InfoHub Logo

فارابي باعدات، شام شاھارىنا — داماسكىگە بارادى. سول كەزدەگى بۇل قالانىڭ اكىمى سەيف ءاد-داۋلا بەن حامدان شەشەن ءارى عالىم، حالىققا ءماشھۇر ادام ەكەن. حامدان وزىنە جاقىن ادامدارمەن فارابي جونىندە اڭگىمەلەسىپ، سول كىسىنى كورگىسى كەلەدى. ءبىر كۇنى حامدان شاھارداعى بارلىق عۇلامالار مەن ۋكامالاردى شاقىرىپ، كەڭ ءماجىلىس قۇرادى. ماجىلىسكە ءال ءفارابيدى دە شاقىرىپ الدىرادى. فارابي كەلىپ، كوپشىلىككە سالەمدەسەدى. توردەگى تاقتا وتىرعان حامدان فارابيگە: «وتىرىڭىز» دەپ جاي عانا يشارات بىلدىرەدى، ءبىراق ورىن كورسەتپەيدى. مۇنداعى ءحامديدىڭ ماقساتى — ءفارابيدىڭ مارتەبەسىن سىناۋ ەدى.

— ءسىزدىڭ مارتەبەڭىزدىڭ شاماسىمەن وتىرايىن با؟ — دەپ سۇرادى. سوندا اكىم فارابيگە:

— ءوز مارتەبەڭىزدىڭ شاماسىمەن وتىرىڭىز، — دەيدى. سوندا فارابي ماجىلىستە وتىرعان ادامداردان جوعارى قاراي ءوتىپ، سەيف ءاد-داۋلانىڭ جانىنا تاققا بارىپ وتىرادى. اكىم ورنىنان سىرعىپ تۇسە جازدايدى. بۇعان ىشىنەن ىزا بولعان سەيف ءاد-داۋلا ارتىندا تۇرعان قۇلدارىنا ءوزى ۇيرەتكەن قۇپيا تىلمەن:

— مىنا كەلىپ وتىرعان ادام ادەپسىز ەكەن، مەنى ورنىمنان جىلجىتىپ جىبەردى، ەندى مەن بۇعان بىرنەشە سۇراق قويامىن، ەگەر سۇراعىما دۇرىس جاۋاپ بەرە الماسا، ءوزىن جانىمنان سۇيرەپ، دومالاتىپ جىبەرىڭدەر! — دەپ بۇيىرادى. اكىمنىڭ بۇل قۇپيا سوزدەرىن جاقسى تۇسىنگەن فارابي سول تىلمەن:

— اۋ، سەيف ءاد-داۋلا، اۋەلى مەن سىزدەن «ءوزىڭىز كورسەتكەن ورىنعا وتىرايىن با نەمەسە وزىمە ۇناعان ورىنعا وتىرايىن با» دەپ سۇراعانىمدا، ءسىز: «ۇناتقان ورنىڭىزعا وتىرىڭىز» دەپ رۇقسات بەردىڭىز عوي، سونسىن مەن ۇناتقان ورىن وسى بولدى، ايىپ ەتپەڭىز، — دەپ امىرشىگە جاۋاپ بەردى. ءيا، فارابي بۇل جاۋاپتى ءامىرشىنىڭ ەشكىم بىلمەس دەگەن قۇپيا تىلىمەن ايتتى. ءفارابيدىڭ قۇپيا ءتىلدى دە جاقسى بىلەتىندىگىن سەيف ءاد-داۋلا قايران قالىپ وعان باس ءيدى، قۇرمەتتەدى. ماجىلىستە وتىرعان بارلىق عۇلاما، دانا ادامدار تىنىش تۇرىپ ءفارابيدىڭ ءسوزىن ىقىلاسپەن تىڭداپ، ءبارى دە ونىڭ اسقاق عىلىمىنا بوي ۇسىندى.

---