InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: «انا ءتىلىم - اسىل مۇرام»
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ءوز ەلىنە، ۇلتىنا، تىلىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرا وتىرىپ، ءتىلدى ۇلتتىق مۇرا رەتىندە سەزىنۋگە، ءتىل مادەنيەتىن ساقتاپ، ءتىلىمىزدىڭ ءقادىر - قاسيەتىن بويلارىنا ونەر ارقىلى سىڭىرە بىلۋگە ۇيرەتۋ.
كورنەكىلىگى: ءتىل تۋرالى ولەڭدەر، ماقالدار، پلاكاتتار، شارلار.
ءمۇعالىم: انا ءتىلىم - دانا ءتىلىم، ايبارلىم،
سىرىڭ تەرەڭ، تۇنىعىنداي قايناردىڭ.
انا ءتىلىم - قاسيەتىم قاستەرلىم،
ءبىر وزىڭنەن باقىت ءنارىن العانمىن،- دەپ اقىندار جىرلاعانداي، حالقىمىزدىڭ وشپەس اسىلى سونبەس شىراعى، مول قازىناسى، سان عاسىر تاريحى بار، قاسيەتتى ءتىل مەن ونەرىنە ارنالعان « انا ءتىلىم - اسىل مۇرام» اتتى تاقىرىپتىق ساباعىمىزدى باستايمىز.
- بالالار، قانداي مەرەكەنى اتاپ وتكەلى جاتىرمىز.
- قازاقستان رەسپۋبليكاسى تىلدەر كۇنىن.
- ەلباسى ن. نازاربايەۆتىڭ 1998 جىلعى 20 قاڭتارداعى جارلىعىنا سايكەس «22 قىركۇيەك - قازاقستان حالىقتارىنىڭ تىلدەر كۇنى» رەتىندە اتالىپ كەلەدى.
- قانە، بالالار وسى ءتىل مەرەكەسىنە ءان - جىر تاقپاقتارىمىزدى ارنايىق.
1 - جۇرگىزۋشى: سالەمەتسىزدەر مە وقۋشىلار، اتا - انالار، ۇستازدار!
2 - جۇرگىزۋشى: ارمىسىزدار، ساباققا قاتىسۋشىلار!
ءتىل - قانداي دا بولماسىن ۇلتتىڭ، حالىقتىڭ باعا جەتپەس رۋحاني قازىناسى، ۇلتتىق سانامەن بايلانىستى ماقتان تۇتار ارداقتىسى. سوندىقتان «تىلدەن ءتىلدىڭ كەمدىگى جوق» دەيدى.
2 - جۇرگىزۋشى: ءبىزدىڭ قوعامعا انا ءتىلىن ارداقتاي بىلەتىن جاس جەتكىنشىكتەر كەرەك.
ءتىل مادەنيەتى ءۇشىن كۇرەس - ەكىنشى ءبىر ءتىلدى مۇقاتۋ ءۇشىن ەمەس، انا ءتىلىنىڭ قىزمەت ءورىسىن كەڭەيتۋ، ونى ءبىلىم مەن تاربيە، تانىم - تۇسىنىكتىڭ مىقتى قۇرالىنا اينالدىرۋ ءۇشىن كۇرەس.
1 - جۇرگىزۋشى: ءيا، ءتىلدىڭ قوعامدىق قىزمەتى ورىستەگەندە عانا، انا ءتىلىنىڭ كوسەگەسى كوگەرەدى. ءتىل مادەنيەتى ءۇشىن كۇرەستىڭ تاعى ءبىر وزەكتى، ىرگەلى سالاسى - عاسىرلار بويىنا قالىپتاسقان ءداستۇرلى نورمانى ساقتاي وتىرىپ، جاڭا پايدا بولعان ىلگەرى ءۇردىستى تاني ءبىلۋ، جاڭا نورمانىڭ ورنىعۋىنا ىقپال جاساۋ.
2 - جۇرگىزۋشى: ءيا، ءبىزدىڭ دە بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ ماقساتى دا، مىندەتى دە وسى ەمەس پە؟
1 - جۇرگىزۋشى: بىزدە بەرىك ۇلى دوستىق،
بىرلىك قۇرىپ، تىلەك قوستىق.
ۇلى ماقسات بيىگىندە،
دوس جولىنا جۇرەك توستىق
ەراسىل - مەنىڭ ءتىلىم بىرەۋ - اق،
سويلەيتىن دە جازاتىن،
تاۋىپ قويعان تىلەۋى - اق،
قازاق دەگەن ءوز اتىن
دارياداي پەيىلى،
ءتىلى، ءدىنى، جىرى، دا.
ىرىستى - انا ءتىلىم - انا كۇتىم، ارىم مەنىڭ،
ساۋلەتىم - سايا باعىم، ءسانىم مەنىڭ.
اسپانىم وزىڭمەنەن ارايلاپ،
نۇرلانىپ اتار ىلعي تاڭىم مەنىڭ.
ارمان - ءتىلىم باردا ماقتانام،
ءتىلىم مەنىڭ اپپاق ءان.
بىرلىنىندە بۇگىنگى،
انا ءتىلىم ساقتاعان.
تۇرار - مەن ساعان سۇراق قويعىم كەلىپ تۇر؟ وسى ءتىل نە ءۇشىن كەرەك؟
جانەركە - دوسىم - اۋ، ءتىل ءبىر - بىرىمىزبەن سويلەسۋ ءۇشىن قاجەت قوي.
ازامات - جارايدى، وندا ادامداردىڭ ءبارى ءبىر عانا تىلدە سويلەمەي مە؟ نەگە انا ءتىلى دەپ بولىنەدى؟
ەرسۇلتان - سەبەبى، ءار ەلدىڭ ءوز وتانى ءوز ءتىلى بار ەمەس پە.
ءمۇعالىم - بالالار، سەندەر ءبىر - بىرىڭمەن سويلەسكەندە قاي تىلدە سويلەسەسىڭدەر؟
- قازاق تىلىندە، انا تىلىندە، سويلەسەمىز.
- نەگە ءبىز ءوز ءتىلىمىزدى انا ءتىلى دەيمىز؟
- سەبەبى، بۇل ءتىلدى انامىزدىڭ اۋزىنان ەستيمىز.
نۇرقاسىم - دۇرىس ايتاسىڭدار! انا ءتىلى دەگەنىمىز، انانىڭ اق سۇتىمەن بويعا دارىعان ءوز انامىزدىڭ ءتىلى عوي. ال، انا دەگەن - بارىنەن دە، قاستەرلى، اياۋلى دا، اسىل جان.
ءمۇعالىم - ءتىل حالىقپەن بىرگە ءومىر ءسۇرىپ داميدى. ءار ۇلتتىڭ ءتىلى، ونىڭ باقىتى، تىرەگى.
جادىرا - اقىل - ويىن دارانىڭ
انا تىلدەن الامىن
انا ءتىلىم ارداقتى
اق سۇتىندەي انامنىڭ.
بەكارىس - اقىل - ويىن دانانىڭ
انا تىلدەن الامىن
سۇيەم تۋعان ءتىلىمدى،
ماقسات ەتەم ءار ءسوزىن.
جاينا - انا ءتىلىم - ەلىم،
قايسار، قايرات، كۇنىم.
انا ءتىلىم - مەنىڭ،
باستا باقىت قۇسىم.
«انانىڭ ءتىلى - اياۋلىم مەنىڭ» ءانى ورىندالادى.
ءمۇعالىم - انا ءتىلى تۋرالى كىم قانداي ماقال - ماتەل بىلەدى.
شىناراي - انا ءسۇتى بوي وسىرەدى،
انا ءتىلى وي وسىرەدى.
نۇرجاينا - ءپىل كوتەرمەيدى،
ءتىل كوتەرەدى.
احان - اقىل كوركى - ءتىل
ءتىل كوركى - ءسوز.
جانبولات - وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل
ءوز ءتىلىڭدى قۇرمەتتە.
ميراس - ونەر الدى - قىزىل ءتىل،
تىلدەن بيىك اسقار جوق
تىلدەن تەرەڭ تەڭىز جوق.
ەندى وقۋشىلار ورىنداۋىندا « اتامەكەن» ولەڭى.
ايدانا - انا ءتىلى ءبىزدىڭ تۋعان انامىز،
انامىزداي سىناپ باعىپ قاعامىز
انا ءتىلىن باعالاساق قالاي ءبىز،
ءوزىمىزدىڭ سولاي بولماق باعامىز.
ابىلايحان - انا ءتىلدى بىلمەسەم
شات - شادىمان جۇرمەس ەم
جەر بەتىندە سايراڭداپ
قازاق بولىپ جۇرمەس ەم.
جەڭىس - انامنىڭ ءتىلى - ايبىنىم مەنىڭ،
ايگەرىم - تۋعان ءتىلىم - تىرلىگىمنىڭ ايعاعى
ءتىلىم باردا ايتىلار سىر ويداعى
وسسە ءتىلىم مەن دە بىرگە وسەمىن
وشسە ءتىلىم مەن دە بىرگە وشەمىن.
1 - جۇرگىزۋشى: قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «تىلدەر تۋرالى زاڭىندا» ءتىل - ۇلتتىڭ اسا ۇلى يگىلىگى ءارى ونىڭ وزىنە ءتان اجىراعىسىز بەلگىسى، ۇلتتىق مادەنيەتتىڭ گۇلدەنۋى مەن ادامدا اردىڭ تاريحي قالىپتاسقان تۇراقتى قاۋىمداستىعى رەتىندە ۇلتتىڭ ءوزىنىڭ بولاشاعى - ءتىلدىڭ دامۋىنا، ونىڭ قوعامدىق قىزمەتىنىڭ كۇشەيۋىنە تىعىز بايلانىستى» دەلىنگەن.
2 - جۇرگىزۋشى: قازىرگى قازاق ءتىلى - مەملەكەتىمىزدى وركەندەتۋگە سەبەپشى بولاتىن قۋاتتى كۇش، حالقىمىزدىڭ مادەني دارەجەسىن كوتەرۋشى پارمەندى قۇرال، جۇرتشىلىقتى جاپپاي ۇلتتىق رۋحتا تاربيەلەۋدىڭ وتكىر قارۋى.
حورمەن:
قازاق ءتىلىم - انا ءتىلىم،
قاستەرلەيدى ۇل - قىزىڭ ماڭگى سەنى
بولاشاعىم باقىتىم، دارا ءتىلىم.
انا ءتىلى - انا ءسۇتىم، ارىم مەنىڭ
ساۋلەتىم، سايا باعىم، ءسانىم مەنىڭ.
اسپانىم وزىڭمەنەن ارايلانىپ،
نۇرلانىپ اتار ىلعي تاڭىم مەنىڭ.
ءمۇعالىم - بالالار، مىنە وسى ولەڭ - تاقپاقتاردا ايتىلعانداي، ءوز ءتىلىمىزدى، قادىرلەپ، ونى سۇيە ءبىلۋىمىز كەرەك. ءتىل بار جەر دە، ۇلت تا، جەر دە، بولماق. سوندىقتان ءارقايسىسىمىز ءوز ۇلتىمىزدىڭ ءتىلىن قادىرلەيىك.
قورىتىندى: ايدا. ءتىل - ادامنىڭ بارلىق سانالى ءومىرىنىڭ قۇرالى ونەرلى، ءبىلىمدى، مادەنيەتتى، قوعامنىڭ بەلسەندى ازاماتى بولۋدى ول ءتىل ارقىلى ۇيرەنەدى. ءتىل ونىڭ ىشىندە قازاق ءتىلى دە حالىقتىڭ بارلىق ءىس - ارەكەتىنىڭ، قارىم - قاتىناسىنىڭ قۇرالى بولعاندىقتان ونىڭ مادەنيەتىن جوعارى ساتىعا كوتەرۋ ءارقايسىمىزدىڭ بورىشىمىز.
وسىمەن « انا ءتىلىم - اسىل مۇرام» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىمىز اياقتالدى. ءتىل مەرەكەسى قۇتتى بولسىن!