اقپاراتتىق – كوممۋناكاتيۆتىك تەحنولوگيانى قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ينفورماتيكا پانىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن قالىپتاستىرۋ
اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيانى قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ينفورماتيكا پانىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن قالىپتاستىرۋ
قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ ورتا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن اقپاراتتاندىرۋدىڭ مەملەكەتتىك باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋىنا بايلانىستى اقپاراتتاندىرۋ جۇيەسىن ءبىلىم سالاسىندا قولدانۋ اياسىن كەڭەيتۋ - قازىرگى تاڭداعى ۇلكەن پروبلەمالاردىڭ ءبىرى بولىپ سانالادى.
قازىرگى كەزدەگى شاپشاڭ ءجۇرىپ جاتقان جاھاندانۋ ءۇردىسى الەمدىك باسەكەلەستىكتى كۇشەيتە تۇسۋدە. ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆ قازاقستاننىڭ الەمدەگى باسەكەگە قابىلەتتى 50 ەلدىڭ قاتارىنا كىرۋ ستراتەگياسى اتتى جولداۋىندا: “ ءبىلىم بەرۋ فورماسى – قازاقستاننىڭ باسەكەگە ناقتىلى قابىلەتتىلىگىن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن اسا ماڭىزدى قۇرالدارىنىڭ ءبىرى ” دەپ اتاپ كورسەتتى. ءححى عاسىر – بۇل اقپاراتتىق قوعام ءداۋىرى، تەحنولوگيالىق مادەنيەت ءداۋىرى، اينالاداعى دۇنيەگە، ادامنىڭ دەنساۋلىعىنا، كاسىبي مادەنيەتتىلىگىنە مۇقيات قارايتىن ءداۋىر. بۇگىنگى ءبىلىم مازمۇنى ءمۇعالىم مەن وقۋشىنىڭ اراسىنداعى بايلانىستى سۋبەكتيۆتى دەڭگەيدە كوتەرۋدەگى دەموكراتيالىق باستامالاردىڭ بارلىعى مۇعالىمدەر ارقىلى جۇزەگە اسىرىلادى. بۇگىنگى مۇعالىمگە تەك ءپان رەتىندە قابىلداۋ ولقىلىق كورسەتەدى. ولاي بولسا “ ءمۇعالىم ” قوعام ايناسى بولا ءبىلۋى كەرەك. مۇعالiم – اقپاراتتانۋشى ەمەس، وقۋشىنىڭ جەكە تۇلعالىق جانە ينتەللەكتۋالدى دامۋىن جوبالاۋشى. ال سول مۇعالىمنەن جوعارى قۇزىرلىقتى، ۇيىمداستىرۋشىلىق قابiلەتتiلiكتi، وقۋشىلاردى قازiرگi قوعامنىڭ تۇبەگەيلi وزگەرiستەرiنە لايىقتى بەيىمدەۋ، ولاردىڭ زەرتتەۋشiلiك داعدىلارىن دامىتۋ باعىتتارىن تالاپ ەتەدi.
قازىرگى تاڭدا ءداستۇرلى وقىتۋ ادىستەمەسىنىڭ زامان تالابىنا ساي تولىق ءبىلىم بەرۋگە، مەڭگەرتۋگە سايكەس كەلمەيتىنى بەلگىلى. سوندىقتان جاڭارتىلعان ادىستەمەلىك جۇيەنىڭ وقىتۋ ۇردىسىندە ىسكە اسۋ ءۇشىن ونى تەحنولوگيالاندىرۋ قاجەتتىلىگى تۋادى. ءبىلىم بەرۋ ءۇردىسىن اقپاراتتاندىرۋ – جاڭا اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ ارقىلى دامىتا وقىتۋ، دارا تۇلعانى باعىتتاپ وقىتۋ ماقساتتارىن جۇزەگە اسىرا وتىرىپ، وقۋ – تاربيە ءۇردىسىنىڭ بارلىق دەڭگەيلەرىنىڭ تيىمدىلىگى مەن ساپاسىن جوعارلاتۋدى كوزدەيدى. سونداي - اق وقىتۋ پروسەسىندە كومپيۋتەردى قولدانۋ ءمۇعالىم مەن وقۋشى قارىم - قاتىناسى جۇيەسىن، ولاردىڭ ءىس - ارەكەتتەرىنىڭ مازمۇنىن، قۇرىلىمىن وزگەرتە وتىرىپ، تۇرلەندىرە الادى جانە وسى ارەكەت مۇشەلەرىنىڭ موتيۆىنە اسەر ەتە وتىرىپ، ولاردىڭ موتيۆاسيالىك، ەموسيونالدىق ورتاسىنا، سەزىمنىڭ وسۋىنە اسەر ەتەدى.
ب. ۇ. ۇ شەشىمىمەن “ ءححى عاسىر – اقپاراتتاندىرۋ عاسىرى” دەپ اتالدى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى دا عىلىمي – تەحنيكالىق پروگرەستىڭ نەگىزگى بەلگىسى – قوعامدى اقپاراتتاندىرۋدىڭ جاڭا كەزەڭىنە ەندى. جەدەل دامىپ وتىرعان عىلىمي – تەحنيكالىق پروگرەسس قوعام ءومىرىنىڭ بارلىق سالالارىن اقپارات - تاندىرۋ عالامدىق پروسەسىنىڭ نەگىزىنە اينالدى.
اقپاراتتىق تەحنولوگيالىق دامۋعا جانە ونىڭ قارقىنا ەكونوميكانىڭ جاعدايى، ادامداردىڭ تۇرمىس دەڭگەيى، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك، بۇكىل دۇنيەجۇزىلىك قاۋىمداستىقتاعى مەملەكەتتىڭ ءرولى تاۋەلدى بولادى. تۇتاس دۇنيە قالىپتاس - تىرۋ مەن قوعامداستىقتار، جەكە ادام مەن بۇكىل دۇنيەجۇزىلىك قوعامداستىق - تىڭ ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن جاڭا جاعدايلاردى قامتاماسىز ەتۋدە اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالار ماڭىزدى رول اتقارادى. جاڭا اقپاراتتىق - كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ ارقىلى قۇزىرلى وقۋشى دايارلاۋ. ال، ونىڭ نەگىزى – مەكتەپ. ولارعا ءتالىم – تاربيە بەرۋدىڭ العى شارتى – دارىن يەلەرىن جاستايىنان تاڭداي ءبىلۋ. ولاردىڭ ەرەكشە قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ جانە كورسەتۋ. قازىرگى كەزدە ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى مودەلىن قۇراستىرۋعا جاڭا باعىتتار مەن كوزقاراستار ىزدەستىرىلۋدە، ونىڭ ماقساتى - بالا دارىندىلىعىن اشۋ، دامىتۋ بارىسىندا وزىق ءادىس - تاسىلدەردى پايدالانۋ.
جۇمىس ناتيجەسى:
- وقۋشىلاردىڭ پاندەر اراسىنداعى بايلانىستاردى تولىقتاي سەزىنۋىنە جول اشادى؛
- وقۋ ۇردىسىندە ءمۇعالىمنىڭ ءرولى وزگەرەدى. اقپاراتتىق - كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيا وقۋشى مەن اقپارات اراسىنا بايلانىس ورناتادى؛
- اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيا ءبىلىم الۋ مەن كۇندەلىكتى تۇرمىستا كەزدەسەتىن ماسەلەلەردى شەشۋدە قولدانا ءبىلۋدى وقىپ ۇيرەنەدى؛
- وقۋ ۇردىسىندە ءمۇعالىمنىڭ ءرولى وزگەرەدى؛
- اقپاراتتىق - كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيا وقۋشى مەن اقپارات اراسىنا بايلانىس ورناتادى؛
- اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيا ءبىلىم الۋ مەن كۇندەلىكتى تۇرمىستا كەزدەسەتىن ماسەلەلەردى شەشۋدە قولدانا ءبىلۋدى وقىپ ۇيرەنەدى.
زامان اعىمىنا قاراي اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ ايتارلىقتاي ناتيجەلەر بەرۋدە. كەز كەلگەن ساباقتا ەلەكتروندىق وقۋلىقتى پايدالانۋ وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق بەلسەندىلىگىن ارتتىرىپ قانا قويماي، لوگيكالىق ويلاۋ جۇيەسىن قالىپتاستىرۋعا شىعارماشىلىقپەن ەڭبەك ەتۋىنە جاعداي جاسايدى.
اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيانى باسەكەگە قابىلەتتى ۇلتتىق ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن دامىتۋعا جانە ونىڭ مۇمكىندىكتەرىن الەمدىك بىلىمدىك ورتاعا ەنۋدەگى ساباقتاستىققا قولدانۋ نەگىزگى مانگە يە بولىپ وتىر. اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيانى پايدالانۋدىڭ ءمانى كومپيۋتەرلىك تەحنيكانىڭ مۇمكىندىكتەرىن بالانىڭ جەكە تۇلعاسىن دامىتۋ پروبلەماسىنىڭ ماڭىنا توپتاسقان ديداكتيكالىق – ادىستەمەلىك پروبلەمالىق مىندەتتەردى شەشۋگە باعىندىرۋ بولىپ تابىلاتىنداي. سونداي – اق پەداگوگتىڭ كومپيۋتەرلىك ساۋاتتىلىعى اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيانى پايدالانۋداعى جەكە تاجىريبەسىن تۇجىرىمداۋ ەسەبىنەن ساپالى تۇردە ارتادى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ ورتا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن اقپاراتتاندىرۋدىڭ مەملەكەتتىك باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋىنا بايلانىستى اقپاراتتاندىرۋ جۇيەسىن ءبىلىم سالاسىندا قولدانۋ اياسىن كەڭەيتۋ - قازىرگى تاڭداعى ۇلكەن پروبلەمالاردىڭ ءبىرى بولىپ سانالادى.
قازىرگى كەزدەگى شاپشاڭ ءجۇرىپ جاتقان جاھاندانۋ ءۇردىسى الەمدىك باسەكەلەستىكتى كۇشەيتە تۇسۋدە. ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆ قازاقستاننىڭ الەمدەگى باسەكەگە قابىلەتتى 50 ەلدىڭ قاتارىنا كىرۋ ستراتەگياسى اتتى جولداۋىندا: “ ءبىلىم بەرۋ فورماسى – قازاقستاننىڭ باسەكەگە ناقتىلى قابىلەتتىلىگىن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن اسا ماڭىزدى قۇرالدارىنىڭ ءبىرى ” دەپ اتاپ كورسەتتى. ءححى عاسىر – بۇل اقپاراتتىق قوعام ءداۋىرى، تەحنولوگيالىق مادەنيەت ءداۋىرى، اينالاداعى دۇنيەگە، ادامنىڭ دەنساۋلىعىنا، كاسىبي مادەنيەتتىلىگىنە مۇقيات قارايتىن ءداۋىر. بۇگىنگى ءبىلىم مازمۇنى ءمۇعالىم مەن وقۋشىنىڭ اراسىنداعى بايلانىستى سۋبەكتيۆتى دەڭگەيدە كوتەرۋدەگى دەموكراتيالىق باستامالاردىڭ بارلىعى مۇعالىمدەر ارقىلى جۇزەگە اسىرىلادى. بۇگىنگى مۇعالىمگە تەك ءپان رەتىندە قابىلداۋ ولقىلىق كورسەتەدى. ولاي بولسا “ ءمۇعالىم ” قوعام ايناسى بولا ءبىلۋى كەرەك. مۇعالiم – اقپاراتتانۋشى ەمەس، وقۋشىنىڭ جەكە تۇلعالىق جانە ينتەللەكتۋالدى دامۋىن جوبالاۋشى. ال سول مۇعالىمنەن جوعارى قۇزىرلىقتى، ۇيىمداستىرۋشىلىق قابiلەتتiلiكتi، وقۋشىلاردى قازiرگi قوعامنىڭ تۇبەگەيلi وزگەرiستەرiنە لايىقتى بەيىمدەۋ، ولاردىڭ زەرتتەۋشiلiك داعدىلارىن دامىتۋ باعىتتارىن تالاپ ەتەدi.
قازىرگى تاڭدا ءداستۇرلى وقىتۋ ادىستەمەسىنىڭ زامان تالابىنا ساي تولىق ءبىلىم بەرۋگە، مەڭگەرتۋگە سايكەس كەلمەيتىنى بەلگىلى. سوندىقتان جاڭارتىلعان ادىستەمەلىك جۇيەنىڭ وقىتۋ ۇردىسىندە ىسكە اسۋ ءۇشىن ونى تەحنولوگيالاندىرۋ قاجەتتىلىگى تۋادى. ءبىلىم بەرۋ ءۇردىسىن اقپاراتتاندىرۋ – جاڭا اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ ارقىلى دامىتا وقىتۋ، دارا تۇلعانى باعىتتاپ وقىتۋ ماقساتتارىن جۇزەگە اسىرا وتىرىپ، وقۋ – تاربيە ءۇردىسىنىڭ بارلىق دەڭگەيلەرىنىڭ تيىمدىلىگى مەن ساپاسىن جوعارلاتۋدى كوزدەيدى. سونداي - اق وقىتۋ پروسەسىندە كومپيۋتەردى قولدانۋ ءمۇعالىم مەن وقۋشى قارىم - قاتىناسى جۇيەسىن، ولاردىڭ ءىس - ارەكەتتەرىنىڭ مازمۇنىن، قۇرىلىمىن وزگەرتە وتىرىپ، تۇرلەندىرە الادى جانە وسى ارەكەت مۇشەلەرىنىڭ موتيۆىنە اسەر ەتە وتىرىپ، ولاردىڭ موتيۆاسيالىك، ەموسيونالدىق ورتاسىنا، سەزىمنىڭ وسۋىنە اسەر ەتەدى.
ب. ۇ. ۇ شەشىمىمەن “ ءححى عاسىر – اقپاراتتاندىرۋ عاسىرى” دەپ اتالدى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى دا عىلىمي – تەحنيكالىق پروگرەستىڭ نەگىزگى بەلگىسى – قوعامدى اقپاراتتاندىرۋدىڭ جاڭا كەزەڭىنە ەندى. جەدەل دامىپ وتىرعان عىلىمي – تەحنيكالىق پروگرەسس قوعام ءومىرىنىڭ بارلىق سالالارىن اقپارات - تاندىرۋ عالامدىق پروسەسىنىڭ نەگىزىنە اينالدى.
اقپاراتتىق تەحنولوگيالىق دامۋعا جانە ونىڭ قارقىنا ەكونوميكانىڭ جاعدايى، ادامداردىڭ تۇرمىس دەڭگەيى، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك، بۇكىل دۇنيەجۇزىلىك قاۋىمداستىقتاعى مەملەكەتتىڭ ءرولى تاۋەلدى بولادى. تۇتاس دۇنيە قالىپتاس - تىرۋ مەن قوعامداستىقتار، جەكە ادام مەن بۇكىل دۇنيەجۇزىلىك قوعامداستىق - تىڭ ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن جاڭا جاعدايلاردى قامتاماسىز ەتۋدە اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالار ماڭىزدى رول اتقارادى. جاڭا اقپاراتتىق - كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ ارقىلى قۇزىرلى وقۋشى دايارلاۋ. ال، ونىڭ نەگىزى – مەكتەپ. ولارعا ءتالىم – تاربيە بەرۋدىڭ العى شارتى – دارىن يەلەرىن جاستايىنان تاڭداي ءبىلۋ. ولاردىڭ ەرەكشە قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ جانە كورسەتۋ. قازىرگى كەزدە ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى مودەلىن قۇراستىرۋعا جاڭا باعىتتار مەن كوزقاراستار ىزدەستىرىلۋدە، ونىڭ ماقساتى - بالا دارىندىلىعىن اشۋ، دامىتۋ بارىسىندا وزىق ءادىس - تاسىلدەردى پايدالانۋ.
جۇمىس ناتيجەسى:
- وقۋشىلاردىڭ پاندەر اراسىنداعى بايلانىستاردى تولىقتاي سەزىنۋىنە جول اشادى؛
- وقۋ ۇردىسىندە ءمۇعالىمنىڭ ءرولى وزگەرەدى. اقپاراتتىق - كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيا وقۋشى مەن اقپارات اراسىنا بايلانىس ورناتادى؛
- اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيا ءبىلىم الۋ مەن كۇندەلىكتى تۇرمىستا كەزدەسەتىن ماسەلەلەردى شەشۋدە قولدانا ءبىلۋدى وقىپ ۇيرەنەدى؛
- وقۋ ۇردىسىندە ءمۇعالىمنىڭ ءرولى وزگەرەدى؛
- اقپاراتتىق - كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيا وقۋشى مەن اقپارات اراسىنا بايلانىس ورناتادى؛
- اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيا ءبىلىم الۋ مەن كۇندەلىكتى تۇرمىستا كەزدەسەتىن ماسەلەلەردى شەشۋدە قولدانا ءبىلۋدى وقىپ ۇيرەنەدى.
زامان اعىمىنا قاراي اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ ايتارلىقتاي ناتيجەلەر بەرۋدە. كەز كەلگەن ساباقتا ەلەكتروندىق وقۋلىقتى پايدالانۋ وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق بەلسەندىلىگىن ارتتىرىپ قانا قويماي، لوگيكالىق ويلاۋ جۇيەسىن قالىپتاستىرۋعا شىعارماشىلىقپەن ەڭبەك ەتۋىنە جاعداي جاسايدى.
اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيانى باسەكەگە قابىلەتتى ۇلتتىق ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن دامىتۋعا جانە ونىڭ مۇمكىندىكتەرىن الەمدىك بىلىمدىك ورتاعا ەنۋدەگى ساباقتاستىققا قولدانۋ نەگىزگى مانگە يە بولىپ وتىر. اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيانى پايدالانۋدىڭ ءمانى كومپيۋتەرلىك تەحنيكانىڭ مۇمكىندىكتەرىن بالانىڭ جەكە تۇلعاسىن دامىتۋ پروبلەماسىنىڭ ماڭىنا توپتاسقان ديداكتيكالىق – ادىستەمەلىك پروبلەمالىق مىندەتتەردى شەشۋگە باعىندىرۋ بولىپ تابىلاتىنداي. سونداي – اق پەداگوگتىڭ كومپيۋتەرلىك ساۋاتتىلىعى اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيانى پايدالانۋداعى جەكە تاجىريبەسىن تۇجىرىمداۋ ەسەبىنەن ساپالى تۇردە ارتادى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: «اسحانالىق ىدىستار مەن جابدىقتار. مەرەكەلىك داستارقاندى جابدىقتاۋ»
-
ورتاڭعى توبىندا ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ تەحنولوگيالىق كارتاسى.
