InfoHub Logo

«سوۆەت وداعىنىڭ باتىر ءمادي بەگەنوۆ اتىنداعى
جالپى ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەپ مم»- ءنىڭ
پەداگوگ - پسيحولوگى
يسايەۆا زاۋرە مۋفتىيەۆنا

«اق بيداي» ەرتەگىسى تۋرالى كوررەكسيالىق ساباق.
(3 - 4 سىنىپ وقۋشىلارىنا ارنالعان)
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ تانىم پروسەستەرىن، ونىڭ ىشىندە شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ، ءوز بەتىنشە جۇمىس ورىنداۋعا باۋلۋ، ەڭبەك سۇيگىشتىككە، ادامگەرشىلىككە، ادالدىققا، دوستىققا تاربيەلەۋ، جامان ادەتتەردەن اۋلاق بولۋعا ۇيرەتۋ.
كوررەكسيانى جۇرگىزۋ رەتى: وقۋشىلار وتكەن كوررەكسياداعى ماسەلەلەردى قىسقاشا ەسكە ءتۇسىرىپ، وزدەرىنىڭ ويلارىن ورتاعا سالادى. سونىمەن قاتار بۇل كەزدەسۋگە بەرىلگەن ءۇي تاپسىرماسى بويىنشا دايارلانعان ويىن ويناتىلادى.
"سالەمدەسۋ" ويىنى: ەكى بالا ورتاعا شىعىپ، ءبىرى ءىنىسى، ءبىرى اعاسى بولىپ، ءبىر - بىرىمەن سالەمدەسۋى قاجەت.
ءىنىسى اعاسىنا قانداي جاقسى سوزدەر ايتۋى مۇمكىن؟
اعاسى ىنىسىنە قانداي جاقسىلىقتار جاساۋى مۇمكىن؟
"ءوزىڭ جالعاستىر....."
مارات كوررەكسيا ساباققا كەشىككەنىن ەندى عانا ۇقتى...
اينۇر دوسىن رەنجىتىپ العانداي بولدى...
وسپان اعاسىنا ءبىر نارسەنى ايتۋدى ۇمىتىپ كەتتى...
اڭگىمەلەردى ودان ءارى جالعاستىرىپ، وزبەتىنشە اياقتالۋلارىن تاۋىپ، سوڭىنان ءارقايسىسىنىڭ ويىن تالقىلاۋعا بولادى. ويىن ناتيجەسى تالدانىپ بولعان سوڭ «اق بيداي» كوررەكسيالىق ساباعى ۇسىنىلادى.
ويىن.
ماتادان تىگىلگەن دورباعا بيداي سالىپ بالالارعا ۇسىنىلادى. بالالار سۇراق - جاۋاپ جۇمىستارىن جۇرگىزەدى.
دوربانىڭ ىشىندە نە بار ەكەن؟
جەۋگە جاراي ما؟
ءيا.
ادام ومىرىنە پايدالى ما؟
ءيا.
ارپا ما؟
جوق.
بيداي ما؟
ءيا.
پسيحولوگ. «اق بيداي» ەرتەگىسىمەن تانىسامىز. پسيحولوگ ەرتەگىنى ايتىپ بەرەدى. وقۋشىلار تۇسىنىكسىز سوزدەردى «ءتۇرتىپ الۋ» جۇيەسى بويىنشا بەلگىلەپ الىپ وتىرادى. وقۋعا ىنتاسىن قالىپتاستىرۋ ءۇشىن وقۋشىلاردىڭ تانىم پروسەستەرىن كوررەكسيالاۋ جۇمىسى جۇرگىزىلەدى. ول ءۇشىن وقۋشىلار بىرنەشە شىعارماشىلىق توپقا ءبولىنىپ، ءار توپقا زەرتتەۋ جۇمىسىن جۇرگىزەتىن تاپسىرمالار بەرىلەدى.
توپتارعا مىناداي جۇمىستار تاپسىرىلۋى مۇمكىن:
ماتەماتيكا توبى.
كورنەكىلىكتەرى: ىدىستا بيداي، تارازى، ءتۇرلى - ءتۇستى سۋرەتتەر.
جاقشاسى بار ورنەككە ۇقساعان ەسەپ قۇراستىرۋ.
كەرى ەسەپ قۇراستىرۋ.
وقۋ توبى
ەرتەگى بويىنشا قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ دايىنداۋ.
وقۋ تەحنيكاسىن قالىپتاستىرۋ توبى.
بالالار ەرتەگى ءماتىنىن ءبىر - بىرىنە وقىپ بەرۋى.
جازۋ توبى
"بيداي" ءسوزىن پايدالانا وتىرىپ ءماتىن قۇراۋ.
"بيداي" سوزىنە (سىن ەسىم، سان ەسىم، ەتىستىك) ءسوز تاپتارىن قاتىستىرىپ، سويلەم قۇراۋ.
عىلىم توبى
نان داستارقانعا قالاي كەلەدى؟ (زەرتتەۋ جۇمىسى)
بيدايدان دايىندالاتىن تاعامدار تۇرلەرىن كەستەگە ءتۇسىرۋ.
ونەر توبى
ەرتەگى بويىنشا سۋرەت سالۋ.
ەرتەگى بويىنشا ساحنالىق كورىنىس دايارلاۋ.
ەرمەك - ساز توبى
"بيداي" تاقىرىبىنا بايلانىستى ولەڭدەر، ماقال - ماتەلدەر، جۇمباقتار دايىنداۋ.
توپتاردا جۇمىس ىستەۋ بارىسىندا بالالار كەلەسى قاسيەتتەردى مەڭگەرەدى:
- بىرلەسىپ جۇمىس ىستەۋ؛
- ءبىر - بىرىنەن ۇيرەنۋ؛
- ءوز بىلىمدەرىن ءىس - تاجىريبەسىندە پايدالانۋ؛
- وزبەتىمەن ءبىلىم ىزدەۋ.
توپتارداعى جۇمىستارىن قابىلداپ، ولاردى باعالاۋ وليمپيادا سايىسى رەتىندە نەمەسە باسقا دا قىزىقتى تۇردە جۇرگىزەدى. توپتار جۇمىستارىن باعالاۋ جانە قورىتىندىلاۋ ەرتەگى مازمۇنىن بالالار قالاي مەڭگەرگەنىن باعالاۋ كارتاسىنا تۇسىرۋگە بولادى.
ءاربىر اتا - انا، پسيحولوگ - تاربيەشىلەر جاقسى كورەتىن ۇلكەن ادامنىڭ قاسىندا بولۋ ارقىلى بالانىڭ تابيعاتپەن جاندى قارىم - قاتىناس جاساعانىنا ەشتەڭەنىڭ دە تەڭ كەلمەيتىنىن ءتۇسىنۋ كەرەك. بالانىڭ جان - دۇنيەسىن وياتىپ، دۇنيەتانىمىن قالىپتاستىراتىن اڭگىمەلەردى، ەرتەگى - ولەڭدەردى، جىر - داستانداردى ىرىكتەگەندە تومەندەگى تالاپتار ورىندالۋى قاجەت:
- مازمۇنىن تاڭداعاندا ەرتەگى نەمەسە اڭگىمەلەردىڭ كولەمىنە نازار اۋدارۋ كەرەك. كىشكەنتايلارمەن جۇمىس جۇرگىزۋگە ۇزاق ايتىلاتىن، شۇبالاڭقى اڭگىمەلەردى پايدالانۋعا بولمايدى؛
- مازمۇنى كوررەكسيا ساباقتىڭ تاقىرىبىنا سايكەس بولعانى ءجون؛
- مازمۇنى بالاعا قاڭداي دا بولماسىن قۇندىلىقتى تۇسىنۋمەن قاتار، ونىڭ بويىندا وزىندىك پىكىر تۋعىزاتىنداي بولۋ كەرەك؛
- مازمۇنىن بالانىڭ جاس ەرەكشەلىگىنە قاراي ىرىكتەپ الۋى قاجەت.
كەلەسى كەزدەسۋدە ترەنينگ ويىندارىنىڭ كوپتەگەن تۇرلەرىن پايدالانا وتىرىپ اتا - انالار مەن بالالاردى بىرگە "بالالالىق شاققا" ساياحاتقا شاقىرىلادى.