د دىبىسى مەن ءارپى
ساباق: ساۋات اشۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «د دىبىسى مەن ءارپى»
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
بىلىمدىلىك: د دىبىسىمەن، ارپىمەن تانىسۋ.ونىڭ باسپا ءتۇرىنىڭ جازىلۋىن كورسەتۋ.
دامىتۋشىلىق: بالالارعا ويىن تۇرىندەگى تاپسىرمالار بەرۋ ارقىلى ولاردىڭ پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن، ويىندا سوزدەر، سويلەم قۇراتۋ ارقىلى ولاردىڭ سوزدىك قورلارىن، ويلاۋ قابىلەتتەرىن، «ميعا شابۋىل» ستراتەگياسىن قولدانا وتىرىپ، بالالاردىڭ نەگە دەگەن سۇراققا تولىق جاۋاپ بەرە ءبىلۋىن ودان ارى دامىتۋ.
تاربيەلىك: بالالاردى ويىن ويناتۋ ارقىلى شاپشاڭ، جىلدام، ۇقىپتى بولۋعا تاربيەلەۋ.ءوز دەنساۋلىعىنا كوڭىل بولۋگە، دەنساۋلىعىن كۇتە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ەمەس، ويىن ساباق.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىم، بىلىك - داعدىنى قالىپتاستىرۋ.
ساباقتا قولدانىلاتىن ادىس-تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، سۇراق-جاۋاپ، ويىن.
وقىتۋ تەحنولوگياسى: ميعا شابۋىل ستراتەگياسى، دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسى ەلەمەنتتەرى، اكت- سويلەيتىن الىپپە.
ءپانارالىق بايلانىس: ءتىل دامىتۋ، ماتەماتيكا، ۆالەولوگيا.
ساباق جوسپارى:
كىرىسپە ءبولىم:
1/ۇيىمداستىرۋ
2/موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى كەزەڭ - «ميعا شابۋىل» ستراتەگياسىن قولدانۋ
3/ ساباقتىڭ ماقساتى - مىندەتتەرىمەن تانىستىرۋ
1/ ۇيىمداستىرۋ:
تاربيەشى: - سالەمەتسىزدەر مە، بالالار! قانە بالالار كابينەتىمىزگە اينالا كوز جۇگىرتىپ قارايىقشى. بۇگىن بارلىعى ەرەكشە - كابينەتىمىز ادەمى بەزەندىرىلگەن، بىزگە بۇگىنگى اشىق ساباعىمىزعا ارنايى قوناقتار كەلىپ وتىر.
- بالالار ، قازاق حالقى وتە قوناقجاي حالىق. ءبىز قوناق كەلسە تورىمىزگە وتىرعىزىپ كۇتەتىن حالىقپىز، سولاي ەمەس پە بالالار؟ وندا بارلىعىمىز ورنىمىزدان تۇرىپ قوناقجايلىلىعىمىزدى، دوستىعىمىزدى ءبىلدىرىپ شاتتىق شەڭبەرىن شەڭبەرگە تۇرىپ جاسايىق:
شاتتىق شەڭبەرى:
دوس بولايىق ءبارىمىز،
جاراسىپ تۇر ءانىمىز.
تىنىشتىقتى ساقتايمىز،
اتسىن كۇلىپ تاڭىمىز!
2/ موتيۆاسيالىق - قوزعاۋشى-«ميعا شابۋىل ستراتەگياسى»
- بالالار ءقازىر قاي جىل مەزگىلى؟
- ءقازىر قاي اي؟
- قاراشا ايىن تاعى قالاي دەپ اتايدى؟
- نەگە؟
- بۇگىنگى اۋا-رايى قانداي، بالالار؟
- دالاعا قاراساق، بالالار، ءقازىر كۇز بولسا دا قىس مەزگىلىنە ۇقسايدى.نەگە؟
- بۇگىن اپتانىڭ قاي كۇنى؟
3/ ساباقتىڭ ماقسات-مىندەتتەرىمەن تانىستىرۋ: - بالالار، ءقازىر بىزدە ساۋات اشۋ ساباعى. بۇگىن ءبىز «ساۋات اشۋدىڭ سيقىرلى الەمىندە» بولامىز. وسى ساباقتا ءبىز جاڭا دىبىسپەن، ارىپپەن، ونىڭ جازىلۋىمەن تانىسامىز.بۇگىنگى ساباق ويىن تۇرىندە وتەدى. ءارتۇرلى ويىندار ويناپ، جۇمباقتار شەشەمىز، سەرگىتۋ ءساتىن جاسايمىز. جانە دە سەندەردى بۇگىنگى ساباقتا ويىننان باسقا دا قىزىقتىر كۇتىپ تۇر.
تاربيەشى: - قانە وندا ساباعىمىزدى تەزىرەك باستايمىز با؟
2. نەگىزگى ءبولىم.
1/ جاڭا ساباق
2/ دەمونستراسيالىق ماتەريالمەن جۇمىس
3/ سەرگىتۋ ءساتى
4/ داپتەرمەن جۇمىس
5/دىبىستىق تالداۋ
1/جاڭا ساباق:- بالالار، ءبىزدىڭ بۇگىنگى وتەتىن ءارپىمىزدى، بۇگىنگى ساباق كەرەك زاتتاردىڭ ءبارى جوعالىپ كەتىپتىتاربيەشى شىنىمەن سول زاتتاردى ىزدەگەندەي كەيىپ تانىتادى
- بالالار، ەندى نە ىستەدىك؟ سول كەزدە سىرتتان ءبىر دىبىس ەستىلەدى
- وي، بۇل نە دىبىس؟
وسى كەزدە كابينەتكە سيقىرشى كىرىپ كەلەدى.
سيقىرشى: - مەنى تانىدىڭدار ما، بالالار؟- ءيا، مەن كىممىن؟
- مەنىڭ ەرتەگىلەر ەلىندە ءىشىم قاتتى پىسىپ كەتىپ تاربيەشىلەرىڭنىڭ بارلىق زاتتارىن مەن ۇرلاپ الدىم.
تاربيەشى:- وي سولاي ىستەۋگە بولادى ما؟ بىزگە بۇگىن قانشاما قوناق كەلىپ وتىر، ال بالالار بولسا جاڭا دىبىسپەن، ارىپپەن تانىسۋلارى كەرەك.بالالار، سيقىرشىنىڭ بۇل قىلىعى دۇرىس پا؟ نەگە؟
سيقىرشى:- بالالار، مەنى كەشىرىڭدەرشى؟- مەن ەندى بۇلاي جاسامايمىن.
تاربيەشى:- بالالار، ءبىز سيقىرشىنى كەشىرەمىز بە؟ نە دەپ اقىل ايتامىز. دۇرىس .
سيقىرشى:- بالالار مەن بۇگىن سەندەرمەن بىرگە ساباققا قاتىسىپ، ويىندار ويناۋىما بولا ما؟ مەن سەندەرگە جاي كەلگەن جوقپىن، مەن وزىممەن بىرگە سەندەرگە جۇمباقتار، ويىندار الىپ كەلدىم. ال ساباقتىڭ سوڭىندا ساباققا جاقسى قاتىسىپ، ءوزىنىڭ ۇلگىلى تارتىپتەرىمەن كوزگە تۇسە بىلگەن بالالارعا ارنالعان سىيلىعىم دا بار.
بالالار:- جارايدى.
سيقىرشى:- ولاي بولسا جاڭا ساباعىمىزدى باستايىق. مەنىڭ سيقىرلى دورباشامدا نە بار دەپ ويلايسىڭدار.- جوق ونى سەندەر بىلمەيسىڭدەر. وندا نە بارىن بىلگىلەرىڭ كەلسە مەنىڭ جۇمباعىمنىڭ شەشۋىن تەز تابىڭدار:
جۇمباق: 1/بالا بىتكەن سوعادى،
جەڭىل شاردى دومالاق.
ۇرساڭ ۇشىپ جوعارى،
جەرگە تۇسەر دومالاپ. (دوپ)
2/ءتيىپ كەتسە ءان سالعان،
داۋىسىنا ەل تامسانعان. (دومبىرا)
تاربيەشى:- سيقىرشى ، ايتشى مەنىڭ بالالارىم قانداي اقىلدى، كوپ ويلانباستان جۇمباقتارىڭنىڭ شەشىمىن تاۋىپ بەردى.
تاربيەشى:- بالالار، دوپ، دومبىرا سوزدەرىنىڭ ءبىرىنشى دىبىستارىن ايتايىقشى
بالالار:-د
تاربيەشى:- بالالار ، سونىمەن ءبىز بۇگىن د دىبىسىمەن جانە ارپىمەن تانىسامىز. –جاڭا دىبىسپەن تانىسپاس بۇرىن وتكەن ساباقتاردى قايتالاپ وتەيىك.
دىبىستاردى سويلەيتىن الىپپە ارقىلى ايتىپ شىعۋ.
2/ دەمونستراسيالىق ماتەريالمەن جۇمىس.
تاربيەشى:- ءبارىمىز بىرگە د دەپ ايتايىقشى. بالالار بۇل داۋىستى دىبىس پا ، الدە داۋىسسىز دىبىس پا؟ نەگە ول داۋىسسىز؟ سيقىرشى سەن قالاي ويلايسىڭ بالالار دۇرىس ايتتى ما؟
- بالالار مىنا سۋرەتتەرگە نازار اۋدارايىقشى. سۋرەتتەردەن نە كورىپ تۇرمىز؟
1/ بيداي سوزىندە د دىبىسى ءسوزدىڭ قاي جەرىندە ورنالاسقان: ءسوزدىڭ باسىندا ما، ورتاسىندا ما، سوڭىندا ما؟
2/ ۆەلوسيپەد سوزىندە قايدا ورنالاسقان؟
3/ال دومبىرا سوزىندە شە؟
- سونىمەن د دىبىس ءسوزدىڭ باسىندا دا، ورتاسىندا دا، اياعىندا دا كەزدەسە بەرەدى سولاي ما؟
سيقىرشى :- بالالار، سەرگىتۋ ءساتىن جاساپ الۋعا قالاي قارايسىڭدار.
سەرگىتۋ ءساتى:
داڭعىرانى ۇر قاتتى،
ءدال قايتالا ىرعاقتى.
دۇرسىلدەتىپ دالانى،
پوەزد كەتىپ بارادى:
دۋ، دۋ، دۋ، دۋ، دۋ، دۋ.(2 عا د قايتالاۋ)
تاربيەشى:- بالالارعا د دىبىسىنىڭ باسپا ءتۇرى قالاي جازىلاتىنىن تاقتادا جازىپ كورسەتەيىن، سوسىن ونى اۋادا جازىپ ۇيرەنگەننەن كەيىن داپتەرىمىزگە جازامىز.
بالالارمەن بىرگە تاقتادا جازعاندا ءارىپتىڭ نەشە ەلەمەنتتەن تۇراتىنىن ساناۋ.
اياعىن شىعارماي تۇرىپ ونىڭ جوعارى جاعى قانداي گەومەتريالىق پىشىننەن قۇرالعانىن سۇراۋ (تىكتورتبۇرىش)
ءارىپتى اۋادا جازىپ كورسەتۋ.
4/ داپتەرمەن جۇمىس.
تاربيەشى: - بالالار ەندى داپتەرىمىزدەن د دىبىسى بار بەتتى تاۋىپ الىپ ءتۇزۋ، دەنەمىزدى تىك ۇستاپ وتىرىپ د ءارپىن جازامىز.
- بالالار نەگە ءبىز ارىپتەردىڭ ۇلكەن جانە كىشكەنتاي تۇرلەرىن جازامىز؟ نەگە ءبىز ۇلكەن ارىپپەن نەمەسە كىشكەنە ارىپتەرمەن جازا بەرمەيمىز؟(بالالار وزدەرى جاۋاپ بەرەدى نەمەسە سيقىرشى بالالارعا كومەكتەسەدى)
5دوپ ءسوزىن جازۋ جانە وعان دىبىستىق تالداۋ جاساۋ.
3. بەكىتۋ.
1-ويىن-«شارلارعا ارىپتەردى ورنالاستىر»
شارتى:
تاربيەشى:- بالالار، مىنا شارلار نەگە تۇر دەپ ويلايسىڭدار؟ ولاردىڭ تۇستەرى قانداي؟ ال ءبىز ساۋات اشۋ ساباعىندا قىزىل جانە كوك تۇستەرمەن نەلەردى بەلگىلەيمىز؟ارينە -*دىبىستاردى، ولاي بولسا شارلارعا داۋىسسىز دىبىستاردى - كوك شارعا، داۋىستى دىبىستاردى - قىزىل شارلارعا ورنالاستىرايىق.
كورنەكىلىگى: وتكەن ارىپتەر سانىنا بايلانىستى جانە داۋىستى، داۋىسسىزىنا بايلانىستى شارلار مەن كەسپە ارىپتەر.
2-ويىن- «سيقىرلى كىلەمشە»
ماقساتى: بەرىلگەن دىبىسقا ءسوز ويلاۋ.ول داۋىستى دىبىس پا، الدە داۋىسسىز دىبىس پا سونى اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.سوزدىك جۇمىس جۇرگىزۋ ارقىلى سوزدىك قورلارىن مولايتۋ.ويىن ارقىلى بالالاردىڭ تاپقىرلىققا باۋلۋ.
كورنەكى قۇرالدار: ارىپتەر جازىلعان ۆاتمان - ول جەرگە ورنالاسقان، كۋبيك.
ويىن بارىسى: بالالار بىر-بىرلەپ كەلىپ كۋبيكتى ارىپتەر جازىلعان كىلەمشەگە لاقتىرادى ، كۋبيكتىڭ قاي دىبىسقا تۇسكەنىن ايتىپ سول دىبىسى بار سوزدەردى ايتادى. مىسالى:ي ا-ات، اي اربا، ت.ب. د بولسا-دوپ، دارىگەر، ءداۋ، ت.ب.
3-ويىن «دارىگەر قابىلداۋىندا»-سيۋجەتتىك-رولدىك ويىنىن ويناۋ.
توپقا د دىبىسىنىڭ كوك شارىن ۇستاعان دارىگەر كەلەدى.بالالار دارىگەرمەن امانداسادى.
دارىگەر:- بالالار مەن كىممىن؟دۇرىس ايتاسىڭدار مەن - دارىگەرمىن. بالالار ، دەنساۋلىق، دارىگەر، ءدارى، ءدارىحانا، دارۋمەن، دەنى ساۋ دەگەن دەنساۋلىققا بايلانىستى سوزدەردىڭ ءبارى قانداي دىبىستان باستالىپ تۇر؟ دۇرىس ايتاسىڭدار د دىبىسىنان.
دارىگەر بارلىق بالالاردى تىڭداپ، قولدىڭ تازالىعىن، شاشتارىن تەكسەرەدى.
سوڭىندا ءوز كەڭەستەرىن ايتىپ شىعىپ كەتەدى.
دارىگەر كەڭەستەرى:
1/بالالار سەندەر ءارقاشان بەتى - قولدارىڭدى جۋىپ، 2 ۋاقىت تىستەرىڭدى جۋىپ جۇرۋلەرىڭ كەرەك.
2/تاماقتى ۋاقىتىلى ءىشىپ وتىرۋلارىڭ كەرەك.
3/ءتۇس كەزىندە 1-2 ساعات تىنىعىپ ۇيىقتاپ العان ابزال.
4/ءاردايىم تازا ، ۇقىپتى بولىپ ءجۇرۋ ءجون.
5/تەلەديداردى كوپ كورە بەرۋگە بولمايدى، كوزدەرىڭ اۋىراتىن، ودان قالا بەردى كورمەيتىن بولادى.
6/ وسى ايتقان كەڭەستەرىمدى ورىنداساڭدار دەندەرىڭ ساۋ، ادەمى، تاپ-تازا، اقىلدى بولىپ وسەسىڭدەر! قازاقتا مىناداي ماقالدار بار: «دەنساۋلىق - زور بايلىق»، «دەنى ساۋدىڭ جانى ساۋ».
دارىگەر:- بالالار، مەنىڭ سەندەرگە تىلەرىم دەندەرىڭ ساۋ بولسىن، ەشقاشان اۋىرماي ساباقتان تەك قانا 5-تىك باعا الىپ اتا-انالارىڭدى، تاربيەشىلەرىڭدى قۋانتىپ جۇرە بەرىڭدەر! ساۋ بولىڭدار!
بالالار: - ساۋ بولىڭىز، دارىگەر!
4. قورىتىندى:- سونىمەن ، بالالار، بۇگىنگى ساباعىمىز اياقتالدى. بۇگىن ءبىز سەندەرمەن ساۋات اشۋ ساباعىندا قانداي دىبىسپەن تانىستىق؟ ول داۋىستى دىبىس پا، الدە داۋىسسىز دىبىس پا؟ نەگە ول داۋىسسىز دىبىس؟ بۇگىنگى اشىق ساباعىمىزعا كىمدەر كەلدى؟ بۇگىنگى ساباق نەسىمەن ۇنادى؟ ساباقتا ءبىز تاعى نە ىستەدىك؟دوستارىڭنىڭ ىشىنەن بۇگىنگى ساباقتا كىمنىڭ بەرگەن جاۋابى ۇنادى؟
سيقىرشى:- بالالاردىڭ ءبارى ساباقتا بەلسەندىلىك تانىتىپ، سۇراقتاردىڭ بارىنە دۇرىس جاۋاپ بەرىپ، ويىنداردى دا تاماشا وينادى، سوندىقتان مەن ولاردىڭ بارىنە ارناپ سىيلىقتار بەرەمىن. (سيقىرشى سيقىرلى دورباشاسىنان سىيلىقتارىن تاراتىپ بەرەدى)
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «د دىبىسى مەن ءارپى»
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
بىلىمدىلىك: د دىبىسىمەن، ارپىمەن تانىسۋ.ونىڭ باسپا ءتۇرىنىڭ جازىلۋىن كورسەتۋ.
دامىتۋشىلىق: بالالارعا ويىن تۇرىندەگى تاپسىرمالار بەرۋ ارقىلى ولاردىڭ پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن، ويىندا سوزدەر، سويلەم قۇراتۋ ارقىلى ولاردىڭ سوزدىك قورلارىن، ويلاۋ قابىلەتتەرىن، «ميعا شابۋىل» ستراتەگياسىن قولدانا وتىرىپ، بالالاردىڭ نەگە دەگەن سۇراققا تولىق جاۋاپ بەرە ءبىلۋىن ودان ارى دامىتۋ.
تاربيەلىك: بالالاردى ويىن ويناتۋ ارقىلى شاپشاڭ، جىلدام، ۇقىپتى بولۋعا تاربيەلەۋ.ءوز دەنساۋلىعىنا كوڭىل بولۋگە، دەنساۋلىعىن كۇتە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ەمەس، ويىن ساباق.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىم، بىلىك - داعدىنى قالىپتاستىرۋ.
ساباقتا قولدانىلاتىن ادىس-تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، سۇراق-جاۋاپ، ويىن.
وقىتۋ تەحنولوگياسى: ميعا شابۋىل ستراتەگياسى، دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسى ەلەمەنتتەرى، اكت- سويلەيتىن الىپپە.
ءپانارالىق بايلانىس: ءتىل دامىتۋ، ماتەماتيكا، ۆالەولوگيا.
ساباق جوسپارى:
كىرىسپە ءبولىم:
1/ۇيىمداستىرۋ
2/موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى كەزەڭ - «ميعا شابۋىل» ستراتەگياسىن قولدانۋ
3/ ساباقتىڭ ماقساتى - مىندەتتەرىمەن تانىستىرۋ
1/ ۇيىمداستىرۋ:
تاربيەشى: - سالەمەتسىزدەر مە، بالالار! قانە بالالار كابينەتىمىزگە اينالا كوز جۇگىرتىپ قارايىقشى. بۇگىن بارلىعى ەرەكشە - كابينەتىمىز ادەمى بەزەندىرىلگەن، بىزگە بۇگىنگى اشىق ساباعىمىزعا ارنايى قوناقتار كەلىپ وتىر.
- بالالار ، قازاق حالقى وتە قوناقجاي حالىق. ءبىز قوناق كەلسە تورىمىزگە وتىرعىزىپ كۇتەتىن حالىقپىز، سولاي ەمەس پە بالالار؟ وندا بارلىعىمىز ورنىمىزدان تۇرىپ قوناقجايلىلىعىمىزدى، دوستىعىمىزدى ءبىلدىرىپ شاتتىق شەڭبەرىن شەڭبەرگە تۇرىپ جاسايىق:
شاتتىق شەڭبەرى:
دوس بولايىق ءبارىمىز،
جاراسىپ تۇر ءانىمىز.
تىنىشتىقتى ساقتايمىز،
اتسىن كۇلىپ تاڭىمىز!
2/ موتيۆاسيالىق - قوزعاۋشى-«ميعا شابۋىل ستراتەگياسى»
- بالالار ءقازىر قاي جىل مەزگىلى؟
- ءقازىر قاي اي؟
- قاراشا ايىن تاعى قالاي دەپ اتايدى؟
- نەگە؟
- بۇگىنگى اۋا-رايى قانداي، بالالار؟
- دالاعا قاراساق، بالالار، ءقازىر كۇز بولسا دا قىس مەزگىلىنە ۇقسايدى.نەگە؟
- بۇگىن اپتانىڭ قاي كۇنى؟
3/ ساباقتىڭ ماقسات-مىندەتتەرىمەن تانىستىرۋ: - بالالار، ءقازىر بىزدە ساۋات اشۋ ساباعى. بۇگىن ءبىز «ساۋات اشۋدىڭ سيقىرلى الەمىندە» بولامىز. وسى ساباقتا ءبىز جاڭا دىبىسپەن، ارىپپەن، ونىڭ جازىلۋىمەن تانىسامىز.بۇگىنگى ساباق ويىن تۇرىندە وتەدى. ءارتۇرلى ويىندار ويناپ، جۇمباقتار شەشەمىز، سەرگىتۋ ءساتىن جاسايمىز. جانە دە سەندەردى بۇگىنگى ساباقتا ويىننان باسقا دا قىزىقتىر كۇتىپ تۇر.
تاربيەشى: - قانە وندا ساباعىمىزدى تەزىرەك باستايمىز با؟
2. نەگىزگى ءبولىم.
1/ جاڭا ساباق
2/ دەمونستراسيالىق ماتەريالمەن جۇمىس
3/ سەرگىتۋ ءساتى
4/ داپتەرمەن جۇمىس
5/دىبىستىق تالداۋ
1/جاڭا ساباق:- بالالار، ءبىزدىڭ بۇگىنگى وتەتىن ءارپىمىزدى، بۇگىنگى ساباق كەرەك زاتتاردىڭ ءبارى جوعالىپ كەتىپتىتاربيەشى شىنىمەن سول زاتتاردى ىزدەگەندەي كەيىپ تانىتادى
- بالالار، ەندى نە ىستەدىك؟ سول كەزدە سىرتتان ءبىر دىبىس ەستىلەدى
- وي، بۇل نە دىبىس؟
وسى كەزدە كابينەتكە سيقىرشى كىرىپ كەلەدى.
سيقىرشى: - مەنى تانىدىڭدار ما، بالالار؟- ءيا، مەن كىممىن؟
- مەنىڭ ەرتەگىلەر ەلىندە ءىشىم قاتتى پىسىپ كەتىپ تاربيەشىلەرىڭنىڭ بارلىق زاتتارىن مەن ۇرلاپ الدىم.
تاربيەشى:- وي سولاي ىستەۋگە بولادى ما؟ بىزگە بۇگىن قانشاما قوناق كەلىپ وتىر، ال بالالار بولسا جاڭا دىبىسپەن، ارىپپەن تانىسۋلارى كەرەك.بالالار، سيقىرشىنىڭ بۇل قىلىعى دۇرىس پا؟ نەگە؟
سيقىرشى:- بالالار، مەنى كەشىرىڭدەرشى؟- مەن ەندى بۇلاي جاسامايمىن.
تاربيەشى:- بالالار، ءبىز سيقىرشىنى كەشىرەمىز بە؟ نە دەپ اقىل ايتامىز. دۇرىس .
سيقىرشى:- بالالار مەن بۇگىن سەندەرمەن بىرگە ساباققا قاتىسىپ، ويىندار ويناۋىما بولا ما؟ مەن سەندەرگە جاي كەلگەن جوقپىن، مەن وزىممەن بىرگە سەندەرگە جۇمباقتار، ويىندار الىپ كەلدىم. ال ساباقتىڭ سوڭىندا ساباققا جاقسى قاتىسىپ، ءوزىنىڭ ۇلگىلى تارتىپتەرىمەن كوزگە تۇسە بىلگەن بالالارعا ارنالعان سىيلىعىم دا بار.
بالالار:- جارايدى.
سيقىرشى:- ولاي بولسا جاڭا ساباعىمىزدى باستايىق. مەنىڭ سيقىرلى دورباشامدا نە بار دەپ ويلايسىڭدار.- جوق ونى سەندەر بىلمەيسىڭدەر. وندا نە بارىن بىلگىلەرىڭ كەلسە مەنىڭ جۇمباعىمنىڭ شەشۋىن تەز تابىڭدار:
جۇمباق: 1/بالا بىتكەن سوعادى،
جەڭىل شاردى دومالاق.
ۇرساڭ ۇشىپ جوعارى،
جەرگە تۇسەر دومالاپ. (دوپ)
2/ءتيىپ كەتسە ءان سالعان،
داۋىسىنا ەل تامسانعان. (دومبىرا)
تاربيەشى:- سيقىرشى ، ايتشى مەنىڭ بالالارىم قانداي اقىلدى، كوپ ويلانباستان جۇمباقتارىڭنىڭ شەشىمىن تاۋىپ بەردى.
تاربيەشى:- بالالار، دوپ، دومبىرا سوزدەرىنىڭ ءبىرىنشى دىبىستارىن ايتايىقشى
بالالار:-د
تاربيەشى:- بالالار ، سونىمەن ءبىز بۇگىن د دىبىسىمەن جانە ارپىمەن تانىسامىز. –جاڭا دىبىسپەن تانىسپاس بۇرىن وتكەن ساباقتاردى قايتالاپ وتەيىك.
دىبىستاردى سويلەيتىن الىپپە ارقىلى ايتىپ شىعۋ.
2/ دەمونستراسيالىق ماتەريالمەن جۇمىس.
تاربيەشى:- ءبارىمىز بىرگە د دەپ ايتايىقشى. بالالار بۇل داۋىستى دىبىس پا ، الدە داۋىسسىز دىبىس پا؟ نەگە ول داۋىسسىز؟ سيقىرشى سەن قالاي ويلايسىڭ بالالار دۇرىس ايتتى ما؟
- بالالار مىنا سۋرەتتەرگە نازار اۋدارايىقشى. سۋرەتتەردەن نە كورىپ تۇرمىز؟
1/ بيداي سوزىندە د دىبىسى ءسوزدىڭ قاي جەرىندە ورنالاسقان: ءسوزدىڭ باسىندا ما، ورتاسىندا ما، سوڭىندا ما؟
2/ ۆەلوسيپەد سوزىندە قايدا ورنالاسقان؟
3/ال دومبىرا سوزىندە شە؟
- سونىمەن د دىبىس ءسوزدىڭ باسىندا دا، ورتاسىندا دا، اياعىندا دا كەزدەسە بەرەدى سولاي ما؟
سيقىرشى :- بالالار، سەرگىتۋ ءساتىن جاساپ الۋعا قالاي قارايسىڭدار.
سەرگىتۋ ءساتى:
داڭعىرانى ۇر قاتتى،
ءدال قايتالا ىرعاقتى.
دۇرسىلدەتىپ دالانى،
پوەزد كەتىپ بارادى:
دۋ، دۋ، دۋ، دۋ، دۋ، دۋ.(2 عا د قايتالاۋ)
تاربيەشى:- بالالارعا د دىبىسىنىڭ باسپا ءتۇرى قالاي جازىلاتىنىن تاقتادا جازىپ كورسەتەيىن، سوسىن ونى اۋادا جازىپ ۇيرەنگەننەن كەيىن داپتەرىمىزگە جازامىز.
بالالارمەن بىرگە تاقتادا جازعاندا ءارىپتىڭ نەشە ەلەمەنتتەن تۇراتىنىن ساناۋ.
اياعىن شىعارماي تۇرىپ ونىڭ جوعارى جاعى قانداي گەومەتريالىق پىشىننەن قۇرالعانىن سۇراۋ (تىكتورتبۇرىش)
ءارىپتى اۋادا جازىپ كورسەتۋ.
4/ داپتەرمەن جۇمىس.
تاربيەشى: - بالالار ەندى داپتەرىمىزدەن د دىبىسى بار بەتتى تاۋىپ الىپ ءتۇزۋ، دەنەمىزدى تىك ۇستاپ وتىرىپ د ءارپىن جازامىز.
- بالالار نەگە ءبىز ارىپتەردىڭ ۇلكەن جانە كىشكەنتاي تۇرلەرىن جازامىز؟ نەگە ءبىز ۇلكەن ارىپپەن نەمەسە كىشكەنە ارىپتەرمەن جازا بەرمەيمىز؟(بالالار وزدەرى جاۋاپ بەرەدى نەمەسە سيقىرشى بالالارعا كومەكتەسەدى)
5دوپ ءسوزىن جازۋ جانە وعان دىبىستىق تالداۋ جاساۋ.
3. بەكىتۋ.
1-ويىن-«شارلارعا ارىپتەردى ورنالاستىر»
شارتى:
تاربيەشى:- بالالار، مىنا شارلار نەگە تۇر دەپ ويلايسىڭدار؟ ولاردىڭ تۇستەرى قانداي؟ ال ءبىز ساۋات اشۋ ساباعىندا قىزىل جانە كوك تۇستەرمەن نەلەردى بەلگىلەيمىز؟ارينە -*دىبىستاردى، ولاي بولسا شارلارعا داۋىسسىز دىبىستاردى - كوك شارعا، داۋىستى دىبىستاردى - قىزىل شارلارعا ورنالاستىرايىق.
كورنەكىلىگى: وتكەن ارىپتەر سانىنا بايلانىستى جانە داۋىستى، داۋىسسىزىنا بايلانىستى شارلار مەن كەسپە ارىپتەر.
2-ويىن- «سيقىرلى كىلەمشە»
ماقساتى: بەرىلگەن دىبىسقا ءسوز ويلاۋ.ول داۋىستى دىبىس پا، الدە داۋىسسىز دىبىس پا سونى اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.سوزدىك جۇمىس جۇرگىزۋ ارقىلى سوزدىك قورلارىن مولايتۋ.ويىن ارقىلى بالالاردىڭ تاپقىرلىققا باۋلۋ.
كورنەكى قۇرالدار: ارىپتەر جازىلعان ۆاتمان - ول جەرگە ورنالاسقان، كۋبيك.
ويىن بارىسى: بالالار بىر-بىرلەپ كەلىپ كۋبيكتى ارىپتەر جازىلعان كىلەمشەگە لاقتىرادى ، كۋبيكتىڭ قاي دىبىسقا تۇسكەنىن ايتىپ سول دىبىسى بار سوزدەردى ايتادى. مىسالى:ي ا-ات، اي اربا، ت.ب. د بولسا-دوپ، دارىگەر، ءداۋ، ت.ب.
3-ويىن «دارىگەر قابىلداۋىندا»-سيۋجەتتىك-رولدىك ويىنىن ويناۋ.
توپقا د دىبىسىنىڭ كوك شارىن ۇستاعان دارىگەر كەلەدى.بالالار دارىگەرمەن امانداسادى.
دارىگەر:- بالالار مەن كىممىن؟دۇرىس ايتاسىڭدار مەن - دارىگەرمىن. بالالار ، دەنساۋلىق، دارىگەر، ءدارى، ءدارىحانا، دارۋمەن، دەنى ساۋ دەگەن دەنساۋلىققا بايلانىستى سوزدەردىڭ ءبارى قانداي دىبىستان باستالىپ تۇر؟ دۇرىس ايتاسىڭدار د دىبىسىنان.
دارىگەر بارلىق بالالاردى تىڭداپ، قولدىڭ تازالىعىن، شاشتارىن تەكسەرەدى.
سوڭىندا ءوز كەڭەستەرىن ايتىپ شىعىپ كەتەدى.
دارىگەر كەڭەستەرى:
1/بالالار سەندەر ءارقاشان بەتى - قولدارىڭدى جۋىپ، 2 ۋاقىت تىستەرىڭدى جۋىپ جۇرۋلەرىڭ كەرەك.
2/تاماقتى ۋاقىتىلى ءىشىپ وتىرۋلارىڭ كەرەك.
3/ءتۇس كەزىندە 1-2 ساعات تىنىعىپ ۇيىقتاپ العان ابزال.
4/ءاردايىم تازا ، ۇقىپتى بولىپ ءجۇرۋ ءجون.
5/تەلەديداردى كوپ كورە بەرۋگە بولمايدى، كوزدەرىڭ اۋىراتىن، ودان قالا بەردى كورمەيتىن بولادى.
6/ وسى ايتقان كەڭەستەرىمدى ورىنداساڭدار دەندەرىڭ ساۋ، ادەمى، تاپ-تازا، اقىلدى بولىپ وسەسىڭدەر! قازاقتا مىناداي ماقالدار بار: «دەنساۋلىق - زور بايلىق»، «دەنى ساۋدىڭ جانى ساۋ».
دارىگەر:- بالالار، مەنىڭ سەندەرگە تىلەرىم دەندەرىڭ ساۋ بولسىن، ەشقاشان اۋىرماي ساباقتان تەك قانا 5-تىك باعا الىپ اتا-انالارىڭدى، تاربيەشىلەرىڭدى قۋانتىپ جۇرە بەرىڭدەر! ساۋ بولىڭدار!
بالالار: - ساۋ بولىڭىز، دارىگەر!
4. قورىتىندى:- سونىمەن ، بالالار، بۇگىنگى ساباعىمىز اياقتالدى. بۇگىن ءبىز سەندەرمەن ساۋات اشۋ ساباعىندا قانداي دىبىسپەن تانىستىق؟ ول داۋىستى دىبىس پا، الدە داۋىسسىز دىبىس پا؟ نەگە ول داۋىسسىز دىبىس؟ بۇگىنگى اشىق ساباعىمىزعا كىمدەر كەلدى؟ بۇگىنگى ساباق نەسىمەن ۇنادى؟ ساباقتا ءبىز تاعى نە ىستەدىك؟دوستارىڭنىڭ ىشىنەن بۇگىنگى ساباقتا كىمنىڭ بەرگەن جاۋابى ۇنادى؟
سيقىرشى:- بالالاردىڭ ءبارى ساباقتا بەلسەندىلىك تانىتىپ، سۇراقتاردىڭ بارىنە دۇرىس جاۋاپ بەرىپ، ويىنداردى دا تاماشا وينادى، سوندىقتان مەن ولاردىڭ بارىنە ارناپ سىيلىقتار بەرەمىن. (سيقىرشى سيقىرلى دورباشاسىنان سىيلىقتارىن تاراتىپ بەرەدى)
You Might Also Like
-
شقو اياگوز قالاسى كمم «ك. بوزتايەۆ اتىنداعىجالپى ءبىلىم بەرۋ مەكتەبى» باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمىسليامعازينا نۇرگۇل مۇرات قىزى
