InfoHub Logo

شقو، اياگوز قالاسى،
«№ 5 جالپى ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەپ» كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك مەكەمەسى
ينفورماتيكا ءپانى ءمۇعالىمى مۋراتكانوۆا پەريزات مۋراتوۆنا

ساباقتىڭ تاقىرىبى: اۋعانستان اقيقاتى.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلارعا اۋعانستان سوعىسى تۋرالى مالىمەت بەرۋ جانە سول سوعىسقا قاتىسقان ارداگەرلەرىمەن تانىستىرۋ.
دامىتۋشىلىق ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ
تاربيەلىك ماقساتى: وقۋشىلاردى كەلەشەكتە اسكەري، ازاماتتىق بورىشىن ادال وتەۋگە، ءوز حالقىنا، ءوز ەلىنە ادال قىزمەت ەتۋگە تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: وتان، ەرلىك، باتىرلىق تۋرالى ماقال-ماتەلدەر، سلايدتار

ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ءبولىم. دەرەكتەمە «اۋعانستان اقيقاتى»

ءىى ءبولىم. “ولەڭ – ءسوزدىڭ پاتشاسى”
بىتپەيدى سوعىس سالعان سالدارلارى،
بەيبىت كۇن ادامزاتقا ارمان با ءالى
قىرىق ءبىردىڭ وتتى جىلى كونەرگەندە
جاڭعىرتتى جولسىز جانجال اۋعانداعى
تاۋلى ايماق كابۋل، باگرام، قانداگاردا
ءولىم سەۋىپ ۇلىعان قاندى ارالدا
ون سەگىز – جيرماداعى بوزداقتاردىڭ
كورسەتكەن ەرلىگىندە سان بولار ما.

باۋىرىم، سەن دە سوعان بارىپ قايتتىڭ
كەۋدەڭە وردەن، مەدال تاعىپ قايتتىڭ
تىلەيمىز ەندى سوعىس بولماعانىن
جات جەردە جانسىز دەنە قالماعانىن
ۇرپاعىمىز بەيبىت كۇن ەڭبەك ەتىپ،
اشىق اسپان استىندا سامعاعانىن !
داۋلەتبەك قالىشكەن ۇلى

ءىىى ءبولىم. «وت كەشكەن اۋعانستان ارداگەرلەرى» اۋعانستان سوعىسىنا قاتىسقان ارداگەرلەر تۋرالى دەرەكتەمەلەر

ءىV ءبولىم. “ءسوزدىڭ كوركى - ماقال” ماقال-ماتەل جارىسى (وتان، ەرلىك، باتىرلىق
تۋرالى ماقال-ماتەلدەر)

“ءاليا”
ءانى:س. بايتەرەكوۆ
ولەنى: ب. تاجىبايەۆ
V ءبولىم. «ون سەگىزىندە وت كەشكەندەر» اۋعانستان سوعىسىنا قاتىسقان
ارداگەرلەر تۋرالى دەرەكتەمەلەر

Vءى ءبولىم. “ويلان تاپ” جۇمباق جارىسى.

1. بەلى بۇكىر، الىسقا تۇكىر. (مىلتىق)
2. جىلت-جىلت ەتكەن، جىرعادان وتكەن. (مىلتىق وعى)
3. ءتيىپ كەتسە تىرس ەتىپ قاق جارىلعان،
بار تەتىگى ادامزاتقا باعىنعان
مەرت قىلادى جاقىن كەلگەن نارسەنى
قاستىق قىلسا، جاۋدىڭ جايى تابىلعان. (بومبا)
4. سىرتى اعاشپەن قاباتتالعان
ءىلىنىپ ءبىر بولشەگى سالاقتاعان،
اسىلدى ىشىندەگى الساڭ تارتىپ
تىلىندەي سۇر جىلاننىڭ، جالاقتاعان. (قىلىش)
5. كوزگە ءتۇسىپ كورىنە جۇرمەيدى،
سۇيتسە دە بىردە تانىپ كىدىرمەيدى
كۇنى-تۇنى بارادى تىنباي ءجۇرىپ
قالعىپ-مۇلگىپ ءبىر ساعات كىدىرمەي (ءومىر)
6. ءومىر-ومىر، ومىردەن
جاققان وتى كومىردەن
شىڭراۋ دەگەن ءبىر قۇس بار،
جۇمىرتقاسى تەمىردەن. (وق، مىلتىق)

Vءىى ءبولىم. «ارداگەر سىرى» اۋعانستان سوعىسىنا قاتىسقان
ارداگەرلەر تۋرالى دەرەكتەمەلەر.

Vءىىى ءبولىم. تاقىرىپ بويىنشا تاپسىرمالار ورىنداۋ.
تاپسىرما1.
سەندەر مىنا تاپسىرمادا تاڭبالاردىڭ ورنىنا ارىپتەردى قويىپ جاسىرىلعان سويلەمدى تابىڭدار:
+ >“ + < §="" ]="" +="">< §="" o“="" x="" §="">
← ↑ → ↑ v x # x % o # “+ <>
تاڭبالار:
+- ا، |- ءى، #- ل، (- ە، @- ك، *- ز، =- ۇ، v- ج،
x- ى، o- و، ~- ر، % - ب، $- ش، →- 7، {- م،
]- ت، §- س، ¶- ق، - ۋ، “- ع ، ↓- 5،
↑- 9 ، ؟- ڭ، ←-1.

تاپسىرما2.
تومەندەگى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىپ قۇراق قۇراۋ كەرەك:
1. اۋعان سوعىسىنا قاتىسقان قانداي ارداگەرلەردى بىلەسىزدەر؟
2. اۋعانستان سوعىسى قاي جىلى جانە قاي كۇنى بولعان؟
3. بۇل سوعىس نەشە جىلعا سوزىلدى؟
4. 1979 جىلى كەلىسىم شارتتى بۇزا وتىرىپ كىم باسىپ كىردى؟

تاپسىرما3.
سەندەر مىنا تاپسىرمادا نۇكتەلەردىڭ ورنىنا كەرەك ءسوزدى قويىپ، ماقال-ماتەلدىڭ ماعىناسىن اشىڭدار.
ا) ەردىڭ اتى...شىعادى.
ءا) ەر يگىسى...جۇگىن كوتەرەدى.
ب) دوسىڭنىڭ دوسى دوس،
جاۋىنىڭ...ودان دا جاقسى دوس.
ۆ) باتىر...داۋلەتى،
بالقۇراق...ساۋلەتى.
گ) ەر جىگىت...ءۇشىن تۋادى،
...ءۇشىن ولەدى.

اتامەكەن
ءانى: ە. حاسانعالييەۆ
ولەنى: ق. مىرزالييەۆ