى. (ەموسياسىن بىلدىرە الادى)
T: Lets have a class - meeting on Wednesday، children
P1: Oh، its not good day for the class - meeting. We have many lessons on Thursday.
P2: I can't come. My mother is ill.
5 - 6 سىنىپتاردا اۋىزەكى سويلەۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋدا ومىردەن الىنعان جاعدايات - ءماتىن بەرىلەدى. بۇل ءماتىن قاتە نۇسقادا. وقۋشىلار قاتەسىن دۇرىستايدى، سودان سوڭ جازىپ الادى.
ءماتىن سىنىپتاعى ءبىر وقۋشى تۋرالى بولۋى مۇمكىن…
I have a friend. His name is Bakhtiar. He is 7. He is in the 6th form. He gets up at 5 o'clock every morning. He washes his face، hands and legs in the sitting - room. Bakhtiar goes to the park. He has 5 or 6 lessons there.
ادامداردى جانە جانۋارلاردى سيپاتتايتىن سىن ەسىمدەردى بالالار تىلدە ەركىن قولدانۋى ءۇشىن مۋلتفيلمدەر كەيىپكەرلەرى سيپاتتالعان قىسقا ماتىندەردى وقىتىپ، سۋرەتتەن كورسەتە وتىرىپ، قازاق تىلىنە اۋدارىپ، تۇسىنىك ايتۋ تاپسىرماسىن بەرۋگە بولادى.
1) Gena is not a boy. It is a crocodile. He is big، long، dark green and funny. Gena is a very clever crocodile. It can sing. Gena has a friend، Cheburashka by name. Cheburashka is funny too. Cheburashka is very kind. Gena and Cheburashka are good friends.
2) Micky is a funny little grey mouse. It has small black eyes، big ears and very long tail. Micky is a very clever mouse. It is not afraid of cats and dogs.
11 - سىنىپتا قالاۋ راي (wish) قۇرىلىمىن مەڭگەرتۋ ءۇشىن حات جازۋ جۇمىسىن جۇرگىزەمىز. ياعني بۇل حاتتا بىرەۋىنىڭ كيىپ جۇرگەن كيىمىن ەكىنشى بىرەۋ قالايتىنى جايلى ايتىلادى.
E. g. Dear Phariza!
I like a blouse on you.
It sits on you perfectly.
I wish I had the same one.
Alia
Dear Bolat!
Your cloth style is modern!
Especially، your jeans.
I wish I bought the same jeans!
Magzhan
اعىلشىن ءتىلىن وقىتۋدا ءتۇرلى ادىستەردى قولدانۋ – وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتىن دامىتىپ، اعىلشىن ءتىلىن جەتە مەڭگەرۋگە، شەت تىلىندە ەركىن سويلەۋگە كوپ سەپتىگىن تيگىزەدى دەپ ويلايمىن.
قازالى اۋىلى، №100 مەكتەبىنىڭ اعىلشىن ءتىلى ءپانى ءمۇعالىمى
سيسەنبايەۆا گۇلميرا ءابدىعاني قىزى
اعىلشىن ءتىلىن وقىتۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى
بالالار اعىلشىن ءتىلىن وقۋدى اسىعا كۇتەدى. جاڭا ءپان ولارعا قۇپيالى قىزىققا تولى بولعاندىقتان، ولار الدا نە كۇتىپ تۇرعانىن بىلمەي، تەك ءپاننىڭ باستالۋىن تاعاتسىزدانا توسادى. ءمۇعالىم وسىنى ەسكەرە وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ءسوندىرىپ الماس ءۇشىن ءتۇرلى جۇمىستار جۇرگىزىپ، شەت ءتىلىن مەڭگەرتۋدە ءتۇرلى ادىستەردى ءار اعىلشىن ساباعىندا قولدانۋى ءتيىس دەپ ويلايمىن.
5 - سىنىپتا ارىپتەر مەن دىبىستاردى ۇيرەتۋدە فونەتيكالىق جاتتىعۋ - ولەڭ شۋماقتارىن قۇراستىرۋعا بولادى. بۇل ورايدا ساباقتىڭ جاڭا سوزدەرى مەن گرامماتيكالىق قۇرىلىمدى پايدالانۋعا بولادى.
E. g. I have got a dog،
I have got a cat،
I have got a shell،
I have got a small red ball
I'm glad
I have got them all.
I 've got a dog،
You've got a cat.
We 've got a frog،
They've got a bat.
سونىمەن قاتار to be جانە to have ەتىستىكتەرىنىڭ قولدانىلۋىن «Lets boast!» - «ماقتانايىق!» ويىنى ارقىلى پىسىقتاۋعا بولادى.
E. g. ءى ۆاريانت: P1: I have a dog. P2: You have a dog and I have a dog and a cat. P3: He has a dog and a cat، but I have a dog، a cat and a hen.
ءىى ۆاريانت: P1: My mother is a very good doctor. She is 40. Her name is Damegul. I love her.
P2: Your mother is a good doctor. My mother is a teacher. She is a teacher of English. She is a very good and a kind teacher. She has many pupils. Her name is Alma. She is 35.
اعىلشىن ءتىلىن ۇيرەنۋدىڭ العاشقى كەزەڭدەرىندە تاقپاقتار، ولەڭدەر مەن اندەردى مانەرلەپ وقىتۋ، جاتتاتۋ - بالالاردىڭ سوزدىك قورىن كەڭەيتىپ، سوزدەردىڭ وقىلۋىن ەستە ساقتاۋعا كوپ سەپتىگىن تيگىزەدى. Present Simple tense شاعىنىڭ ءىىى جاق جەكەشە ءتۇرىنىڭ جاسالۋى مەن اپتا كۇندەرىن قايتالاۋدا «Mrs. Grundy» ولەڭىن وقىتىپ، جاتتاتۋعا بولادى.
Mrs. Grundy washes on Monday،
Irons on Tuesday،
Shops on Wednesday،
Bakes on Thirsday،
Sews on Friday،
Cleans on Saturday،
Cooks on Sunday،
This is the tale of mrs. Grundy.
ولەڭنىڭ ىشىنەن ءىىى جاق جەكەشە تۇردەگى ەتىستىكتى تاۋىپ، جالعاۋىن بەلگىلەپ، اۋدارماسىن بەرۋدى تاپسىرۋعا بولادى: irons – ۇتىكتەيدى، shops – دۇكەن ارالايدى.
7 - سىنىپتا ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ ماقساتىندا وقۋشىلار جاڭا ساباقتىڭ لەكسيكاسى – جانۋارلار اتاۋلارى مەن گرامماتيكاسى - Present Perfect شاعىن قاتىستىرا وتىرىپ، ولەڭ شۋماقتارىن قۇراسا، وسى ساباقتى جاقسى تۇسىنگەنىن كورسەتەدى.
Omar has seen a wolf،
Serik has seen a fox.
Ainur has seen a rabbit،
They all have been in a box.
رەتتىك سان ەسىمدەردىڭ جاسالۋىن جانە وقىلۋىن ەستە ساقتاۋ ءۇشىن ولەڭدى جاتتاتۋعا بولادى.
E. g. Five little birds،
Seat in a tree،
The first one said،
What do you see؟
The second one said،
A man with a gun،
The third one said،
We'd better run.
The fourth one said،
Lets hide in the shade،
The fifth one said،
I'm not afraid.
بەرىلگەن سويلەمدى نەمەسە ءماتىندى لوگيكالىق تۇردە لەزدە جالعاستىرۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ ءۇشىن ءتۇرلى ادىستەر قولدانۋعا بولادى.
مىسالى، Present Indefinite tense (جاي وسى شاقتىڭ) جاسالۋىن پىسىقتاۋ ءۇشىن Present Continuous tense (سوزىلمالى وسى شاق) قۇرىلىمىمەن بايلانىستىرۋعا بولادى.
T: Each of you will tell us what he or she is doing now، then you will explain when you usually do it.
E. g. The pupils are not cleaning the classroom now. They usually do it after lesson.
بۇل جۇمىس ادەتتە «وقۋشى كۇنى» تاقىرىبى اياسىندا ءوربيدى.
«The day of a pupil»
P1: I' not making my bed now. I make my bed in the morning.
P2: I'm not having breakfast now. I have breakfast in the morning.
P3: I'm not having dinner now. I have dinner after school at 2 o'clock.
«وقۋشىنىڭ ءبىر كۇنى» تاقىرىبى اياسىندا سويلەمدى جالعاستىرۋ جۇمىسى جاقسى اياقتالعاننان كەيىن سويلەۋ قابىلەتى مەن وي ءورىسىن ودان ءارى دامىتۋ ماقساتىندا ءماتىندى جالعاستىرۋ جۇمىسىن بەرۋگە بولادى. (ءار ءتۇرلى شاقتاردا بەرۋگە بولادى).
تاقتاعا بالانىڭ سۋرەتى ىلىنەدى.
- Listen to the beginning of the story and speak about Ospan's day. (Only his morning time).
T: It is morning. Ospan opens his eyes. He doesn't want to get up، but his little cat comes up to him and touches his hand. The mother comes into the room. She says: «Ospan، its time to get up، its 7 o'clock.»
وقۋشىلار ءماتىندى ءتۇرلى نۇسقادا اياقتاي الادى.
ديالوگپەن جۇمىس جاساعاندا بالانىڭ وي ءورىسى، شاپشاڭ جاۋاپ قايتارۋ داعدىسى، بەرىلگەن سيتۋاسياعا ەموسياسىن ءبىلدىرۋىن كورۋگە بولادى.
T: The weather is fine today
P1: Yes، its warm today!
P2: Oh، the sun shines brightly!
نەمەسە بەرىلگەن سويلەمگە قارسى ماعىنالى سويلەممەن جاۋاپ بەرۋگە بولادى. (ەموسياسىن بىلدىرە الادى)
T: Lets have a class - meeting on Wednesday، children
P1: Oh، its not good day for the class - meeting. We have many lessons on Thursday.
P2: I can't come. My mother is ill.
5 - 6 سىنىپتاردا اۋىزەكى سويلەۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋدا ومىردەن الىنعان جاعدايات - ءماتىن بەرىلەدى. بۇل ءماتىن قاتە نۇسقادا. وقۋشىلار قاتەسىن دۇرىستايدى، سودان سوڭ جازىپ الادى.
ءماتىن سىنىپتاعى ءبىر وقۋشى تۋرالى بولۋى مۇمكىن…
I have a friend. His name is Bakhtiar. He is 7. He is in the 6th form. He gets up at 5 o'clock every morning. He washes his face، hands and legs in the sitting - room. Bakhtiar goes to the park. He has 5 or 6 lessons there.
ادامداردى جانە جانۋارلاردى سيپاتتايتىن سىن ەسىمدەردى بالالار تىلدە ەركىن قولدانۋى ءۇشىن مۋلتفيلمدەر كەيىپكەرلەرى سيپاتتالعان قىسقا ماتىندەردى وقىتىپ، سۋرەتتەن كورسەتە وتىرىپ، قازاق تىلىنە اۋدارىپ، تۇسىنىك ايتۋ تاپسىرماسىن بەرۋگە بولادى.
1) Gena is not a boy. It is a crocodile. He is big، long، dark green and funny. Gena is a very clever crocodile. It can sing. Gena has a friend، Cheburashka by name. Cheburashka is funny too. Cheburashka is very kind. Gena and Cheburashka are good friends.
2) Micky is a funny little grey mouse. It has small black eyes، big ears and very long tail. Micky is a very clever mouse. It is not afraid of cats and dogs.
11 - سىنىپتا قالاۋ راي (wish) قۇرىلىمىن مەڭگەرتۋ ءۇشىن حات جازۋ جۇمىسىن جۇرگىزەمىز. ياعني بۇل حاتتا بىرەۋىنىڭ كيىپ جۇرگەن كيىمىن ەكىنشى بىرەۋ قالايتىنى جايلى ايتىلادى.
E. g. Dear Phariza!
I like a blouse on you.
It sits on you perfectly.
I wish I had the same one.
Alia
Dear Bolat!
Your cloth style is modern!
Especially، your jeans.
I wish I bought the same jeans!
Magzhan
اعىلشىن ءتىلىن وقىتۋدا ءتۇرلى ادىستەردى قولدانۋ – وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتىن دامىتىپ، اعىلشىن ءتىلىن جەتە مەڭگەرۋگە، شەت تىلىندە ەركىن سويلەۋگە كوپ سەپتىگىن تيگىزەدى دەپ ويلايمىن.
You Might Also Like
