اجەمىزدە قوناقتا
تاقىرىبى: اجەمىزدە قوناقتا
كوممۋنيكاسيا.
وقۋ قىزمەتى: ساۋات اشۋ
ماقساتى: وتىلگەن دىبىستار مەن ارىپتەردى قايتالاۋ، [ر] دىبىسى مەن ءارىبىن بەكىتۋ. سوزدىك قورلارىن مولايتۋ. قىزىقتى تاپسىرمالار مەن ويىندار ارقىلى بالالاردىڭ زەيىنىن وياتۋ، وقۋ قىزمەتىنە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ. قارىم - قاتىناس مادەنيەتتىلىگىنە تاربيەلەۋ.
سوزدىك جۇمىس: روبوت
ۇشتىلدىلىك كومپونەنت: اجە - بابۋشكا
قاجەتتى قۇرال جابدىقتار مەن كورنەكىلىكتەر: زاتتىق سۋرەتتەر، كوك جانە قىزىل ءتۇستى گۇلدەرى بار كىلەمشە، دىبىستىق تالداۋعا ارنالعان ويىنتاستار، ءجىپ، وتىلگەن ارىپتەر جازىلعان كوك جانە قىزىل ءتۇستى كارتوننان دايىندالعان مونشاقتار، روبوت سۋرەتى، قارىنداشتار.
جىلۋلىق شەڭبەرى.
وتكەندى قايتالاۋ
بالالار بۇگىن ءبىز اجەنىڭ ۇيىنە قوناققا بارامىز. اجەمىزدىڭ ءۇيى اۋىلدا عوي، وعان قالاي تەز جەتسەك بولادى؟ (بالالار ءوز ويلارىن ايتادى)
«سيقىرلى سوقپاق» ديداكتيكالىق ويىنى.
- بالالار، مەن تاپتىم اجەمىزدىڭ ۇيىنە مىنا سيقىرلى سوقپاقپەن بارايىق. سيقىرلى سوقپاقتىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى، ەگەردە مىنا سيقىرلى سوقپاقتاعى ارىپتەردى دۇرىس اتاپ وتسەڭدەر، اجەمىزدىڭ ۇيىنە تاپ بولاسىڭدار.
بالالار ا، ۋ، ل، و، ءا، ت، ن، ە، ءو ارىپتەرىن اتاپ وتەدى.
- جارايسىڭدار بالالار، مىنە اجەمىزدىڭ ۇيىنە دە كەلىپ قالدىق.
پسيحولوگيالىق جاتتىعۋ.
- اجەمىزدىڭ ۇيىندە ءسۇپ - سۇيكىمدى مىسىعى بار. كورسەتىڭدەرشى، ول قالاي مياۋلايدى؟(مياۋ - ۋ - ۋ) تاعى دا اجەنىڭ ءۇيىن ۇلكەن يت كۇزەتىپ وتىر. ول بوتەن ادامدارعا اشۋلانعاندا نە ىستەيدى؟(ر - ر - ر)
- يت قانداي دىبىس شىعارادى؟
-[ر] دىبىسىن ايتقاندا ءتىلىمىز قانداي قالىپتا بولادى؟
-[ر] دىبىسى داۋىستى دىبىس پا، الدە داۋىسسىز با؟
-[ر] دىبىسىن قانداي تۇسپەن بەلگىلەيمىز؟
- بالالار، سەندەردىڭ اقىلدى ەكەندەرىڭدى بايقاعان ءيتتىڭ اشۋى باسىلعان سياقتى. ەندەشە اجەمىزدىڭ ۇيىنە كىرەيىك.
«ويلان، تاپ» ديداكتيكالىق ويىنى.
- وي، اجەمىزدىڭ ءۇيى قانداي ادەمى! بالالار اجەمىزدىڭ ۇيىندە قۇرامىندا [ر] دىبىسى بار زاتتاردىڭ اتاۋىن اتاپ بەرىڭدەرشى.
- قورجىن، ۇرشىق، كورپەشە، ورامال، دومبىرا، تورسىق...
- ال ەندى وسى سوزدەردى بۋىنعا ءبولىپ ايتىڭدارشى.
- بالالار اجەمىز كورىنبەيدى عوي. ءۇي شارۋاسىمەن اس ۇيدە جۇرگەن سياقتى. سەزەسىڭدەر مە، ءدامدى ءيىس شىعىپ جاتىر.
تىنىس الۋ جاتتىعۋى «مايسوك»
- اجەمىز بىزگە مايسوك ازىرلەپ جاتىر ەكەن. اجەمىز كەلگەنشە، ونىڭ بىزگە دايىنداعان ويىن تاپسىرمالارىن ورىندايىق.
سوزدىك جۇمىس.
- اجەمىزدىڭ ۇيىندە ءۇي شارۋاسىنا كومەكتەسەتىن روبوت بار ەكەن. روبوت - ادام ءجۇرىسى مەن قيمىلىن ەلىكتىرەتىن اۆتوماتتاندىرىلعان قۇرىلعى. ول ادامنىڭ قىزمەتتەرى مەن ءىس - ارەكەتتەرىن تولىق اتقارادى. روبوت - چەح جازۋشىسى ويلاپ شىعارعان ءسوز «جۇمىسقا شەبەر ادام» دەگەن ماعىنانى بەرەدى.
1 - تاپسىرما: روبوت ءسوزىن دىبىستارمەن جازىپ كورسەتەيىك.
ءبىر بالا تاقتادا، ال قالعاندارى ورىندارىندا وتىرىپ، دىبىستىق تالداۋ جاسايدى.
- اجەمىز بىزگە ارناپ كىلەم توقىپ قويىپتى. وتە ادەمى ەكەن. كەلىڭدەر كىلەمشەمەن ويىن وينايىق.
سەرگىتۋ ءساتى: «زەيىندى بول» ويىنى
ويىن شارتى: بالالار كىلەمشەنى اينالىپ بيلەپ جۇرەدى، اۋەن توقتاعاندا، داۋىستى دىبىس ەستىلسە كىلەمشەدەگى قىزىل گۇلدى، داۋىسسىز دىبىس ەستىلسە كوك گۇلدى باسىپ تۇرادى.
2 - تاپسىرما: «دىبىستىڭ ورنىن تاپ» ديداكتيكالىق ويىنى.
- مىنا سۋرەتتەگى ءسوز قۇرامىنداعى [ر] دىبىسىنىڭ ورنىن انىقتاپ، ر ءارىبىن جازامىز.
نيتكوگرافيا.
- ر ءارىبىن جىپپەن جازىپ كورسەتىڭدەرشى.
بالالار «ارا، سيىر، راديو» سوزدەرىندەگى [ر] دىبىسىنىڭ ورنىن انىقتايدى، ءسوزدىڭ نەشە دىبىستان قۇرالعانىن، [ر] دىبىسىنىڭ ءسوزدىڭ قاي جەرىندە ەستىلەتىنىن ايتادى.
- بالالار وسى سوزدەردى قاتىستىرىپ سويلەم قۇراپ بەرىڭدەرشى.
3 - تاپسىرما: «ارىپتەر سىيلايمىز» ويىنى.
- اجەمىز بىزگە ارناپ ر ءارىبىن دايىنداپتى، كىم قۇرامىندا [ر] دىبىسى بار سوزدەر ايتسا، سول بالاعا ارىپتەر سىيلايدى.
بالالار قۇرامىندا [ر] دىبىسى بار سوزدەر ايتادى.
- بالالار، اجەنىڭ مونشاقتارى ءۇزىلىپ قالىپتى. اجەمىزگە مونشاقتاردى ادەمىلەپ جاساپ بەرەيىك
4 - تاپسىرما: «عاجايىپ مونشاق» ديداكتيكالىق ويىنى.
ويىن شارتى: ارىپتەر جازىلعان مونشاقتاردان قىسقا ءسوز جازىپ، مونشاقتاردى جىپتەن وتكىزەدى، ءار بالا ءوز ءسوزىن وقيدى.
- مىنە، اجەمىزدىڭ ءوزى دە كەلىپ قالدى. ەندەشە اجەمىزگە مونشاقتارىمىزدى سىيلايىق.
اجە:- راحمەت بالالار! مەنىڭ تاپسىرمالارىمدى وتە جاقسى ورىندادىڭدار. مەن سەندەرگە ارناپ مايسوك ازىرلەپ قويدىم.
- بالالار، ەندەشە «سيقىرلى سوقپاق» ارقىلى توبىمىزعا قايتايىق.
بالالاردى ماداقتاپ قانداي اسەر العاندارىن سۇراۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
بىلەدى: [ر] دىبىسىنىڭ داۋىسسىز دىبىس ەكەنىن؛ قۇرامىندا [ر] دىبىسى بار سوزدەردى اتاۋدى.
يگەرەدى:[ر] دىبىسىنىڭ سوزدەگى ورنىن، سوزدەردى بۋىنعا ءبولۋدى، سويلەم قۇراۋدى؛
مەڭگەرەدى: وتىلگەن ارىپتەردەن قىسقا سوزدەر قۇراۋدى، مونشاقتاردى جىپكە رەتىمەن تىزبەكتەۋدى؛
جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانى
سارىكەمەر اۋىلى، بالدىرعان بالاباقشاسىنىڭ تاربيەشىسى
اليبەكوۆا ۇلمەكەن
كوممۋنيكاسيا.
وقۋ قىزمەتى: ساۋات اشۋ
ماقساتى: وتىلگەن دىبىستار مەن ارىپتەردى قايتالاۋ، [ر] دىبىسى مەن ءارىبىن بەكىتۋ. سوزدىك قورلارىن مولايتۋ. قىزىقتى تاپسىرمالار مەن ويىندار ارقىلى بالالاردىڭ زەيىنىن وياتۋ، وقۋ قىزمەتىنە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ. قارىم - قاتىناس مادەنيەتتىلىگىنە تاربيەلەۋ.
سوزدىك جۇمىس: روبوت
ۇشتىلدىلىك كومپونەنت: اجە - بابۋشكا
قاجەتتى قۇرال جابدىقتار مەن كورنەكىلىكتەر: زاتتىق سۋرەتتەر، كوك جانە قىزىل ءتۇستى گۇلدەرى بار كىلەمشە، دىبىستىق تالداۋعا ارنالعان ويىنتاستار، ءجىپ، وتىلگەن ارىپتەر جازىلعان كوك جانە قىزىل ءتۇستى كارتوننان دايىندالعان مونشاقتار، روبوت سۋرەتى، قارىنداشتار.
جىلۋلىق شەڭبەرى.
وتكەندى قايتالاۋ
بالالار بۇگىن ءبىز اجەنىڭ ۇيىنە قوناققا بارامىز. اجەمىزدىڭ ءۇيى اۋىلدا عوي، وعان قالاي تەز جەتسەك بولادى؟ (بالالار ءوز ويلارىن ايتادى)
«سيقىرلى سوقپاق» ديداكتيكالىق ويىنى.
- بالالار، مەن تاپتىم اجەمىزدىڭ ۇيىنە مىنا سيقىرلى سوقپاقپەن بارايىق. سيقىرلى سوقپاقتىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى، ەگەردە مىنا سيقىرلى سوقپاقتاعى ارىپتەردى دۇرىس اتاپ وتسەڭدەر، اجەمىزدىڭ ۇيىنە تاپ بولاسىڭدار.
بالالار ا، ۋ، ل، و، ءا، ت، ن، ە، ءو ارىپتەرىن اتاپ وتەدى.
- جارايسىڭدار بالالار، مىنە اجەمىزدىڭ ۇيىنە دە كەلىپ قالدىق.
پسيحولوگيالىق جاتتىعۋ.
- اجەمىزدىڭ ۇيىندە ءسۇپ - سۇيكىمدى مىسىعى بار. كورسەتىڭدەرشى، ول قالاي مياۋلايدى؟(مياۋ - ۋ - ۋ) تاعى دا اجەنىڭ ءۇيىن ۇلكەن يت كۇزەتىپ وتىر. ول بوتەن ادامدارعا اشۋلانعاندا نە ىستەيدى؟(ر - ر - ر)
- يت قانداي دىبىس شىعارادى؟
-[ر] دىبىسىن ايتقاندا ءتىلىمىز قانداي قالىپتا بولادى؟
-[ر] دىبىسى داۋىستى دىبىس پا، الدە داۋىسسىز با؟
-[ر] دىبىسىن قانداي تۇسپەن بەلگىلەيمىز؟
- بالالار، سەندەردىڭ اقىلدى ەكەندەرىڭدى بايقاعان ءيتتىڭ اشۋى باسىلعان سياقتى. ەندەشە اجەمىزدىڭ ۇيىنە كىرەيىك.
«ويلان، تاپ» ديداكتيكالىق ويىنى.
- وي، اجەمىزدىڭ ءۇيى قانداي ادەمى! بالالار اجەمىزدىڭ ۇيىندە قۇرامىندا [ر] دىبىسى بار زاتتاردىڭ اتاۋىن اتاپ بەرىڭدەرشى.
- قورجىن، ۇرشىق، كورپەشە، ورامال، دومبىرا، تورسىق...
- ال ەندى وسى سوزدەردى بۋىنعا ءبولىپ ايتىڭدارشى.
- بالالار اجەمىز كورىنبەيدى عوي. ءۇي شارۋاسىمەن اس ۇيدە جۇرگەن سياقتى. سەزەسىڭدەر مە، ءدامدى ءيىس شىعىپ جاتىر.
تىنىس الۋ جاتتىعۋى «مايسوك»
- اجەمىز بىزگە مايسوك ازىرلەپ جاتىر ەكەن. اجەمىز كەلگەنشە، ونىڭ بىزگە دايىنداعان ويىن تاپسىرمالارىن ورىندايىق.
سوزدىك جۇمىس.
- اجەمىزدىڭ ۇيىندە ءۇي شارۋاسىنا كومەكتەسەتىن روبوت بار ەكەن. روبوت - ادام ءجۇرىسى مەن قيمىلىن ەلىكتىرەتىن اۆتوماتتاندىرىلعان قۇرىلعى. ول ادامنىڭ قىزمەتتەرى مەن ءىس - ارەكەتتەرىن تولىق اتقارادى. روبوت - چەح جازۋشىسى ويلاپ شىعارعان ءسوز «جۇمىسقا شەبەر ادام» دەگەن ماعىنانى بەرەدى.
1 - تاپسىرما: روبوت ءسوزىن دىبىستارمەن جازىپ كورسەتەيىك.
ءبىر بالا تاقتادا، ال قالعاندارى ورىندارىندا وتىرىپ، دىبىستىق تالداۋ جاسايدى.
- اجەمىز بىزگە ارناپ كىلەم توقىپ قويىپتى. وتە ادەمى ەكەن. كەلىڭدەر كىلەمشەمەن ويىن وينايىق.
سەرگىتۋ ءساتى: «زەيىندى بول» ويىنى
ويىن شارتى: بالالار كىلەمشەنى اينالىپ بيلەپ جۇرەدى، اۋەن توقتاعاندا، داۋىستى دىبىس ەستىلسە كىلەمشەدەگى قىزىل گۇلدى، داۋىسسىز دىبىس ەستىلسە كوك گۇلدى باسىپ تۇرادى.
2 - تاپسىرما: «دىبىستىڭ ورنىن تاپ» ديداكتيكالىق ويىنى.
- مىنا سۋرەتتەگى ءسوز قۇرامىنداعى [ر] دىبىسىنىڭ ورنىن انىقتاپ، ر ءارىبىن جازامىز.
نيتكوگرافيا.
- ر ءارىبىن جىپپەن جازىپ كورسەتىڭدەرشى.
بالالار «ارا، سيىر، راديو» سوزدەرىندەگى [ر] دىبىسىنىڭ ورنىن انىقتايدى، ءسوزدىڭ نەشە دىبىستان قۇرالعانىن، [ر] دىبىسىنىڭ ءسوزدىڭ قاي جەرىندە ەستىلەتىنىن ايتادى.
- بالالار وسى سوزدەردى قاتىستىرىپ سويلەم قۇراپ بەرىڭدەرشى.
3 - تاپسىرما: «ارىپتەر سىيلايمىز» ويىنى.
- اجەمىز بىزگە ارناپ ر ءارىبىن دايىنداپتى، كىم قۇرامىندا [ر] دىبىسى بار سوزدەر ايتسا، سول بالاعا ارىپتەر سىيلايدى.
بالالار قۇرامىندا [ر] دىبىسى بار سوزدەر ايتادى.
- بالالار، اجەنىڭ مونشاقتارى ءۇزىلىپ قالىپتى. اجەمىزگە مونشاقتاردى ادەمىلەپ جاساپ بەرەيىك
4 - تاپسىرما: «عاجايىپ مونشاق» ديداكتيكالىق ويىنى.
ويىن شارتى: ارىپتەر جازىلعان مونشاقتاردان قىسقا ءسوز جازىپ، مونشاقتاردى جىپتەن وتكىزەدى، ءار بالا ءوز ءسوزىن وقيدى.
- مىنە، اجەمىزدىڭ ءوزى دە كەلىپ قالدى. ەندەشە اجەمىزگە مونشاقتارىمىزدى سىيلايىق.
اجە:- راحمەت بالالار! مەنىڭ تاپسىرمالارىمدى وتە جاقسى ورىندادىڭدار. مەن سەندەرگە ارناپ مايسوك ازىرلەپ قويدىم.
- بالالار، ەندەشە «سيقىرلى سوقپاق» ارقىلى توبىمىزعا قايتايىق.
بالالاردى ماداقتاپ قانداي اسەر العاندارىن سۇراۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
بىلەدى: [ر] دىبىسىنىڭ داۋىسسىز دىبىس ەكەنىن؛ قۇرامىندا [ر] دىبىسى بار سوزدەردى اتاۋدى.
يگەرەدى:[ر] دىبىسىنىڭ سوزدەگى ورنىن، سوزدەردى بۋىنعا ءبولۋدى، سويلەم قۇراۋدى؛
مەڭگەرەدى: وتىلگەن ارىپتەردەن قىسقا سوزدەر قۇراۋدى، مونشاقتاردى جىپكە رەتىمەن تىزبەكتەۋدى؛
جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانى
سارىكەمەر اۋىلى، بالدىرعان بالاباقشاسىنىڭ تاربيەشىسى
اليبەكوۆا ۇلمەكەن
You Might Also Like
-
راسيونال بولشەكتى كوبەيتۋ، ءبولۋ جانە دارەجەگە شىعارۋ.
