سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 اپتا بۇرىن)
«ءبىر ۋىس ماقتا» ىبىراي التىنسارين
مەكتەپالدى دايارلىق توبى
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: تانىم.
ءبولىم: ءتىل دامىتۋ.
تاقىرىبى: «ءبىر ۋىس ماقتا». اۆتورى: ى. التىنسارين

ماقساتى: ىبىراي التىنسارينمەن تانىستىرۋ. اۆتوردىڭ اڭگىمەلەرىمەن تانىستىرۋ. وقىلعان شىعارما مازمۇنىن اڭگىمەلەۋگە، مانەرىنە كەلتىرە ايتا بىلۋگە ۇيرەتۋ. ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ. سوزدىك قورلارىن مولايتىپ، بايلانىستىرا سويلەۋگە داعدىلاندىرۋ. ادالدىققا، يماندىلىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: ىبىراي ءالتىنساريننىڭ پورترەتى، اڭگىمە مازمۇنىنا سالىنعان سيۋجەتتىك سۋرەتتەر.
سوزدىك جۇمىس: شاپان، ماقتانىڭ قيقىمى، مامىق.
ءادىس - تاسىلدەر: اڭگىمەلەسۋ، سۇراق - جاۋاپ، جاڭا تەحنولوگياسى بويىنشا «التىن جول» (تريز)

موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: شاتتىق شەڭبەر

- ال بالالار، شەڭبەرگە تۇرامىز. ءبىر - بىرلەرىنە جىلى سەزىم، كۇلكى سىيلاۋ. ءار بالانىڭ توسىنە كۇلىمدەگەن سمايليكتەر تاعۋ
ۇيىمداستىرۋشىلىق – ىزدەنۋ:
جاڭا ساباق: ساباقتى ماتەماتيكا ساباعىمەن بايلانىستىرۋ. ورنەكتەردى شەشۋ ارقىلى سوزدەرى شىعارۋ.
1+1= 2 (ءا)
2+1= 3 (ڭ)
3+1=4 (گ)
4+1=5 (ءى)
5+1=6 (م)
6+1=7 (ە)
7+1=8 (ل)
8+1=9 (ە)
9+1=10 (ر)
«اڭگىمەلەر» ى. ءالتىنساريننىڭ پورترەتىن كورسەتۋ جانە قىسقاشا مالىمەت بەرۋ. اڭگىمەلەرىمەن تانىستىرۋ، كىتاپتارىمەن تانىستىرۋ.
ىبىراي التىنسارين (شىن اتى — يبراھيم، 1841 — 1889) — قازاقتىڭ اسا كورنەكتى اعارتۋشى - پەداگوگى، جازۋشى، ەتنوگراف، فولكلورشى، قوعام قايراتكەرى. بالالارعا ارنالعان كوپتەگەن ەرتەگىلەر، اڭگىمەلەر جازىپ قالدىرعان جازۋشى.
اڭگىمەرلەرى: قارعا مەن قۇرت، ساۋىسقانمەن قارعا، اكە مەن بالا، ورمەكشى، قۇمىرسقا، قارلىعاش، اسىل ءشوپ، باقشا اعاشتارى. مەيىرىمدى بالا. تۇلكى مەن ەشكى. ت. ب. جانە بۇگىنگى تانىساتىن «ءبىر ۋىس ماقتا» اڭگىمەسى.

اڭگىمەنى مانەرلەپ وقىپ بەرۋ.
بiر كiشكەنتاي قىز اكەسiنiڭ شاپانىن جاماپ وتىر ەكەن، شەشەسi قاسىنا وتىرىپ، اقىل ايتتى:
- بالام، دۇنيەدەگi جاراتىلعان جاندى - جانسىزداردىڭ ەشقايسىسىنىڭ دا كەرەكسiز بولىپ، جەردە قالاتىنى بولمايدى، – دەپ. سول ءسوزدi ايتىپ وتىرعاندا، قىز بالا كيiمiن جاماپ بولىپ، جەردەگi ماقتانىڭ قيقىمىن تەرەزەدەن لاقتىرىپ، دالاعا تاستادى:
– اجە، وسى قيقىمنىڭ ەش نارسەگە كەرەگi بولا قالماس، – دەپ.
شەشەسi:
– بالام، سول دا جەردە قالمايدى، – دەدi. وسىلايشا سويلەسiپ، تەرەزەدەن قاراپ وتىرسا، ماناعى ماقتانى جەل كوتەرiپ ۇشىردى، مۇنى بiر تورعاي كورiپ قۋىپ بارىپ، ماقتانى تۇمسىعىنا تiستەپ قانا الىپ، ۇشىپ كەتتi. قىز اجەسiنەن:
– ماناعى ماقتانىڭ قيقىمىن بiر تورعاي الىپ كەتتi، ونى نەعىلادى؟ – دەپ سۇرادى. اجەسi ايتتى:
– كوردiڭ بە، بالام، كۇن اينالماي ماناعى ايتقان ءسوزدiڭ كەلگەنiن. ول كiشكەنتاي ماقتانى تورعاي ۇياسىنا توسەپ، جاس بالاپاندارىنا مامىق ەتەدi، – دەدi.

سۇراق قويۋ:
- اڭگىمە نە تۋرالى؟
- قىز بالا نە ىستەيدى؟
- تورعايدىڭ ءىس - ارەكەتى قانداي بولدى؟
- اڭگىمە نەمەن اياقتالادى؟
داپتەرمەن جۇمىس
سوزدىك جۇمىس:
شاپان، ماقتانىڭ قيقىمى، مامىق سوزدەرىن اشىپ ءتۇسىندىرۋ.
شاپان – استارىنا ءجۇن نە ماقتا سالىپ، سىرىپ تىگىلەتىن باس كيىم.
قيقىم - ءبىر نارسەنىڭ مايدا، ۇساق قالدىعى. ماقتانىڭ قيقىمى.
مامىق – قۇستىڭ ۇلپىلدەگەن جۇمساق ءجۇنى.

جاڭا تريز تەحنولوگيانى قولدانۋ «التىن جول» سۋرەتتەر: قىز، شاپان، تەرەزە، ماقتا، تورعاي ۇياداعى بالاپاندارى.
وسى سۋرەتتەردى التىن جولعا ورنالاستىرىپ، اڭگىمە قۇراستىرادى.
بالالاردىڭ ءىس - ارەكەتىڭ باقىلاۋ.

سەرگىتۋ ءساتى:
ورنىمىزدان تۇرايىق،
الاقاندى سوعايىق،
يىلەمىز وڭعا ءبىر، يىلەمىز سولعا ءبىر.
ورنىمىزدى تابايىق.

ديداكتيكالىق ويىن: «كىم تاپقىر»
ويىننىڭ شارتى: ولەڭدى وقي وتىرا، تورعاي دەگەن ءسوزدى ەستىگەندە شاپالاق ۇرۋ.
تورعاي، تورعاي، تورعايسىن
ۇشىپ، قونىپ قورعايسىن.
سەن ءوزىڭ قاندايسىن؟
قارعاعا دا ۇقسامايسىن
ءوزىڭ كىشى تورعايسىن،
ءتۇسىن قوڭىر تورعايسىن،
ۇياڭا مامىق تاسىپ اپ،
ءوزىڭ سونداي تورعايسىن.
بالالاردىڭ جاس ەرەكشەلىكتەرىن ساي تاپسىمالار بەرۋ.
5 جاسار بالالارعا سۋرەتتەگى ءسوزدى اتاۋ.
6 جاسارلارعا سۋرەتتەگى ءسوزدى تاۋىپ، جىبەرىلگەن دىبىستى اتاپ، سويلەم قۇراۋ.
- ال بالالار، ءبىز بۇگىن كىممەن تانىستىق؟
- ول جازۋشىنىڭ قانداي اڭگىمەسىمەن تانىستىق؟
«بەس ساۋساق»ءادىسى بويىنشا قورىتىندى جاساۋ.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما