سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 اپتا بۇرىن)
اققۇس تۋرالى اڭىز
اققۇس تۋرالى اڭىز
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ءۆالستىڭ كورولى اتانعان سازگەر ءشامشى قالداياقوۆتىڭ ومىرىنەن قىسقاشا تۇسىنىك بەرۋ؛ سازگەرلىك ونەردىڭ رۋحاني قۇندىلىق ەكەنىن ءماتىننىڭ مازمۇنى ارقىلى ءتۇسىندىرۋ؛
دامىتۋشىلىق: سىني ويلاي وتىرىپ شىعارماشىلىق قيالى، جۇيەلى ويلاۋ قابىلەتى، سوزدىك قورى مولايادى. زەرتتەۋشىلىك قابىلەتتەرى قالىپتاسادى.
تاربيەلىك ماقساتى: ونەرگە، ونەر ادامدارىنا قۇرمەت سەزىمدەرىن وياتۋ، سەزىمتالدىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ، جيناقتاۋ، توپتاستىرۋ، ءتۇرتىپ الۋ ءادىسى، وزا وقىتۋ، وي قوزعاۋ، ماعىنانى تانۋ، كۋبيزم، ءتۇرتىپ الۋ، ۆەنن دياگرامماسى، سەمانتيكالىق كارتا
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ءا. قاستەيەۆ سۋرەتتەرى، سلايد، سەمانتيكالىق كارتا، ش. قالداياقوۆ پورترەتى، بەينەروليك، اۋديو جازبا
ءپانارالىق بايلانىس: مۋزىكا، بەينەلەۋ ونەرى
ەپيگراف: «قازاقتىڭ كىم ەكەنىن بىلگىڭ كەلسە، ءابىلحاننىڭ سۋرەتتەرىن، ءشامشىنىڭ اندەرىن زەرتتە.»
قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى عابيت مۇسىرەپوۆ

ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
• پسيحولوگيالىق احۋال: شەڭبەرگە تۇرىپ، ءبىر ءتۇستى تاڭداپ، وزدەرىن سونداي ءتۇستى نارسەگە تەڭەيدى.
• سۋرەتتەر ارقىلى ءۇش توپقا بولىنەدى. توپ ەرەجەسىن ەسكە تۇسىرەدى:
• تىنىشتىق ساقتاۋ
• ويىمىزدى تولىق ايتۋ
• ءبىر - ءبىرىمىزدى تىڭداۋ
بەلسەندى قاتىسۋ
ۋاقىتتى ۇنەمدەۋ

ءىى ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ كەزەڭى:
• رەبۋس شەشۋ (ونەر)
- بالالار، وتكەن ساباقتا بىزدەر «ونەر» دەگەن ءسوزدى توپتاستىرىپ ەدىك قوي. ەندەشە، ايتىندارشى، قانداي ونەر تۇرلەرىن بىلەمىز؟
(بي ونەرى، بەينەلەۋ ونەرى، ءان ونەرى، كۇي ونەرى، ايتىس ونەرى، ءمۇسىن ونەرى، قولونەر ت. ب.)
- جاقسى، بالالار! وتكەن ساباقتا قانداي ونەر تۇرىمەن تانىستىق؟
- سۋرەت ونەرىمەن تانىستىق. سۋرەت ونەرىنىڭ مايتالمان سۋرەتشىسى ءا. قاستەيەۆ تۋرالى وقىدىق.
• «ىستىق ورىندىق»
• ءا. قاستەيەۆتىڭ سالعان سۋرەتتەرىن كورسەتىپ، قاي سۋرەتى ەكەنىن سۇراۋ. سۋرەتتەر اتاۋىمەن توپتاردىڭ اتىن انىقتاۋ.

ءىىى جاڭا ساباق:
• وي قوزعاۋ
- بۇگىنگى ساباقتا ونەردىڭ ءبىر ءتۇرى ءان ونەرى تۋرالى ايتاتىن بولامىز. ەلىمىزىدڭ ەڭ باستى، ەڭ قۇرمەتتى ءانى نە؟
- ءيا، گيمن. گيمننىڭ اۆتورلارى كىمدەر؟
- ءبىزدىڭ بۇگىنگى ساباعىمىز ونەردىڭ دامۋىنا زور ۇلەسىن قوسقان قازاقستان حالىق ءارتىسى، ءان پاديشاسى، قازاق ءۆالسىنىڭ كورولى اتانعان سازگەر ش. قالداياقوۆ تۋرالى بولماق.
ءشامشى اتامىزدىڭ جاقىن دوسى بولعان، سوڭعى جىلدارى بىرگە جۇرگەن سەرىكتەس دوسى، اقىن ورازبەك بودىقوۆتىڭ "اققۇس تۋرالى اڭىز" اتتى اڭگىمەسىمەن تانىسامىز.
• تاقتاعا، داپتەرگە كۇننىڭ جادىن، تاقىرىپتى جازۋ.
• و. بودىقوۆ تۋرالى الىمەت بەرۋ.
- ورازبەك بودىقوۆ 1927 جىلى 29 ناۋرىزدا قىزىلوردا وبلىسى، شيەلى اۋدانىندا تۋىلعان. جازۋشى، اۋدارماشى، دراماتۋرگ. ەڭبەك جولىن رەسپۋبليكالىق جاستار گازەتىنەن باستاعان. كەيىن «قازاق ادەبيەتى»، «كازاحستانسكايا پراۆدا» گازەتتەرىندە، رەسپۋبليكالىق قۋىرشاق تەاترىندا، قازاق راديوسىندا جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقارعان. شىعارمالارىن قازاق، ورىس تىلدەرىندە جازعان. العاشقى اڭگىمەسى 1950 جىلى «جاس اڭشى» دەگەن اتپەن «پيونەر» (قازىرگى «اق جەلكەن») جۋرنالىندا جاريالاندى. رومان، پوۆەستەرى: «قانات اسپاندا قاتايادى»، «اق قۇس»، «ءومىر جولدارى»، «جۇرت تۋرالى جىر»، «ءشامشى قالداياقوۆ».
درامالىق شىعارمالارى: «وتىرار ەرتەڭ قيرايدى»، «قورقىت»، «جەكپە - جەك»، «جۇرەگىمنەن سۇراڭدار»، «مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ سوڭعى ءانى»
اۋدارمالارى:. ا. توقماعانبەتوۆتىڭ «اكە مەن بالا» رومانىن ورىس تىلىنە، ۆ. سميرنوۆا راكاتانىڭ «اۆيسەننا» رومانىن قازاقشاعا اۋدارعان.

* وقۋشىلار، سەندەرگە ءۇي تاپسىرماسى رەتىندە وسى ماتىنگە قاتىستى كەيىپكەرلەر تۋرالى دەرەكتەر جيناقتاپ كەلۋدى تاپسىرىپ ەدىم. ءماتىندى وقىماس بۇرىن سولارمەن تانىسىپ الايىق.
* 1 - توپ. ش. قالداياقوۆ تۋرالى مالىمەت
* 2 - توپ. ب. بايقاداموۆ تۋرالى مالىمەت
* 3 - توپ. ل. بەتحوۆەن تۋرالى مالىمەت

• ش. قالداياقوۆ تۋرالى بەينەروليك كورسەتۋ.
• وقۋلىقپەن جۇمىس
1. سوزدىك جۇمىسى
تاۋ مۇلگىپ - تاۋ ۇيقىعا كەتىپ.
كولتىنىپ - كولتىپ - تىنىش كۇيگە ءتۇستىپ.
اسپان ەگىلەدى - اسپان جىلاعانداي كۇيگە تۇسەدى.
2. ءماتىندى توپتارعا ءبولىپ بەرۋ
3. ءماتىندى وقي وتىرا تانىس ەمەس سوزدەردى ءتۇرتىپ وتىرۋ.
4. ءار توپتان ءبىر بالا ءماتىن مازمۇنىن ايتادى.

سەرگىتۋ ءساتى: ش. قالداياقوۆتىڭ ءانىن تىڭداۋ

ءىۇ بەكىتۋ كەزەڭى:
• كۋبيزم
- اۆتور ش. قالداياقوۆتان نە جايىندا سۇرادى؟
- اققۇس تۋرالى اڭىزدى ءشامشى اعا كىمنەن ەستىگەن؟
- اققۇستىڭ انىنە تابيعات، ادامدار قالاي تابىنعان؟
- قاراقۇس نەلىكتەن اققۇستىڭ كوزىن جويماقشى بولدى؟
- اققۇستىڭ اقىرعى ءوتىنىشى نە ەدى؟
- اققۇس اجالدان قالاي قۇتىلدى؟

• توپتىق جۇمىس
ءى توپ - اققۇس ءانى قۇدىرەتىنىڭ تابيعاتقا، ادامعا اسەرى.
ءىى توپ – تابيعاتتىڭ ءان قۇدىرەتىنە تابىنۋى.
ءىىى توپ - قاراقۇستىڭ اققۇس ءانىن تىڭداعانعا دەيىنگى، تىڭداعاننان كەيىنگى جاي - كۇيى.

• اڭگىمە كەستەسى

تاقىرىبى: اققۇس تۋرالى اڭىز
اۆتورى: ورازبەك بودىقوۆ
كەيىپكەرلەرى: اۆتور، ءشامشى، اققۇس، قاراقۇس
نەسىمەن ۇنادى؟ ءان قۇدىرەتىنىڭ كۇشتىلىگى – تابيعات پەن ادامدى بىردە قۋانتىپ، بىردە مۇڭايتىپ، ارماندارعا جەتەلەگەنى
ءتۇيىن ونەردى باعالاي ءبىلۋ

ءۇ رەفلەكسيا:
- اققۇس قاناتىنا بۇگىنگى ساباقتان العان اسەرلەرىڭدى جازىڭدار.

ءۇى ۇيگە تاپسىرما:
1 ءماتىندى وقۋ
2. ءسوزجۇمباقتى شەشۋ
3. سۋرەتپەن جۇمىس
ءۇىى باعالاۋ

اقتوبە وبلىسى، حرومتاۋ اۋدانى،
قوپا ورتا مەكتەبىنىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
ايباسوۆا كۇمىس مارال قىزى

نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما